Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Wpływ uszczelniania i wzmacniania górotworu w otoczeniu drążonego wyrobiska na jego stateczność, na przykładzie przejścia przekopem strefy uskokowej w TAURON Wydobycie S.A. ZG „Sobieski"

Jasicki Krzysztof, Kazanowska-Krupanek Ewa

Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie

|

2023

|

nr 6

9--16

EN

The article focuses on issues encountered in the execution of a crosscut in a fault zone with a 120 m drop, and contains a description of the technology used by TAURON Wydobycie S.A. ZG „Sobieski" to seal the rock formations surrounding the excavation. When the crosscut reached a fault, the excavation was buried with loose debris from the neighboring rock formations. Due to simultaneous inflow of large amounts of water, the drainage system was prepared to guarantee water discharge exceeding the projected inflow by 50%. In order to fulfill the assumptions for the developed technology for safe passage through the fault zone, 7 holes were drilled to create drainage and subsequently lower hydrostatic pressure by 0.3 MPa. After that, crosscut drilling proceeded in strictly controlled and interrelated technological phases. These phases included reinforcing the rock mass with mineral binder through pre-drilled holes, and then by completing repeated cycles of excavation drillings in the fault zone, consisting of: drilling, rock mass reinforcement with binder injections and steel rod or self-tapping anchor piloting, building consecutive frames under the existing lining, and pumping mineral binder between individual lining layers.

PL

Na tle charakterystyki warunków geologicznych i opisu podstawowych pojęć dotyczących stateczności wyrobisk przedstawiono w artykule technologię bezpiecznego przejścia przez strefę uskoku o zrzucie 120 m podczas drążenia przekopu II do szybu Grzegorz na poziomie 540 m ZG „Sobieski" w warunkach trzeciego stopnia zagrożenia wodnego. Dokonano też oceny dotychczasowych efektów prowadzenia drenażu górotworu w rejonie tego wyrobiska.

2

Projektowanie obudowy wyrobisk specjalnych z uwzględnieniem obciążeń użytkowych

Duży Stanisław, Dyduch Grzegorz

Inżynieria Mineralna

|

2020

|

no. 2, vol. 2

27--32

PL

Obudowa, obok zabezpieczenia wyrobiska przed ciśnieniem deformującego się górotworu, pełni również funkcję konstrukcji nośnej dla wyposażenia wyrobiska. Dla realizacji procesu technologicznego w kopalni podziemnej wykonuje się często wyrobiska specjalne, charakteryzujące się, poza znacznymi wymiarami przekroju poprzecznego, dodatkowymi obciążeniami obudowy pochodzącymi od podwieszonych na niej elementów. Podjęty problem został przedstawiony na przykładzie wyrobisk komorowych pełniących funkc¬ję stacji przeładunkowych. Realizacja zadań transportowych w tych wyrobiskach wymagała zabudowy większej liczby tras kolejki podwieszanej. Do rozwiązania zadania wykorzystano metody numeryczne uwzględniające obciążenie ze strony górotworu oraz ob¬ciążenie statyczne i dynamiczne, pochodzące od zainstalowanych i przemieszczających się urządzeń transportowych. W artykule przedstawiono również założenia do postępowania przy projektowaniu wyrobisk specjalnego przeznaczenia.

EN

The lining, in addition to securing mine galleries against the pressure of deforming rock mass, often acts as a supporting structure for the gallery equipment. In order to implement the technological process in an underground mine, special galleries are also created. Apart from significant cross-section dimensions, these special galleries are characterised by additional lining loads resulting from the equipment suspended on it. The problem under consideration was presented on the example of chamber workings used as loading stations. The implementation of transportation tasks in these workings required the construction of more suspended railway routes. To solve this task, numerical methods were used, taking into account the load from the rock mass, as well as the static and dynamic load from the installed and moving transport equipment. Additionally, this paper presents the procedural principles for designing special purpose galleries.

3

Monitoring wyrobisk korytarzowych jako podstawa weryfikacji metod projektowych i przyjętego schematu obudowy

Małkowski Piotr, Niedbalski Zbigniew

Przegląd Górniczy

|

2019

|

T. 75, nr 10

53--65

PL

Realizacja każdego górniczego procesu technologicznego, szczególnie w tak złożonych warunkach jakie występują w kopalniach podziemnych, powinna być monitorowana. Dotyczy to również zjawisk zachodzących wokół drążonych i utrzymywanych wyrobisk. W polskich kopalniach węgla kamiennego prowadzona ocena bieżącego stanu wyrobisk korytarzowych obejmuje najczęściej ocenę wizualną. Przy takim sposobie kontroli pracy obudowy, gdy nie ma możliwości ilościowej oceny stanu górotworu i obudowy, nie można skutecznie udoskonalać metod projektowych, oraz właściwe ocenić pracę zaprojektowanej konstrukcji. W artykule zawarto charakterystykę metod pomiarowych aktualnie stosowanych podczas monitorowania pracy obudowy oraz wybrane przykłady badań kopalnianych prowadzonych przez pracowników Wydziału Górnictwa i Geoinżynierii AGH. Przedstawiono różne aspekty stosowania monitoringu, który może służyć weryfikacji schematów obudowy, ocenie skuteczności rozrzedzania odrzwi obudowy podporowej oraz kontroli pracy nowych elementów konstrukcyjnych.

EN

Executing of any mining technological process, especially in such complex conditions as in underground mines, should be monitored. It concerns the phenomena occur in the rock mass around the driving and maintaining development workings as well. In polish coal mines the assessment of running roadways’ stability is carried out in the visual way only. In this way, without the quantitative evaluation of rock mass and support state, there is no possibility to improve designing methods, support constructions and its specific elements. The paper contains the review of up-to-date monitoring methods and some selected examples of roadways’ monitoring carried out by the workers of Faculty of Mining and Geoengineering AGH UST. The diversity of roadways monitoring application was performed. The ground control can verify designed support schemes, support spacing and behaviour of new construction elements.

4

Podatna kotwa spiralna dla wyrobisk górniczych w warunkach głębokiej kopalni

Pytel W., Mertuszka P., Szeptun K.

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2018

|

nr 103

17--28

PL

W sytuacji gdy eksploatacja złóż rud miedzi w Polsce prowadzona jest w coraz trudniejszych warunkach geologiczno-górniczych, jednym z priorytetowych zadań do rozwiązania jest zapewnienie efektywnej i bezpiecznej eksploatacji, głównie w zakresie systemów obudów wyrobisk, adekwatnych dla nowych warunków geologiczno-górniczych. Warunki te, jak można się spodziewać, będą się charakteryzować większymi wartościami składowych tensora naprężeń pierwotnych, a także mniejszą odkształcalnością i większą wytrzymałością skał otaczających złoże rud miedzi. Oznacza to, że w niedalekiej przyszłości problem wyrzutów skał stanie się jednym z zagadnień, które zadecydują o ekonomice i bezpieczeństwie eksploatacji w nowych obszarach górniczych. W tym aspekcie znaczenia nabiera opracowanie takich systemów obudowy, które byłyby zdolne do kontrolowania dynamicznych przejawów ciśnienia górotworu poprzez absorpcję energii kinetycznej przemieszczających się odspojonych bloków skalnych. Podstawowym elementem tego rodzaju systemów są różnego typu kotwy podatne, rozpraszające energię kinetyczną gwałtownie odspojonych fragmentów otoczenia skalnego, pozwalające znacząco spowolnić lub nawet całkowicie wyhamować ich przemieszczanie się w głąb wyrobiska. W ramach niniejszego artykułu przedstawiono koncepcję ekonomicznie uzasadnionej i efektywnej w zastosowaniach dołowych nowej konstrukcji podatnej kotwy spoiwowej, której gładka, o przekroju prostokątnym żerdź, została uformowana w postaci spirali o zmiennej charakterystyce geometrycznej. Wykonane prototypy kotew skręconych zostały przetestowane w warunkach kopalnianych w oddziale G-11 zlokalizowanym w zachodniej części kopalni Rudna. Próby wyrywania kotew z otworu wiertniczego wykazały, że ich skuteczność zależy przede wszystkim od ich kształtu oraz rodzaju substancji izolująco-poślizgowej, którą została pokryta.

EN

Having increasingly tightened geological and mining conditions in which the extraction of copper ore deposits in Poland is conducted, ensuring effective and safe mining is presently becoming a key task and a significant challenge for mine operators, mainly in the field of ground support systems being the equivalent for the new geological/mining conditions. As one may expect, these conditions shall be characterized by higher values of the primary stress tensor elements as well as the lower deformability and higher strength of the rock mass surrounding the copper ore body. This means that in the near future, the rock bursts problem will become one of the most important issues deciding on the economy and safety within the newly developed mining areas. Therefore developing a novel effective ductile ground support systems which could be able to control the rock mass movement in squeezing and burst-prone rock conditions is recommended. This type of requirement may fulfil only ductile or, in other words, the kinetic energy-absorbing systems, which permit slowing down a movement of violently ejected rock blocks. This paper’s objective is to present the idea of the development of a new type of an effective and low cost ductile resin anchored rockbolt system with smooth and of the square cross-section steel rod is formed in coil shape of different pitch. The developed bolt prototypes have been tested underground in the G-11 section of the Rudna mine. Results of the pull-out tests, involving different bolts’ shapes and different sliding materials set on the rockbolts’ rods, have proved those bolts’ efficiency as an element of the ductile support system.

5

Przyczyny zawałów wyrobisk korytarzowych i wybrane sposoby wzmacniania obudowy

Duży S., Głuch P., Ratajczak A., Giza D.

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2017

|

nr 97

173--187

PL

Zawały w wyrobiskach korytarzowych są niebezpiecznymi zdarzeniami powodującymi zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi, utrudnienia technologiczne (transportowe, wentylacyjne itp.) oraz straty ekonomiczne. Wśród przyczyn zawałów występujących w ostatnim okresie w wyrobiskach korytarzowych podziemnych kopalń węgla kamiennego wymienia się błędy projektowania, błędy wykonawcze, błędy użytkowania oraz przyczyny losowe. Na przykładach zaistniałych w ostatnim okresie zawałów w wyrobiskach korytarzowych w kopalniach węgla kamiennego wskazano, że jedną z głównych przyczyn zaistniałej sytuacji była utrata podporności obudowy oraz zużycie techniczne odrzwi spowodowane korozją kształtownika. W praktyce zawały występujące wskutek zużycia technicznego obudowy powstają głównie z przełamania łuku w części stropnicowej, utraty stateczności jednego z ociosów wyrobiska oraz całkowitego zawału wyrobiska. Na podstawie przeprowadzonej analizy zaistniałych przypadków zaproponowano wskazówki postępowania dla poprawy bezpiecznego użytkowania wyrobiska. Poprawę stateczności skorodowanej obudowy można uzyskać przez zastosowanie dodatkowej obudowy stabilizującej jej konstrukcję, przykotwienie odrzwi do górotworu lub wykonanie wzmacniającej powłoki z fibrobetonu połączone z iniekcją górotworu. Przedstawiono również przykłady zawałów występujących w wyrobiskach przygotowawczych, dla których dobór obudowy nie odpowiadał warunkom geologiczno-górniczym. W podsumowaniu wskazano na znaczenie diagnostyki obudowy wyrobisk w bezpiecznym i efektywnym prowadzeniu eksploatacji górniczej, którą należy objąć przepisami ruchowymi, a jej zakres i częstotliwość powinny być dostosowane do stopnia występujących zagrożeń oraz konstrukcji obudowy.

EN

Caving in the excavation of mining galleries is a dangerous phenomenon, resulting in a threat to the health and life of humans, technological difficulties (transport, ventilation, etc.) and economic losses. Mining galleries list: design errors, runtime errors, errors and random causes among the causes of the caving occurring in recent periods in the excavation of underground coal mines. Examples in the recent period of caving in the excavation of mining galleries in coal mines indicated that one of the main causes of the situation was the loss of capacity and double timber technical wear caused by the corrosion of the profile. In practice, the caving that occur as a result of the technical wear can be divided into the breaking arc of a roof – bar, the loss of stability of one of the heading walls and a total heading collapse. On the basis of the carried out analysis of these cases, guidelines were proposed for improving the safe operation of the workings. The improvement of support stability may be achieved by applying additional supports, stabilizing the structure by bolting the support sets or by introducing a fiber-reinforced concrete coating with injection into the rock mass. Examples of caving occurring in the excavation, for which the preparatory selection of support does not match the geological-mining conditions, were also presented. The summary indicated the importance of diagnostics roadway in the safe and efficient conduct of mining that should be covered by the operational rules, and their scope and frequency should be adapted to the rank of the occurrence of hazard and support construction.

6

Evaluation of the technical condition of the "Fryderyk" adit in Tarnowskie Góry for the purpose of eventual revitalization

Duży S., Dyduch G., Preidl W., Stacha G., Czempas A., Utko S.

Technical Transactions

|

2017

|

Vol. 6(114)

85--99

EN

The "Fryderyk" adit (renamed 'Kościuszko' after World War II) is the last adit built in the area of Tarnowskie Góry, and was supposed to provide drainage for the area of exploitation of the "Fryderyk" mine. After the shutdown of the mine, the adit gained an important role in the water management of the area. The water from nearby sources flows into the river Drama through the adit. The long period of the adit’s existence and the processes occurring in its area have caused a progressive process of support degradation, which increases the danger of a loss of stability and a collapse of the roof. Allowing the collapse of the adit’s roof may cause surface depressions. The article presents the research results that show an evaluation of the technical condition and safety degree of the support for future failure-free usage. A range of activities that are meant to stop the natural degradation of the end section of the adit has also been suggested.

PL

Sztolnia "Fryderyk" (po II wojnie światowej "Kościuszko") jest ostatnią z wybudowanych sztolni w rejonie tarnogórskim i miała odwadniać rejony eksploatacji rud w obszarze kopalni "Fryderyk". Po zamknięciu kopalni sztolnia spełnia ważną rolę w gospodarce wodnej rejonu. Spływa nią woda z okolicznych źródeł do rzeki Dramy. Długi okres istnienia sztolni i procesy zachodzące w jej otoczeniu spowodowały postępujący proces degradacji obudowy powodujący wzrost zagrożenia utratą jej stateczności i wystąpienia zawału. Dopuszczenie do zawału sztolni może doprowadzić do powstania na powierzchni zapadlisk. W artykule przedstawiono wyniki badań obejmujących ocenę stanu technicznego i stopnia bezpieczeństwa obudowy pod kątem dalszego bezawaryjnego użytkowania wyrobiska. Zaproponowano również zakres działań mających na celu zahamowanie naturalnej degradacji końcowego jej odcinka.

7

Zastosowanie kotwi dla zwiększania rozstawu odrzwi obudowy podporowej w wyrobiskach korytarzowych

Małkowski P., Majcherczyk T., Niedbalski Z.

Przegląd Górniczy

|

2017

|

T. 73, nr 7

12--22

PL

Obudowa stalowa podporowa podatna jest najczęściej stosowanym zabezpieczeniem wyrobisk korytarzowych w polskich kopalniach węgla. Wobec wzrastającej głębokości prowadzonej eksploatacji i związanych z nią ciśnień górotworu musi ona przenosić coraz większe obciążenia. Zmiana typu stali i przekroju kształtownika jest w tym zakresie często niewystarczająca, stąd w projekcie obudowy zmniejsza się rozstaw odrzwi obudowy podporowej. Kolejnym krokiem jest zastosowanie wzmocnień, których podstawowym elementem są często kotwy. Zastosowanie kotew w istotny sposób zmienia jednak zachowanie się górotworu wokół wyrobiska i praktyka pokazuje, że przy wystarczająco wysokich parametrach mechanicznych skał stropowych oraz podzielności blokowej górotworu, można zmniejszyć rozstaw odrzwi obudowy łukowej podatnej. W artykule przedstawiono przykłady wykorzystania kotew do rozrzedzania łuków obudowy podporowej. Skuteczność działania zaprojektowanych i zastosowanych schematów obudowy podporowo-kotwowej była monitorowana pomiarami dołowymi. Schematy obejmowały przykotwienie łuków stropnicowych oraz kotwienie pomiędzy łukami. W ramach badań prowadzono pomiar konwergencji, rozwarstwień stropu, oraz obciążeń kotew i obciążenia odrzwi. Wyniki pomiarów potwierdzają, że w określonych warunkach górniczo-geologicznych przy zastosowaniu kotew istnieje możliwość zwiększenia odległości między odrzwiami obudowy podporowej wyrobisk korytarzowych w kopalniach węgla do 1,2 m lub nawet 1,5 m.

EN

Steel chock-flexible support is the most commonly applied protection of galleries in Polish coal mines. In the light of the increasing depth of the exploitation and related rock mass pressures, it must carry even more loads. Changing the steel type and cross-section of the shape is often insufficient, hence in the support design, the spacing of the chock support door frame decreases. The next step is the application of reinforcements which are often mainly composed of anchors. However, the application of anchors changes significantly the behaviour of rock mass surrounding the excavation and experience has shown that with sufficiently high mechanical parameters of roof rocks and rock mass block divisibility, it is possible to decrease the spacing of yielding arch support door frame. This paper presents examples of anchor application in stratification of chock support arches. The efficiency of operation of the designed and applied schemes of anchored-chock support was controlled by underground measures. The schemes included anchoring of the roof-bar arches and anchoring between the arches. Within the study, convergence, roof stratification and anchor and door frame loads were measured. The measurements results confirm that in particular mining-geological conditions by the use of anchors, there is a possibility of increasing the distance between door the frame of the galleries’ chock support in coal mines even up to 1.2m or 1.5m.

8

Ochrona wyrobisk utrzymywanych w strefie skał spękanych w ukraińskich kopalniach węgla kamiennego

Rodzin S., Sakhno I., Isayenkow A., Ostrowski K.

Przegląd Górniczy

|

2016

|

T. 72, nr 9

78--83

PL

Jednym z najważniejszych wyzwań dla przemysłu węglowego Ukrainy jest zabezpieczenie stanu wyrobisk górniczych oraz zwiększenie ich niezawodności i bezpieczeństwa pracy. Celem badań przedstawionych w pracy jest analiza zmian geomechanicznych wokół wyrobiska górniczego, znajdującego się w ośrodku dyskretnym - strukturalnie niejednorodnym oraz określenie wpływu parametrów wzmocnionej strefy na stateczność wyrobiska. Badania nad proponowanym rozwiązaniem zostały przeprowadzone na modelach z materiałów ekwiwalentnych. Wyniki modelowania wykazały, że przy stworzeniu wzmocnionego obszaru w postaci graniastosłupa trójkątnego z wierzchołkiem skierowanym w kierunku spągu wyrobiska, osiąga się najlepszy wynik zmniejszenia przemieszczeń skał do wnętrza wyrobiska. W rezultacie, objętość wypiętrzonych skał spągu do wyrobiska zmniejszyła się ponad dwukrotnie, a przemieszczenia skał spągu zmniejszyły się o 32%. Wskazuje to na skuteczność takiego sposobu wzmocnienia ośrodka skalnego.

EN

The most important task challenging the Ukraine’s coal industry has always been to secure the operational state of mine workings and increasing their reliability. The aim of the research presented in this paper is to study the changes in geomechanical environment conditions around the excavation and to determine the impact of reinforced zone parameters on the excavation stability. The research was carried out on the basis of the structure-elements method. The results of simulation proved that in the case of creating a reinforced area in the form of a triangular prism with its vertex oriented to the soil, the best effect of reduction in displacements of rocks towards the cavity is achieved. As a result of the experiment, the volume of soil rocks extruded into the cavity decreased more than twice and the soil displacement decreased by 32%, which testifies to the effectiveness of the method of reinforcing rocks.

9

Doświadczenia w ograniczeniu skutków wpływu eksploatacji na wyrobiska górnicze

Ratajczak A., Śledź T., Bobek R., Głuch P.

Przegląd Górniczy

|

2015

|

T. 71, nr 10

59--67

PL

Prowadzenie wieloletniej i wielowarstwowej eksploatacji pokładów węgla objawia się występowaniem dużej ilości zaszłości eksploatacyjnych, które znacząco wpływają na pogorszenie stateczności wyrobisk górniczych. Zapewnienie przekroju wyrobisk górniczych wymaganego stosownymi przepisami górniczymi w aspekcie zachowania skrajni ruchowych dla pracujących maszyn i urządzeń, a zwłaszcza w aspekcie zapewnienia odpowiedniego przepływu powietrza, często stanowi konieczność wykonania dodatkowego wzmocnienia obudowy lub wykonania przebudowy tychże wyrobisk. W artykule przedstawiono doświadczenia kopalni „Knurów-Szczygłowice” Ruch Knurów w zakresie ograniczenia skutków wpływu czynnych frontów eksploatacyjnych i zaszłości eksploatacyjnych na obudowę wyrobisk górniczych oraz wlotu szybowego, ochrony konstrukcji obudowy wyrobisk, a także przedstawiono kierunek projektowania nowych rodzajów obudów podporowych w trudnych warunkach geologiczno-górniczych w nawiązaniu do stale wzrastającej głębokości eksploatacji pokładów węgla.

EN

Long-term and multi-layered coal seams exploitation manifest by the appearance of number of abandoned workings which significantly affect the stability of the mining excavations. Maintenance of the cross-section of mine workings is required by mining regulations in terms of dimensional gauge for working machines and equipment, especially in the aspect of ensuring adequate air flow, and often it is a necessity of additional reinforcement of support or reconstruction of the excavation. This paper presents the experience of the mine „Knurów-Szczygłowice” Knurów division in reducing the effects of the impact of active longwall faces and abandoned workings on the support of mining excavation, lining of shaft inlet and protection of construction of excavation support, as well as shows the design direction of new types of support in difficult geological and mining conditions in relation to the ever-increasing depth of mining coal.

10

Multi-criterion analysis of factors affecting maintenance of roadways

Małkowski P., Majcherczyk T., Niedbalski Z.

AGH Journal of Mining and Geoengineering

|

2012

|

Vol. 36, no. 1

243-252

EN

The article analyses factors affecting the possibility of maintaining roadways in Polish coal mines. The authors divided the factors into three groups - natural, mining and technical, as well as two sub-groups - geomechanical properties and type of support. The analysis was performed based on the AHP method, on the basis of surveys completed by experts in mines and R&D units. The selected methodology allowed for determining the hierarchy of importance of selected factors for working maintenance, as well as for pointing to universal factors, namely those important in all mines, and local factors which are important in specific mining-geological conditions.

PL

W artykule przeanalizowano czynniki wpływające na możliwość utrzymania wyrobisk korytarzowych w polskich kopalniach węgla. Autorzy podzieli czynniki na trzy grupy: naturalne, górnicze i techniczne oraz dwie podgrupy: właściwości geomechaniczne i rodzaj obudowy. Analizę wykonano w oparciu o metodę AHP, na podstawie ankiet wypełnionych przez ekspertów z kopalń i jednostek naukowo-badawczych. Wybrana metodyka pozwoliła na określenie hierarchii znaczenia wybranych czynników dla utrzymania wyrobisk, a także wskazania czynników uniwersalnych, czyli istotnych w warunkach każdej kopalni i czynników lokalnych, istotnych w określonych warunkach górniczo-geologicznych.

11

Badanie przemieszczeń obudowy łukowej za pomocą systemu Monsupport w KWK "Ziemowit"

Setlak K., Moszko M., Siodłak Ł.

Górnictwo i Geoinżynieria

|

2011

|

R. 35, z. 2

509-518

PL

W artykule przedstawiono wybrane wyniki pomiarów dołowych przemieszczeń obudowy łukowej. Zastosowany w chodniku przyścianowym system monitoringu pozwolił na ciągły pomiar wielu parametrów, dających obraz pracy obudowy. Uzyskane dane mogą posłużyć w procesie doboru i wzmocnienia obudowy wyrobisk, zlokalizowanych w strefach podwyższonych naprężeń.

EN

In the article chosen results of underground measurements of the arch support displacement were presented. The applied monitoring system of roadways allowed constant measurement of many parameters, giving the image of the work of the mining support. Obtained measuring data could be used in the process of selection and reinforcement the mining support, located in zones of increased stresses.

12

Analiza porównawcza schematów kotwienia tunelu metodą stochastycznej symulacji stateczności bloków

Jakubowski J.

Górnictwo i Geoinżynieria

|

2011

|

R. 35, z. 2

303-311

PL

W artykule przedstawiono niektóre wyniki porównawczej analizy schematów kotwienia dla warunków tunelu pod Atlantą. Zastosowano metodę stochastycznej symulacji stateczności bloków (MSB), która wykorzystuje mechaniczny model zmodyfikowanej teorii bloków w schemacie Monte Carlo oraz przyjęty stochastyczny model sieci nieciągłości. Przeprowadzono serię symulacji opartych na pomiarach sieci nieciągłości i zaobserwowanych warunkach geologicznych. Wybrane miary stateczności wyrobiska posłużyły do porównania schematów kotwienia dla każdego z 14 odcinków tunelu.

EN

Paper presents comparative analysis of rockbolt pattern for the conditions of overflow sewer storage tunnel in Atlanta. For the tunnel stability assessment the stochastic simulation of block stability method (MSB) was applied. The method incorporates modified block theory stability analysis within Monte Carlo simulation scheme and stochastic model of discontinuity network. A series of simulations for 3 rockbolt patterns and 14 tunnel intervals has been performed. For each set of data, results describe tunnel stability measures in the means of statistics and probabilities.

13

The stochastic block stability simulation method and other probabilistic extensions of block theory

Jakubowski J.

Archives of Mining Sciences

|

2011

|

Vol. 56, no 2

223-238

EN

Block theory methods are popular across the world, and effectively compete with discrete element methods. Their probabilistic extensions are particularly interesting, because they allow the natural, stochastic character of the discontinuity network in a rock mass to be taken into account in models. The article presents the stochastic block stability simulation method (SBSM) developed at the Department of Geomechanics, Civil Engineering and Geotechnics at the AGH UST, along with several other probabilistic, analytical or simulation extensions of classic block theory, namely the Hatzor method, Young's geostatistical models, and Chan and Hoerger's simulations. The paper discusses the properties and range of applications for the said methods. It also presents an outline of the characteristics of classic block theory solutions, that is, the Goodman and Shi method, and the Warburton method.

PL

Metody teorii bloków są na świecie popularne i z powodzeniem konkurują z metodami elementów dyskretnych. Jednak szczególnie ciekawe są ich probabilistyczne, symulacyjne rozszerzenia, pozwalające na uwzględnienie w modelach naturalnego, stochastycznego charakteru sieci nieciągłości w masywie skalnym. W artykule przedstawiono metodę stochastycznej symulacji stateczności bloków (ang. SBSM) opracowaną w Katedrze Geomechaniki, Budownictwa i Geotechniki AGH oraz niektóre inne probabilistyczne, zarówno analityczne jak i symulacyjne rozwinięcia klasycznych rozwiązań teorii bloków: metodę Hatzora, geostatystyczne modele Younga, symulacje Chana i Hoergera. Przedyskutowano właściwości i zakres zastosowań wymienionych metod. Krótko przedstawiono też cechy klasycznych rozwiązań teorii bloków: metody Goodmana i Shi oraz metody Warburtona.

14

Probabilistic stability analysis of a tunnel in a fracture zone

Jakubowski J.

Archives of Mining Sciences

|

2011

|

Vol. 56, no 3

405-413

EN

The article presents tunnel stability analysis results for the conditions of the Äspö Hard Rock Laboratory tunnel, where it passes through the NE-1 fracture zone. The stochastic block stability simulation method (SBSM) was employed for the analysis on account of the blocky rock mass geological conditions and the probabilistic character of the method. In the stochastic discontinuity network model, the exponential probability distribution for spacing and a Fisher's spherical distribution for orientation inside the discontinuity sets were employed. Computations were carried out for a basic data set and three additional variants, including one with rock bolting reinforcement. The paper presents the effect of rock bolting and frictional resistance at discontinuity surfaces on the results of a stability conditions analysis. The results presented in the article include the frequency tables and descriptive statistics for unstable blocks, histograms of block volume, and instability probability contour plots.

PL

W artykule przedstawiono wyniki analizy stateczności tunelu w masywie skalnym o strukturze blokowej dla warunków sztolni dojazdowej Äspö Hard Rock Laboratory w strefie spękań NE-1. Do analizy wy brano metodę stochastycznej symulacji stateczności bloków (SBSM) ze względu na blokową strukturę masywu skalnego i probabilistyczny charakter tej metody. Zastosowano stochastyczny model sieci nieciągłości z rozkładem Fishera na sferze dla odwzorowania orientacji nieciągłości i rozkładem wykładniczym dla odstępów nieciągłości. Przeprowadzono obliczenia dla podstawowego zestawu danych i trzech wariantów dodatkowych w tym wariantu z obudową kotwową. Pokazano wpływ kotwienia oraz oporów tarcia na powierzchniach nieciągłości na wyniki analizy warunków stateczności. Wyniki obejmują tabele liczności i statystyki opisowe dla bloków niestatecznych oraz histogramy objętości i konturowe wykresy prawdopodobieństwa niestateczności.

15

Method for drifting the headings with reliable reserved support

Gayko G., Gorbatowa L.

Górnictwo i Geoinżynieria

|

2010

|

R. 34, z. 2

283-287

EN

The new concept of resistance regulated support is developed, that enables the initial fixing of heading with reserve on reliability, it allows making lighter the weight of construction in these sections, where a support is appeared to be underloaded. The way of designing the support of headings with high functional operation was shown, too.

PL

W artykule przedstawiono koncepcję nowej obudowy wyrobisk korytarzowych regulowaną podatnością, co pozwala na zabudowanie jej z gwarancją zapasu nośności. Określony na wstępie zapas w możliwości przenoszenia obciążeń daje możliwość zmniejszenia ciężaru konstrukcji na tych odcinkach wyrobiska, gdzie jest ona niedociążona. W pracy pokazano także metodykę projektowania obudowy wyrobisk, które będą charakteryzować się wysoką funkcjonalnością.

16

Eksploatacja złoża w filarze oporowym pochylni centralnych 9-12 - doświadczenia z fazy robót rozcinkowych

Dębkowski R., Iwulski Z., Kirej M., Szpak M.

Górnictwo i Geoinżynieria

|

2010

|

R. 34, z. 2

193-200

PL

Przedstawiono analizę wpływu robót górniczych w polu G-15/10 na zachowanie się górotworu w okresie od rozpoczęcia robót rozcinkowych w 2003 roku do września 2009. Zakres analizy obejmuje charakterystykę warunków geologiczno-górniczych, przebieg eksploatacji, charakterystykę rejestrowanej aktywności sejsmicznej oraz ocenę zachowania się górotworu m.in. na podstawie prowadzonych obserwacji i pomiarów.

EN

In the article was described basic geological and mining technology condition in pillar of the Central inclined drift 9-12 Rudna cooper mine. The primary objective was present the exploitation history between 2003-2009, seismic activity in this region and analysis results of rock deformation measurements with different methods.

17

Analiza stateczności zbiornika retencyjnego w rejonie szybu "Chrobry" ZGH Bolesław

Wiewiórka D., Sepiał J.

Górnictwo i Geoinżynieria

|

2010

|

R. 34, z. 2

629-639

PL

W artykule przedstawiono analizę stateczności zbiornika retencyjnego rud w ciągu technologicznym ZGH Bolesław. Przeprowadzono analizę obciążeń od urobku wewnątrz zbiornika retencyjnego w różnych stanach jego napełnienia oraz na różnych jego ścianach. Obliczenia przeprowadzono w oparciu o przedmiotowe normy i uzupełniono je modelowaniem numerycznym. Symulacje komputerowe pozwoliły opisać statyczne i dynamiczne zachowanie się zbiornika retencyjnego, urządzeń wysypowych oraz otaczającego go górotworu. Analiza stanu naprężenia posłużyła do wyznaczenia stopnia wytężenia oraz stosownych współczynników bezpieczeństwa.

EN

The paper presents the analysis of ore storage bunker stability locate next to the shaft "Chrobry" ZGH Bolesław. The analysis of loads on the storage reservoir walls was done, taking into consideration the various states of filling. The calculation were carried out based on branch standards and numerical models. Computer simulations allowed to describe the static and dynamic behavior of the storage bunker, drophole devices, and surrounding rock mass. Analysis of the stress state was used to calculate the strength factor and appropriate safety factors.

18

Zmiany sił osiowych w żerdziach kotew rozprężnych na tle aktywności sejsmicznej w polach A oraz G oddziału G-23 ZG "Polkowice-Sieroszowice"

Madziarz M., Dębkowski R., Szpak M.

Cuprum : czasopismo naukowo-techniczne górnictwa rud

|

2010

|

nr 1

53-64

PL

W artykule przedstawiono warunki, przebieg oraz wyniki kompleksowych badań wpływu wstrząsów górotworu na stateczność stropu zabezpieczonego obudową kotwową, w których skoncentrowano się na pomiarze dynamicznych obciążeń oddziaływujących na kotwy rozprężne w wyniku propagacji fali sejsmicznej po wstrząsach górniczych. Badania prowadzono na przełomie lat 2006/2007 w oddziale G-23 kopalni "Polkowice-Sieroszowice".

EN

The paper describes technical conditions, the course and results of in-situ measurements concerning the dynamic load of seismic activity on expansive roof bolts. Monitoring station was established in the "G" area G-23 panel of Polkowice-Sieroszowice copper mine. Measurements were conduced during one year between 2006 and 2007. Results ware compared with conclusions presented by the last measurements in this theme research.

19

Precursors to rock mass failure in underground mines

Szwedzicki T.

Archives of Mining Sciences

|

2008

|

Vol. 53, no 3

449-465

EN

Analysis of documented case studies indicates that each rock mass failure is preceded by a precursory manifestation of rock mass behaviour. Structural damage and progressive failure is manifested by the presence of geotechnical warning signs (indicators and precursors) and can be exacerbated by triggers. Indicators suggest that the rock mass may be prone to damage, whereas geotechnical precursors prove that the rock mass has been damaged and may precede possible failure. The failure process starts with a failure initiation phase, progresses through a propagation phase and ends up in rock mass collapse, rockburst, outburst or inundation. Geotechnical analysis shows that the failures do not happen at random and are not unpredictable in terms of the type of failure and its location. Indicators and precursors have to be interpreted in conjunction with mine design, mining activities and potential triggers. Geotechnical monitoring of the precursory behaviour of the rock mass provides timely warning and allows for implementation of remedial measures.

PL

Analiza udokumentowanych przypadków utraty stateczności górotworu wskazuje, że każdy z nich poprzedzony został pojawieniem się pewnych prekursorów w zachowaniu się masywu skalnego. Niszczenie strukturalne skał i postępująca degradacja masywu objawia się ostrzegawczymi znakami (wskaźnikami geotechnicznymi lub prekursorami), które pokazują, że utrata stateczności może nastąpić bardzo szybko. Wskaźniki pokazują, że masyw skalny może mieć cechy skłaniające do zniszczenia, podczas gdy prekursory wskazują, że górotwór już został zniszczony i mogą bezpośrednio poprzedzać utratę stateczności. Proces zniszczenia rozpoczyna się od fazy wstępnej, przechodząc przez fazę propagacji spękań i kończy się zawałem, wstrząsem lub nagłym przedostaniem się wody do wyrobiska. Analiza geotechniczna pokazuje, że zniszczenie nie następuje w sposób przypadkowy i nie jest nieprzewidywalne, jeżeli chodzi o rodzaj zachodzącego zniszczenia i jego lokalizację. Wskaźniki i prekursory muszą być jednak rozpatrywane w połączeniu ze schematem wyrobisk górniczych, analizą aktualnych robót górniczych i potencjalnymi czynnikami wymuszającymi utratę stateczności. Monitoring geotechniczny zachowania się górotworu poprzez obserwacje prekursorów ostrzega wcześniej o możliwym zniszczeniu i pozwala na zastosowanie środków zapobiegawczych.

20

Wpływ oddziaływania wstrząsów sejsmicznych na obciążenia kotew rozprężnych

Dębkowski R., Madziarz M., Sawicki W., Osadczuk T.

Rudy i Metale Nieżelazne

|

2007

|

R. 52, nr 8

459-463

PL

Obudowa kotwowa rozprężna i wklejana stosowana jest powszechnie w polskich kopalniach miedzi jako obudowa podstawowa wyrobisk korytarzowych i eksploatacyjnych. W praktyce kotwy pracują w warunkach zmiennych obciążeń, wynikających z występowania wstrząsów górotworu. Przedstawiono wyniki kompleksowych badań wpływu wstrząsów sejsmicznych na stateczność stropu zabezpieczonego obudową kotwową rozprężną, na stanowisku badawczym w polu D oddziału G-22 ZG POLKOWICE-SIEROSZOWICE.

EN

Technical conditions, the course and results of in situ measurements concerning the effect of seismic events on bolted immediate roof stability, conducted between 09-11-2005 and 18-08-2006 at the monitoring station established in the D area within the G-22 district of "Polkowice-Sieroszowice" mine are presented. Measurement results have proved insignificant effect of dynamic phenomena on expansive bolt behaviour and roof stability in the measurement area. This has been confirmed by visual observations and bed separation measurements as well. The presented measurements and their results constitutes a significant progress in understanding of effectiveness of presently used roof bolting systems subjected to a dynamic load evoked by the mining-related seismic events.