Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Specyfika sposobów gospodarowania w ekologicznym systemie produkcji w regionie pomorskim

Grabowski M., Barszczewski J., Grzelak M.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2014

|

T. 14, z. 4

27--43

PL

W 2013 r. w 72 wylosowanych gospodarstwach rolnych, prowadzących produkcję rolną w systemie ekologicznym, przeprowadzono badania ankietowe metodą wywiadu bezpośredniego. Gospodarstwa były zlokalizowane w powiecie choszczeńskim w województwie zachodniopomorskim (36 gospodarstw) oraz w powiecie bytowskim w województwie pomorskim (36 gospodarstw). Badane gospodarstwa podzielono na 4 grupy obszarowe: I – do 10 ha, II – 10,01–20,00 ha, III – 20,01–50,00 ha, IV – >50,00 ha. Określono wielkość gospodarstw oraz strukturę użytków rolnych w rozbiciu na grunty orne, sady oraz trwałe użytki zielone. Przeanalizowano strukturę upraw na gruntach ornych, biorąc pod uwagę zarówno ekologiczny system produkcji, jak i dopuszczalny przez prawo równoległy system konwencjonalny. Przedmiotem analizy była również produkcja zwierzęca w badanych gospodarstwach oraz stosowane w nich nawożenie i wapnowanie ekologicznych użytków rolnych (UR), a także sprzedaż produktów z gospodarstw ekologicznych pod kątem ich statusu (produkt ekologiczny czy konwencjonalny). Stwierdzono znaczne zróżnicowanie sposobów gospodarowania w badanych gospodarstwach oraz regionalne zróżnicowanie udziału TUZ w strukturze UR oraz struktury upraw na GO. Wykazano regionalne tendencje do upraszczania produkcji na GO, zróżnicowanie nawożenia, niski stan pogłowia zwierząt, całkowity brak produkcji zwierzęcej w systemie ekologicznym oraz brak sprzedaży produktów rolnych ze statusem ekologicznym.

EN

A survey with direct interview method was carried out in 2013 in 72 randomly selected organic farms. The surveyed farms were located in the district Choszczno in Western Pomerania (36 farms) and in the district bytowski, in the Pomeranian province (36 farms). Due to the large diversity of area and cropping structure the selected farms were divided into 4 area groups: I – to 10 ha, II – 10.01– 20.00 ha, III – 20.01–50.00 ha, IV – > 50.00 ha. Basing on the interview the farm sizes, the structure of agricultural land divided into arable land (AL), orchards and permanent grassland (PG) were determined. The crops structure on AL, taking into account both the organic system of production and permitted by law parallel conventional system, broken down into cereals, root crops, oil seeds, pulses and legumes in crop rotation, perennial grass with small seeds legumes and catch crop were analyzed. The subject of analysis in farms was also animal production, divided into ruminants and pigs, expressed by average annual values of LU ha–1 of agriculture lands. The fertilization and liming of organic agricultural lands (AL) was evaluated. More over the sale of products from organic farms in terms of their status (organic or conventional product) was analyzed. Considerable differences in management practices on farms were stated. Many farms produce both in the organic system, as well as conventional. Also the considerable regional differences in participation of PG in the structure of agriculture lands and crop structure on arable lands, with particular emphasis on perennial grass mixtures with legumes was observed. The regional trends to simplification of the production on agriculture lands, the diversity of fertilization, the low status of livestock populations, the total lack of animal production in the organic system of production and the lack of sale of agricultural products of organic origin was shown.

2

Economic assessment of the development opportunities of farms participating in agri-environmental programmes

Jankowska-Huflejt H., Prokopowicz J.

Journal of Water and Land Development

|

2013

|

no. 18 [I-VI]

59--64

EN

The study was conducted in 2007 with the inquiry method in 30 farms which specialised in livestock production based on own grasslands and participated in the Rural Development Programme in the years 2004-2006. The mean farm area was 19.69 ha (from 2.2 ha to182.0 ha) and farms were divided into 4 groups: 1–10; 10–20; 20–50 and >50 ha. The share of permanent grasslands was 53.8% on average. The crop structure was subject to the production of bulk feeds and feed grain (oats), cereal mixtures, triticale and barley. The mean share of cereals was 78.5 %, root crops – 9.4 % and legumes – 2.1 %. The highest livestock (cattle, pigs, horses, poultry) density (mean of 0.5 LU per ha of agricultural land) was in farms from the group of 20–50 ha. Both the farm investments in fixed assets and average direct costs of plant and animal production were low. The revenue from agricultural production was medium to low. The proportion of subsidies from the RDP was high (17%). Gross margin in farms was medium and low. Its value per 1 ha of agricultural land (AL) and per capita increased with the increase of farm surface area (except for a group of 20.1–50.0 ha). The effectiveness of fixed assets was high, its index ranged from 0.39 to 0.58 with a mean of 0.43. Only 23% of surveyed farms had a chance of further development.

PL

Badania przeprowadzono w 2007 r., metodą wywiadu kierowanego, w 30 gospodarstwach rolnych w woj. mazowieckim, ukierunkowanych na produkcję zwierzęcą opartą na własnych użytkach zielonych i uczestniczących w programach PROW. Gospodarstwa o powierzchni od 2,16 do 182,03 ha (śr. 19,69 ha), podzielono na 4 grupy obszarowe: 1,0–10,0 ha; 10,1–20,0 ha; 20,1–50,0 ha i >50,0 ha. Udział trwałych użytków zielonych w strukturze użytków rolnych wynosił średnio 53,79%. Struktura zasiewów podporządkowana była produkcji pasz objętościowych i ziarna paszowego (owsa), mieszanek zbożowych, pszenżyta i jęczmienia. Udział zbóż wynosił średnio 78,54%, okopowych 9,41%, strączkowych 2,05%. Chowano bydło, trzodę chlewną, konie, drób. Największa obsada zwierząt na ha UR była w gospodarstwach z grupy 20–50 ha (0,78 DJP), średnio wynosiła 0,53 DJP na ha UR. Poziom zainwestowania gospodarstw w środki trwałe oraz poziom kosztów bezpośrednich produkcji roślinnej i zwierzęcej były niskie. Średnie i niskie były też wartości przychodów z produkcji rolniczej. Dużą ich część (ok. 17%) stanowiły subwencje z PROW. Wartość nadwyżki bezpośredniej gospodarstw na ha UR zwiększała się wraz ze zwiększaniem się powierzchni gospodarstwa (z wyjątkiem gospodarstw z grupy 20,1–50,0 ha), natomiast w przeliczeniu na osobę wzrastała. Efektywność środków trwałych była wysoka. Wskaźnik efektywności wahał się od 0,39 do 0,58, średnio 0,43. Nie wszystkie badane gospodarstwa rolne mają szansę dalszego rozwoju i koniecznych inwestycji. W badanej grupie takich gospodarstw było ok. 23%.

3

Zasoby i struktura użytkowania powierzchni ziemi i gleb w województwie podkarpackim

Kaniuczak J., Stanek-Tarkowska J., Knap R., Alvarez B., Pajączek A.

Inżynieria Ekologiczna

|

2013

|

Nr 34

140--148

PL

Badano zasoby i strukturę użytkowania gleb w województwie podkarpackim w latach 1946-2005, z podziałem na trzy okresy czasowe, ze względu na zmiany administracyjne kraju i województwa (I: 1946-1970, II: 1975-1995, III: 2000-2005). W badanych trzech okresach czasowych zmniejszył się udział użytków rolnych i gruntów ornych w ogólnej powierzchni województwa. W latach 2000-2005 powiększył się znacząco udział powierzchni lasów i pozostałych gruntów, kosztem wyłączenia części gruntów ornych i użytków zielonych z produkcji rolniczej, które przekształciły się w ugory i odłogi. W gospodarstwach indywidualnych 32,7% powierzchni gruntów ornych została wyłączona z uprawy i przekształciła się w ugory i odłogi. W gospodarstwach sektora publicznego sytuacja była jeszcze bardziej niekorzystna, gdyż 86,1% gruntów ornych zostało objęte ugorowaniem i odłogowaniem. W badanym okresie struktura zasiewów poszczególnych roślin uprawnych uległa zasadniczym zmianom, uproszczeniom w kierunku monokultury zbożowej. Gleby Podkarpacia są zakwaszone i pilnie wymagają przeprowadzenia zabiegu wapnowania. Niezbyt korzystnie przedstawiała się zasobność gleb województwa podkarpackiego w przyswajalne formy makroelementów (P i K), a szczególnie w przyswajalny fosfor, co było skutkiem ograniczenia stosowania nawozów naturalnych i małego zużycia nawozów mineralnych. Ponad 90% gleb użytków rolnych województwa podkarpackiego wykazuje naturalną zawartość metali (Cd, Cu, Pb i Zn). Celem opracowania była analiza struktury użytkowania powierzchni Ziemi i gleb, z uwzględnieniem struktury zasiewów oraz niektórych elementów żyzności gleb i degradacji w kontekście spowolnienia niekorzystnych przemian.

EN

Use the resources and structure of the soil has been studied in Podkarpackie province in the years 1946-2005, divided into three periods of time due to administrative changes in the country and the region (I: 1946-1970, II: 1975-1995, III: 2000-2005). The three time periods studied decreased share of agricultural land and arable land in the general area of the province. In the years 2000-2005 has increased significantly the share of forests and other lands, at the expense of the exclusion of the arable lands and grasslands in agricultural production, which turned into fallow and uncultivated land. The farms 32.7% of arable lands was excluded from the cultivation and has evolved into a fallow and uncultivated land. The holdings of the public sector, this situation was even more unfavorable as it was, and took 86.1% of arable lands for fallow and outfield. During the study period, the structure of individual crops sown undergone substantial changes in the direction of simplification cereal monoculture. The soils of Podkarpackie province are acidic and urgently require liming treatment. Unfavorably was presented a richness soils of available forms macronutrients (P and K) in Podkarpackie province, especially in available phosphorus, which was the result of limitations of organic fertilization and low consumption of mineral fertilizers. Over 90% of agricultural soils of Podkarpackie province exhibits natural content of metals (Cd, Cu, Pb and Zn). The aim of the study was to analyze the structure of the Earth's land use and soils, taking into account the structure of crops and some elements of soil fertility and degradation in the context of a slowdown adverse changes.

4

Productive and economic factors affecting the development of mountain meadow organic farms in the years 2004-2009

Prokopowicz J., Jankowska-Huflejt H.

Journal of Water and Land Development

|

2011

|

no. 15

115-126

EN

Studies performed with the method of steered interview were carried out in 2004-2009 in 9 organic meadow farms in mountain areas and in 32 farms in lowland voivodships. The mean area of agricultural lands (AL) in studied farms was 46.14 ha in 2009 and ranged from 3.01 ha to 305.80 ha. Productive (yields and animal stock) and economic (standard gross margin per ha of AL and per fulltime employed person) results were related to natural, agricultural and economic characteristics. A hypothesis was formulated that it is possible to produce ecologically allowable, socially accepted and economically effective healthy food in organic mountain farms. Analysed factors included: the area of agricultural lands (AL), cow stock, milk efficiency, farmers' age and the value of fixed assets in zł per ha AL. Low to medium level of investment in fixed assets and relatively low level of direct costs of plant and animal production was noted in studied farms. Incomes from agricultural production in studied mountain farms were medium to low; higher from animal (cattle and sheep) than from plant production. Gross margin both per ha AL and per full-time employed person was medium to low in relation to all farms in the country. Generally, the costs of agricultural production in studied organic farms were not always compensated by incomes. They were only compensated by the state and EU subsidies. It was concluded that in both lowland and mountain organic farms the production of high quality food is possible providing a definite level of subsidies.

PL

Badania, metodą wywiadu kierowanego, przeprowadzono w latach 2004-2009, w ekologicznych łąkarskich gospodarstwach rolnych - 9 na terenie 2 województw górskich (małopolskie i podkarpackie) oraz 32 na terenie 7 województw nizinnych (kujawsko-pomorskie, lubuskie, mazowieckie, podlaskie, pomorskie, warmińsko-mazurskie, wielkopolskie). Obszar użytków rolnych (UR) w obu grupach gospodarstw wyniósł w 2009 r. 1891,74 ha, w poszczególnych gospodarstwach wahał się od 3,01 ha do 305,80 ha, średnio 46,14 ha. Na tle charakterystyki przyrodniczo-rolniczej i ekonomicznej przedstawiono wyniki produkcyjne (plony w t·ha-1, obsada zwierząt w SD·ha-1 UR) i ekonomiczne (standardowa nadwyżka bezpośrednia w euro/ha UR i na osobę w pełni zatrudnioną) omawianych grup gospodarstw. Postawiono hipotezę że w ekologicznych łąkarskich gospodarstwach górskich możliwa jest produkcja zdrowej żywności dopuszczalna przyrodniczo (ekologicznie), akceptowana społecznie i efektywna ekonomicznie. Badano następujące czynniki: obszar UR w ha, obsadę krów w szt., mleczność krów w l, wiek właścicieli gospodarstw w latach, wartość środków trwałych w zł·ha-1 UR. Badania wykazały, że w obu badanych grupach łąkarskich gospodarstw ekologicznych (górskich i nizinnych) możliwa jest efektywna ekonomicznie produkcja "jakościowej żywności" - pod warunkiem określonego poziomu dopłat. Wyniki ekonomiczne gospodarstw ekologicznych mogą wzrastać wraz ze wzrostem dochodów większej liczby ludności naszego kraju, oraz z poprawą organizacji skupu rolniczej produkcji ekologicznej, szczególnie w zachodnich rejonach naszego kraju, ze względu na możliwość jej eksportu do Europy Zachodniej. Przejściowo, w wyniku obecnego kryzysu ekonomicznego, popyt na żywność ekologiczną, z powodu wyższych cen, może być nieco zmniejszony.

5

Wybrane aspekty odkrywkowej eksploatacji węgla brunatnego w rejonie Konina

Gilewska M., Otremba K.

Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie

|

2011

|

nr 9

12-15

PL

Kopalnie węgla brunatnego Konin i Adamów należą do kopalń wieloodkrywkowych. Wymusza to konieczność ustawicznego zajmowania nowych terenów pod eksploatację oraz pokonywania barier finansowych i prawnych. Przykładem jest odkrywka Tomisławice, w przypadku której uzyskanie decyzji środowiskowych trwało 13 lat. Teren odkrywki położony jest poza obszarem Natura 2000, a na jej powierzchni występują grunty orne należące do 8 klas bonitacyjnych. Przeważają gleby IV klas bonitacyjnych. Na terenach pogórniczych KWB "Konin" dominuje rekultywacja rolnicza, a w strukturze zasiewów lucerna. Rekultywacja rolnicza, w odróżnieniu od rekultywacji leśnej i rekreacyjnej, jest intratna dla kopalni, umożliwiając sprzedaż zbędnych i obciążonych wysokimi podatkami gruntów pogórniczych.

EN

Konin and Adamów lignite mines are multi-strip mines. Therefore, the areas for mining are expanded continuously and financial while legal obstacles have to be overcome. The example can be the open-pit mine in Tomisławice where it took 13 years to obtain environmental approvals. The mine is located outside of the Natura 2000 area and it is overlaid by arabie land included in eight soil valuation classes, from class II to class VI Rz. The majority of soils (43.56 per cent) are of average quality and included to class IV of the soil valuation classes. Due to soil conditions, it is not justified by nature or economy reasons to selectively remove the humus layer to be used to improve the usable value of the soils of lower soil valuation classes and to reconstruct soils in the post-mining areas. In the Konin post-mining areas, agricultural reclamation prevails and it covers 29.8-49.0 per cent of the dumping ground surface. Predominantly, the crops structure includes lucerne (79.3 per cent) that has become the basis for the fodder and crop system of using the areas. Unlike forest and recreational reclamation, the agricultural reclamation is profitable for mines as it allows them to sell unnecessary post-mining areas that are additionally burdened with high taxes.

6

Rolnictwo ekologiczne w Europie i w Polsce

Kuś J.

Problemy Ekologii

|

2009

|

R. 13, nr 6

318-322

PL

W pracy dokonano analizy, w ujęciu regionalnym, liczby i wielkości gospodarstw ekologicznych, struktury użytkowania gruntów, struktury zasiewów i obsady zwierząt w tych gospodarstwach. Do przygotowania opracowania wykorzystano zbiór informacji Głównego Inspektoratu Jakości Handlowej Artykułów Rolno–Spożywczych (GIJHAR–S) oraz publikowane dane GUS charakteryzujące ogół certyfikowanych gospodarstw ekologicznych w Polsce. Wykazano duże regionalne zróżnicowanie (liczba gospodarstwa, ich wielkość oraz areał użytków rolnych) zainteresowania rolnictwem ekologicznym w Polsce. Pomimo dynamicznego rozwoju rolnictwa ekologicznego po akcesji Polski do UE, to w2007r. tylko niespełna 2% UR kraju wykorzystywało rolnictwo ekologiczne, przy średniej dla UE (27 państw) wynoszącej 4,1%.

EN

The study presents the results of an analysis carried out in a regional aspect concerning the number and size of ecological farms, the land use structure, crops structure and animals bred in these farms. Data from the Chief Inspection of the Trade Quality of Food and Agricultural Products (GIJHARS) and from the Main Statistics Office which characterize the certified ecological farms in Poland were used. A large diversification of interest in environmental freindly farming (number of farms, their size and area of arable land) in Poland has been showed. Despite a dynamic development of ecological farming in Poland after the EU accession, in 2007 only 2% of Poland’s arable land was used for ecological agriculture at the average value on the level of 4,1% for 27 EU Member States.

7

Wyniki ekonomiczno-rolnicze produkcji łąkarskich gospodarstw ekologicznych

Prokopowicz J., Jankowska-Huflejt H.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2007

|

T. 7, z. 1

141-157

PL

Badania, metodą ankietową, przeprowadzono w 2004 r. w 39 ekologicznych gospodarstwach łąkarskich na terenie 9 województw naszego kraju (kujawsko-pomorskie, lubuskie, małopolskie, mazowieckie, opolskie, podkarpackie, podlaskie, pomorskie i wielkopolskie). Powierzchnia badanych gospodarstw wahała się od 3,13 ha do 319,42 ha (średnio 38,49 ha). Postawiono hipotezę roboczą, że w takich gospodarstwach istnieje możliwość produkcji zdrowej żywności dopuszczalnej przyrodniczo (ekologicznie), akceptowanej społecznie i efektywnej ekonomicznie. Dokonano wstępnej klasyfikacji gospodarstw, wg zasad klasyfikacji w krajach Unii Europejskiej. Określono typy rolnicze ogólne, podstawowe i szczegółowe badanej grupy gospodarstw, oraz klasy ich wielkości ekonomicznej. Omawiane gospodarstwa charakteryzowały się średnimi i niskimi wartościami przychodów z produkcji rolniczej. Przychody z produkcji zwierzęcej stanowiły ok. 90% całej wartości przychodów. Oznacza to, że gospodarstwa te nastawione były na produkcję zwierzęcą, głównie na chów bydła mlecznego. Nadwyżka bezpośrednia gospodarstw (różnica między kosztami bezpośrednimi a przychodami) ukształtowała się, zarówno na 1 ha UR, jak i na 1 osobę w pełni zatrudnioną w gospodarstwie, na średnim i niskim poziomie. Wartość nadwyżki na 1 ha UR wzrastała w gospodarstwach o powierzchni od 1 do 20 ha UR, a następnie zmniejszała się w grupie gospodarstw powyżej 50 ha. Natomiast wartość nadwyżki w przeliczeniu na 1 osobę wzrastała w gospodarstwach o powierzchni od 1 ha do 30 ha UR. Ogólnie można powiedzieć, że koszty ponoszone na produkcję rolniczą w badanych gospodarstwach ekologicznych nie zawsze były rekompensowane dochodami z produkcji ekologicznej w zadowalającym stopniu.

EN

The study performed with a questionnaire method was carried out in 2004 in 39 meadow organic farms (with certificate) in 9 provinces of our country (kujawsko-pomorskie, lubuskie, małopolskie, mazowieckie, opolskie, podkarpackie, podlaskie, pomorskie and wielkopolskie). The area of analysed farms ranged from 3.13 to 319.42 ha (mean area - 38.49 ha). Working hypothesis was that there is a possibility in such farms to produce healthy food which is biologically (ecologically) permissible, socially acceptable and economically effective. Preliminary classification of organic farms was made according to the principles of classification adopted in the EU countries. General, basic and detailed agricultural types of the studied group of farms and their size classes were given. Studied farms had medium to low incomes from agricultural production. The incomes from plant production contributed in 10% and those from animal production - in 90% to the total income. It means that the farms were oriented to animal, mainly to dairy cattle production. Gross margin of farms (the difference between direct costs and incomes) was medium to low when calculated both per 1 ha of croplands and per capita (full time employment). The gross margin per 1 ha increased in farms of an area from 1 to 20 ha and then decreased in a group of farms above 50 ha. Per capita gross margin increased in farms of an area from 1 to 30 ha. Generally, the costs of production in studied organic farms were not always satisfactorily compensated by the incomes from ecological production.

8

Poziom zrównoważenia produkcji w wybranych typach rolniczych gospodarstw

Mańko S., Sobczyński T., Sass R.

Problemy Inżynierii Rolniczej

|

2006

|

R. 14, nr 1

37-46

PL

Dane pochodziły z gospodarstw rolniczych w Polsce prowadzących rachunkowość w 2003 r. Analizę przeprowadzono na próbie około 4 tys. gospodarstw z trzech typów rolniczych: 13. Uprawy polowe (zboża, oleiste i strączkowe), 41. Bydło mleczne oraz 501. Trzoda chlewna. Porównania prowadzono w grupach o różnej skali produkcji mierzonej wartością produkcji specjalistycznej w gospodarstwie. Stwierdzono, że skala oraz kierunek produkcji mają podstawowy wpływ na poziom zrównoważenia produkcji mierzony obsadą zwierząt, udziałem zbóż w strukturze zasiewów oraz poziomem nakładów nawożenia i pestycydów na hektar użytków rolnych.

EN

Evaluated data were supplied by agricultural farms keeping accountancy in 2003. Investigations were carried out in 4 thousand agricultural farms of 3 production types: 13 Plant cultivation (cereals, oil crops, leguminous crops, 41 Dairy farms and 501 Swine farms. Assessments were carried out in groups of different production scale, determined by production quantity in the particular farm. There was proved that both scale and specialization of production have the essential influence on production sustainability level measured by livestock density, cereal share in crop structure as well as by fertilization and plant protection inputs per 1 ha of arable land.

9

Zmiana struktury produkcji i wyposażenia technicznego badanych gospodarstw Małopolski

Tabor S., Cupiał M., Kwaśniewski D.

Problemy Inżynierii Rolniczej

|

1999

|

R. 7, nr 4

69-74

PL

Przedstawiono zmiany struktury produkcji i wyposażenia technicznego 10 gospodarstw położonych na terenie Małopolski. W badanych gospodarstwach zaobserwowano zmniejszenie obsady inwentarza żywego oraz zwiększenie w strukturze zasiewów udziału roślin przemysłowych i warzyw. Zwiększyła się także wartość odtworzeniowa parku maszynowego. Wystepujące w gospodarstwach zmiany mają na celu przede wszystkim ograniczenie pracochłonności procesów produkcyjnych.

EN

The changes in production structure and technical equipment were investigated on selected 10 farms localized in Małopolska region. Decreasing of the livestock density was observed on examined farms as well as an increasing share of industrial and vegetable crops in the cropping structure. An increase of depreciation value of farm machinery and equipmwent was also moted. The changes occuring on the farms are connected - first of all - with the reduction of labour consumption in processes of agricultural production.