Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Zieleń w mieście i jej wpływ na jakość powietrza oraz efekt miejskiej wyspy ciepła na przykładzie miasta Krakowa

Ciapa Sara, Śliwka Małgorzata

Polish Journal for Sustainable Development

|

2023

|

T. 27, cz. 2

7--13

PL

Zieleń w mieście jest ważnym elementem wpływającym na komfort życia mieszkańców. Dodatkowo pozytywnie przyczynia się do walki z problemami obszarów zurbanizowanych, do których zalicza się zanieczyszczenia powietrza oraz wysokie temperatury powodujące występowanie miejskiej wyspy ciepła. W artykule omówiono tematykę związaną ze wskazanymi problemami. Ponadto, na podstawie przeprowadzonych badań, wykonano analizę jakości powietrza w Krakowie. Analiza pozwoliła na wskazanie miejsc szczególnie zagrożonych wystąpieniem omawianych zjawisk, a także porównanie zmienności występujących poziomów zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego w zależności od pór roku.

EN

Green areas in the city are an important factor influencing the quality of life of residents. Additionally, it positively contributes to the fight against the problems of urbanized areas, which include air pollution and high temperatures causing the occurrence of an Urban Heat Island. The article discusses topics related to the indicated problems. Moreover, using the conducted research, an analysis of air quality in Krakow was carried out. The analysis allowed for the identification of particularly problematic places, as well as the comparison of pollution levels depending on the season.

2

The influence of combustion of various types of hard coal on the level of pollutant emission

Kęska Aleksandra, Jatowczyc-Borkowska Iwona

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2023

|

T. 39, z. 3

217--230

EN

Human-induced climate change is caused by the emission of pollutants into the environment. One of the sources of the formation of harmful compounds is the combustion of solid fuels in heating boilers. These contribute to the occurrence of respiratory and circulatory system diseases, allergies, cancer and developmental disorders in children. In this research, the concentrations of carbon monoxide, nitrogen oxides, sulfur dioxide and hydrocarbons in samples obtained from the combustion of hard coal intended for fuel in household furnaces were measured using an exhaust-gas analyzer equipped with electrochemical sensors. The combustion of test samples was performed using an up-draft research furnace. The results show that the average total concentration of the tested pollutants emitted from the combustion of type 32 and type 33 coal is over 20% lower compared to the emission from the combustion of type 31 coal. Moreover, the concentration of carbon monoxide, the permissible levels of which are regulated by the chimney emission standards, is significantly lower during the combustion of type 32 and type 33 coal compared to the combustion of type 31 coal. Therefore, one of the ways to locally reduce pollutant emission from the combustion of solid fuels in home heating boilers might be the accurate choice of the type of hard coal used for heating. Before the use of coal stoves in households is completely dismissed, local regulations can be introduced to limit emissions in places where air quality indicators are exceeded and improve the health of the population.

PL

Zmiany klimatyczne, do których prowadzi działalność człowieka, są wynikiem emisji zanieczyszczeń do środowiska. Jednym ze źródeł powstawania szkodliwych związków jest spalanie paliw stałych w kotłach grzewczych. Przyczyniają się one do występowania chorób układu oddechowego i krążenia, alergii, nowotworów oraz zaburzeń rozwojowych u dzieci. Przeprowadzono pomiary stężeń tlenku węgla, tlenków azotu, dwutlenku siarki oraz węglowodorów ze spalania próbek węgla kamiennego przeznaczonego do opału w piecach domowych z wykorzystaniem analizatora spalin wyposażonego w czujniki elektrochemiczne. Próbki spalano w piecu badawczym górnociągowym. Wyniki badań wskazują, że średnie sumaryczne stężenie badanych zanieczyszczeń emitowanych ze spalania węgla typu 32 oraz 33 jest o ponad 20% niższe w porównaniu z emisją ze spalania węgla typu 31. Ponad to, poziom tlenku węgla, którego dopuszczalne stężenie objęte jest normami emisji kominowych, podczas spalania węgla typu 32 oraz 33 wykazał znacznie niższe wartości względem typu 31. Zatem, jednym ze sposobów lokalnego obniżenia emisji zanieczyszczeń ze spalania paliw stałych w przydomowych kotłach grzewczych może okazać się właściwy wybór typu węgla kamiennego. Zanim nastąpi całkowite odejście od stosowania pieców węglowych w gospodarstwach domowych, co przyniesie znaczną poprawę stanu zdrowia ludzi w relatywnie krótkim czasie, można wprowadzić lokalne przepisy ograniczające emisję w miejscach, gdzie przekraczane są wskaźniki jakości powietrza.

3

Zanieczyszczenia powietrza latem i zimą - realne zagrożenie

Borowiak Klaudia, Budka Anna, Lisiak-Zielińska Marta

Ciepłownictwo, Ogrzewnictwo, Wentylacja

|

2023

|

T. 54, nr 2

21--26

PL

Jakość powietrza ma kluczowe znaczenie do prawidłowego funkcjonowania naszego społeczeństwa, jak również prawie wszystkich gałęzi gospodarki kraju. Jest to związane z ich praktycznie nieograniczoną możliwością rozprzestrzeniania się oraz wpływem na środowisko, materiały oraz zdrowie człowieka. Świadomość społeczna dotycząca jakości powietrza atmosferycznego oraz wpływu na człowieka i otoczenie zwiększa się z roku na rok. Ciągle jednak stężenia głównych zanieczyszczeń powietrza przekraczają poziomy dopuszczalne i przyczyniają się do wielu zgonów. Poziom zanieczyszczeń powietrza charakteryzuje się sezonowością, zarówno dobową, jak i roczną. Związane jest to ze zwiększoną emisją z różnych źródeł w poszczególnych porach roku. W zimie dominują zanieczyszczenia związane z indywidualnym ogrzewaniem gospodarstw domowych, podczas gdy w lecie dominującym źródłem jest transport samochodowy. Oba źródła stanowią problem w ograniczaniu i w najbliższym czasie właśnie z zanieczyszczeniami z tych źródeł będzie związana jakość powietrza atmosferycznego. Z porami roku związane są również ekstremalne zjawiska smogu letniego i zimowego występujące w warunkach podwyższonej emisji wybranych zanieczyszczeń i sprzyjających warunkach pogodowych. Zdecydowanie bardziej znane jest zjawisko smogu zimowego, ze względu na jego częstotliwość oraz wpływ na obniżenie widoczności. Smog letni z kolei ma duże znaczenie w aglomeracjach o dużym ruchu samochodowym. Oba zjawiska są niekorzystne z punktu widzenia zdrowia człowieka i stanu ekosystemów terenów zurbanizowanych i podmiejskich

EN

Air pollution is a key issue for proper functioning of our community, as well as for the most of economy branches of the country. This is related to their practically unlimited possibility of spatial distribution and effects on environment, materials and human health. Social awareness concerning the air quality and its effect to human and environment has been increasing recently. However, there is a continuous increase of major air pollutants exceeding the limited values and causing human deaths. The level of pollution is characterized the fluctuations, both daily and annual. This is caused by elevated emission from various sources in different seasons of the year. The dominating air pollution during the winter season are related to the individual household warming systems, while during the summer season the most common air pollution source is transport. Both types of air pollution sources create the problem in their limiting and these are the most important air pollution sources to fight with in the near future. The season-related are also some extreme phenomena - winter and summer smog, which are occurring during the elevated emission of particular air pollutants and favorable meteorological conditions. The most common is winter smog, due to its higher frequency and effect on decreasing air transparency. While, the summer smog is most common in huge agglomeration with high traffic. Both phenomena are negative due to effect on human health and ecosystem status within urban and suburban areas.

4

Bariery na drodze do ekomobilności

Kopta Tadeusz

Przegląd Komunalny

|

2022

|

nr 9

91--94

PL

Chociaż w trakcie pandemii spora grupa użytkowników samochodów przeniosła się do zdalnej pracy, prawie całkowicie rezygnując z dojazdów, to jednak część poczuła się jeszcze bardziej związana ze swoimi samochodami.

5

Smog - architektoniczne metody przeciwdziałania

Chudzińska Agnieszka

Builder

|

2022

|

R.26, nr 1

28--31

PL

Obecnie w Polsce rozpoczyna się coraz częstsze działania w zakresie ograniczenia skali zanieczyszczenia powietrza, szczególnie w dużych aglomeracjach miejskich. Temat jest bardzo szeroko rozważany w prasie podczas sezonu grzewczego. Podjęta praca jest próbą odpowiedzi na pytanie, jak bardzo architektura i architekci mogą wpłynąć na walkę ze smogiem oraz jak dużą odpowiedzialność w tej kwestii mają. Metody badań oparto na przeglądzie literatury w pracach naukowych polskich i zagranicznych badaczy oraz na źródłach internetowych. Zbiór informacji można skategoryzować na wiele sposobów. Zdecydowano się na podział na: redukcję u źródła, pośrednią i przeprowadzaną na końcu cyklu. Analiza metod przedstawia szeroką skalę czynności, które mogą podjąć architekci oraz urbaniści, jednak do każdego z tych działań potrzebne są zabiegi „odgórne” podjęte przez władze, dotyczące odpowiedniej legislacji, a także wspierania społeczeństwa w dążeniu do ekologicznych rozwiązań zarówno finansowo, jak i edukacyjnie. Odpowiednie starania prowadzą do utrudniania złych praktyk oraz ułatwiania dobrych.

EN

Currently in Poland, more and more actions are started to reduce the scale of air pollution, especially in large urban agglomerations. The topic is very widely discussed in the press during the heating season. This paper is an attempt to answer the question how much architecture and architects can influence the fight against smog and how much responsibility they have in this matter. The research methods were based on a literature review of scientific papers by Polish and foreign researchers and on Internet sources. The collection of information can be categorized in many ways. It was decided to divide into: reduction at source, indirect and conducted at the end of the cycle. The analysis of the methods presents a wide range of actions that can be taken by architects and urban planners, but for each of these actions "top-down" efforts are needed from the authorities concerning appropriate legislation and supporting the society in the pursuit of ecological solutions both financially and educationally. Appropriate efforts lead to hindering bad practices and facilitating good ones.

6

Research on air pollutant emissions from transport sources in Pila

Gorzelańczyk Piotr, Wojtasik Maja

Zeszyty Naukowe. Transport / Politechnika Śląska

|

2021

|

z. 111

57--74

EN

This article aims to examine the emission of pollutants utilising transport in different points of the city in question at two different intervals, then show whether the means of transport negatively affects the city through pollution. The study of air pollutant emissions from transport sources is a key aspect towards solving problems related to environmental pollution. A study on the measurements of selected PM10 and PM2.5 pollutants to be able to determine the quality of air from transport sources in Pila at different times of the year and with appropriate assumptions regarding the appropriate distance by the road is included in this article. This study analysed data on air pollutants and compared it with the results of the Chief Inspectorate for Environmental Protection. This made it possible to propose solutions for the development of the air condition in Pila.

7

Utrzymanie czystości powietrza w pomieszczeniach niezależnie od ich wielkości

Ryńska Joanna

Rynek Instalacyjny

|

2021

|

Nr 4

68--76

PL

Eliminacja przyczyn dwóch ogromnych problemów cywilizacyjnych - smogu i pandemii choroby COVID-19 - jest trudna i długotrwała. Dlatego utrzymuje się zwiększone zapotrzebowanie na skuteczne i niedrogie rozwiązania techniczne do oczyszczania powietrza w budynkach. Na rynku pojawia się coraz więcej urządzeń efektywnie wykorzystujących zarówno sprawdzone, jak i innowacyjne zdobycze techniki.

8

Comparative analysis of selected features of traditional and photocatalytical paving stones

Podawca Konrad, Grzymała Agata

Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska

|

2021

|

Vol. 30, No. 1

75--85

EN

Nature friendly technologies in today’s world are the subject of scientific research and the interest of local authorities and the residents themselves. In the context of the city, one of the most important issues is the neutralization of air pollution generated by transport and heating of the premises with the use of solid fuels. The article analyses differences of the response of traditional and photocatalytic paving stones. We analysed water absorption, frost resistance, tensile strength at splitting and abrasion of paving stones. It has been proved that paving stones exposed to atmospheric factors and pollution during one heating season met the assumed quality criteria. In addition, the results obtained for the characteristics analysed were higher than the results of samples tested in laboratory conditions. The results also indicate a slight advantage of photocatalytic cubes in terms of their resistance to abrasion and tensile strength at splitting. Traditional and photocatalytic paving stones withstand well the operating conditions. It seems that products based on TioCem® cement are the future implementation of pedestrian and traffic routes.

9

Klimat miasta: specyfika, zagrożenia, adaptacja

Januchta-Szostak Anna

Przegląd Komunalny

|

2021

|

nr 9

72--76

PL

Wielkie miasta przyczyniają się do pogłębiania zmian klimatu, a zarazem są środowiskiem szczególnie wrażliwym na ekstrema pogodowe. Muszą zatem radykalnie ograniczyć emisję CO2 i podjąć działania adaptacyjne i łagodzące.

10

Transport zbiorowy w kontekście smart city

Sierpiński Grzegorz, Mincewicz Janusz

Logistyka

|

2021

|

nr 6

72--74

PL

Rozmowa z dr hab. inż. Grzegorzem Sierpińskim, prof. Politechniki Śląskiej, kierownikiem Katedry Systemów Transportowych, Inżynierii Ruchu i Logistyki dotycząca ograniczenia smogu w mistach.

11

Współspalanie biomasy typu „paddy” – sposób na częściowe rozwiązanie problemu smogu w aglomeracji Delhi?

Zuwała Jarosław

Energetyka

|

2021

|

nr 8

583--589

PL

W artykule omówiono problem emisji pyłów drobnych (PM2,5 i PM10) pochodzącej z wypalania pozostałości słomy poryżowej (ang. „paddy straw”) na polach wybranych indyjskich prowincji rejonu Delhi oraz NCR. Rozważono skierowanie części odpadowej słomy poryżowej do współspalania z węglem kamiennym w istniejących elektrowniach prowincji Haryjana i zaproponowano technologię, która została już zweryfikowana w warunkach przemysłowych, a także model logistyczny do wdrożenia na etapie jednostek pilotażowych. Analiza efektów emisyjnych zaproponowanego podejścia wykazała, iż możliwe jest znaczące obniżenie emisji substancji szkodliwych do powietrza, w tym całkowita eliminacja emisji pyłów drobnych generowanych w stanie Haryjana w wariancie odniesienia, w którym pozostałości słomy wypalane są na polach.

EN

The paper discusses the problem of fine dust emissions (PM2.5 and PM10) from the burning of paddy straw residues in the fields of selected Indian provinces of the Delhi region and NCR. It was considered to direct the use the part of the residue paddy straw for co-combustion with hard coal in the existing coal-fired units of the Haryjana province. The proposed technology has already been verified in industrial scale. Step-wise logistics model was proposed to be implemented at the first stage of paddy straw co-firing implementation. The analysis of the emission effects of the proposed approach showed that it is possible to significantly reduce the emission of airborne harmful substances, including the complete elimination of fine dust emissions from the Haryjana state in the reference variant (stubble burning).

12

Analysis of aerodynamic phenomena in selected quarter of building development in warsaw downtown with reference to air pollution

Chudzińska Agnieszka, Poćwierz Marta, Pisula Maciej

Architecturae et Artibus

|

2021

|

Vol. 13, no. 3

1--18

EN

Air pollution, both gaseous and in the form of dust, is a problem that affects numerous densely built-up areas of modern cities. Based on this assumption, the authors of the following paper have examined an exemplary part of urban space with various building developments located in Warsaw downtown. Both experimental and numerical studies were conducted for the two prevailing wind directions observed in this area, that is the west wind and the south-west wind. Experimental research was conducted with the application of two known laboratory techniques, i.e., the oil visualization method and the sand erosion technique. The studies were conducted in an open-circuit wind tunnel. Commercial ANSYS Fluent program was used for numerical simulations. The k-e realizable turbulence model, often applied for this type of tasks, was used in the calculations. As a result, distributions of the velocity amplification coefficient were obtained in the area under consideration, as well as images that present the averaged airflow direction. On basis thereof, potential zones where contamination accumulation may occur were determined. The impact that introduction of a hypothetical high-rise building into the area would exert on wind conditions in its vicinity was also tested. High-rise buildings tend to intensify airflow in their immediate vicinity. Thus, they can improve ventilation conditions of nearby streets. However, in this particular case, the research prompted the conclusion that the proposed building causes turbulence and increased velocity gradients in the majority of elevation planes. On the other hand, in the ground-level zone, the building blocks rather than intensifies the airflow.

13

The Concept of a Collection System for Gas Mixture from the Interior of Chimney Openings for Unmanned Flying Systems

Klimczyk Michał

Advances in Science and Technology. Research Journal

|

2021

|

Vol. 15, no 3

191--196

EN

Today, one of the most topical issues related to the quality and safety of life on Earth is the monitoring of air quality in terms of its pollution that is harmful to human health and life. The activities undertaken as part of monitoring carried out include, among others, analysis of the composition of exhaust fumes from emission sources, such as households and industrial entities, in terms of the presence therein of potentially hazardous substances, indirectly in order to detect violations of the applicable environmental standards. In order to conduct this type of analysis, unmanned aerial systems are commonly used, which allow sampling in the immediate vicinity of the emission source. However, the currently functioning solutions do not allow for exhaust fume sampling in a way that allows a mixture for testing to be taken directly from an emission source. This leads to questioning of the reliability of the conducted research, as it is uncertain in terms of the origin of the tested mixture, indicating that the test takes place not at the source of the emission, but in its surroundings. This study proposes a technical solution to sample exhaust fumes directly from the emission source - from the interior of chimney openings.

14

Filtry antysmogowe w rekuperatorach

Ryńska Joanna

Rynek Instalacyjny

|

2020

|

Nr 12

35--38

PL

Użytkownikom central wentylacyjnych pojęcie „filtr antysmogowy” jest zapewne już znane – rozwiązanie to ma poprawić pracę centrali pod kątem zapewnienia prawidłowej jakości powietrza w pomieszczeniu na przekór smogowi na zewnątrz. Jednak, choć idea nie jest nowa, „filtr antysmogowy” wciąż nie doczekał się prawnej czy normowej definicji.

15

Urban theories of the emergence, development and endurance of commercial streets

Guranowska-Gruszecka Krystyna, Chudzińska Agnieszka

Przestrzeń i Forma

|

2020

|

nr 41

101--140

EN

The article is intended to provide a synthetic presentation of urban theories concerning the emergence, development and struggles to endure in relation to commercial streets located in central metropolitan areas on the global scale (mainly in Europe). These considerations have been further supplemented with the presentation of the latest contemporary solutions for climate protection. In the near future, these solutions are likely to serve as attractors to draw people to these places and to cause an increase in programme diversity, as well as to lead to the activation of commercial streets and thus improve their chances of survival.

PL

Przedmiotem artykułu jest syntetyczne zaprezentowanie teorii urbanistycznych dotyczących powstawania, rozwoju i dążeń do przetrwania ulic handlowych w dzielnicach centralnych obszarów metropolitalnych w skali światowej (głównie Europy). Rozważania te uzupełniono także o prezentację najnowszych współczesnych rozwiązań ochrony klimatycznej. Mogą one stanowić w najbliższej przyszłości atraktory przyciągające ludzi do tych miejsc i powodujące wzrost różnorodności programowej, jak też aktywizacji ulic handlowych i dzięki temu ich szans na przetrwanie.

16

Systemy pomiarowe wykorzystywane w bezzałogowych statkach powietrznych do badania jakości powietrza

Cygańczuk Krzysztof, Janik Paweł

Przemysł Chemiczny

|

2020

|

T. 99, nr 7

977--981

PL

Omówiono jakość powietrza w Polsce (z zaznaczeniem jego jakości w Europie) oraz przedstawiono przykłady wykorzystania bezzałogowych statków powietrznych do oceny stanu zanieczyszczenia powietrza. Opisano systemy pomiarowe wykorzystujące sensory, które służą do pomiaru parametrów niskiej emisji pyłów oraz gazów zawieszonych w powietrzu. Scharakteryzowano również metody pomiaru pośredniego polegającego na pobieraniu próbek powietrza i dostarczaniu ich do laboratorium.

EN

A review, with 23 refs., of air quality in Poland and use of unmanned aerial vehicles in assessing emissions of dust and gases suspended in the air.

17

Efektywność bezpłatnego transportu miejskiego w walce z zanieczyszczeniem powietrza

Mikulski Maciej

Przegląd Komunikacyjny

|

2020

|

R. 75, nr 6/7/8

9--13

PL

W artykule przedstawiono problem zanieczyszczenia powietrza w polskich miastach na przykładzie Krakowa. Skupiono się na jednym z działań naprawczych podejmowanych przez miasto – bezpłatnych przejazdach autobusami i tramwajami w czasie smogu. Przedstawiono zmiany w podejściu miasta do tej usługi od 2015 roku oraz konsekwencje dla miejskiego budżetu. Następnie rozważono skuteczność bezpłatnego transportu zbiorowego w przyciąganiu nowych pasażerów. Przytoczono przykład Nysy, która wprowadziła takie uprawnienie dla kierowców samochodów osobowych, ale trzy lata później się z niego wycofała. W kolejnym kroku przeanalizowano stężenie zanieczyszczeń powietrza w dniach przed i po wprowadzeniu bezpłatnej komunikacji miejskiej w sezonie grzewczym 2018/2019. Pod uwagę wzięto pył zawieszony PM10, tlenki azotu i tlenek węgla. Nie stwierdzono istnienia stałej zależności zmian wartości stężenia tych zanieczyszczeń w powietrzu względem odpłatności (lub nie) transportu zbiorowego. Nie jest uzasadniona także potrzeba ewentualnej zmiany parametrów od których zależałoby uruchomienie bezpłatnej komunikacji miejskiej. Na zakończenie podkreślono konieczność zarówno dalszych starań władz centralnych i samorządowych na rzecz poprawy jakości powietrza, jak i kolejnych badań nad źródłami zanieczyszczeń oraz efektywnością podejmowanych działań.

EN

The article presents the problem of air pollution in polish cities on the example of Cracow. The focus was on one of the corrective actions taken by the city – free-fare public transport during high air pollution. Changes in the city's approach to this service since 2015 and consequences for the city budget were presented. Then, the efficiency of free-fare public transport in attracting new passengers was considered. The example of the Nysa town was cited, which introduced such permission for car drivers, but withdrew it three years later. In the next step, the concentration of air pollution before and after the activation of free-fare public transport in the heating season 2018/2019 was analyzed. Particulate matter PM10, nitrogen oxide and carbon monoxide were taken into account. There was no constant relationship between the changes in the level of these pollutants in the air and the full-paid (or free-fare) public transport. There is also no reason for the need to change parameters based on witch the free-fare public transport is activated. Finally, the necessity of further efforts of central and local authorities to improve air quality as well as further research on sources of air pollution and efficiency of undertaken actions was emphasized.

18

Czyste Powietrze czy jednak smog?

Wojajczyk Jakub

Przegląd Komunalny

|

2020

|

nr 12

48--51

PL

Mimo prowadzonych na szeroką skalę działań w programie „Czyste Powietrze” stężenia smogu w polskich miastach nadal przekraczają dopuszczalne normy. Zmiany w programie, choć uzasadnione i dobrze oceniane, niestety nie „rozpędziły” żmudnego procesu wymiany pieców. Co jeszcze należy zrobić, aby nareszcie oczyścić polskie powietrze?

19

Analiza zmian jakości powietrza Małopolski w latach 2012–2020

Rataj Mateusz, Holewa-Rataj Jadwiga

Nafta-Gaz

|

2020

|

R. 76, nr 11

854--863

PL

W artykule skupiono uwagę na problemie zanieczyszczenia powietrza, określanego mianem smogu, które według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) jest przyczyną śmierci 4,2 mln osób rocznie. W Europie problem smogu szczególnie dotyczy Polski – zgodnie z danymi WHO wśród 50 najbardziej zanieczyszczonych smogiem miast europejskich aż 33 znajdują się w Polsce. W trosce o zdrowie mieszkańców polskie prawo dało władzom samorządowym możliwość wprowadzania uchwał antysmogowych. Na tej podstawie uchwały takie podjęto w 11 województwach. Uchwały antysmogowe koncentrują się w głównej mierze na ograniczaniu emisji pyłów z sektora komunalno-bytowego. Według danych Krajowego Ośrodka Bilansowania i Zarządzania Emisjami sektor ten odpowiada za około 49% emisji pyłów do atmosfery w Polsce. Również władze Małopolski w latach 2016 (dla miasta Krakowa) i 2017 (dla pozostałego obszaru) podjęły uchwały antysmogowe. Należy dodać, że działania w ramach realizacji programów ochrony powietrza w Małopolsce realizowano już znacznie wcześniej. W latach 2013–2018 na obszarze Małopolski zlikwidowano 43,6 tys. kotłów i pieców wykorzystujących paliwa stałe, w tym 22,5 tys. w samym Krakowie. W artykule przeanalizowano zmiany jakości powietrza na terenie Małopolski w latach 2012– 2020. Podczas analizy danych skoncentrowano się na pięciu podstawowych zanieczyszczeniach wchodzących w skład smogu (tj. pyły PM10 oraz PM2,5, tlenki azotu, ditlenek siarki i tlenek węgla) oraz odczytach ośmiu stacji monitorowania jakości powietrza (trzy stacje zlokalizowane w Krakowie oraz pięć stacji poza Krakowem). Głównym celem analizy było wykazanie, czy podejmowane w Małopolsce działania prowadzą do poprawy jakości powietrza. W tym celu analizie poddano zarówno zmiany występujące w średnich dobowych i średnich rocznych stężeniach zanieczyszczeń odnotowywanych przez poszczególne stacje pomiarowe, jak i zmiany w liczbie dni w sezonie grzewczym, w których odnotowywane były przekroczenia wartości dopuszczalnych. Analiza dostępnych danych pomiarowych za lata 2012–2020 wyraźnie pokazała, że występują zanieczyszczenia, dla których dopuszczalna zawartość w powietrzu jest wielokrotnie przekraczana w ciągu roku na terenie całego województwa. Przy czym w analizowanym okresie zauważalne są trendy spadkowe w odnotowywanych stężeniach poszczególnych zanieczyszczeń w powietrzu, co świadczy o tym, że podejmowane w województwie małopolskim działania w zakresie poprawy jakości powietrza przynoszą powoli efekty.

EN

The article focuses on the problem of air pollution, which is referred to as smog, which, according to the WHO, causes the death of 4.2 million people annually. In Europe, the problem of smog particularly affects Poland, according to WHO data, among the 50 most polluted European cities, as many as 33 are in Poland. Out of concern for the health of the residents, Polish law has given local authorities the opportunity to introduce anti-smog resolutions. Anti-smog resolutions focus mainly on reducing dust emissions from the municipal and housing sector, and according to the data of the National Centre for Balancing and Emissions Management, it is responsible for approximately 49% of dust emissions into the atmosphere in Poland. Małopolska also adopted anti-smog resolutions in 2016 (for the city of Kraków) and 2017 (for the remaining area of the voivodeship). Nevertheless, actions under the implementation of air protection programs in Małopolska have been undertaken much earlier. In the years 2013–2018, 43.6 thousand boilers and stoves using solid fuels were decommissioned in Małopolska, including 22.5 thousand in Kraków alone. The article analyzes the changes in air quality in Małopolska in the years 2012–2020. The data analysis focused on five basic pollutants included in smog (i.e. PM10 and PM2.5 dust, nitrogen oxides, sulfur dioxide and carbon monoxide) and the readings of 8 air quality monitoring stations (3 located in the city of Krakow and 5 stations located outside Krakow). The main purpose of the analysis was to show whether the measures taken in Małopolska lead to the improvement of air quality. For this purpose, both changes in daily average and annual average pollutant concentrations recorded by individual measurement stations, as well as changes in the number of days in the heating season in which the limit values were exceeded were analyzed. The analysis of the available measurement data for the years 2012–2020 clearly showed that there are pollutants for which the permissible content in the air is exceeded many times a year throughout the voivodeship. At the same time, in the analyzed period, there are noticeable decreasing trends in the observed concentrations of individual pollutants in the air, which proves that the measures taken in Małopolska to improve air quality are slowly bringing results.

20

The effect of selected meteorological factors on the process of "Polish smog" formation

Czerwińska Justyna, Wielgosiński Grzegorz

Journal of Ecological Engineering

|

2020

|

Vol. 21, nr 1

180--187

EN

The phenomenon of smog, i.e. excessive air pollution in urban areas is well-known and has been widely described in the literature. Typically, two types of smog are distinguished: the acid smog that is called "London smog" and the photochemical smog called "Los Angeles-type smog". The first one is formed in the winter months. In contrast, the photochemical smog arises in the summer months. In recent years in Poland, especially in winter, alarms associated with poor air quality have become very common. Under Polish climatic conditions, the main reason for low air quality corresponds to the exceeded permissible concentrations of suspended particulate matter. The paper analyzes the process of "Polish smog" formation by comparing the recorded concentrations of PM10 suspended particulate matter at four monitoring stations of the Inspectorate of Environmental Protection with weather conditions prevailing at that time. The data from the monitoring stations located in four Polish cities: Krakow, Zabrze, Lodz and Gdansk were analyzed. The analysis covered the years 2014-2017. The results of this analysis showed that "Polish smog" arises under different meteorological conditions than other types of smog known from the literature.