Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

The Outwash Plain of the Rospuda River Valley – a Record of Depositional Environments

Pochocka-Szwarc K., Krzyszkowski D.

Studia Quaternaria

|

2015

|

Vol. 32, Nr 2

63--78

EN

The Rospuda subglacial channel hosts not only deep ribbon lakes and the Rospuda River itself, but also an outwash plain. The paper deals with a lithofacies analysis of deposits from exposures within the Rospuda outwash plain. With the support of geomorphological and geological analyses, it has been found that the outwash plain formed along the Rospuda subglacial channel that was being exposed from under the ice cover. The lithological record of the Rospuda outwash plain shows a distinct division into a proximal and a distal zone. The deposits under study reveal a record of a break in basial sedimentation, when ice-wedge casts developed under conditions of periglacial climate. The development of the Rospuda outwash plain is linked with the ice-marginal zone of the Pomeranian phase, similarly to the Olecko-Rajgród outwash plain that is located to the west.

2

Morfologia i budowa geologiczna rynny jeziora Jasień

Petelski K.

Landform Analysis

|

2008

|

Vol. 7

138--142

PL

Rynna jeziora Jasień to największa rynna polodowcowa wschodniej części lobu bytowskiego fazy pomorskiej ostatniego zlodowacenia. Geologiczne prace badawcze wykonywane na tym obszarze na potrzeby realizacji arkusza Pomysk Wielki Szczegółowej Mapy Geologicznej Polski w skali 1:50 000 doprowadziły do rozpoznania skomplikowanej budowy podłoża osadów czwartorzędowych. Wmiejscu współczesnej rynny jeziora Jasień od zlodowacenia sanu poprzez kolejne zlodowacenia istniała rynna lodowcowa. Krawędzie ograniczające to kopalne obniżenie były reprodukowane w morfologii terenu w czasie zlodowaceń środkowopolskich i zlodowacenia wisły.Ważną rolę w historii geologicznej Pomorza odegrał obszar wyniesionego do ponad 100mn.p.m. stropu utworów neogenu, znajdujący się obecnie pod obszarem bawernickiej wysoczyzny polodowcowej, której powierzchnia przekracza rzędną 200 m n.p.m. Przebiegał tędy lododział pomiędzy lobem Odry i lobem Wisły fazy pomorskiej ostatniego zlodowacenia.

EN

Research carried out within the framework of the Detailed Geological Map of Poland 1:50,000 project, Pomysk Wielki sheet, has allowed to recognize the geological structure of the eastern part of the Bytów ice lobe. The lobe existed during the Pomorze phase of the last glacial period. In order to further our understanding of the older geology it is necessary to put a few deep boreholes in the provisionally mapped buried valleys, so that the pre-Quaternary deposits can be reached. Hopefully, this would also allow to recognize sediments older than the Great Interglacial. Application of geophysical prospecting, and high-resolution seismic reflection in particular, is recommended to address the issue of tectonic control on the sub-Quaternary relief. In this way, dislocation zones in the sub-Quaternary bedrock might be detected and their possible influence on the geometry of the top surface of pre-Quaternary strata assessed.

3

Channelized subglacial drainage under soft-bedded ice sheets: evidence from small N-channels in Central European Lowland

Piotrowski J.

Kwartalnik Geologiczny

|

1999

|

Vol. 43, Nr 2

153-162

EN

Examples of small (m-scale) subglacial meltwater channels of Nye-type from central Europe coupled with the occurrence of large tunnel valleys suggest a significant role of non-distributed drainage system during major Pleistocene glaciations in this area. Hydraulic transmissivity of unconsolidated sediments overridden by the ice sheets was not sufficient to drain all basal meltwater as groundwater flow, so that the excess water volume was evacuated in hydraulically efficient channels incised into the bed, well preserved in the geological record. The channels are steep-sided, surrounded by undisturbed sediments and filled mainly with till, and they are bound by sharp, undulating erosional contacts. Their occurrence in sub-marginal areas of past ice sheets is consistent with the glaciological theory.

PL

Podane przykłady niewielkich (rząd wielkości w metrach) subglacjalnych tuneli wód roztopowych typu N z obszaru środkowej Europy oraz znane wielkoskalowe rynny tego samego typu wskazują na istotną role drenażu kanałowego podczas głównych zlodowaceń plejstoceńskich na tym terenie. Przewodność hydrauliczna osadów podlodowcowych pozwalała na drenaż jedynie części wód subglacjalnych przez podłoże w postaci wody gruntowej. POzostała część była drenowana tunelami o znacznej wydajności hydraulicznej, wciętymi w podłoże i zachowanymi do dziś w zapisie geologicznym. Tunele te maja strome ściany, są wypełnione głównie gliną zwałową i są ostro oddzielone od niezaburzonych osadów otoczenia pofalowana powierzchnią erozyjną. Ich położenie w strefach submarginalnych dawnych zlodowaceń jest zgodne z teorią glacjologiczną.