Ograniczanie wyników
Czasopisma help
Autorzy help
Lata help
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 33

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  styrene
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
1
Content available remote Specyfikacja branży CIPP, czyli styren jest wśród nas
EN
The study of selected properties of black poplar wood (Populus nigra L.) subjected to furfurylation and polymerization in lumen. The aim of this work was studying black poplar wood (Populus nigra L.) selected properties modified with furfuryl alcohol and styrene. Maleic anhydride and glicydyl methacrylate were used as cross-linking agents. For modified wood samples the index of WPG, density, hardness, water absorbability, colour change and volume swelling were tested. Each test results were compared with values for unmodified black poplar wood. During furfurylation process density of poplar wood samples increased up to 1.3 times. Addition of maleic anhydride to furfurylation process caused increase of WPG index about 5-6 % and at the same time slightly decrease of wood Brinell hardness. Water absorbability and volume swelling of furfurylated poplar wood after 10080 min (168 h) of soaking in water were reduced more than 50% relative to unmodified wood. Polymerization in lumen with using styrene caused increase of density up to 2 times, increase of Brinell hardness up to 1.5 times, while WPG index was in the range from 50.8 to 116.6%. For polymerization in lumen process, water absorbability and volume swelling after 10080 min (168 h) of soaking in water were reduced more than half as well. Furfurylation caused intensive wood darkening when polymerization in lumen changed wood colour slightly. Addition of maleic anhydride to furfuryl alcohol caused an even greater darkening of the wood.
PL
Badanie wybranych właściwości drewna topoli czarnej (Populus nigra L.) poddanego furfurylowaniu i polimeryzacji w lumenie. Celem pracy było zbadanie wybranych właściwości drewna topoli czarnej (Populus nigra L.) modyfikowanego alkoholem furfurylowym i styrenem. Bezwodnik maleinowy oraz metakrylan glicydylu został użyty do utworzenia kopolimeru szczepionego z drewnem. Dla modyfikowanych próbek został obliczony współczynnik WPG i gęstość oraz przeprowadzone badania: twardości, nasiąkliwości, zmiany barwy i spęcznienia objętościowego. Uzyskane wartości porównano z drewnem niemodyfikowanym topoli czarnej. Gęstość drewna modyfikowanego alkoholem furfurylowym zwiększyła się do 1,3 raza. Dodatek bezwodnika maleinowego do procesu furfurylowania spowodował zwiększenie wartości współczynnika WPG o około 5-6% jednocześnie nieznacznie obniżając twardość drewna. Nasiąkliwość oraz spęcznienie objętościowe po 10080 min (168 h) moczenia w wodzie zostało obniżone o ponad 50% w porównaniu do drewna niemodyfikowanego. Polimeryzacja w lumenie styrenem zwiększyła gęstość drewna do 2 raza, twardość do 1,5 raza natomiast współczynnik WPG był w zakresie od 50,8 do 116,6%. Dla próbek modyfikowanych w ten sposób nasiąkliwość oraz spęcznienie objętościowe po 10080 min (168 h) również zostało obniżone o ponad połowę. Furfurylowanie spowodowało intensywne ciemnienie drewna, podczas gdy polimeryzacja w lumenie spowodowała nieznaczną zmianę barwy próbek. Dodatek bezwodnika maleinowego do procesu furfurylowania spowodował jeszcze większe ciemnienie drewna.
EN
Swelling and water resistance of black poplar wood (Populus nigra L.) modified by polymerisation in lumen with styrene. Polymerisation in lumen of black poplar (Populus nigra L.) was performed to improve wood properties related to interaction with water. Wood samples were modified with styrene or a mixture of styrene and maleic anhydride, using benzoyl peroxide as initiator. Polymerisation was conducted in closed vessels at a temperature up to 120 °C. Volume swelling and water absorbability of modified wood samples were measured. A significant decrease in the rate of water absorption was found, especially at the initial stage of soaking, resulting in 50 % decrease in volume swelling and 85 % decrease in water absorption.
PL
Pęcznienie i nasiąkliwość topoli czarnej (Populus nigra L.) modyfikowanej styrenem metodą polimeryzacji w świetle komórki. Polimeryzacje w świetle komórki wykonano na gatunku topoli czarnej (Populus nigra L.) w celu poprawy jej właściwości związanych z oddziaływaniem woda-drewno. Próbki drewna zostały zmodyfikowane styrenem oraz mieszaniną styrenu i bezwodnika kwasu maleinowego z dodatkiem nadtlenku benzoilu, jako inicjatora. Następnie próbki poddano polimeryzacji w zamkniętych pojemnikach w warunkach podwyższonej temperatury do 120°C w celu utwardzenia. Na wykonanych próbkach zostały przeprowadzone następujące badania: WPG, spęcznienia objętościowego i nasiąkliwości. Pęcznienie objętościowe zmniejszyło częściowo swoje wartości. Stwierdzono znaczne zmniejszenie szybkości wchłaniania wody, zwłaszcza w początkowej fazie namaczania, co skutkowało 50% zmniejszeniem spęcznienia objętościowego i 85% spadkiem nasiąkliwości.
EN
The study of the impact of in situ polymerisation with styrene or acrylates on water absorbability and swelling of thermomechanically densified poplar wood. Black poplar samples, which were previously subjected to thermomechanical densification, were tested for an improvement on the field of water resistance. Series of samples were additionally thermally treated in a nitrogen atmosphere, and then series of densified only or densified and thermally treated samples were treated with monomer mixtures, containing styrene or acrylates, and co-monomers reactive toward cell wall of wood, followed by thermally induced radical polymerisation. All samples were tested by prolonged soaking in water, while volume swelling and absorbability were determined. Densified wood proved to be suitable for modification by in situ polymerisation. Thermally treated densified wood was found to be significantly more compatible with polymers used, as a decrease in its swelling was observed as dominant effect, while absorbability changes were less clear.
PL
Badanie wpływu polimeryzacji in situ z użyciem styrenu lub akrylanów na nasiąkliwość i pęcznienie zagęszczonego termomechanicznie drewna topoli czarnej (Populus nigra L.).Próbki topoli czarnej poddano zagęszczeniu termomechanicznemu, a następnie przebadano je pod kątem poprawy odporności na wodę. Seria próbek została dodatkowo poddana modyfikacji termicznej w atmosferze azotu, a następnie próbki drewna tylko zagęszczonego oraz zagęszczonego i termowanego zostały zmodyfikowane metodą polimeryzacji mieszaniny monomerów, zawierających styren lub akrylany z dodatkiem komonomerów reagujących ze ścianą komórkową drewna. Wszystkie próbki badano przez długotrwałe moczenie w wodzie, określając spęcznienie objętościowe i nasiąkliwość. Drewno zagęszczone okazało się podatne na modyfikację metodą polimeryzacji in situ. Stwierdzono, że drewno zagęszczone i termowane jest znacznie bardziej kompatybilne z zastosowanymi polimerami, ponieważ zauważono silny spadek spęcznienia i mniej wyraźny spadek nasiąkliwości.
5
Content available Organic Compounds in Pyrolytic Carbon
EN
The content of organic compounds in char affects its ecotoxicity. The chemical composition of pyrolysis carbon was studied in carbon prepared by torrefaction of spruce wood and pyrolysis of wood pellets, tyres and TetraPak. Organic compounds present in biochar and char were investigated with respect to assessment of suitability for agricultural applications. Char and biochar samples were analysed by method of pyrolysis gas chromatography with mass spectrometric detection. The identified compounds were aromatic hydrocarbons, polycyclic aromatic hydrocarbons, furans, benzofurans, substances containing phenol, benzepolycarboxyl acids, and substances of biogenic origin (fragments of cellulose, hemicellulose, protein, etc.). Relatively higher concentrations of compound fragments from biocomponents are associated with biochar from wood pellets. Organic compounds which are potentially toxic and carcinogenic for living organisms (PAHs, benzofurans and aromatic hydrocarbons) have higher concetrations in char from synthetic materials (scarp tyres, TetraPak) compared with biochar.
PL
Zawartość związków organicznych w stałej pozostałości po pirolizie wpływa na jej ekotoksyczność. Skład chemiczny karbonizatu po pirolizie zbadano w produktach toryfikacji drewna świerkowego, granulatu drzewnego, opon i opakowań typu TetraPak. Związki organiczne występujące w karbonizacie zostały zbadane pod katem zastosowania rolniczego. Próbki poddano analizie chromatograficznej metodą chromatografii gazowej z detekcją spektrometryczną masową. Zidentyfikowane związki to węglowodory aromatyczne, policykliczne węglowodory aromatyczne, furan, benzofuran, substancje zawierające fenol, kwasy benzepolikarboksylowe, substancje pochodzenia biogennego (fragmenty celulozy, hemicelulozy, białek i innych). Relatywnie wyższe stężenia biokomponentów są związane z karbonizatem z peletów. Związki organiczne, które są potencjalnie toksyczne i rakotwórcze dla organizmów żywych (WWA, benzofurany i węglowodory aromatyczne) mają wyższe stężenie w karbonizacie z materiałów syntetycznych (opony, Tetrapaki) w porównaniu z biowęglem.
EN
The biodegradation of styrene by bacterial strain Pseudomonas sp. E-93486, coming from VTT Culture Collection (Finland), was studied. The kinetic experiments with the presence of styrene as the only carbon and energy source were performed both in batch and continuous cultures at optimal environmental conditions for the growth of the tested strain (pH = 7 and 30ºC). The Haldane inhibitory model was found to be the best to fit the kinetic data, and the estimated kinetic equation parameters were: μm = 0.119 h–1; Ks = 5.984 g·m–3, Ki = 156.6 g·m–3. The experiments conducted in a chemostat at various dilution rate (D = 0.035-0.1 h–1) made it possible to determine the value of the coefficient for maintenance metabolism (md = 0.0165 h–1) and the maximum yield coefficient value ((YXS)max = 0.913). The determined complete model of growth of E-93486 strain in the presence of styrene was verified by comparison of the computed and obtained in batch experiments profiles of changes in biomass and styrene concentrations. Next the tested strain was immobilized on the packing of a pilot-scale trickle-bed bioreactor operating at co-current down-flow of gas (air contaminated by styrene) and liquid (mineral solution) phases. The effect of inlet styrene concentration on its degradation was studied for initial concentration in the air changing in the range of 0.2-1 g·m–3. The recirculation rate of liquid medium was 8 m3h–1 whereas the gas flow rate was changed in the range 50-150 m3·h–1. The conversion degree depended on operational parameters and changed in subsequent experiments in the range of 75-95%.
PL
Badano proces oczyszczania powietrza ze styrenu, substancji zaliczanej do grupy lotnych związków organicznych (LZO), prowadzony w pilotowym bioreaktorze strużkowym (TBB). Ponieważ najważniejszym etapem procesu oczyszczania powietrza z LZO w bioreaktorze strużkowym jest biologiczna reakcja jego rozkładu, zatem, projektując proces, należy przede wszystkim starannie wyselekcjonować mikroorganizmy efektywnie rozkładające usuwane z powietrza zanieczyszczenie, określić warunki najkorzystniejsze dla ich wzrostu oraz wyznaczyć kinetykę reakcji. W wyniku testów porównawczych wyselekcjonowano szczep efektywnie wykorzystujący styren jako jedyne źródło węgla i energii. Był to, pochodzący z kolekcji VTT (Finlandia), gramujemny szczep z rodzaju Pseudomonas, oznaczony symbolem E-93486. W testach wstępnych określono najkorzystniejsze dla jego wzrostu parametry (pH 7, 30ºC, DO = 5 mg·dm–3) i zarówno eksperymenty kinetyczne, jak i proces oczyszczania powietrza w TBB prowadzono, utrzymując wyznaczone, optymalne dla reakcji biochemicznej warunki. Pierwszą serię eksperymentów kinetycznych przeprowadzono w reaktorze okresowym, zmieniając w kolejnych eksperymentach początkowe stężenie substratu wzrostowego w zakresie 5-90 g·m–3. Badania wykazały inhibitujący szybkość wzrostu mikroorganizmów wpływ substratu, stąd do opisania kinetyki wzrostu E-93486 w obecności fenolu wybrano model Haldane. Zgromadzona baza danych doświadczalnych umożliwiła estymację stałych tego równania (μm = 0,119 h–1; Ks = 5,984 g·m–3, Ki = 156,6 g·m–3). Hodowle ciągłe, prowadzone przy różnej szybkości rozcieńczania (D = 0,035-0,1 h–1), umożliwiły określenie wartości współczynnika metabolizmu endogennego (md = 0,0165 h–1) i maksymalnej wartości współczynnika wydajności biomasy ((YXS)max = 0,913). Otrzymane pełne równanie kinetyczne wzrostu szczepu E-93486 w obecności styrenu zostało zweryfikowane przez porównanie obliczonych i otrzymanych eksperymentalnie profili zmian stężenia biomasy i styrenu. Badania procesu oczyszczania powietrza ze styrenu przeprowadzono w pilotowej instalacji, której głównym elementem był bioreaktor strużkowy o średnicy 1,084 m, wypełniony na wysokość 1,84 m inertnym wypełnieniem (polipropylenowe pierścienie Ralu), na powierzchni którego unieruchomiony został testowany szczep. W badaniach strumień oczyszczanego gazu zmieniano w zakresie 50-150 m3·h–1, natomiast stężenie styrenu w powietrzu doprowadzanym do reaktora zmieniano w zakresie 0,2-1 g·m–3. Podczas trwających ponad 6 miesięcy eksperymentów uzyskano stopień konwersji styrenu rzędu 75-95%, co oznacza, że przy maksymalnym obciążeniu złoża (80 g·m–3·h–1) każdego dnia usuwane było z powietrza ~2500 g styrenu. Potwierdzona została w ten sposób skuteczność testowanej technologii oczyszczania powietrza z LZO.
PL
Badano eksperymentalnie efektywność procesu oczyszczania powietrza z mieszaniny dwóch lotnych związków organicznych, styrenu i p-ksylenu. Eksperymenty prowadzono przez okres 248 dni w instalacji pilotowej bioreaktora strużkowego, pracującego przy współprądowym przepływie gazu i cieczy, zmieniając w szerokim zakresie stężenia obu substancji organicznych w powietrzu doprowadzanym do bioreaktora. Dla testowanego zakresu zmian parametrów ruchowych bioreaktora uzyskano zadowalającą efektywność procesu: stopień konwersji styrenu zmieniał się w zakresie 80-95%, a trudnego do biodegradacji p-ksylenu w zakresie 40-55%.
EN
The efficiency of the process of air purification from the mixture of two volatile organic compounds (styrene and p-xylene) was experimentally tested. The experiment was carried out for 248 days in a pilot installation of a trickle-bed bioreactor, operating at co-current gas and liquid flow, changing in a wide range the concentrations of both organic substances in the air supplied to the bioreactor. Satisfactory efficiency of the process was obtained for the tested range of changes of the operational parameters: styrene conversion changed within the range of 80-95%, and the difficult to biodegradation p-xylene in the range of 40-55%.
8
Content available Furfural based cation-exchange resin
EN
By polycondensation of styrene with furfural obtained new polymer which can be used as a polymeric matrix for introduction ionogenic groups. Methods of the chemical analysis, IR- and mass-spectroscopy confirm structure of obtained polymer. By sulfonation of styrene-furfural polymer obtained and researched the sulfonic acid cation-exchange resin with high chemical and thermal, and mechanical durability.
EN
The study presents the preliminary results of research with the aim to test a Compact Trickle-Bed Bioreactor (CTBB) to the biopurification of air from VOC’s mixtures (ethyl alcohol, dimethyl sulphide, styrene). The experiments were performed using a 45 dm3 semi-industrial scale bioreactor in which gas and liquid phases flowed co-currently in downward direction through a bed made up of polyethylene rings. The bioreactor was inoculated with a co-culture of microorganisms including bacterial strains found in the wastewater and adopted to chosen pollutants. The gas-flowrate was 4.0 m3/h and VOC concentration in the gas phase was changed from 40 to 255 ppm. In the whole period of research the efficiency of pollutant removal was in the range 92-99%. The lowest result of efficiency was achieved in the 2nd day of research as a response of the highest concentration of VOC. Possible consequences of a violent pollutant overload and the time required for regenerating the microorganisms and returning to the stable process conditions were also investigated. An increase of VOC concentration to 220-255 ppm did not significantly influence the deterioration of process efficiency. After the period of adaptation of microorganism to the process condition and immobilization of microflora on the packing material, the experimental set-up has been working reliably for 21 days.
PL
Opisano wstępne wyniki badań mających na celu przetestowanie Kompaktowego Bioreaktora Trójfazowego (KBT) do oczyszczania powietrza z mieszaniny Lotnych Związków Organicznych (LZO) zawierających alkohol etylowy, siarczek dimetylu i styren. Eksperymenty prowadzono przy użyciu bioreaktora w skali półtechnicznej (45 dm3), w którym faza gazowa i ciekła spływa współprądowo przez złoże z pierścieni polietylenowych. Na złożu zostały immobilizowane specjalnie wyselekcjonowane ze ścieków szczepy bakterii zaadaptowane następnie do degradacji badanej mieszaniny LZO. Natężenie przepływu fazy gazowej wynosiło 4.0 m3/h, natomiast stężenie LZO w fazie gazowej zmieniano w przedziale 40-255 ppm. Efektywność usuwania badanej mieszaniny LZO była w zakresie 92-99%. Sprawdzano również reakcję mikroorganizmów na przeciążenie spowodowane gwałtownym wzrostem stężenia LZO oraz czas wymagany do adaptacji mikroorganizmów po powrocie układu do stabilnych warunków procesowych. Obciążenie reaktora mieszaniną LZO o stężeniu w granicach 220-255 ppm, nie wpłynęło znacząco na obniżenie efektywności procesu. Po okresie adaptacji mikroorganizmów do warunku procesu oraz ich immobilizacji na wypełnieniu bioreaktora, instalacja doświadczalna pracowała niezawodnie przez 21 dni osiągając wysoką skuteczność oczyszczania powietrza z mieszaniny LZO.
PL
Dokonano syntezy wielofunkcyjnych monomerów metakrylowych i zastosowano je do otrzymywania kopolimerów ze styrenem. Zbadano właściwości nieutwardzonych kompozycji oraz właściwości otrzymanych kopolimerów. Stwierdzono, że na właściwości kompozycji nieusieciowanych zasadniczy wpływ ma stężenie rozcieńczalnika. Otrzymane kopolimery wykazują bardzo dobre właściwości użytkowe, przy czym wyniki badań DSC, DMA i stopnia przereagowania wiązań podwójnych wskazują, że proces sieciowania prowadzony przez 2,5 h w temp. 60°C i kontynuowany przez 24 h w temp. 90°C nie został zakończony. Dokonano syntezy wielofunkcyjnych monomerów metakrylowych i zastosowano je do otrzymywania kopolimerów ze styrenem. Zbadano właściwości nieutwardzonych kompozycji oraz właściwości otrzymanych kopolimerów. Stwierdzono, że na właściwości kompozycji nieusieciowanych zasadniczy wpływ ma stężenie rozcieńczalnika. Otrzymane kopolimery wykazują bardzo dobre właściwości użytkowe, przy czym wyniki badań DSC, DMA i stopnia przereagowania wiązań podwójnych wskazują, że proces sieciowania prowadzony przez 2,5 h w temp. 60°C i kontynuowany przez 24 h w temp. 90°C nie został zakończony.
EN
Six- or four-functional methacrylate monomers were prepd. by addn. of (i) glycidyl methacrylate and an adduct of glycidyl methacrylate with methacrylic acid to phthalic anhydride or (ii) glycidyl methacrylate to 1,5-di-o-phthaloyloxypenane, resp., and used for copolymerization with styrene (dibenzoyl peroxide initiator) for 2.5 h at 60°C and for 24 h at 90°C. Both uncured mixts. and the copolymers were studied for thermal, mech. and rheol. properties. Full conversion of double bonds was not achieved under conditions of the copolymerization.
11
Content available remote Problem styrenu w żywicach stosowanych w rękawach CIPP
PL
W referacie przedstawiono rozwój najczęściej obecnie stosowanej technologii renowacji przewodów kanalizacyjnych z zastosowaniem rękawów CIPP. O parametrach wytrzymałościowych rękawów i ich odporności na oddziaływania chemiczne decyduje także rodzaj zastosowanej żywicy. Powszechnie stosowana jest żywica poliestrowa z uwagi m.in. na niskie koszty. W najbliższych latach będzie ona nadal stosowana, gdyż inne żywice są zbyt drogie lub są trudne w stosowaniu. Wadą żywic poliestrowych jest zawarty w nich styren, którego część może uwalniać się do środowiska. Jest on uciążliwy dla łudzi z uwagi na charakterystyczny odór. Zaliczany jest on do substancji niebezpiecznych. Należy sobie zdawać sprawę z zagrożeń i postępować zgodnie z zaleceniami, aby zminimalizować negatywne skutki oddziaływania styrenu na ludzi i środowisko.
EN
In the paper the development of the most often applied renovation technology of sewers with CIPP liners is presented. One of the factors having an impact on strength and chemical resistance of liners is the type of resin used. The polyester resin is commonly applied especially due to its low cost. In the next years it will be further used, because other resins are too expensive or difficult in application. The disadvantage of polyester resins is the styrene component, which can be partly released into the environment. It is bothersome to people because of its characteristic odour. It is also classified as the hazardous substance. Therefore it is important to be aware of these dangers and proceed in accordance with the recommendations in order to minimize the negative impact of the styrene on people and environment.
EN
Odor emission from terrain is usually of an incidental character and depends in general on local meteorology. Therefore, for prognosis of propagation of chemical compound emission in the odor generating event of plant failure an appropriate mathematical model should be applied. In this paper, an emergency situation involving styrene storage tank failure was examined. Analysis of styrene propagation was performed using Polish reference model based on Pasquill’s formula and CALPUFF model. The studies haves shown that odor concentrations in the vicinity of the plant calculated using the reference model were about 10 times lower than in case of CALPUFF model. Analysis of the results showed that outside the plant boundary styrene concentrations exceeding the value of 0.43 mg/m3 (1000 times above the threshold) occurred within a distance of up to 1000 m. The reference values for styrene (D1h=0.02 mg/m3) and odors (1 ouE/m3) were shown to be exceeded 100 times within the area of modeling. It was concluded that the increased odor concentration may be an indicator of a possible chemical installation failure or of an uncontrolled harmful chemical substance emission.
PL
Występowanie zapachu w terenie ma zazwyczaj charakter chwilowy i zależy głównie od sytuacji meteorologicznej, dlatego w przypadku prognozowania propagacji związków chemicznych emitowanych podczas awarii o charakterze odorotwórczym istotne jest zastosowanie odpowiedniego modelu matematycznego. W pracy przeanalizowano sytuację awaryjną polegającą na uszkodzeniu zbiornika magazynującego styren. Do analizy rozprzestrzeniania styrenu zastosowano polski model referencyjny oparty na formule Pasquilla oraz model CALPUFF. Badania wykazały, że obliczone za pomocą modelu referencyjnego stężenia zapachowe w najbliższym otoczeniu źródła emisji były około 10-krotnie mniejsze niż w przypadku modelu CALPUFF. Analiza wyników pokazała, że poza terenem zakładu chemicznego stężenia przekraczające wartość 0,43 mg/m3 (1000-krotne przekroczenie progu wyczuwalności) wystąpiły w odległości nawet do 1000 m. Wykazano, że na całym obszarze modelowania 100-krotnie przekroczona została wartość odniesienia w przypadku styrenu (D1h=0,02 mg/m3) oraz odorów (1 ouE/m3). Stwierdzono, że wystąpienie podwyższonego stężenia odorów w powietrzu może być wskaźnikiem ostrzegającym o możliwości wystąpienia awarii instalacji przemysłowej oraz niekontrolowanej emisji szkodliwych substancji chemicznych.
13
Content available Styren
PL
Styren łatwopalna ciecz o przenikliwym i słodkim zapachu jest substancją wielkotonażową wykorzystywaną do produkcji: żywicy butadienowo styrenowej i żywic kopolimerowych z akrylonitrylem, tworzyw sztucznych wzmocnionych włóknem szklanym stosowanych w szkutnictwie oraz powłok ochronnych. Styren stosuje się także jako rozpuszczalnik i półprodukt chemiczny. Największe zawodowe narażenie na styren występuje podczas prac natryskowych oraz podczas produkcji: łodzi, pojazdów i kontenerów. Według danych Głównej Inspekcji Sanitarnej w 2007 r. w Polsce były zatrudnione 323 osoby narażone na styren o stężeniu powyżej 50 mg/m3, czyli wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS). Osoby te pracowały przy produkcji: wyrobów gumowych i wyrobów z tworzyw sztucznych (186 osób), pozostałego sprzętu transportowego (55 osób), wyrobów niemetalicznych (51 osób) i sprzętu transportowego, a także przy produkcji niesklasyfikowanej gdzie indziej oraz w budownictwie (31 osób). W 2010 r. liczba osób zawodowo narażonych na styren powyżej wartości NDS wzrosła do 480, w tym: 203 osoby pracowały przy produkcji wyrobów gumowych i tworzyw sztucznych, 115 osób przy produkcji pojazdów samochodowych, 143 osoby przy produkcji pozostałego sprzętu transportowego, 5 osób było zatrudnionych przy produkcji włókien tekstylnych, 1 osoba przy produkcji chemikaliów, 8 osób przy produkcji gotowych wyrobów metalowych, 3 osoby w trakcie wykonywania specjalistycznych robót budowlanych oraz 2 osoby zatrudnione w handlu hurtowym (GIS 2010). W latach 2001-2010 w związku z narażeniem na styren zarejestrowano sześć przypadków chorób zawodowych: dwa przypadki zatrucia, trzy – choroby skóry oraz jeden przypadek przewlekłego zanikowego alergicznego nieżytu nosa, gardła lub krtani wywołany działaniem drażniącym styrenu. Działanie toksyczne styrenu u ludzi manifestuje się podrażnieniem: oczu, śluzówki nosa i gardła, a także zaburzeniami ze strony ośrodkowego układu nerwowego (OUN) w postaci zmian neurobehawioralnych oraz upośledzenia funkcji narządu wzroku i narządu słuchu. U pracowników przewlekle narażonych na styren opisano również zmiany: hematologiczne, czynnościowe wątroby, endokrynne i immunologiczne. Styren nie spełnia kryteriów klasyfikacji ustalonych dla toksyczności ostrej po podaniu drogą pokarmową, inhalacyjną lub dermalną w Unii Europejskiej. Styren wykazuje działanie genotoksyczne, wyrażone zmianami klastogennymi i aberracjami chromosomowymi w wyniku tworzenia adduktów z DNA przez jego tlenek. Według IARC nie ma wystarczającego dowodu na rakotwórcze działanie styrenu na ludzi, natomiast istnieje ograniczony dowód takiego działania u zwierząt (grupa 2B). Nie wykazano również embriotoksycznego, fetotoksycznego i teratogennego działania styrenu, natomiast istnieje możliwość szkodliwego działania styrenu na gonady męskie i na rozwój potomstwa w okresie postnatalnym. Podstawą do obliczenia wartości NDS dla styrenu były wyniki badań epidemiologicznych. Za skutki krytyczne przyjęto drażniące działanie tego związku oraz zaburzenia ze strony OUN. Zaproponowano pozostawienie obowiązującej w Polsce wartości NDS styrenu na poziomie 50 mg/m3 oraz zmniejszenie wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) do 100 mg/m3. Ponadto zaproponowano przyjęcie wartości dopuszczalnego stężenia w materiale biologicznym (DSB) dla sumy stężeń kwasu migdałowego (MA) i kwasu fenyloglioksalowego (PGA) w moczu pobranym pod koniec zmiany roboczej na poziomie 235 mg/g kreatyniny. Normatyw oznakowano literą „I” informującą, że jest to substancja o działaniu drażniącym.
EN
Styrene monomer is a colorless to yellow oily liquid with a sweet, sharp odor at concentrations on the order of 426 mg/m3. Styrene has been produced by catalytic dehydrogenation of ethyl benzene. This compound is manufactured on a large scale. It has been widely used in the manufacture of polystyrene plastics, protective coatings, styrenated polyesters, copolymer resins with acrylonitrile and butadiene, and as a chemical intermediate. In Poland in 2010 the number of workers exposed to styrene at concentration above MAC value (50 mg/m3) was 480. In 2001 to 2010 six cases of professional diseases caused by styrene was noted. Results of animal studies revealed that styrene is a chemical of relatively low toxicity. In humans occupationally exposed to styrene an irritating effect to the eyes, both nose and throat mucosa, and central nervous system (CNS) disturbances (neurobehavioral, impairment of colour vision and hearing) were observed. Also, this chemical was caused hematological, hepatotoxic, andocrine, and immunological changes. Styrene exerts genotoxic effects causing an increase of single-strand breaks of DNA and chromosomal aberrations. There is inadequate evidence in humans and limited evidence in experimental animals for the carcinogenicity of styrene. The International Agency for Research on Cancer (IARC) has classified styrene to Group 2B. Styrene has shown neither embryotoxic, fetotoxic, and teratogenec effects. The recommended maximum admissible concentration (MAC) for styrene of 50 mg/m3 is based on the irritating effect and CNS disturbances in workers professionally exposed to this chemical. STEL value at 100 mg/m3, and “I” (irritating) notation has been proposed. Moreover, BEI value for sum of mandelic acid and phenylglyoxylic acid at level of 235 mg/g creatinine is recommended.
EN
Due to toxicity of volatile organic compounds (VOC), assessment of their emission from polymer dry construction materials is of importance for the quality of the indoor environment. Accordingly, in this work we studied emissions of styrene from polystyrene foam (PSf) and of cyclopentane from polyurethane foam (PURf). Both foams are common insulation materials. The partition (K) and diffusion (D) coefficients of these compounds in respective foams were determined at temperature between 23-90 °C. The partition coefficients of foam-ambient gas system (KM-A) derived from the determined adsorption and desorption rate constants (kads, kdes) using the close-to-equilibrium theory and computer simulation, resulting in comparable values. The diffusion coefficients, by contrast, were obtained using three models based on sorption (DS), permeation (DP) and computer simulation (DC). In the first model, the foam is seen as a continuous phase, in the second model - as consisting of two phases where the VOC concentration is arithmetically averaged, while the third one assumes the inhomogeneous VOC distribution. Based on the same experimental data, three sets of diffusion coefficients were obtained (DS, DP, DC), disparate in values, these disparities originating from the assumptions made in each model. The computer-simulation at relatively low migrant concentrations in the foam (styrene-PSf system), and the permeation model at high migrant concentrations (cyclopentane-PURf system) generated the diffusion coefficients comparable with results presented in the literature.
PL
Ze względu na toksyczność lotnych związków organicznych (volatile organic compounds - VOC), oznaczanie emisji tych związków z polimerowych, suchych materiałów budowlanych ma ogromne znaczenie z punktu widzenia jakości środowiska we wnętrzu domów. W opisanej poniżej pracy zbadano kinetykę emisji styrenu z pianki styropianowej (PSf) oraz cyklopentanu z pianki poliuretanowej (PURf, rys. 1 i 2). Obydwie pianki są powszechnie stosowanymi materiałami izolacyjnymi. Oznaczono współczynniki podziału (K) i dyfuzji (D) badanych związków w piankach w zakresie temperatury 23-90 °C. Współczynniki podziału w układzie pianka-otaczający gaz (KM-A) obliczono z wyznaczonych wartości stałych szybkości sorpcji i desorpcji (kads, kdes) związków na piankach, z zastosowaniem kinetyki reakcji I rzędu w pobliżu stanu równowagi i symulacji komputerowej. Obydwie metody obliczeniowe dały porównywalne wyniki (tabele 1-3). Natomiast do obliczenia współczynników dyfuzji związków w piankach, posłużono się trzema modelami opartymi na: sorpcji związków w piankach (DS), ich permeacji przez pianki (DP) bądź na symulacji komputerowej (DC). W modelu sorpcyjnym zakłada się, że pianka jest fazą ciągłą, podczas gdy w modelu permeacyjnym - składa się z dwóch faz, w których stężenie VOC jest uśrednione; model symulacyjny zakłada niehomogeniczny rozkład stężenia VOC. Wychodząc z tego samego zestawu danych pomiarowych otrzymano trzy zestawy wspomnianych współczynników dyfuzji (DP, DS, DC) różniących się wartościami (tabela 4). Różnice te są wynikiem założeń poczynionych w każdym modelu. Porównywalne z danymi literaturowymi (tabela 5) wartości współczynników dyfuzji w obszarze względnie małych stężeń migranta w piance (układ styren-PSf) uzyskano metodą symulacji komputerowej, a w przypadku większych stężeń (cyklopentan-PURf) - zgodnie z modelem permeacyjnym.
EN
A kinetic investigation of the slurry phase epoxidation of styrene with hydrogen peroxide has been carried out, for the first time, over nanoporous Au doped TS-1 catalyst, in a batch reactor, in the temperature range of 313-333 K. It was found that product selectivity and the rate of reaction are greatly influenced by concentrations of styrene and hydrogen peroxide. Kinetics studies reveal that the mechanism of the reaction is of the "Redox" type. The rate equation, r = k 1k2POPH/ (k1PO+ k2PH) deduced, assuming a steady state involving two stage oxidation-reduction process, represent the data most satisfactorily for the conversion of styrene to styrene oxide. A tentative mechanism of the process has also been suggested.
EN
The free radical polymerization of styrene in the presence of a number of freshly newly synthesized bifunctional mediators differing in the number of methylene groups serving as a link between two functional 4-amino-TEMPO radicals has been investigated. It was found, that the activity of a nitroxide group in the biradicals in controlling radical polymerization of styrene differs from that of the TEMPO radical. Mediators with a lower number of connecting methylene groups between the two TEMPO rings give a higher conversion in the same reaction time. However, no simple correlation between the number of methylene groups in spacer chain and polymerization rate was observed, namely unexpectedly, high rate of polymerization was found for *C4*. The formation of single-arm (P) and double-arm (P-P) macromolecules containing binitroxide at the core was observed.
PL
Porównano aktywność grup nitroksylowych w szeregu homologicznym nowych dwufunkcyjnych mediatorów (regulujących przenośników) różniących się liczbą grup metylenowych (0,2, 3, lub 4) w łańcuchu łączącym dwa rodniki 4-amino-TEMPO [wzory (I) - (IV)] w regulowaniu przebiegu rodnikowej polimeryzacji styrenu, stwierdzając występowanie różnic tej aktywności. Liniowy charakter zależności indeksu konwersji styrenu od czasu polimeryzacji (rys. 1) wskazuje na pierwszorzędowość reakcji względem monomeru w odniesieniu do wszystkich badanych dirodników pochodzących z mediatora. Najszybciej polimeryzacja przebiega pod wpływem dirodnika *C0*, a najwolniej wobec *C3*, jednakże nie zaobserwowano prostej zależności pomiędzy liczbą grup -CH2- w mediatorze a szybkością polimeryzacji. Scharakteryzowano widma ESR polimerów (rys. 3) oraz szczegółowo omówiono wyniki ich badania metodą GPC (rys. 2,4 i 5 oraz tabela 1). W wyniku polimeryzacji powstają polimery o jedno- i dwuramiennych łańcuchach, prawdopodobnie zawierających centralny fragment dinitroksylowy. Rozkład ciężarów cząsteczkowych (M) produktów ma charakter bimodalny a wzajemny stosunek wartości M obydwu frakcji wynosi w przybliżeniu 2:1.
PL
Styren stanowi główny problem zakładów produkujących jachty oraz wytwarzających produkty w połączeniu z włóknem szklanym. Im większe zużycie substancji na bazie włókna szklanego, tym większe zagrożenie dla zdrowia pracowników zakładu, a tym samym większe zanieczyszczenie.
EN
Styrene is one of the main problems faced by boat-building plants as well as the ones manufacturing products in connection with fiberglass. The more fiberglass-based substances are utilized, the greater hazard posed to employees' health, and more pollution emitted into the environment. The present work discusses issues related to the presence of styrene in workstands in the boat-building industry, indicates the lack of established permissible limits, negative effect on human health and its emission into the atmosphere. Comar Poland in Bystre, the boat yard discussed herein, only finishes the process of boat building and thus utilizes only relatively small amounts of substances containing styrene, therefore the emission of this compound is low.
18
Content available remote Isolation and kinetic characteristics of styrene-decomposing bacteria
EN
Two bacterial strains effectively decomposing styrene at the concentrations ranging from 0.37 to 1.8 g/m3, i.e. Agrobacterium rhizogenes and Pseudomonas aeruginosa, were isolated. This compound was degraded by them at maximum decomposition rates, i.e. 110.5 and 98.5 g/m3źh, respectively. Its biodegradation was very strongly inhibited by the reduction of the culture medium pH to approx. 4.6.
PL
W czasie badań wyizolowano dwa szczepy bakterii, to jest Agrobacterium rhizogenes i Pseudomonas aeruginosa, rozkładających efektywnie styren w zakresie stężeń od 0,37 do 1,8 g/m3. Związek ten był degradowany z maksymalnymi szybkościami 110,5 and 98,5 g/m3źh. Szybkość biodegradacji znacząco malała po obniżeniu pH pożywki do około 4,6.
EN
Modified petroleum resins with hydroxyl end-groups (PRHMs) were synthesized via cooligomerization of the C9 fraction, which is one of by-products of gasoline or diesel oil pyrolysis. The synthesis was carried out in the presence of 2,2' -azo-bis-(5-hydroxy-2-methylpentanonitrile) and with addition of 10.0, 25.0 and 50.0 mass % of styrene. The effect of temperature and process time on yield and main characteristics of PRHMs was examined. The characteristics of synthesized products were verified with chemical and IR-spectroscopic methods. The hydrocarbon composition of residues from PRHMs production was examined and same ways of utilization of the residues were suggested.
PL
Zsyntetyzowano zmodyfikowane ropopochodne żywice z hydroksylowymi grupami końcowymi (PRHMs) za pomocą kooligomeryzacji z frakcją C9, będącą jednym z produktów ubocznych pirolizy benzyny lub oleju napędowego. Synteza została przeprowadzona w obecności 2,2'-azo-bis-(5-hydroksy-2metylopentanonitrylu) oraz z dodatkiem 10,0, 25,0 i 50,0% masowych styrenu. Badano wpływ temperatury i czasu na wydajność procesu oraz głównych właściwości PRHMs. Właściwości syntezowanych produktów badano za pomocą metod chemicznych oraz spektroskopowych (IR). Zbadano skład pozostałości z produkcji PRHMs i zaproponowano pewne sposoby ich utylizacji.
20
Content available remote Polimeryzacja rodnikowa styrenu i metakrylanu metylu w reaktorze mikrofalowym
PL
Polimeryzacja mikrofalowa stanowi alternatywę dla polimeryzacji termicznej. Jej zaletą jest krótszy czas reakcji. Przedstawiono wyniki badań wpływu mocy źródła promieniowania mikrofalowego na szybkość rodnikowej polimeryzacji styrenu i metakrylanu metylu. Zbadano wpływ natury rozpuszczalnika na szybkość rodnikowej polimeryzacji metakrylanu metylu w warunkach mikrofalowych. Ustalono optymalne parametry, tj. moc promieniowania 400 W, rodzaj rozpuszczalnika i ilość inicjatora, umożliwiające skrócenie czasu reakcji polimeryzacji i zwiększenie ciężaru cząsteczkowego otrzymanych polimerów.
EN
A multimodule microwave reactor was used to radically polymerize styrene and Me methacrylate with benzoyl peroxide as initiator and poly(vinyl alcohol) as emulsifier at 200, 400, or 600 W for 10–90 min. Thermal polymn. was run for 60–240 min at 85–90°C. Irradiation power 400 W and polymn. time 90 min gave the resp. polymers in 93% and 95% yields. Nonpolars (cyclohexane, 1,4-dioxane) vs. water as solvent ensured shorter (by resp. ~65 and 25%) polymn. time and tripled yield. The higher the power and the more the initiator (0.2–0.6 g), the higher the M of polystyrene (max. 198.4 kDa; max. diff. 20%) and the lower the M of PMMA).
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.