W artykule opisano problemy gospodarowania środowiskiem na terenach rolniczych dotkniętych klęską powodzi w powiecie płockim w Dolinie Iłowsko-Dobrzykowskiej. Przedstawiono przyczyny i skutki powodzi na tym terenie oraz wskazano działania przywracające właściwą jakość środowiska. Przedstawiono wyniki badań w zakresie: jakości wody ze studni przydomowych (liczba bakterii grupy coli, Escherichia coli, enterokoków), jakości powietrza w osuszanych budynkach mieszkalnych (liczba grzybów pleśniowych na podłożu Sabourauda) oraz jakości gleb użytków rolnych (zawartość metali ciężkich oznaczona spektrometrem absorpcji atomowej). Stwierdzono bardzo wysoką liczebność niepożądanych mikroorganizmów w wodzie studziennej i zanieczyszczenie mykologiczne powietrza w pomieszczeniach mieszkalnych, ale brak zagrożenia produkcji rolniczej pod względem zawartości metali ciężkich w glebie.
EN
The paper describes environmental management problems on flooded agricultural areas in IłowskoDobrzykowska Valley in Plock county. Causes and results of flood in this area and points some actions that took place to bring proper environment quality back are presented. Results of wells water tests (amount of coli bacteria, Escherichia coli and Enterococci), air quality (mould on Sabouraud medium) and soil tests from agricultural areas (content of heavy metals indicated using atomic absorption spectrometry) are revealed. The results show very high amount of bacteria in wells water, air in buildings contaminated by mould, and the lack of danger for husbandry from heavy metals in soil. The content of the paper is a part of the monograph titled: „Życie z powodzią w tle – jakość środowiska na terenach popowodziowych" (printing in preparation). Authors popularize the education for the safety of environmental management on flooded areas which is more than only proper evacuation.
Badania stężenia związków azotu w wodzie ze studni przydomowych prowadzono od września 2006 r. do października 2007 r. na terenie gminy Wodynie w woj. mazowieckim. Badaniami objęto wodę pochodzącą z 18 studni kopanych i wierconych. Próbki wody pobierano sześciokrotnie i oznaczono w nich stężenie: NO3-, NO2-, NH4+, PO43-, Cl-, Ca2+, Mg2+ oraz twardość ogólną, odczyn i przewodność elektrolityczną. W pracy oszacowano ryzyko zdrowotne wynikające z obecności azotanów (V) w wodzie spożywanej przez ludność. Otrzymane wyniki wskazują, że 39% badanych ujęć charakteryzuje się wodą o ponadnormatywnym stężeniu azotanów (V), a 6% ujęć - wodą o ponadnormatywnym stężeniu azotanów (III). Stężenie jonów amonowych w wodzie mieściło się w zakresie normy. Wykazano istotne statystycznie różnice w stężeniu azotanów (V) w wodzie studni kopanych i wierconych. Oceniając ryzyko zdrowotne, stwierdzono, że w przypadku 89% badanych wód studziennych ludność spożywała wraz z wodą azotany (V) w ilości przekraczającej akceptowane dzienne pobranie ADI, czyli poniżej marginesu bezpieczeństwa (ADI : EDI ə). Wśród 18 monitorowanych studni woda tylko z czterech studni przez cały okres badań spełniała zalecane normy, z wyjątkiem magnezu.
EN
Analyses of nitrogen compounds in water from farm wells were carried out from September 2006 till October 2007 in the Wodynie commune (Masovian voivodship). Water was sampled from 18 dug and drilled wells six times. Chemical analyses involved determination of NO3-, NO2-, NH4+, PO43-, Cl-, Ca2+, Mg2+, total hardness, pH, and electrolytic conductivity. Health risk resulting from the presence of nitrates in water consumed by people was assessed in this paper. Obtained results indicate that 39% of studied wells had water of excessive nitrate concentrations and 6% - water of excessive nitrite concentrations. Concentration of ammonium ions fell within permissible standards. There were statistically significant differences in nitrate concentrations between dug and drilled wells. In the case of 89% of studied wells it was found that people took in nitrates from water in amounts exceeding acceptable daily intake (below the safety margin ADI:EDI ə). From among 18 analysed wells the water from only 4 wells conformed to recommended standards (except for magnesium).
Badania dotyczyły jakości wody do picia z tradycyjnych (kręgowych) i wierconych studni wybranych gospodarstw rolnych, położonych na torfowisku Kuwasy w basenie środkowej Biebrzy oraz zlokalizowanych w granicach Biebrzańskiego Parku Narodowego w dolinie dolnej Biebrzy. W próbkach wody oznaczono: N-NO3, N-NH4, P-PO4, Na, K, Mg, Ca, Cl oraz rozpuszczalny węgiel organiczny (RWO). W wodzie ze wszystkich badanych studni notowano podwyższone stężenie składników nawozowych, lecz jej jakość tylko w 6 studniach z badanych 13 nie odpowiadała wymaganiom wody do picia z uwagi na duże średnie stężenie azotanów bądź jonu amonowego. Podwyższone stężenie azotanów, jonu amonowego, potasu, sodu i chlorków oraz rozpuszczalnego węgla organicznego występowało w badanych gospodarstwach w całym okresie badań i było skutkiem zanieczyszczenia pochodzącego z działalności bytowej lub rolniczej. Potwierdzeniem jest duże (7,7-52,4 mg K·dm-³) średnie stężenie potasu w próbkach z większości studni tradycyjnych, na ogół większe niż stężenie sodu. Stężenie sumy tych kationów było znacznie większe niż chlorków. Stężenie azotanów w wodzie ze studni tradycyjnych było istotnie skorelowane ze stężeniem chlorków, sodu, potasu, magnezu oraz wapnia, a ponadto ze stężeniem rozpuszczalnego węgla organicznego (RWO, ang. "DOC - dissolved organic carbon"). Natomiast w studniach wierconych większemu stężeniu azotanów towarzyszyło większe stężenie fosforanów, mniejsze zaś jonu amonowego. Podwyższone stężenie wszystkich badanych składników stwierdzono w wodzie ze studni gospodarskich (będącej składową wody gruntowej) na terenach wiejskich wchodzących w skład Biebrzańskiego Parku Narodowego i jego otuliny. Świadczy to o możliwości powstawania zanieczyszczeń obszarowych, obejmujących również Park.
EN
The study dealt with the quality of drinking water from traditional (dugout) and deep (drilled) wells in selected farms localized on bog Kuwasy in the middle Biebrza River basin and in the lower Biebrza River basin within the Biebrza National Park The concentrations of N-NO3, N-NH4, P-PO4, Na, K, Mg, Ca, Cl and of dissolved organic carbon (DOC) were determined. Water in all analysed wells showed elevated nutrient concentrations though its quality did not meet the quality standards in only 6 out of 13 studied wells mainly due to high concentrations of nitrates and ammonium. Increased concentrations of nitrates, ammonium ions, potassium, sodium and chlorides found in all wells in the whole study period originated from agricultural and/or domestic pollution. This was confirmed by a high concentration of potassium in traditional wells, clearly higher than that of sodium. Combined concentration of both cations was significantly higher than the concentration of chlorides. The concentration of nitrates in water from traditional wells was significantly correlated with the concentration of chloride, sodium, potassium, magnesium, calcium and DOC. This concentration in deep wells was positively correlated with the concentration of phosphate, and negatively with the concentration of ammonium ions. The water from farm wells is a part of ground water; therefore, the observed elevated nutrient concentrations in these wells from farms located inside the Biebrza National Park or its buffer zone demonstrate the possibility of non-point pollution also within the National Park.
4
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W pracy na podstawie ankietyzacji 37 studni przydomowych oraz analizy wód studziennych określono wpływ niektórych czynników na ich zanieczyszczenie oraz dokonano oceny jakości w odniesieniu do norm polskich, europejskich oraz zaleceń WHO. Stwierdzono, że główną przyczyną degradacji wód pochodzących z ujęć własnych jest ich nieodpowiednia lokalizacja w obrębie zagrody.
EN
On the basis of the results of investigating 37 household wells and the analysis of well water, the effect of some factors on pollution of that water, as well as its quality according to Polish, European, and WHO standards were evaluated. It was found that the main reason for degradation of the water from househoids' individual sources is their improper location with in households.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.