Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Od odzyskania przez Polskę niepodległości do modernizmu lat 60. XX w.

Moździerz Zbigniew

PUA Przestrzeń Urbanistyka Architektura

|

2020

|

Vol. 1

107--122

PL

W okresie międzywojennym w Zakopanem nastąpił wzmożony ruch budowlany, co zmusiło władze gminy do opracowania kolejnego planu regulacyjnego (1924–1928, proj. K. Stryjeński). Dynamiczny rozwój doprowadził do przyznania mu praw miejskich w 1933 r. W architekturze tego okresu początkowo dominował historyzm lat 20., art déco i styl zakopiański drugi, a w latach późniejszych funkcjonalizm oraz wolny funkcjonalizm – nowy regionalizm. Podczas okupacji Niemcy uczynili z Zakopanego miejscowość rekreacyjną. W ramach tzw. akcji porządkowej wyburzono w latach 1940–1942 szereg obiektów drewnianych i murowanych. Budowano też nowe obiekty. Na Podhalu za oficjalny nurt architektury socrealistycznej uznano styl nowozakopiański (m.in. schroniska w Tatrach Polskich). Miasto rozwijało się jako uzdrowisko oraz ośrodek sportu i turystyki.

EN

In the interwar period, there was an increase in construction in Zakopane, which forced the local authorities to develop another regulatory plan (designed by K. Stryjeński from 1924 to 1928). Dynamic development led to the granting of municipal rights in 1933. The architecture of this period was initially dominated by the historicism of the 1920s, then by the art déco movement and the Zakopane style, and in later years, by functionalism and free functionalism – new regionalism. During the occupation, the Germans made Zakopane a recreational town. As part of the so-called order action, in the years 1940–1942 a number of wooden and brick buildings were demolished. New buildings were also built. In Podhale as the official current of socialist realist architecture was the new Zakopane style. The most characteristic examples include shelters in the Polish Tatras. The city developed as a health resort and a centre for sport and tourism.

2

Ze studiów nad tożsamością miejsca. Problem kontynuacji formy dworu w krajobrazie wielkopolskiej wsi na obszarze Ziemi Średzkiej

Mikulski D., Raszeja E., Klause G.

Topiarius. Studia krajobrazowe

|

2016

|

T. 1

97--114

PL

Krajobraz Ziemi Średzkiej ewoluował przez wieki, lecz wyrazisty i trwały wizerunek nadał mu dopiero wiek XIX, którego odzwierciedleniem są miedzy innymi założenia dworskie oraz wiążący je system relacji przestrzenno-krajobrazowych. Chociaż tradycję kultury ziemiańskiej przerwała drastycznie II wojna światowa, to nadal istnieje masowa fascynacja „polskim dworem" jako wzorcem architektonicznym. Zaowocowało to z jednej strony ochroną i konserwacją zabytkowej substancji, a z drugiej, współczesnymi realizacjami domów mieszkalnych nawiązującymi do barokowych i klasycystycznych form siedziby ziemiańskiej, pozbawionych jednak kontekstu krajobrazowego. W związku z tym należałoby zadać pytanie: czy w przestrzeni wiejskiej jest miejsce, możliwość i sens kontynuacji wartości architektoniczno-krajobrazowych, które składają się na ideowy obraz „dworu polskiego"? W tym kontekście istotne wydaje się określenie zasad kształtowania przestrzeni służących ochronie tożsamości na obszarze Ziemi Średzkiej.

EN

The landscape of Środa Land has been evolving over the centuries. However, it became distinct and permanent only in the 19th century. It is reflected by manor complexes, which are bound with a system of spatial and scenic relations. Although the tradition of landowner culture was drastically interrupted by World War II, the Polish manor as an architectural model is still fascinating to a large number of people. On the one hand, this fascination resulted in protection and conservation of historical places. On the other hand, the designs of modern residential buildings are inspired by baroque and classist forms of landowners' manors, but they lack the scenic context. In view of this fact, we should ask the question whether in rural areas there is space and possibility and if it makes sense to continue the architectural and scenic values which make the conceptual image of the Polish manor. It is significant to specify the rules of spatial development to protect the identity of Środa Land.

3

Eugeniusz Czyż 1879-1953 architekt i konstruktor : część pierwsza do roku 1933

Blum B.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2008

|

R. 105, z. 7-A

3-40

PL

Eugeniusz Czyż (1879-1953), inżynier, architekt, budowniczy i konstruktor, ukończył Politechnikę w Rydze (1903), w latach 1906-1917 pracował w administracji rosyjskiej, w latach 1918-1922 architekt miejski w Bierdziańsku (płd. Rosja), w latach 1922-1939 kierownik biura projektów w Państwowej Wytwórni Prochu w Pionkach k. Radomia. Wykonał ok. 100 projektów budowli mieszkalnych, przemysłowych i użyteczności publicznej. Najlepsze z nich: Kasyno PWP, Biura Główne - zmodernizowany klasycyzm (1928-1930), po 1934 r. przechodzą w funkcjonalizm: szpital i łaźnia z basenem dla PWP Pionki (1937-1938).

EN

Eugeniusz Czyż (1879-1953), engineer, architect, builder and constructor, finished Polytechnic in Ryga (1903), 1906-1917 in Russian's administration, 1918-1922 urban architect in Bierdziańsk (south Russia), 1922-1939 a manager of projects' office in the National Gunpowder's Factory in Pionki, near Radom. He has done about 100 projects of livable buildings, of industrial and public serviceableness. The best of them: Casino PWP, Main Offices - modernized classicism (1928-1930), after 1934 they transit into functionalism: hospital and public bath with swimming pool for PWP Pionki (1937-1938).