Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Assessment of the spatial disparities of the green economy in the voivodeships of Poland in 2010-2020

Dziekański Paweł, Popławski Łukasz, Wyszkowski Adam, Wrońska Magdalena

Economics and Environment

|

2023

|

No. 4

1--17

EN

The development of a green economy in a situation of resource scarcity, global climate change, and environmental degradation means entering a new path of socio-economic development that will more effectively implement the goals of sustainable development. The level of its regional polarisation is stimulated by demographic, natural and technological, economic and social factors. The aim of the research was to identify and assess the level of regional polarisation in terms of the development of the green economy in voivodeships in Poland using a synthetic measure. The basis for the analysis was a set of substantively and statistically analysed diagnostic variables from 2010-2020 available in Statistics Poland. The result of the analysis was the presentation of regional polarisation and the ordering of voivodeships in Poland in 2010-2020 in terms of the synthetic measure - green economy. The green economy of voivodeships should be built based on available endogenous resources, as well as planning and organisational solutions specific to the voivodeship. The use of a synthetic measure to assess activities in the area of the green economy makes it possible to evaluate the effects, as well as to take corrective measures of the voivodeships' in this area.

PL

Rozwój zielonej gospodarki, w sytuacji niedoboru zasobów, globalnych zmian klimatycznych, degradacji środowiska, oznacza wejście na nową ścieżkę rozwoju społeczno-gospodarczego w bardziej efektywny sposób realizującego cele zrównoważonego rozwoju. Poziom jej polaryzacji regionalnej stymulowany jest przez czynniki demograficzne, przyrodnicze i technologiczne, gospodarczo-społeczne. Celem badań była identyfikacja i ocena poziomu polaryzacji regionalnej pod względem rozwoju zielonej gospodarki w województwach w Polsce za pomocą miernika syntetycznego. Podstawą przeprowadzonej analizy był zestaw merytorycznie i statystycznie przeanalizowanych zmiennych diagnostycznych z lat 2010-2020 dostępnych w ramach Statistics Poland. Efektem analizy była prezentacja polaryzacji regionalnej oraz porządkowanie województw w Polsce w latach 2010-2020 pod względem miary syntetycznej – zielonej gospodarki. Zielona gospodarka województw powinna być budowana w oparciu o dostępne zasoby endogeniczne, a także charakterystyczne dla województwa rozwiązania planistyczne i organizacyjne. Zastosowanie syntetycznego miernika do oceny działań w obszarze zielonej gospodarki pozwala na ocenę efektów, a także podjęcie działań naprawczych województw w tym zakresie.

2

Strukturalny wymiar nierówności społecznychna obszarach wiejskich woj. świętokrzyskiego

Kiniorska I.

Biuletyn Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN

|

2016

|

No 263

113--127

PL

Jednym z najważniejszych wyzwań, przed którymi stanął świat w XXI w., jest wzrost nierówności w obrębie społeczeństw jak i między nimi. Nierówności tworzą podziały między ludźmi związane z zamożnością, wiekiem, władzą i płcią. Obecnie obserwuje się wzrost zainteresowań problematyką nierówności społecznych, które wynikają m.in. z pogłębiającej się przepaści między dobrze sytuowaną a biedniejszą częścią społeczeństwa [Kiniorska, Brambert 2016, s. 96]. W Polsce występuje duże zróżnicowanie rozwoju społeczno-gospodarczego między regionami i wewnątrz nich. Szczególnie widoczne pomiędzy 114 obszarami wiejskimi a miejskimi. Na szeroko pojęte zróżnicowanie przestrzeni wpływają nierówności i dysproporcje, które uwarunkowane są wieloma czynnikami. Według Wójcika i Tomczyk [2015, s. 86] do najistotniejszych możemy zaliczyć potencjał zasobów środowiska przyrodniczego i społecznogospodarczego. Poza strukturą funkcjonalno-przestrzenną i charakterem sieci osadniczej, ważnym elementem są uwarunkowania genetyczne, czyli pewna ścieżka rozwoju społecznego. Celowe wydaje się zatem rozwijanie także takich kierunków badań, które podejmują w wymiarze lokalnym np. problem zaspokojenia potrzeb ludzi, czy nierównego rozwoju. Nierówności społeczne bardzo często skorelowane są z różnicowaniem regionalnym wynikającym z wpływu czynnika historycznego. Do tradycyjnego kryterium należy dołączyć drugie, wynikające z continuum centrum-peryferie. Badania wskazują, że na ostatnim miejscu pod względem aktywności gospodarczej i społecznej znajdują się obszary dawnej Kongresówki. Województwo świętokrzyskie należy do najmniejszych i najsłabiej zurbanizowanych regionów w kraju. Znajduję się w tzw. czołówce obszarów skupiających odsetek osób poniżej minimum egzystencji i ustawowej granicy ubóstwa. Problematyka nierówności społecznych staje się niezwykle ważnym zagadnieniem badawczym dla realizacji celów polityki lokalnej i regionalnej obszarów wiejskich. Tym bardziej, że czynnik społeczny oraz warunki życia społeczności odgrywają coraz większą rolę w rozwoju obszarów wiejskich.

EN

The goal of this study was to present structural assessment of social inequalities in rural areas of the Świętokrzyskie Voivodeship in structural terms. It focused on the period of 2009-2014. The study was primarily based on the data obtained from the Local Data Bank which was analyzed with Ward’s minimum variance method. It produced the classification of gminas according to the level of diversification of social inequalities. In general, the region was divided into two parts: central – with majority of locations surrounding urban areas, the least coherent and peripheral (the North-East, South and West) – less developed, with similar structure.

3

Poziom życia i jego przestrzenne zróżnicowanie w województwie warmińsko-mazurskim

Janusz M.

Ekonomia i Zarządzanie

|

2014

|

Vol. 6, no. 4

169--184

PL

Celem opracowania była analiza przestrzennego zróżnicowania poziomu życia w województwie warmińsko-mazurskim. W tym celu zastosowano metodę wzorcową Hellwiga, a następnie dokonano grupowania powiatów do czterech klas, uwzględniając wartość syntetyczną obliczonego wskaźnika. Na podstawie dokonanych analiz okazało się, że najwyższy poziom życia stał się w 2012 roku udziałem mieszkańców powiatów Krainy Wielkich Jezior Mazurskich, a więc oleckiego, giżyckiego, mrągowskiego i węgorzewskiego. Na szczególną uwagę zasługuje ponadto sytuacja powiatu grodzkiego Elbląg, którego poziom życia jest najniższy w całym regionie i znacznie odstaje od pozostałych. Sytuacja społeczno-gospodarcza tego powiatu winna stać się przedmiotem szczególnej troski władz samorządowych oraz instytucji odpowiedzialnych za infrastrukturę społeczną miasta.

EN

The aim of the study was to analyze the spatial differentiation of living standards in the Warmia-Mazury using cluster analysis. It was found that highest standard of living was noticed in the counties of Great Masurian Lakes, such as: olecki, gizycki, mragowski and wegorzewski. It was also noticed that the situation in Elblag was very bad. Socio-economic situation of the county should be deeply analyzed by the local government and the institutions responsible for social infrastructure in the city.