W artykule przedstawiono wpływ oddziaływania zimowego płynu do mycia szyb samochodowych na destrukcję powłok akrylowych, stosowanych w lakiernictwie renowacyjnym nadwozi samochodowych. Kontakt powierzchni powłok akrylowych z płynem do mycia szyb przyczynił się do ich destrukcji chemicznej oraz fizycznej. Zmiany w strukturze chemicznej zewnętrznych warstw powłok spowodowały zwiększenie ich swobodnej energii powierzchniowej, przede wszystkim jej składowej polarnej. Większą destrukcję fizyczną powłok, w postaci wykruszeń i wytrawień, obserwowano w przypadku powłok, które przed rozpoczęciem badań starzenia pod wpływem płynu do mycia szyb, przebywały na stacji klimatycznej w okresie 2 lat.
EN
The article concerns the influence of screenwash on the destruction of acrylic coatings used as renovation coatings applied on car bodies. It was stated that contact of surfaces of acrylic coatings with screenwash led to their chemical and physical destruction. Changes in chemical structure of topcoats contributed to the increase of their surface free energy – first of all its polar component. Chemical and physical destruction in the form of chippings and etchings was greater in the case of coatings aged at the climatic station for 2 years prior to tests of screenwash influence.
The paper presents results of investigations concerning influence of climatic factors and environmental pollution on chemical and physical destruction of polyurethane top coat. In order to increase the operational life of polyurethane coating, its composition was modified by nanoparticles addition of aluminium dioxide (of grain size d=20 nm) or silica (of grain size d=16 nm), which mass share was 3%. Three-year ageing on climatic station of coating systems samples with such modified top coat as well as with unmodified top coat caused its chemical destruction as FTIR (Fourier-transform infrared spectroscopy) examinations documented relevant increase of carbonyl groups (C=0) content. This fact testified oxidation degree rise of superficial layers which indicated their oxidation resistance decrease. Also oxidation initial temperature decrease of polyurethane coating was revealed using DSC (Differential Scanning Calorymetry). Influence of climatic factors and environmental pollution contributed also to the physical destruction of the coating which caused an increase of its surface roughness and generated craters, etchings and cracks (including the silver cracks). Destruction degree of climatically aged polyurethane coating influenced erosive wear intensity of three-layer polyurethane-epoxy coating system. The lowest chemical and physical destruction under the influence of operational factors as well as the highest hardness revealed the coating systems with polyurethane top coat modified with aluminium dioxide what was the reason that they showed also the lowest erosive wear intensity. On the other hand, aged analogously coating systems with polyurethane top coat modified with silica were marked by comparably bigger destruction than the coating systems modified with aluminium dioxide which was the reason of their erosive wear intensity increase.
PL
W artykule przedstawiono wyniki badań wpływu naturalnych czynników klimatycznych oraz zanieczyszczeń środowiskowych na destrukcję chemiczną i fizyczną nawierzchniowej powłoki poliuretanowej. Celem zwiększenia trwałości eksploatacyjnej powłoki poliuretanowej wprowadzono do jej składu nanocząstki tlenku glinu (o rozmiarze ziarna d=20 nm) lub krzemionki (o rozmiarze ziarna d=16 nm), których udział masowy wynosił 3,5%. Starzenie próbek systemów powłokowych, zarówno z tak zmodyfikowaną powłoką nawierzchniową, jak i z powłoką nawierzchniową niemodyfikowaną, na stacji klimatycznej w okresie 3 lat spowodowało destrukcję chemiczną powłoki nawierzchniowej. Badania spektroskopowe w podczerwieni (FTIR) udokumentowały bowiem istotne zwiększenie zawartości grup karbonylowych (C=O), świadczące o wzroście stopnia utlenienia warstw nawierzchniowych, co wskazuje na zmniejszenie ich odporności oksydacyjnej. Na podstawie analizy termicznej DSC (różnicowej kalorymetrii skaningowej) ustalono również obniżenie temperatury początku utleniania powłoki poliuretanowej. Oddziaływanie czynników klimatycznych i zanieczyszczeń środowiska przyczyniło się także do destrukcji fizycznej tej powłoki. Skutkowało to wzrostem chropowatości jej powierzchni oraz tworzeniem: kraterów, wytrawień, i pęknięć (w tym pęknięć srebrzystych). Stopień destrukcji starzonej klimatycznie powłoki poliuretanowej miał wpływ na intensywność zużywania erozyjnego trójwarstwowego systemu powłok poliuretanowo-epoksydowych. Najmniejszą destrukcją chemiczną oraz fizyczną pod wpływem czynników eksploatacyjnych oraz najwyższą twardością wyróżniały się systemy powłokowe z poliuretanową warstwą nawierzchniową modyfikowaną tlenkiem glinu, co było przyczyną najniższej intensywności ich zużywania erozyjnego. Natomiast starzone klimatycznie systemy powłokowe z poliuretanową warstwą nawierzchniową modyfikowaną krzemionką charakteryzowały się porównywalnie większą destrukcją, niż systemy powłokowe modyfikowane tlenkiem glinu, co zwiększyło intensywność ich zużywania erozyjnego.
The paper presents the results of erosive resistance investigation carried out on three-layer epoxy-polyurethane coating systems of different polyurethane top coat composition. Alumina nanoparticles with a grain size of 20 nm or silica nanoparticles with a grain size of 12 or 20 nm were applied for the top coat modification. Coating systems with top coats modified using silica nanoparticles with the grain size of 12 nm (nanocoatings) revealed the highest erosive resistance, whereas the lowest one was observed in the case of coating systems with unmodified top coats. Lower erosive wear intensity of nanocoatings follows on their relatively high hardness, as well as low surface roughness. Moreover, nanofillers contained in the top coat reduce the development of defects (pores, cracks) in its structure, increasing the erosive resistance of the coatings. Climatic ageing substantially influenced the formation of polyurethane coatings surface topography. Polyurethane coatings modified with nanofillers showed less change in their surface topography than did unmodified coatings. Therefore, the modification of polyurethane top coats with nanofillers decreases their surface susceptibility to destruction.
PL
W artykule przedstawiono wyniki badań odporności erozyjnej trójwarstwowych epoksydowo-poliuretanowych systemów powłokowych różniących się składem poliuretanowej warstwy nawierzchniowej. Do modyfikacji warstwy nawierzchniowej systemów powłokowych zastosowano nanocząstki tritlenku diglinu (o rozmiarach ziarna d = 20 nm) lub nanocząstki krzemionki (d = 12 nm, d = 20 nm). Najwyższą odporność erozyjną wykazały systemy powłokowe z warstwą nawierzchniową modyfikowaną nanocząstkami krzemionki o rozmiarach ziarna d = 12 nm. Natomiast najmniejszą odporność erozyjną obserwowano w przypadku systemów powłokowych z warstwą nawierzchniową niemodyfikowaną. Mniejsza intensywność zużywania erozyjnego nanopowłok wynika z ich relatywnie wysokiej twardości, a także niskiej chropowatości powierzchni. Ponadto nanonapełniacze zawarte w warstwie nawierzchniowej ograniczają powstawanie w ich strukturze wad (porów, pęknięć), powodując zwiększenie ich odporności erozyjnej. Starzenie klimatyczne istotnie wpłynęło na ukształtowanie topografii powierzchni powłok poliuretanowych. Powłoki poliuretanowe modyfikowane nanonapełniaczem wykazały mniejszą zmianę topografii powierzchni, niż powłoki niemodyfikowane. Zastosowanie zatem modyfikacji nawierzchniowych powłok poliuretanowych nanonapełniaczami zmniejsza podatność ich powierzchni na destrukcję.
Badano wpływ starzenia klimatycznego na adhezję powłok akrylowych, nałożonych na powierzchnię podłoża stalowego. Uzyskane wyniki ujawniły, że oddziaływanie czynników starzeniowych w okresie dwu lat przyczyniło się do obniżenia adhezji powłok do stalowego podłoża. Wytrzymałość połączenia adhezyjnego (badana metodą odrywową wg PN-EN ISO 4624:2016-05) w przypadku powłoki niestarzonej wynosiła bowiem 8 MPa, zaś w przypadku powłoki starzonej klimatycznie uległa obniżeniu do wartości 4,3 MPa. Oceniając stan niestarzonej powłoki akrylowej po przeprowadzonej próbie odrywania, stwierdzono rozerwanie adhezyjne pomiędzy warstwą kleju a warstwą powierzchniową powłoki akrylowej na obszarze obejmującym 100% powierzchni stempla. Natomiast powłokę starzoną klimatycznie charakteryzowało kohezyjne rozerwanie warstwy podkładowej na obszarze powierzchni stempla wynoszącym 95% oraz adhezyjne oderwanie warstwy kleju od warstwy nawierzchniowej powłoki na obszarze stanowiącym 5% powierzchni stempla.
EN
Investigations were carried out of climatic ageing influence on acrylic coatings adhesion to the steel substrate. Obtained results showed that ageing factors action for two years contributed to the decrease of coatings adhesion to steel substrate. Pull-off adhesion strength (examined according to PN-EN ISO 4624:2016-05) was 8 MPa in the case of unaged coating whereas, in the case of coating aged climatically, de-creased to 4,3 MPa. Evaluation of unaged coating state after pull-off test revealed adhesive break between the bond layer and the acrylic coating surface on the whole area of the stamp surface. However, in the case of the climatically aged coating, the cohesive break occurred in the primer layer on the 95% area of stamp surface and the cohesive break between the bond layer and the coating surface on the 5% area of the stamp surface.
5
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule przedstawiono wyniki badań wpływu czynników otoczenia na destrukcję nawierzchniowych powłok akrylowych, stanowiących warstwę nawierzchniową systemów powłokowych, stosowanych w renowacji nadwozi samochodowych. Starzenie próbek tych systemów na stacji klimatycznej przez okres 30 miesięcy spowodowało destrukcję chemiczną nawierzchniowych powłok akrylowych, co udokumentowały wyniki badań metodami dyfrakcji rentgenowskiej oraz spektroskopii w podczerwieni (FTIR). Skutkowało ono także destrukcją fizyczną powłok, bowiem wraz z upływem okresu starzenia wzrastała ich twardość, jak również chropowatość powierzchni, oceniana za pomocą parametrów: Ra, Rz, Rt. Ponadto, na powierzchni starzonych powłok akrylowych stwierdzono metodami SEM pojawienie się: pęknięć (w tym pęknięć srebrzystych), kraterów oraz wytrawień.
EN
The paper presents results of investigations on environmental factors influence on destruction of acrylic topcoats constituted as superficial layer of coating systems used for car bodies renovation. The 30 month ageing of these systems samples at climatic station caused a chemical destruction of the acrylic topcoats which was documented using methods of X-ray diffraction and IR spectroscopy (FTIR). This ageing caused also physical destruction of the topcoats because, with ageing period flow, their hardness as well as their roughness evaluated by Ra, Rz and Rt parameters increased. What more, it was stated with the help of SEM methods that cracks (silver cracks in this number), craters and etchings occurred on the surface of aged acrylic topcoats.
The paper presents investigation results concerning the influence of the modification with nanoparticles of silica (of mean grain size 12 nm or 20 nm) or aluminium trioxide (20 nm) of the structure of epoxy coatings on their resistance to climatic factors and the action of erosive particles. Epoxy coatings aged in natural climatic conditions showed an erosive resistance decrease with ageing. The erosive resistance decrease was accompanied by a hardness decrease as well as surface roughness increase. The highest resistance to erosive wear after 3 years of ageing revealed coatings modified with aluminium trioxide nanoparticles, while the lowest one showed coatings modified with silica nanoparticles of 12 nm mean grain size. Nanocoatings modified with aluminium trioxide nanoparticles also had the highest resistance to ageing; which was proven by the lowest increase of Ra and Rz surface profile parameter values with time, as well as by a high surface hardness, which was higher than hardness of new unmodified coatings.
PL
W artykule przedstawiono wyniki badań wpływu modyfikacji struktury powłok epoksydowych nanocząstkami krzemionki (o średnim rozmiarze ziarna 12 nm lub 20 nm) lub tritlenku aluminium (20 nm) na ich odporność na oddziaływanie czynników klimatycznych oraz cząstek erozyjnych. Powłoki epoksydowe starzone w naturalnych warunkach klimatycznych charakteryzowało zmniejszanie ich odporności erozyjnej w miarę upływu okresu ich starzenia. Obniżeniu odporności erozyjnej powłok towarzyszyło zmniejszenie twardości oraz zwiększeniem chropowatości ich powierzchni. Największą odporność na zużycie erozyjne, po trzyletnim okresie starzenia, wykazały powłoki modyfikowane nanocząstkami tritlenku aluminium, zaś najmniejszą powłoki modyfikowane nanocząstkami krzemionki o średnim rozmiarze ziarna 12 nm. Nanopowłoki modyfikowane nanocząstkami tritlenku aluminium cechowały się również najwyższą odpornością na starzenie, ponieważ stwierdzono najmniejszy przyrost, w miarę upływu czasy starzenia, wartości parametrów (Ra i Rz) profilu chropowatości powierzchni, a także wysoką twardość, która była wyższa niż niestarzonych powłok niemodyfikowanych.
7
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Na podstawie badań własnych dokonano analizy destrukcji powłok akrylowych (z międzywarstwą poliuretanową), stosowanych do renowacji powłok lakierniczych nadwozi samochodów, starzonych w warunkach naturalnych (na stacji klimatycznej). Badania stanu powierzchni powłok wykazały, że w miarę wydłużania okresu starzenia klimatycznego rósł stopień destrukcji powłok, na przykład w postaci rozwoju: pęknięć, kraterów, pęcherzy, delaminacji, jak również kredowania. Starzenie klimatyczne w okresie 2 lat spowodowało obniżenie wytrzymałości połączenia adhezyjnego (badanej wg PN-EN ISO 4624:2016-05) akrylowej powłoki podkładowej ze stalowym podłożem o 58%. Wraz ze zwiększaniem okresu starzenia klimatycznego zmieniał się także charakter odrywania powłok podkładowych od stalowego podłoża, podczas wykonywania próby odrywowej.
EN
On the grounds of Authors’ own research, destruction analysis was made of acrylic coatings (with polyurethane interlayer), used for renovation of car bodies lacquer coatings, which were aged in natural conditions (on climatic station). Investigation of coatings surface state proved that the climatic ageing period longer the coatings destruction degree higher, for example in the form of development of cracks, craters, blisters, delamination as well as chalking. Climatic ageing for 2 years caused resistance decrease of adhesive joint (tested acc. PN-EN ISO 4624:2016-05) between acrylic primer coating and steel substrate by 58%. Following ageing, the nature of the process of primer coatings pulling away from steel substrate during pull-off test was changing.
W niniejszym artykule przedstawiono wyniki badań stanu powierzchni lakierniczych powłok akrylowych, starzonych na stacji klimatycznej w okresie dwu lat. Stwierdzono zwiększenie chropowatości powłok , ocenianej z zastosowaniem parametrów: Ra, Rz, Rt. Uległa zwiększeniu twardość powłok akrylowych od wartości HB dla powłoki niestarzonej, do wartości 4H dla powłoki starzonej. Starzenie wpłynęło również na nieznaczne zwiększenie grubości powłok. Połysk powłok wykazał wysoką stabilność w całym okresie ich starzenia.
EN
The paper presents investigation results of surface state of lacquer acrylic coatings aged in a climatic station for two years. It was stated the rise of coating roughness assessed on the basis of Ra, Rz, and Rt parameters. The hardness of the coatings increased from HB value for the unaged coating to 4H value for the aged coating. The ageing caused also slight growth of coating thickness. The gloss of the coatings showed high permanence in the whole ageing period.
W niniejszym artykule przedstawiono wyniki badań wpływu starzenia klimatycznego na wytrzymałość połączenia adhezyjnego powłoki akrylowej z podłożem stalowym. Wraz ze wzrostem okresu starzenia klimatycznego stwierdzono zwiększenie twardości oraz chropowatości powierzchni powłok akrylowych. Nie wpłynęło to jednak na istotną zmianę wytrzymałości połączenia adhezyjnego pomiędzy podłożem stalowym a powłoką. W przeprowadzonych badaniach normowych (wg PN-EN ISO 4624:2004) obserwowano przede wszystkim zerwanie kohezyjne w warstwie podkładowej powłok, które obejmowało obszar wynoszący 95% - dla powłoki niestarzonej, zaś dla powłoki starzonej klimatycznie w ciągu 12 miesięcy obszar ten zmniejszył się do 50%. Po dłuższym okresie starzenia zauważono natomiast przyrost obszaru zerwania adhezyjnego między warstwą podkładową a międzywarstwą. Dla powłoki niestarzonej obszar ten stanowił 5%, by dla starzenia klimatycznego w ciągu 12 miesięcy osiągnąć wartość 47%. Po tym okresie starzenia zauważono niewielki obszar (3%), w którym wystąpiło kohezyjne oderwanie stempla w międzywarstwie powłoki, świadczące o niewielkim stopniu zestarzenia międzywarstwy powłoki akrylowej. Jednakże nie stwierdzono utraty adhezji między warstwą podkładową powłoki akrylowej a stalowym podłożem.
EN
The paper presents examination results of climate ageing influence on resistance of adhesive connection between an acrylic coating and a steel substrate. With ageing period the increase of hardness and roughness of acrylic coatings was observed which, nevertheless, did not influence on considerable change of adhesive connection resistance between the steel substrate and the coating. In the examination made in conformity with the standard (PN-EN ISO 4624:2004) the cohesive break was first of all seen in base layer of tested coatings which, for the unaged coating, covered the area equal 95%. The area of cohesive break decrease to 50 % for the coating aged climatically for the period of 12 months. However, the increase of adhesive break area between the base layer and the interlayer was noticed after the longer period of ageing. This area was equal 5 % for the unaged coating while for the coating aged for 12 months reached the value of 47 %. After this ageing period the small area (3%) was noticed in which the punch cohesive tearing off in coating interlayer occurred which was the evidence of low ageing degree of acrylic coating interlayer. However, the loss of adhesion between the acrylic coating base layer and the steel substrate was not stated.
W artykule przedstawiono ocenę erozyjnego zużywania trójwarstwowych powłok epoksydowych oraz poliuretanowych, poddanych klimatycznemu starzeniu. Zmiany starzeniowe w strukturze powłok przyczyniły się do zwiększenia ich chropowatości powierzchni. Dominującym procesem erozyjnego zużywania badanych powłok polimerowych jest mikroskrawanie oraz wykruszanie się powłoki. Destrukcyjny wpływ cząstek erozyjnych, na warstwy powierzchniowe powłok polimerowych potwierdziły również badania mikroskopowe.
EN
An assessment of erosive wear of three-layer epoxy and polyurethane coatings, aged in natural climatic factors, is presented in the paper. The ageing changes in the structure of the coatings contributed to increase of surface roughness. The microcutting and chipping of coatings is dominant process of examined coatings wear. Also microscopic examination confirmed destructive effect of erosive particles on the surface layers of polymeric coatings.
11
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule przedstawiono wyniki badań własności powłok epoksydowych, poddanych oddziaływaniu czynników klimatycznych (w ciągu trzech lat). Stwierdzono zmniejszenie ich: grubości, twardości oraz połysku. Uległa zwiększeniu chropowatość powierzchni powłok, jak również wzrosła ich podatność na pękanie, w tym pękanie srebrzyste. W efekcie spowodowało to zmniejszenie odporności erozyjnej, starzonych klimatycznie powłok epoksydowych.
EN
The paper presents the results of properties examinations of epoxy coatings which had been subjected to climatic factors for three years. It was stated that their thickness, hardness and shine decreased whereas the roughness of surface coatings and coatings’ susceptibility to cracking (also sliver cracks) increased. In effect it caused a decrease in erosive resistance of epoxy coatings which are aged climatically.
Disks are loaded by helium gas to study the material mechanical-properties or the tightness of a thin wall. SO, the disk pressure lesting shows the influence of a climatic aging or a fabrication process on the properties of synthetic materials or the influence of a high temperature and microscopic defects (size, orientation) on the properties of metals.
PL
W pracy przedstawiono możliwości wykorzystania membranowej próby ciśnieniowej do oceny własności mechanicznych oraz szczelności cienkich folii z materiałów organicznych i stali austenicznych. Podano przykłady wykorzystania próby do oceny jednorodności własności materiału, wpływu starzenia klimatycznego i wpływu temperatury.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.