Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Erozyjne straty fosforu w doświadczeniu modelowym

Jadczyszyn J., Mroczkowski W., Gosek S

Inżynieria i Ochrona Środowiska

|

2014

|

T. 17, nr 1

89--103

PL

Straty fosforu analizowano na podstawie wyników badań modelowych przeprowadzonych w warunkach deszczu naturalnego na Stacji Doświadczalnej w Puławach w latach 1999-2001. Badania wykonano na mikropoletkach o wymiarach 2 m x 1 m x 0,3 m i nachyleniu 10%, wypełnionych materiałem glebowym z poziomu orno-próchnicznego. Pod względem genetycznym przeanalizowano siedem typów gleb, a pod względem składu granulometrycznego - 10 gatunków gleb. Glebę w mikropoletkach w sezonie wegetacyjnym utrzymywano w czarnym ugorze. W okresie trzech lat w materiale glebowym wymytym z mikropoletek (zawiesinie glebowej) analizowano zawartość próchnicy i fosforu oraz stężenie formy rozpuszczonej fosforu w wodzie spływu powierzchniowego. W celu określenia bezpośredniego wpływu nawożenia fosforowego na stężenie fosforu w wodzie spływu powierzchniowego oraz jego zawartości w wymytym materiale glebowym wiosną trzeciego roku doświadczenia zastosowano nawożenie gleby superfosfatem. Badania spływu oraz strat fosforu i próchnicy glebowej prowadzono oddzielnie dla każdego deszczu erozyjnego. Wyniki badań wykazały wyraźny wzrost stężenia fosforu w wodach spływu i jego sumaryczne ilościowe wymycie z mikropoletek, na których zastosowano nawożenie fosforem. W wymytym materiale glebowym stwierdzono ponad 2-krotny wzrost próchnicy w stosunku do jej zawartości w mikropoletku.

EN

The losses of phosphorus were analyzed based on the results of model tests carried out under natural rain conditions at the Experimental Station in Pulawy in the years of 1999-2001. The study was performed in microplot experiments with the dimensions of 2 m x 1 m x 0.3 m and a slope of 10% filled with soil material from the top - humus layer. In terms of genetic analyses, seven types of soils, and in terms of the texture 10 of the soil groups were analyzed. The soil in microplots was maintained in black fallow. The loss of phosphorus and humus content in the washed soil and in the water runoff was analyzed within three years of the experiments. In the spring of the third year of the experiment, phosphorous fertilization was used in order to determine the direct effect of phosphorus fertilization with superphosphate on the phosphorus concentration in water runoff and its content in the washed out soil material. The study of runoff and phosphorus losses and humus content were conducted separately for each erosion rain. The results showed a clear increase in the concentration of phosphorus in the runoff and washed soil where phosphorus fertilization was applied. There was also a twofold increase in the humus content in the washed out soil material compared to the soil in microplots.

2

Erozja wodna na polu ornym po intensywnym opadzie w 2007 roku w Daleszewie na Pomorzu Zachodnim

Podlasiński M.

Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska

|

2008

|

Vol. 17, No. 2

43--49

EN

This paper shows velocity of water erosion incidentally meet in young glacial areas occurred after intensive summer rainfall at Daleszewo - North part of Poland. Simple calculation give the amount of 305 tones of soil material, which was washed out from surface of 9 ha. It gives average rainwash on level 35 Mg·ha-1. Locally, at rilling zone, this index reached the value even above 250 Mg·ha-1. Main reason of such heavy water erosion was coincidence of some factors, the most important were probably agrotechnical and atmospherical and relief ones.

3

Water erosion in the catchment basin of the Jeleni Brook

Koćmit A., Podlasiński M., Roy M., Tomaszewicz T., Chudecka J.

Journal of Water and Land Development

|

2006

|

no. 10

121-131

EN

The study on water erosion in the catchment basin of the Jeleni Brook was carried out in the years 1995-1999. The catchment of the Jeleni Brook has complex relief, receives frequent precipitations and thus is more threatened by water erosion. Soil cultivation and water from quickly melting snow can also be the factors affecting soil erosion. Waters from the melting snow produce rills of the following dimensions (mean values): width from 11.5 to 13.6 cm, depth - from 6.4 to 7.1 cm and length - from 39 to 112 m. The mean values of soil losses vary from 0.5 to 2.02 t·ha-¹. Erosion caused by intensive storm precipitation occurs less frequently but makes much higher soil losses. One of the registered incidents shows that 51.6 t·ha-¹ (4.5 mm of soil layer) can be washed out from the area of 0.66 ha. Combined effect of outwashing and ploughing in lower parts of slopes created new forms of relief such as agricultural terraces (escarps). Agricultural terraces assume the shape of scarps up to 2 m high and of different length (e.g. 150 m) along with the land use borderlines between e.g. forest and field or field and grassland. Agriculturally used soils within this catchment need protection based mainly on agrotechnical measures or on alteration of land use. Some areas should be afforested.

PL

W latach 1995-1999 rejestrowano osady erozyjne i żłobiny na gruntach ornych w terenie czołowomorenowym w zlewni rolno-leśnej Potoku Jeleniego. Obszar zlewni wyróżnia się spośród innych intensywną rzeźbą młodoglacjalną (zbocza o znacznych spadkach) i częstszym występowaniem opadów intensywnych - burzowych, przez co jest silniej zagrożony erozją wodną. Do czynników erozyjnych kształtujących erozję wodną należy zaliczyć także agrotechnikę (niekorzystne uprawy rzędowe roślin) i pojawienie się wczesnowiosennych wód roztopowych. Erozja wodna przybiera formę spłukiwania powierzchniowego o nasileniu od słabego do umiarkowanego lub średniego według 5-stopniowej skali przyjętej w Polsce. Erozja powodowana wodami topniejącego śniegu wykształca żłobiny o wymiarach (według wartości średnich): szerokość 11,5-13,6 cm, głębokość 6,4-7,1 cm długość 39-112 m. Średnia wielkość zmywu glebowego wyniosła 0,5-2,02 t·ha-¹. Opady burzowe pojawiają się rzadziej, lecz przyczyniają się do silniejszego rozwoju procesów erozji - przybiera ona bardziej wyraziste formy żłobinowe lub nawet formę zmycia warstwowego, gdy cała warstwa gleby jest odtransportowana z pola (np. 4,5 mm, na powierzchni 0,66 ha). Zarejestrowany zmyw gleby wyniósł w takim przypadku 51,6 t·ha-¹. Zmyty materiał glebowy podlega daleko idącej segregacji w obrębie stożka erozyjnego i wykazuje odpowiednio zmienione właściwości chemiczne. Pierwiastki chemiczne podlegają przy tym transportowi związanemu z cząsteczkami glebowymi lub w formie rozpuszczonej i wtedy mogą odpływać poza granice erodowanego pola, do sieci hydrograficznej. Pierwotną przyczyną uruchomienia się procesów erozji wodnej było wylesienie tych obszarów dokonane w średniowieczu i objęcie ich użytkowaniem rolniczym. Według danych historycznych można szacować okres po wylesieniu (okres użytkowania rolniczego) na około 600 lat. W tym czasie na procesy erozji wodnej nałożyły się procesy erozji uprawowej związane z uprawą gleb, pracą narzędzi rolniczych, a szczególnie w ostatnich stuleciach - z pracą pługa. Sumowanie się efektów zmycia i naorywania gleby w dolnych częściach zboczy wytworzyło nowe formy rzeźby terenu, tzw. terasy rolne. Terasy te przybierają formę skarp o wysokości do 2 m i różnej długości (np. 150 m) o przebiegu zgodnym z granicą użytkowania, na styku las - pole, pole - użytek zielony, lub po granicy własności. W tym ostatnim przypadku skarpa powstaje przez podcięcie zbocza i odprowadzanie materiału glebowego w dół. Stwierdzono łącznie 11,5 km skarp daje to wskaźnik zagęszczenia 2,45 km·km-². Gleby użytkowane rolniczo w granicach zlewni wymagają działań ochronnych, głównie z wykorzystaniem zabiegów agrotechnicznych, a niekiedy także zmiany sposobu użytkowania. Niektóre obszary powinny być przeznaczone pod zalesienie.

4

Badania dynamiki zmywów powierzchniowych gleb na podstawie wieloczasowych pomiarów kartograficznych, geodezyjnych i fotogrametrycznych

Januszewski J., Kazimir P., Kazimir L., Fedorowicz-Jackowski W.

Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji

|

2001

|

Vol. 11

5-41--5-44

EN

Ekosystems which include all organisms living on a given area, together with physical environment, are connected between each other with processes of energy flow and matter circulation. The factors which condition existing of these processes in ecosystems are green plants, animals as well as funga and bacteria. These groups constitute trophic structure in the form of food chains. The general principle of ecosystem reduces to the fact that one organism is a source of food for the other, the latter for the next and so on. Tacing into account diversity of ecosystems, reflecting a series of elements of geographical environment, we deal with thermal diversity of the ground, which in turn, decides about absorption, dissipation or reflection of thermal energy reaching the surface of the Earth. These phenomena, recorded by thermovision systems can be located on thermogrammes. The problem to be discussed is determination of borders between ecosystem groups on the basis of superficial distribution of temperatures on thermogrammes recorded from a plane.