Ograniczanie wyników
Czasopisma help
Autorzy help
Lata help
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 64

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 4 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  statki powietrzne
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 4 next fast forward last
PL
W pracy zostały zarysowane uwarunkowania i perspektywy wykorzystania wybranych elementów teorii sieci Petriego do modelowania procesów odtwarzania gotowości bojowej (przedstartowej) bojowych statków powietrznych. We wstępie przedstawiono definicje tytułowych pojęć i terminów determinujących strukturę i funkcjonalności budowanego modelu. Ze względu na skomplikowany i niezbyt popularny aparat matematyczny sieci Petriego szczegółowo omówiono zasady budowy tych sieci oraz stosowaną notację formalną eksponującą takie terminy jak: zbiór miejsc (stanów), zbiór stanów (tranzycie) oraz znaczniki (tokeny). Do modelowania procedur odtwarzania gotowości bojowej statków powietrznych wykorzystano teoretyczny aparat sieci Petriego. Główna teza pracy głosi możliwość wykorzystania aparatu logiczno-matematycznego sieci Petriego do badania złożonych, czasowo-przestrzennych procesów współbieżnych, które mogą być wykonywane równolegle i jednocześnie. Jak wynika z przeprowadzonych analiz nawet stosunkowo prosty 2-stanowy model odtwarzania bojowej statku powietrznego jednoznacznie wykazał praktyczną użyteczność sieci Petriego do analizowania rzeczywistych systemów i obiektów współbieżnych.
EN
The aim of experimental research was to measure disturbances in the unmanned aircraft circuits subjected to pulsed, strong magnetic field. It's equal to the disturbances during lightning strike. The Marx generator and the Helmloltz coil were used for the tests. The tested object was placed in the center of Helmholtz coil.
PL
Celem badań eksperymentalnych był pomiar zakłóceń w obwodach bezzałogowych statków powietrznych poddanych działaniu impulsowego, silnego pola magnetycznego. Odzwierciedlało to zakłócenia powstające podczas wyładowania atmosferycznego. Do badań wykorzystano generator Marksa oraz cewkę Helmloltza. Badany obiekt umieszczono wewnątrz cewki Helmholtza.
3
Content available remote Układy hydrauliczne wysokich lotów
PL
Pompy i układy pompowe znajdują szerokie zastosowanie nie tylko w warunkach naziemnych, lecz także w przestworzach. Instalacje hydrauliczne stanowią bowiem niemal nieodzowny system każdego statku powietrznego, a ich wpływ na bezpieczeństwo lotu oraz możliwości realizacji poszczególnych manewrów - niezależnie od specyfiki cywilnego czy też wojskowego statku powietrznego - jest nie do przecenienia. Co jednocześnie istotne, ze względu na specyfikę tej grupy pojazdów, architektura tego systemu oraz jego elementy składowe mogą znacząco różnić się od tych stosowanych na lądzie czy też morzu. Z czego wynikają owe różnice i czym się one cechują?
4
Content available remote A framework for autonomous UAV swarm behavior simulation
EN
In the last several years a large interest in the unmanned aerial vehicles (UAVs) has been seen. This is mostly due to an increase of computational power and decreasing cost of the UAVs itself. One of an intensively researched area is an application of a swarm behavior within team of such UAVs. Simulation tools are one of the means with which quality of solutions in this matter can be measured. In this paper such simulation framework is proposed. The proposed framework is capable of taking under consideration interferences between communicating UAVs, as well as interaction between UAV and surrounding environment. Mathematical models based on which simulation is performed were described, definition of simulation scenario and results of exemplary simulation were also presented.
EN
The paper concerns an application of lightness factors in comparative analysis of strength properties of basic materials being applied in aeronautical structures – in a historical perspective. The use of lightness factors enables effective estimation how lighter will be the structural elements (of the same strength or stiffness ) made from different kind of materials : traditional as well as advanced composites. It is quite easy to find the solution to the inverse problem, i.e. to estimate how differ will be stiffness or strength for the same mass of the structural elements. Very particular application of the lightness factors are noted in engineers calculations of composite gliders wing spars, where they appears as the materials constants and as structure loading factors as well. The paper presents some examples of application of the lightness factors in strength analysis of the composite shells applied in the shear webs of the wing spars, and refers to the design recommendations issued by German aviation authority (LBA).
PL
W pracy opisano wykorzystanie wskaźników lekkości w analizie porównawczej właściwości wytrzymałościowych podstawowych materiałów konstrukcyjnych stosowanych w budowie płatowców w ujęciu historycznym. Zastosowanie wskaźników lekkości umożliwia szybkie oszacowanie o ile lżejsze będą przy tej samej wytrzymałości lub sztywności elementy strukturalne wykonane z różnego rodzaju materiałów – zarówno tradycyjnych, jak też różnych kompozytów polimerowych. Łatwo jest również znaleźć rozwiązanie dla zagadnienia odwrotnego, tzn. oszacować ile będą różnić się sztywności lub wytrzymałości przy tej samej masie elementów strukturalnych. Wskaźniki lekkości znalazły szczególne zastosowanie w inżynierskich obliczeniach kompozytowych dźwigarów skrzydeł szybowców, występując w nich zarówno jako stałe materiałowe, oraz jako wskaźniki wytężenia struktury. W pracy podano przykłady zastosowania tych wskaźników do analizy powłok kompozytowych stosowanych w ściankach dźwigarów skrzydeł oraz odniesiono się do zaleceń projektowych stosowanych przez niemiecki nadzór lotniczy (LBA).
EN
The paper concerns an application of lightness factors in comparative analysis of strength properties of basic materials being applied in aeronautical structures – in a historical perspective. The use of lightness factors enables effective estimation how lighter will be the structural elements (of the same strength or stiffness ) made from different kind of materials : traditional as well as advanced composites. It is quite easy to find the solution to the inverse problem, i.e. to estimate how differ will be stiffness or strength for the same mass of the structural elements. Very particular application of the lightness factors are noted in engineers calculations of composite gliders wing spars, where they appears as the materials constants and as structure loading factors as well. The paper presents some examples of application of the lightness factors in strength analysis of the composite shells applied in the shear webs of the wing spars, and refers to the design recommendations issued by German aviation authority (LBA).
PL
W pracy opisano wykorzystanie wskaźników lekkości w analizie porównawczej właściwości wytrzymałościowych podstawowych materiałów konstrukcyjnych stosowanych w budowie płatowców w ujęciu historycznym. Zastosowanie wskaźników lekkości umożliwia szybkie oszacowanie o ile lżejsze będą przy tej samej wytrzymałości lub sztywności elementy strukturalne wykonane z różnego rodzaju materiałów – zarówno tradycyjnych, jak też różnych kompozytów polimerowych. Łatwo jest również znaleźć rozwiązanie dla zagadnienia odwrotnego, tzn. oszacować ile będą różnić się sztywności lub wytrzymałości przy tej samej masie elementów strukturalnych. Wskaźniki lekkości znalazły szczególne zastosowanie w inżynierskich obliczeniach kompozytowych dźwigarów skrzydeł szybowców, występując w nich zarówno jako stałe materiałowe, oraz jako wskaźniki wytężenia struktury. W pracy podano przykłady zastosowania tych wskaźników do analizy powłok kompozytowych stosowanych w ściankach dźwigarów skrzydeł oraz odniesiono się do zaleceń projektowych stosowanych przez niemiecki nadzór lotniczy (LBA).
PL
W artykule przedstawiono wstępne rezultaty badań przepięć pochodzenia atmosferycznego, rejestrowanych w zasilonym systemie nawigacyjno-komunikacyjnym statku powietrznego, które prowadzono w Politechnice Rzeszowskiej, w laboratorium przeciwprzepięciowych badań awioniki. Badania wykonano metodą indukcyjnego sprzęgania pojedynczych udarów napięciowych o znormalizowanym kształcie WF4 6,4/69 μs do jednej z wiązek kablowych badanego zestawu. Pomiarów dokonano przy różnych wariantach uziemienia ekranów przewodów. Rejestrowano przebiegi prądowe i napięciowe indukowane w liniach zasilania oraz sygnałowych – obwodzie komunikacji audio. Wykazano wpływ obecności ekranu oraz sposobu jego podłączenia do uziemienia na wartość szczytową i kształt przebiegów napięciowych i prądowych w badanych obwodach.
EN
In this paper, the preliminary results of studies was presented of induced lightning transients in powered NAV/COMM system of the aircraft, conducted at Rzeszow University of Technology, Poland, in laboratory of lightning tests of avionics. The test was perform by coupling standardized voltage waveform WF4 6,4/69 μs into one selected cable bundle, connected to equipment under test. Measurements using different methods of grounding of cable shields were done. Voltage and current transients, induced in power supply and audio communication lines, were recorded. The influence of cable shield presence and shield grounding method to peak value and shape of transients, induced in observed circuits, was shown.
PL
Problem „niewidzialności” statków powietrznych w locie pojawił się niemal równolegle z ich zastosowaniem bojowym. Początkowo dotyczyło to ograniczenia widzialności w zakresie fal świetlnych. Z chwilą wynalezienia radaru praktycznie wszystkie obiekty poruszające się w powietrzu można było wykrywać z bardzo dużych odległości, zarówno w dzień, jak i w nocy. Artykuł stanowi próbę przedstawienia sposobów oraz możliwości wykrywania statków powietrznych wykonanych w technologii stealth przez pryzmat skutecznej powierzchni rozproszenia statku powietrznego. Autor charakteryzuje problematykę niewidzialności obiektu w powietrzu. Przedstawia tradycyjne oraz nowe sposoby zwiększania zasięgu wykrycia obiektów latających.
EN
The issue of the ‘invisibility’ of aircraft in flight appeared together with their first use in combat. Initially the attention was focused on reducing visibility in the range of light rays. The moment radar was invented it became possible to detect objects moving in the airspace from very long ranges, both during the day and night. This article makes an attempt to present ways and possibilities of detecting aircraft made in stealth technology through focusing on the issue of effective surface scattering of an aircraft. The author discusses the issues of object invisibility in the air. He presents the traditional and modern ways of increasing the range of detect aircraft.
PL
W artykule przedstawiono pewne podejście do wspomagania podejmowania decyzji w zakresie operacji kołowania samolotów na płycie lotniska. Na potrzeby artykułu założono, że analizowana struktura lotniska rozumiana jest jako układ powiązań między różnymi punktami węzłowymi takimi jak: punkty przyziemienia czy startu, punkty pośrednie i punkty postojowe występujące na drodze kołowania. Zaprezentowano również procedurę metody wspomagania podejmowania decyzji w operacjach kołowania samolotów na płycie lotniska oraz algorytmy postępowania w poszczególnych jej etapach.
EN
The article is devoted to the issue of decision support in the operations of aircraft taxiing on the apron. For the study, it was assumed that analyzed structure of the airport is understood as a system of relations between the different nodal points such as: points a touchdown or take-off, intermediate points and stopping points occurring on a taxiway. It was described the procedure of method of decision support in the operations of aircraft taxiing on the apron and the algorithms in the various stages.
PL
W artykule podjęto zagadnienie wspomagania podejmowania decyzji w operacjach kołowania statków powietrznych. Przedmiotem artykułu jest przedstawienie możliwości i próba odwzorowania struktury pola ruchu naziemnego przy pomocy dostępnych narzędzi informatycznych z zakresu wspomagania problemów decyzyjnych. W artykule zaproponowano model optymalizacji operacji kołowania statków powietrznych. Na potrzeby badań założono, że analizowana struktura lotniska rozumiana jest jako układ powiązań między różnymi punktami węzłowymi takimi jak: punkty przyziemienia czy startu, punkty pośrednie i punkty postojowe występujące na drodze kołowania. Rezultatem jest usprawnienie sytuacji ruchowych na polu ruchu naziemnego.
EN
The article deals with the issue of decision supporting in the operation of aircraft taxiing. This paper presents the opportunities and attempt to mapping the movement area with the available tools in the field of supporting decisionmaking problems. This paper proposes an optimization model of aircraft taxiing operations. For the study, it was assumed that analyzed structure of the airport is understood as a system of relations between the different nodal points such as points or start touchdown, intermediate points and stopping points appearing on the taxiway. The result is an improvement of movement situations on the movement area
PL
W artykule autor opisał zasady eksploatacji samolotu TS-11 „Iskra" z zabudowanym silnikiem SO-3(W). Omówił podstawowe definicje i cel diagnozowania techniki lotniczej. Scharakteryzował podstawowe metody wykrywania uszkodzeń, rejestrowania i diagnozowania stanu technicznego płatowca i silnika wykorzystywane w czasie eksploatacji samolotu TS-11 „Iskra" .
EN
In the article, the principles of operation of the TS-11 "Iskra" (Spark) aircraft with the built-in engine SO-3(W) have been presented with greater detail. The fundamental definitions together with the aim of the diagnosis of the aircraft have been discussed. The basie methods of detecting defects, recording them and diagnosing the technical condition of the airframe as well as the engine used in operating the TS-11 "Iskra" have been characterized.
12
Content available remote Bezłożyskowe maszyny elektryczne w koncepcji More Electric Aircraft
PL
Obecnie w lotnictwie trwa dynamiczny rozwój wyposażenia pokładowego statków powietrznych związany z wdrażaniem technologii More Electric Aircraft, która zakłada stosowanie większej liczby systemów wykorzystujących energię elektryczną. Koncepcja ta oferuje możliwości poprawienia warunków użytkowania instalacji i układów wynikających ze zmniejszenia masy, rosnącej niezawodności urządzeń, łatwiejszej konserwacji, a przez to zwiększenie bezpieczeństwa lotu. W odpowiedzi na te tendencje w Zakładzie Awioniki i Uzbrojenia Lotniczego Wojskowej Akademii Technicznej są opracowywane konstrukcje bezłożyskowych maszyn elektrycznych (silniki, prądnice, prądnico-rozruszniki itp.). W pracy przedstawiono przykładowe rozwiązanie, tj. bezłożyskowy silnik elektryczny z magnesami trwałymi. Konstrukcja bezłożyskowego silnika elektrycznego, zaprojektowana zgodnie z koncepcją More Electric Aircraft, jest ukierunkowana na eliminację elementów ograniczających szybkość działania, jak również na poprawę parametrów pracy oraz warunków eksploatacji. Przedstawiono model matematyczny takiego silnika oraz wyniki badań symulacyjnych i eksperymentalnych.
EN
Nowadays in aviation the dynamic development of aircraft on-board equipment connected with implementation of More Electric Aircraft technology which assumed the application of a larger number of systems using electric energy has been observed. The conception offers the possibility of using conditions improvement of installations and systems ensuing from mass reduction, increased reliability of devices, easier maintenance and by these the increasing flight safety. Responding to these tendencies in Department of Avionics and Air Force Equipment at Military University of Technology the constructions of bearingless electric motors (motors, generators, generator-starters) have been developed. In the article an example of bearingless electric motor with permanent magnets is presented. The construction of bearingless electric motor designed according to More Electric Aircraft conception, which are directed at elimination of elements limiting working speed and also at improvement of working parameters and operating conditions. The mathematical model of such engine and results of both simulated and experimental studies have been presented.
PL
Obsługa naziemna statków powietrznych w porcie lotniczym jest procesem dość złożonym, gdyż musi się odbywać szybko, sprawnie i z zachowaniem najwyższych standardów bezpieczeństwa. Krąg osób mających dostęp do statku powietrznego w czasie obsługi naziemnej jest ograniczony. Obsługę naziemną realizują wyspecjalizowane organizacje – agenci obsługi naziemnej (agenci handlingowi). Celem artykułu jest prezentacja zakresu działalności agentów handlingowych w czasie obsługi naziemnej statków powietrznych w porcie lotniczym.
EN
Ground handling of aircrafts at the airport is a fairly complex process, as it has to be done quickly, efficiently and at the highest safety standards. The circle of people who have access to aircraft during ground handling services is limited. Ground services are performed by specialized organizations – ground handling agents. The purpose of the article is to present the scope of work of handling agents during ground handling of aircrafts at the airport.
14
EN
The article features the genesis of establishing the United Nations Mission for the Referendum in Western Sahara (MINURSO), its assets deployment, as well as its air component’s composition and location. Then the tasks conducted by MINURSO have been presented and factors that caused constraints in their everyday operations.
15
Content available Systemy bezzałogowych statków powietrznych
PL
Bezzałogowe systemy statków powietrznych (BSSP) są to systemy składające się z operacyjnych stacji naziemnych oraz bezzałogowych statków powietrznych (BSP). Tego rodzaju bezzałogowe systemy (w zastosowaniach militarnych) mogą podejmować różne zadania bojowe, a w tym zadania rozpoznania i bezpośredniego wsparcia lotniczego. BSP są pilotowane (sterowane) ze stanowiska na ziemi i zwykle potrzebują naziemnego składu osobowego do sterowania, montażu, obsługi platformy i systemów, takich jak np. sensory, które statek powietrzny przenosi. Dla długotrwałych zadań bojowych (z przenoszeniem uzbrojenia), w których bezzałogowe statki powietrzne są poza bezpośrednim łączem kontrolerów, konieczne są pośrednie przekaźniki łączności, zwykle w formie satelitów. BSP odznaczają się doskonałą zwrotnością, która w pewnych okolicznościach bojowych jest szczególnie przydatna. W konsekwencji, ekstremalna zwrotność jest cechą, która może zostać włączona do przyszłych generacji bezzałogowych samolotów uderzeniowych lub bezzałogowych myśliwców.
EN
Unmanned Aerial Systems (UAS) consist of the ground operator station and unmanned air vehicle (UAV). Such the systems when used for military purposes can undertake some different combat tasks including identification of targets and the close air support, as well. UAVs are controlled by operator from the ground station and therefore some ground personnel: control, assembling and maintenance of the platform and on board systems staff members is necessary. For a long term combat task (including the armament carrying) when the UAV is out of direct ground control area some intermediate communication relay is needed, usually in form of satellites. UAVs are of extremely high maneuverability, especially useful within the certain combat circumstances. Consequently such the maneuverability can be considered as one of the most important property of the new generation of unmanned combat aircraft, including fighters.
PL
W artykule zaprezentowano mechatroniczny system badawczy umożliwiający diagnostykę odporności szybkich środków transportu na zderzenie z ciałami poruszającymi się torem kolizyjnym. System jest przeznaczony do realizacji badań eksperymentalnych, umożliwiających symulowanie i odtwarzanie zjawiska zderzenia statku powietrznego lub innego szybko poruszającego się środka transportu z ptakami (bird test) oraz innymi obiektami o podobnych parametrach masowych i geometrycznych. Metodyka badań polega na miotaniu, za pomocą sprężonego powietrza z odpowiednią prędkością w kierunku badanej struktury lotniczej lub samochodowej, ciała stałego o rozmiarach pełnokalibrowych oraz podkalibrowych umieszczanych w specjalnym sabocie.
EN
The article presents the mechatronic testing system for determination of the resistance of the fast transportation means to the collisions with bodies moving on the collision trajectory. The system is intended for experimental testing that allows for simulation and recreation of the phenomena of collision of the aircraft, or other fast transportation mean with birds (bird test), and other objects of similar mass and geometry properties. The method of testing assumes throwing of the rigid body with proper velocity towards the tested aircraft or automotive structure. The solution allows throwing, with use of compressed air, cartridges of full-calibre or sub-calibre dimension located in the special sabot.
PL
Przedmiotem artykułu jest naświetlenie metod wspomagających eksploatacje statków powietrznych w oparciu o najnowsze koncepcje systemowe i informatyczne. System Informatycznego Wsparcia Eksploatacji Samolotu Wielozadaniowego „F-16/D BLOK 52+ ” wdrożony w Siłach Powietrznych RP jest narzędziem umożliwiającym usprawnienie przypływu informacji jaki i dowolne ich wykorzystanie celem optymalizacji procesu eksploatacji statków powietrznych.
EN
The paper is exposing methods supporting operation of aircraft based on the latest ideas and information system. Information Operations Support System of the multi-role aircraft, "F-16 / D Block 52 +" implemented in the Polish Air Force is a tool for improving the flow of information and the use of any process to optimize of aircraft operations.
PL
W artykule autor opisuje początki i stan współczesny rozwoju tankowania statków powietrznych środkami napędowymi w powietrzu. Przedstawia on pierwsze próby i wynikłe z nich problemy, a także osiągnięcia które miały miejsce w trakcie długotrwałego procesu rozwoju. Szybki rozwój współczesnego lotnictwa i wykorzystanie go w wielu dziedzinach spowodował, że temat dotyczący uzupełniania paliwem różnych typów statków powietrznych (załogowych i bezzałogowych) jest obecnie aktualny i godny przedstawienia.
EN
In the above paper both the origins and the contemporary state of the development of refueling in the air are described. Apart from presenting the first attempts of air refueling along with the problem resulting from them the article also describes the achievements which have taken place during the long process of the air refueling development. Fast progress observed in the contemporary aviation and its usefulness in many areas caused that the topic of air refueling of different types of aircraft, both manned and unmanned has become valid and worthy of presentation.
PL
W artykule przedstawiono klasyczne i nowe zagrożenia bezpieczeństwa powietrznego państwa oraz kierunki ich rozwoju. Na wstępie wskazano główne obszary bezpieczeństwa powietrznego państwa następnie dokonano ogólnej charakterystyki dwóch zasadniczych grup zagrożeń: zagrożenia z powietrza oraz zagrożenia dla statków powietrznych. W obydwu tych grupach zaproponowano dalszą, bardziej szczegółową klasyfikację zagrożeń oraz zaprezentowano kierunki ich rozwoju. Całość uzupełniono przykładami najnowszych prac koncepcyjnych i badawczych, ilustrujących techniczne i taktyczne tendencje rozwojowe zagrożeń bezpieczeństwa powietrznego państwa.
EN
ln the article both traditional and novel threats for the national air security as well as the trends in their development are presented. At the beginning the main areas of the national air security are indicated which is followed by the general description of the two main groups of threat: air threats and threats for the airborne platforms. Within the e group further and more detailed classification of threats as well as their development are presented. The author also gives examples of the latest conceptual and scientific works which represent advancement in the technology and tactics of threats for the national air security.
EN
In the year 2000, a group of personalities of aerospace industry, government and research institutes formed the ACARE ("Advisory Committee on Aerospace Research in Europe") and established the well-known VISION 2020. This vision reflects the targets to reduce the environmental impact of air traffic: reducing both carbon dioxide and noise emissions by half and nitrogen oxide emissions even by 80%. Industry and university partners since then jointly defined measures to achieve these challenging goals. Many research programs were implemented funded by national and international bodies, such as the European Union within the Framework program. However, the current status still inhibits further needs to install intense research work.
PL
W roku 2000 grupa specjalistów z przemysłu lotniczego, rządów i instytutów badawczych z całej Europy utworzyła ACARE (Komitet Doradczy ds. Badań Lotniczych w Europie). Komitet ten ustanowił projekt VISION 2020, którego celem jest zmniejszenie oddziaływania na środowisko ruchu lotniczego przez: zmniejszenie emisji dwutlenku węgla i hałasu o połowę oraz zmniejszenie emisji tlenków azotu nawet o 80%. Członkowie ACARE wspólnie określili środki i czas potrzebne do osiągnięcia tych celów.
first rewind previous Strona / 4 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.