Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Eocen numulitowy : z Tatr na ulice Poznania

Wolniewicz Paweł

Przegląd Geologiczny

|

2022

|

Vol. 70, nr 6

476--483

EN

Transgressive Eocene conglomerates, calcareous sandstones, and limestones of the Tatra Mountains (southern Poland), commonly referred to as the Nummulitic Eocene, currently protected and not extracted, were extensively quarried between 1927 and 1932, and widely used as pavement material in Polish cities, particularly in Poznań. The inventory of 41 historical pavements in the city of Poznań was compiled, and the history of the quarry was studied from the archives. Urban roads paved with the Nummulitic Eocene constitute an important reminder of the Polish General Exhibition held in Poznań in 1929, but are heavily degraded and slowly disappear from the urban landscape, being replaced by other natural stones and artificial materials. This substitution leads to inevitable changes in the character of the inner city. The preservation of these stone materials and unique rocks, abundant in fossils, is important for the conservation of geological heritage in the urban space of Poznań.

2

Tradycyjne bruki w krajobrazie Krakowa

Rajchel J.

Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

|

2009

|

T. 35, z. 1

41-55

PL

Przedstawiono charakterystyczne dla Krakowa historyczne surowce kamienne i wykonywane z nich nawierzchnie ulic i placów. Bruki i inne rodzaje tych nawierzchni są jednym z powszechnie występujących nawarstwień kulturowych odsłanianych w czasie prac archeologicznych prowadzonych na terenie miasta. Dokumentują one jego materialną historię i obrazują zmienne koleje pozyskiwania i użytkowania surowców tych nawierzchni. Surowce skalne, z których były one wykonywane, pochodziły początkowo z monokliny śląsko-krakowskiej z najbliższych okolic Krakowa. Były to: wapień górnojurajski, permski porfir i triasowy dolomit diploporowy. Stopniowo wprowadzano piaskowce z Karpat fliszowych i pieniński andezyt. Z bardziej odległych źródeł pochodził wołyński bazalt i dolnośląskie granity oraz gnejs, o nieustalonym pochodzeniu. W sytuacji stałego zagrożenia tych zabytkowych nawierzchni Krakowa w wyniku prowadzonych prac remontowych, przebudów i modernizacji warto zadbać o zachowanie ich pozostałości, jako dziedzictwa historii tego miasta.

EN

The author presents the historic rock materials and made of them stone pavements of streets and squares characteristic of Krakow. The blocks and slabs make one of widespread man--made layers, commonly exposed in the course of archaeological excavations carried out within the town limits. They represent a record of the cultural and the material history of Kraków and visualize changes of winning and utilizing the rocks that cover town's streets and squares. The rock materials applied in their constructing were initially quarried in the nearest vicinity of Kraków, i.e. in the Silesian-Cracow Monocline, and included Upper Jurassic limestone, Permian porphyry and Triassic Diplopora dolomite. Gradually, farther-situated stones were introduced: Carpathian flysch sandstones and andesite from the Pieniny Mts. The most distant are a Volhynian basalt and Lower Silesian granites as well as a gneiss of undetermined provenience. Preserving remnants of the old stone pavements of Kraków, a heritage of the town history, is highly advisable, considering the fact that their further existence is permanently threatened in a result of maintenance, reconstruction and modernization works.

3

Tradycyjne bruki Krakowa

Rajchel J.

Auxiliary Sciences in Archaeology, Preservation of Relics and Environmental Engineering

|

2008

|

nr 6 wyd. spec.

film9