Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

45 Years of Deliberations on the Thermo-Mechanical Interpretation of Friction and Wear. Part I. The Macroscopic Interpretation of the Tribological Process

Sadowski Jan

Tribologia

|

2022

|

nr 2

55--66

EN

This first part will consider the friction couple or its part, identified with the open thermodynamic system. Dependences among extensive parameters and energetic interactions in the system and its boundaries with the environment are described in analytical terms. The dimensions of the energy dissipation zone, where the friction of solids takes place, are established. The thermo-mechanical nature of the tribological process is demonstrated. The wear conditions and distribution of energy generated by its particular elements are determined. A new quantity is introduced – the specific work of wear, which characterises the wear resistance of the tribological system and its parts. The effect of the reciprocal cover of solids’ friction surfaces on the energy balance structure in calorimetric testing is analysed. The concept of generalised wear is introduced and standardised. The discussion is restricted to processes at the macroscopic level of matter organisation.

PL

Przedmiotem rozważań w pierwszej części pracy jest para tarciowa lub jej fragment utożsamiona z systemem termodynamicznym otwartym. Opisano analitycznie zależności między parametrami ekstensywnymi i oddziaływaniami energetycznymi w systemie i na jego graniach z otoczeniem. Ustalono wymiary strefy dyssypacji energii, w której zachodzi tarcie ciał stałych. Wykazano cieplno-mechaniczną naturę procesu tribologicznego. Ustalono warunki zachodzenia zużywania i rozdziału energii rozproszonej przez poszczególne jego elementy. Wprowadzono nową wielkość – pracę właściwą zużycia, charakteryzującą odporność na zużywanie systemu tribologicznego i jego elementów. Zanalizowano wpływ wzajemnego przykrycia powierzchni tarcia ciał na strukturę bilansu energii w badaniach kalorymetrycznych. Wprowadzono pojęcie zużycia uogólnionego i jego standaryzację. Rozważania ograniczono do procesów zachodzących na makroskopowym poziomie hierarchicznym organizacji materii.

2

Badania stanu powierzchni elementu poddanego tarciu w oleju bazowym metodą potencjometryczną

Kosmynina M., Bukalska E., Michalak P.

Tribologia

|

2012

|

nr 3

77-84

PL

W urządzeniach mechanicznych zabezpieczenie antykorozyjne oraz wymagane właściwości tribologiczne elementów wykonanych ze stali uzyskiwane są poprzez zanurzenie w środowisku dielektrycznym lub nałożenie warstwy smarowej. W pracy omówiono aktywność stali C45 z elektrolitycznie osadzonymi powłokami w środowisku o właściwościach dielektrycznych (hydrorafinacie II). Wykładnikiem aktywności tworzywa metalicznego jest napięcie elektryczne mierzone względem elektrody porównawczej. Podczas współpracy elementów uaktywnia się część powierzchni poddanej procesowi tarcia. Dla dwóch współpracujących pierścieni jest to obszar ich powierzchni bocznej. Pozostała powierzchnia pierścienia wykazuje potencjał wyjściowy. Wstępnie utleniona powierzchnia powłoki podczas procesu tribologicznego jest usuwana i odkrywa rdzeń powłoki. Uaktywnienie rdzenia powłoki pozwala na konstytuowanie procesów chemicznych (wymiany) i elektrochemicznych.

EN

The protection of corrosion in mechanical devices and tribological properties of steel components, which are required, is achieved either through the immersion in the dielectric environment or through applying a grease layer. The activity of C45 steel with electrolytically embedded coatings in the environment of dielectric properties (hydrorafinat II) is described in this work. The exponent of the metal material activity is the electric voltage, which is measured relative to the reference electrode. During the cooperation of the elements, the activated surface is subjected to the process of friction. For the two rings, this is the area of their lateral surface. The rest of the surface of the ring has initial potential. During the tribological process, the oxidised surface of the coating is removed revealing its core. The process of the activation of the core of the coating allows the creation of the chemical processes (exchange) and electrochemical processes.

3

Zjawiska triboelektryczne w warstewce rozdzielającej powierzchnie trące podczas tarcia ślizgowego

Krawczyk K.

Zeszyty Naukowe Instytutu Pojazdów / Politechnika Warszawska

|

2010

|

z. 2/78

13-20

PL

Zostały przedstawione problemy z powstawaniem intensywnych zjawisk triboelektrycznych oraz warstwy triboelektrycznej. Zaproponowano model zjawisk występujących w strefie tarcia ilustrujący i wyjaśniający koegzystencję warstw granicznych i triboelektrycznych. Omówiono problem wzajemnego okresowego zwiększania się grubości warstwy triboelektrycznej kosztem warstwy granicznej i odwrotnie.

EN

This paper presents and discusses issues concerning triboelctrical effects and generation of the trioboelectrical layer in conjunction with the boundary oil film. Model of the layer separating friction surfaces under sliding conditions is proposed. The model considers and explains coexistence of both the boundary and triboelectrical layers along with their interaction. The emphasis is on the determined increase of the triboelectrical layer thickness by reducing the boundary film thickness and vice versa.

4

Ocena zmian grubości filmu olejowego w badaniach tribologicznych

Krawczyk K., Firkowski A., Nowiński E., Chojnacka A., Stępniewski M., Polit W., Klasek T.

Zeszyty Naukowe Instytutu Pojazdów / Politechnika Warszawska

|

2010

|

z. 2/78

31-47

PL

W opracowaniu przedstawiono nową metodę pomiaru bezpośredniego grubości filmu olejowego. W metodzie tej wykorzystano czujniki tensometryczne do rejestracji przesunięć wywołanych zmianą grubości filmu olejowego oraz różnorodnych zakłóceń wynikających z bicia osi, błądzenia osi, błędów kształtu, drgań odkształceń sprężystych układu próbka - przeciwpróbki oraz zmian temperatury. Pokazano jak zostały uwzględnione te zakłócenia w badaniach. Zbadano rozdzielczość pomiarową układu wykorzystując do tego celu rozszerzalność cieplną. Rozdzielczość pomiarową oceniono na poziomie 10nm, a dla wiarygodności otrzymanych wyników przyjęto 100 nm. Taka rozdzielczość (a w tym przypadku dokładność pomiarowa) jest wystarczająca do prowadzenia badań tribologicznych. Pomiar grubości filmu jest prowadzony niezależnie od: zmian prędkości ślizgania przeciwpróbek po obrotowej próbce i zmian wywieranego nacisku jednostkowego z uwzględnieniem geometrii powierzchni i bicia wirującej próbki. Ostateczną weryfikacją zastosowanych rozwiązań są zarejestrowane wyniki eksperymentów gdzie inne parametry potwierdzają, Że obserwowane zmiany grubości filmu występują w korelacji z nimi i że są odpowiedzią na wymuszenia i zjawiska w strefie tarcia.

EN

The purpose of the study is to present a new method of a direct measurement of oil film thickness. The strain sensors are used in the method to register movements caused by the changes of oil film thickness and different interferences. Interferences result from spindle run-out, migration of spindle, shape errors, vibrations, elastic strains of sample - counter-sample (samples) system and temperature changes. There is also presented how these interferences were taken into account during the research. The measurement resolution of the system was examined using thermal expansion in the purpose. The resolution of measurement was assessed as 10 nm, but we assumed 100nm to obtain more reliable results. The resolution of measurement (accuracy in the case) is sufficient to conduct the tribological research. The film thickness measurement is conducted independently from: the sliding speed changes and changes of unit pressure, taking into account surface geometry and spindle run-out. Used solutions are finally verified by recorded results, where another parameters confirm that observed thickness film changes correlate with them and they are a response to inputs and phenomena in the friction zone.

5

Wpływ usuwania produktów zużycia na wartość oporów tarcia

Ciecieląg J.

Prace Naukowe Instytutu Konstrukcji i Eksploatacji Maszyn Politechniki Wrocławskiej. Konferencje

|

2002

|

Vol. 87, nr 27

47-52

PL

Ilość produktów zużycia w strefie tarcia zależy głównie od rodzaju węzła kinematycznego, od mechanizmu zużywanie, a także od sposobu (możliwości) ich usuwania poza parę trącą. W artykule Autor zamierza zająć się analizą związku pomiędzy sposobem usuwania (intensywnością usuwania) a wartością oporów tarcia. Z dotychczasowych badań wynika, że sterując ilością produktów zużycia można stabilizować wartość współczynnika tarcia na dowolnie wybranym poziomie. W pracy zbadano parę trącą metal-metal na zmodyfikowanym testerze T-01 umożliwiającym utrzymywanie temperatury strefy tarcia na stałym poziomie oraz stałej wartości współczynnika tarcia poprzez sterowanie ilością produktów zużycia w styku tarciowym za pomocą elementu czyszczącego ścieżkę tarcia. Badania przeprowadzono dla wybranego zakresu prędkości i nacisków. Uzyskane wyniki badań wpływu usuwania produktów zużycia ze strefy tarcia na wartość oporów tarcia przedstawiono na wykresach. Następnie omówiono wyniki badań i przedstawiono wnioski końcowe.

EN

The quantity of wear products in the friction zone depends on the kind of tribological kinematical pair, the type of wear process, and the way/possibility the wear products are removed from the friction zone. The paper deals with the analys of relation between the wear products removal (intensivity of the process) and the value of friction resistance. The conclusion of the current research is the friction coeofficient value can be stabilized at a certain level by controlling the wear products quantity. The measurements have been carried out on a modyfied test stand T-01. Some results of the measuriements illustrated in graphs are reported. The results are discussed and conclusions drown out.