Podstawowym źródłem zanieczyszczeń wody antybiotykami jest przemysł farmaceutyczny, szpitale, zakłady weterynaryjne oraz gospodarstwa domowe. Duże zagrożenie zanieczyszczeniami antybiotyków i ich metabolitów stwarzają także hodowle zwierząt. Stosowanie profilaktycznych dawek antybiotyków w hodowli drobiu, bydła i trzody chlewnej jest dużo większe niż w celach leczniczych. W uprawach roślin, owoców i hodowli pszczół też stosuje się antybiotyki w celach profilaktycznych, są to np. oksytetracyklina czy streptomycyna. Nawożenie pól odchodami zwierzęcymi, które zawierają bardzo wysokie stężenie antybiotyków w formie pierwotnej prowadzi do ich obecności w środowisku naturalnym. Dodatkowym przekaźnikiem antybiotyków do wód powierzchniowych i gruntowych mogą być składowiska odpadów, zbiorniki z gnojowicą, przydomowe zbiorniki bezodpływowe ścieków oraz źle utylizowane przeterminowane leki. Największe stężenia zanotowano w ściekach poprodukcyjnych z zakładów farmaceutycznych. Biodegradacja antybiotyków w osadzie czynnym odbywa się dzięki obecności mikroorganizmów, które biorą udział w fermentacji osadu ściekowego. Duże znaczenie w kwestii rozkładu antybiotyków w wodach powierzchniowych ma fotodegradacja promieniami UV. Bardzo ważną rolę w oczyszczaniu bierze udział węgiel w formie węgla aktywnego, nanorurek węglowych oraz grafenu.
EN
The basic source of these pollutants is the pharmaceutical industry, hospitals, veterinary clinics and households. High risk of contamination of antibiotics and their metabolites is created by breeding. The use of prophylactic doses of antibiotics in breeding poultry, cattle and pigs is much greater than for medicinal purposes. In plant, fruit and bee breeding, antibiotics are also used for prophylactic purposes, e.g. oxytetracycline, streptomycin. Fertilization of fields with animal feces, which contain a very high concentration of antibiotics in their original form, leads to their presence in the natural environment. An additional transmitter of antibiotics to surface and groundwater may be landfills, slurry tanks, household septic tanks with outflow of sewage and badly utilized out-of-date medicines. The highest concentrations were recorded in post-production sewage from pharmaceutical plants. Biodegradation in the activated sludge is due to the presence of microorganisms that are involved in the fermentation of sewage sludge. The UV decomposition is of great importance for the decomposition of antibiotics in surface waters. Coal in the form of activated carbon, carbon nanotubes and graphene is very important in purification.
The subject of dissertation was analysis of wastewater and sewage management on water quality in particular rivers by assessment of eutrophication level of those rivers. Scope of work concerned analysis of phosphorus forms: total phosphorus, orthophosphates, polyphosphates and organic phosphorus. To complete the subject of dissertation, four watercourses were selected. All of them are placed in the Masovian Voivodeship: Długa, Pisia Gągolina, Utrata rivers and Srebrna stream. All of them have several common features. Those are lowland rivers, located near to Warsaw agglomeration. Długa and Srebrna have sources near to Mińsk Mazowiecki (city placed to the east from Warsaw). Pisia Gągolina and Utrata flow through districts on west from Warsaw and flows into Bzura near Sochaczew city. Sources of contamination in all river are mainly: disposal of wastewater from water treatment plants, leaks from septic tanks (damaged or intentionally leaked), surface runoff from agricultural areas and roads, landfill leachate. The ecological state of all watercourses, according to WIOŚ (Regional Inspectorate for Environmental Protection) monitoring is bad. Research showed that, the lowest concentration of total phosphorus was in the waters of Utrata (average 0.38 mg P/l), while the highest in Długa – average 2.8 mg P/l. Average concentration of orthophosphates was between 0.23 mg P/l (Długa) and 0.45 mg P/l (Pisia Gągolina). Basing on conducted analysis, it can be stated that phosphate contamination in all four watercourses is high, which leads to conclusion that eutrophication level is high. Reasons of that state can be caused by sewage disposals and agriculture. In three perennial streams (Długa, Pisia Gągolina and Srebrna), the highest share in total phosphorus concerned orthophosphates. It means, that phosphorus compounds in rivers are in some part subject to self-cleaning processes. In the case of Długa river, organic phosphorus is a main part of total phosphorus (71%). Source of organic phosphorus may be substances from decomposition of organic matter, mainly proteins. Condensed phosphates occurs as the result of wastewater inflow with surfactants containing phosphorus. Orthophosphates may occur as the result of leaching from soils or as the result of transformations of other phosphorus forms in water (mineralization, hydrolysis). Range of phosphates concentration occurs even on short segments of rivers. It is caused by strong influence of agriculture, breeding ponds and wastewater from treatment plants. Municipal treatment objects have strong influence on water quality and the contamination caused by them can be carried over long distances from place of sewage discharge. General state of water quality of all analyzed rivers, is bad.
PL
Celem pracy było dokonanie analiza wpływu obiektów gospodarki wodno-ściekowej na jakość wody w wybranych rzekach poprzez ocenę stopnia eutrofizacji tych rzek. Zakres pracy obejmował analizę form fosforu: fosforu ogólnego, ortofosforanów, polifosforanów oraz fosforu organicznego w wodach rzecznych. W celu realizacji zaplanowanych zadań, do badań wytypowano cztery cieki wodne, znajdujące się na terenie województwa mazowieckiego – rzeki: Długa, Pisia Gągolina i Utrata oraz struga Srebrna. Wszystkie cztery rzeki wykazują pewne cechy wspólne. Są to rzeki nizinne, przepływające w pobliżu aglomeracji warszawskiej. Długa i Srebrna mają swe źródło w pobliżu Mińska Mazowieckiego (miasto na wschód od Warszawy). Rzeki Pisia Gągolina i Utrata przepływają przez powiaty na wschód od Warszawy i obie uchodzą do Bzury w okolicach Sochaczewa. Źródła występujących zanieczyszczeń to przede wszystkim zrzuty ścieków z oczyszczalni, przecieki z nieszczelnych (uszkodzonych, bądź świadomie rozszczelnionych) zbiorników bezodpływowych, spływ powierzchniowy z terenów rolniczych oraz z dróg, odcieki ze składowisk odpadów. Stan ekologiczny wód, według monitoringu prowadzonego przez WIOŚ, dla wszystkich omawianych cieków jest zły. Przeprowadzone badania wykazały, że najmniejsze stężenia fosforu ogólnego odnotowano w wodach Utraty – średnio 0,38 mg P/l, natomiast największe w Długiej: średnio 2,8 mg P/l. Średnia zawartość ortofosforanów wynosiła od 0,23 mg P/l (rzeka Długa) do 0,45 mg P/l (rzeka Pisia-Gągolina). Na podstawie przeprowadzonej analizy można stwierdzić wysokie zanieczyszczenie fosforanami wody wszystkich czterech rzek. W trzech badanych ciekach, największy udział w odniesieniu do fosforu ogólnego stwierdzono dla ortofosforanów. W przypadku rzeki Długiej, przeważa zawartość fosforu organicznego (71%). Źródłem fosforu organicznego mogą być substancje pochodzące z rozkładu materii organicznej, głównie białek. Fosforany skondensowane występują na skutek dopływu do rzek ścieków komunalnych zawierających substancje powierzchniowo czynne, których składnikiem jest fosfor. Ortofosforany mogą pojawiać się na skutek wymywania fosforu z gleby lub na skutek zachodzących w wodach przemian związków fosforu, jak mineralizacja czy hydroliza. Stężenie fosforanów na niewielkich odcinkach rzek występuje w szerokim zakresie wartości. Ma to związek z dużym wpływem terenów rolniczych, stawów hodowlanych oraz odprowadzanych ścieków z oczyszczalni ścieków komunalnych. Obiekty gospodarki komunalnej mają znaczny wpływ na jakość wód, a zanieczyszczenia z nich pochodzące mogą być przenoszone na duże odległości od miejsca zrzutu ścieków. Ogólny stan jakości wód we wszystkich badanych rzek jest zły.
W artykule przedstawiono charakterystykę oraz źródła zanieczyszczeń pochodzących z procesów odlewania stali zarówno metodą tradycyjną, jak i podczas procesu ciągłego odlewania stali. Scharakteryzowano aspekty środowiskowe przedstawionych procesów.
EN
The article presents the characteristics and sources of pollution emitted from traditional casting and continuous steel casting processes. The environmental aspects of described processes were characterized.
The aim of presented investigations was a comparison of heavy metal content in mineral fertilizers used in Poland and determining the sources of their origin in the fertilizers. The methods assumed as referential in fertilizer analysis were used to assess the contents of Cd, Cr, Cu, Hg, Ni, Pb and Zn in 44 samples of mineral fertilizers, including 29 fertilizers containing phosphorus (2 superphosphates and 27 multicomponent fertilizers), 14 nitrogen fertilizers and 1 potassium salt. Considerable amounts of heavy metals were determined only in phosphorous and multicomponent fertilizers. A small content of lead was assessed in nitrogen fertilizers and in potassium salt, whereas usually only trace amounts of the other metals were detected. In the group of phosphorus and multicomponent fertilizers zinc, chromium and nickel occur in the biggest quantities, whereas mercury and lead in the smallest ones. The potential main source of cadmium, chromium and zinc in fertilizers containing phosphorus is phosphorite raw material while the source of nickel in multicomponent fertilizers is admixtures of ground dolomite. The permissible content of cadmium (50 mg kg–1), lead (140 mg kg–1), or mercury (2 mg kg–1) were exceeded in none of the analyzed fertilizers or mineral fertilizers not used for liming.
PL
Celem prezentowanych badań było porównanie zawartości metali ciężkich w nawozach mineralnych stosowanych w Polsce oraz określenie źródeł pochodzenia tych metali w nawozach. Metodami przyjętymi jako referencyjne w analizie nawozów, określono zawartość Cd, Cr, Cu, Hg, Ni, Pb i Zn w 44 próbkach nawozów, w tym 29 zawierających fosfor (2 superfosfatach i 27 nawozach wieloskładnikowych), w 14 nawozach azotowych i 1 soli potasowej. Znaczące zawartości metali ciężkich stwierdzono tylko w nawozach fosforowych i wieloskładnikowych. W nawozach azotowych i w soli potasowej oznaczono jedynie niedużą zawartość ołowiu, a pozostałe metale najczęściej wykrywano w ilościach śladowych. W grupie nawozów fosforowych i wieloskładnikowych, w największych ilościach występuje cynk, chrom i nikiel, a w najmniejszych rtęć i ołów. Głównym źródłem kadmu, chromu i cynku w nawozach zawierających fosfor jest najprawdopodobniej surowiec fosforytowy, a niklu w nawozach wieloskładnikowych stosowane domieszki zmielonego dolomitu. W żadnym badanym nawozie nie zostały przekroczone dopuszczalne zawartości kadmu (50 mg kg-1), ołowiu (140 mg kg-1) i rtęci (2 mg kg-1) w nawozach mineralnych nie służących do wapnowania.
W niniejszym artykule omówiono: - charakterystykę i podział środków ochrony roślin, - formę użytkowa, krążenie pestycydów w przyrodzie, ich występowanie w środowisku oraz źródła zanieczyszczeń pestycydowych.
EN
This article contains: - characteristics and division of pest control products, - form of use, pesticides’ circulation and occurrence in environment and sources of pesticides’ pollutants.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.