Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Physicochemical and Tribological Properties of Aqueous Solutions of Hydrolysate and Hydrolysate with Surfactants as Potential Lubricant Bases

Sułek Marian W., Szczerek Marian, Przepiórka Marian

Tribologia

|

2022

|

nr 2

67--78

EN

The study aimed to confirm the hypothesis that aqueous solutions of polymers with surfactants meet the criteria of ecological lubricant bases. An oat hydrolysate was used as the macromolecular substance, and the surfactants were successively: sodium dodecyl sulphate (SDS), Sodium Lauryl Ether Sulfate (SLES), Sodium Lauroyl Sarcosinate (SLS). The research was carried out for two-component solutions (water, hydrolysate) and three-component solutions (water, hydrolysate, surfactant). In order to document this thesis, tribological tests were performed with a constant and increasing load as a function of time. Stationary tests with loads of 2, 3, and 4 kN confirmed the predictions that active substances in two- and three-component solutions create a lubricating film that transfers high loads with relatively low motion and wear resistance. The stability and durability of the lubricating film were confirmed under the conditions of increasing load at a speed of 409 N/s. An approximately 12-fold increase in the seizing load for the hydrolysate solutions in relation to water was found, and the maximum load value for the T02 tester (7200 N) was achieved. The durability of the lubricating film was mainly determined by the adsorption of the hydrolysate, which was confirmed by physicochemical tests.

PL

Celem pracy było potwierdzenie hipotezy, że wodne roztwory polimerów z surfaktantami spełniają kryteria ekologicznych baz substancji smarowych. Jako substancję wielkocząsteczkową zastosowano hydrolizat owsa, a surfaktantami były kolejno: sodium dodecyl sulfate (SDS), Sodium Lauryl Ether Sulfate (SLES), Sodium Lauroyl Sarcosinate (SLS). Badania przeprowadzono dla roztworów dwuskładnikowych (woda, hydrolizat) oraz trójskładnikowych (woda, hydrolizat, surfaktant). Aby udokumentować tę tezę wykonano badania tribologiczne przy stałym i wzrastającym w funkcji czasu obciążeniu. Testy stacjonarne przy obciążeniach 2, 3, 4 kN potwierdziły przewidywania, że substancje ak tywne w roztworach dwu- i trójskładnikowych tworzą film smarowy, który przenosi wysokie obciążenia przy relatywnie niskich oporach ruchu i zużycia. Stabilność i trwałość filmu smarowego została potwierdzona w warunkach wzrostu obciążenia z szybkością 409 N/s. Stwierdzono około 12-krotny wzrost obciążenia zacierającego dla roztworów hydrolizatu względem wody oraz osiągniętą maksymalną dla testera T02 wartości obciążenia (7200 N). O trwałości filmu smarowego zdecydowała głównie adsorpcja hydrolizatu, co zostało potwierdzone badaniami fizykochemicznymi.

2

Wpływ biododatków na jakość proekologicznego smaru opracowanego zgodnie z planem eksperymentu wg metody Taguchiego

Drabik Jolanta, Trzos Magdalena, Kozdrach Rafał, Iłowska Jolanta

Przemysł Chemiczny

|

2021

|

T. 100, nr 4

317--320

PL

Zastosowano metodę Taguchiego do opracowania smarów na bazie oleju z nasion Crambe abyssinica i z wykorzystaniem nowo opracowanych biododatków. Gwarantowało to uzyskanie smarów spełniających wymagania eksploatacyjne i jednocześnie ekologiczne. Przeprowadzono badania właściwości smarnych i stabilności strukturalnej smarów zaprojektowanych zgodnie z planem eksperymentu. Wynikiem analiz danych eksperymentalnych były prognozy właściwości smarów zależne od ich składu, co umożliwiło wytypowanie czynników o istotnym znaczeniu dla poprawy poszczególnych właściwości analizowanych środków smarowych.

EN

The Taguchi method was used to develop greases based on com. Crambe Abyssinica Seed Oil modified by using newly developed additives (multifunctional, anti-corrosion and friction modifier). The lubricating properties and structural stability of 9 lubricants designed according to the expt. plan were tested. The forecasts of lubricant properties depending on their compn. were obtained. It allowed to identify factors significant for the improvement of lubricating properties.

3

Badanie właściwości użytkowych ekologicznych smarów wytworzonych na olejowych bazach roślinnych

Drabik J., Trzos M., Pawelec E., Wrona M., Kozdrach R., Duszyński G., Piątkowski M.

Przemysł Chemiczny

|

2018

|

T. 97, nr 12

2194--2199

PL

Przedstawiono wyniki laboratoryjnych i stanowiskowych badań smarów otrzymanych przez komponowanie specjalistycznych środków smarowych. Opracowano środki na wybranych bazach olejowych i atestowanych zagęszczaczach, a jako dodatki uszlachetniające zastosowano niekonwencjonalne związki chemiczne, co gwarantowało uzyskanie smarów spełniających wymagania eksploatacyjne i zapewniających jednocześnie bezpieczeństwo ekologiczne. Uzyskano wysokojakościowe środki smarowe, których jakość i skuteczność działania potwierdzono w warunkach eksploatacyjnych.

EN

Com. polyalphaolefin synthetic and vegetable oils were used for prepn. of a lubricating oil base improved then by addn. of resp. thickeners, antioxidants and corrosion inhibitors and tested for chem. changes during application in friction points under lab. and industrial conditions (drying vegetables, bakery). The lubricating oils were resistant to friction at 100°C and showed a limited resistance during long-therm operation at 150°C and 170°C. They were recommended for practical use.

4

Analiza spektralna oleju rzepakowego zastosowanego do smarowania silnika o zapłonie iskrowym

Misiaszek A., Zając G.

Logistyka

|

2015

|

nr 4

4936--4946, CD 2

PL

Niniejszy projekt badawczy miał na celu zweryfikowanie przydatności zastosowania techniki spektroskopowej w podczerwieni z odwróconą transformatą Fouriera (FT-IR) do oceny zmian właściwości oleju rzepakowego oraz jego zużycia po przebiegu 500 km, 1000 km, 1500 km, 2000 km, 2500 km, 3000 km. Na podstawie wykonanych badań spektroskopowych przeprowadzono ocenę składu chemicznego stosowanych środków smarowych jak również analizę wpływu ich budowy chemicznej na właściwości odpowiadające za jakość eksploatacji. Przeprowadzone badania wykazały, że spektroskopia w podczerwieni umożliwia charakterystykę struktury chemicznej oleju rzepakowego oraz jego formy po przebiegu w oparciu o identyfikację drgań grup funkcyjnych występujących wewnątrz związku oraz intensywności poszczególnych pasm, zmieniających się wraz z zużyciem oleju rzepakowego. W miarę postępu zużycia oleju rzepakowego w silniku zaobserwowano wzrost polimeryzacji łańcuchów węglowodorowych w próbkach pod wpływem czynnika termicznego. Wytwarzające się wolne rodniki w oleju pod wpływem wzrostu temperatury zainicjowały proces polimeryzacji rozrywając łańcuchy nienasycone i dobudowując do ich struktury dodatkowe łańcuchy węglowodorowe, które zwiększyły masę próbki, a tym samym spowodowały wzrost współczynnika lepkości. Ten niekorzystny proces obniżył wartość użytkową oleju silnikowego dla próbek z dużym przebiegiem. Opisana w niniejszej pracy metoda FT-IR znajduje zastosowanie w diagnostyce pojazdów, gdyż pozwala sprawdzić i obliczyć przebieg silnika po jakim należy wymienić olej silnikowy.

EN

Nowadays, raw materials derived from natural renewable sources are more and more frequently used in industrial practice. In the case of lubricants significant attention is given to vegetable oils used for their production and as a raw material for the production of diesel motor fuels. Fatty acids and esters contained in vegetable oils affect their ability to produce the protective boundary layer. On the basis of spectroscopic studies an assessment of the chemical composition of the used lubricants was carried out as well as an analysis of the impact of their chemical structure on the properties responsible for the quality of exploitation. The study showed that infrared spectroscopy enables characterization of the chemical structure of rapeseed oil and its used form. This is possible due to identification of the vibration of functional groups present within the compound and the intensity of individual bands which varies in accordance with rapeseed oil’s wear. As the wear of canola oil progresses, an increase in polymerization of hydrocarbon chains under thermal medium can be observed in the engine samples. Free radicals generated in the oil under the influence of high temperature initiated the polymerization process tearing unsaturated chains and adding new hydrocarbon chains to their structure. As a result the weight of the sample increased and thereby the viscosity coefficient increased as well. This unfavorable process reduces the value of engine oil for samples with high wear. FT-IR method described in this thesis proved useful in the diagnosis of vehicles as it allows to check and calculate engine mileage after which you need to replace the engine oil.

5

Testowanie właściwości eksploatacyjnych ekologicznych smarów plastycznych modyfikowanych dodatkiem polimerowo-krzemionkowym

Kozdrach R., Molenda J.

Tribologia

|

2012

|

nr 6

99--111

PL

W publikacji przedstawiono wyniki badań dotyczące wpływu opracowanego dodatku polimerowo-krzemionkowego na zmianę trwałości zmęczeniowej łożysk smarowanych ekologicznymi kompozycjami smarowymi. Ocenie poddano smary plastyczne niezawierające modyfikatora i zmodyfikowane polimerowo-krzemionkowym dodatkiem. Wykonano badania powierzchniowej trwałości zmęczeniowej (pitting) łożysk smarowanych zarówno kompozycjami niezawierającymi modyfikatora, jak również kompozycjami smarowymi zmodyfikowanymi dodatkiem polimerowo-krzemionkowym. Następnie oceniono wpływ dodatku w testowanych smarach na zmiany powierzchniowego zużycia zmęczeniowego łożysk. Badania przeprowadzono na aparacie czterokulowym – typ T-03. Na podstawie wyników przeprowadzonych badań zmęczeniowych stwierdzono, że nowo opracowany dodatek modyfikujący wpływa korzystnie na zmiany powierzchniowej trwałości zmęczeniowej węzłów tarcia smarowanych kompozycjami na bazie oleju mineralnego i roślinnego oraz niekorzystnie na zmiany powierzchniowej trwałości zmęczeniowej węzłów tarcia smarowanych kompozycjami na bazie oleju syntetycznego.

EN

In this article, the investigation results of the influence of developed additive AR (silica and polymer) on the change of rolling contact fatigue bearings lubricated with an ecological composition of grease are presented. Lubricating greases not containing the modified additive as well as modifying silica and polymer additives were investigated. Rolling contact fatigue (pitting) for bearings were investigated for lubricated compositions not containing the modified additive and for compositions of grease modified with silica and polymer additives. Then to estimate the influence of the additive in tested lubricating greases on the change of rolling contact fatigue of bearings, tribological tests were carried out using T-03 four-ball machine under high load conditions. The results indicate that modified additive of silica and polymer advantageously influences the change of rolling contact fatigue junction of the friction lubrication of lubricating compositions on base of mineral and vegetable oil and disadvantageously on change of rolling contact fatigue junction of friction for composition on base of synthetic oil.

6

Stabilizacja ekologicznych środków smarowych otrzymywanych na bazie oleju rzepakowego

Iłowska J., Gniady J., Kozupa M., Drabik J.

Przemysł Chemiczny

|

2011

|

T. 90, nr 10

1818-1822

7

Modelowanie właściwości tribologicznych ekologicznych kompozycji smarowych

Ruta R., Siwiec E., Trzos M.

Tribologia

|

2008

|

nr 5

155-170

PL

W artykule przedstawiono proces i rezultaty budowy modeli matematycznych odwzorowujących wyniki badań własności smarnych kompozycji oleju roślinnego z ECO dodatkami uszlachetniającymi uzyskanymi na bazie oleju rzepakowego. Właściwości smarne badanych kompozycji oceniano na podstawie granicznego nacisku zatarcia oraz granicznego obciążenia zużycia, które wyznaczono metodami badań tribologicznych z wykorzystaniem aparatu czterokulowego T-02. Do opisu właściwości tribologicznych badanych kompozycji smarowych zastosowano analizę regresji oraz metodę modelowania z wykorzystaniem sztucznych sieci neuronowych. Modele regresyjne odwzorowujące właściwości tribologiczne w zależności od zawartości dodatku tylko dla granicznego obciążenia zużycia i tylko dla niektórych dodatków można uznać za zadawalające. W rezultacie zastosowania sztucznych sieci neuronowych otrzymano modele, charakteryzujące się dobrymi własnościami statystycznymi i opisujące zarówno wartości granicznego obciążenie zużycia, jak i granicznego nacisku zatarcia w zależności od rodzaju i zawartości dodatku oraz od właściwości fizyko-chemicznych oleju i dodatków.

EN

The article presents a process and results of mathematical models developing of oil compositions’ lubricating properties. The lubricating properties were evaluated based on the seizing boundary pressure and the wear boundary load with the use of experimental research on the four-ball machine T-02. The models of investigated lubricant compositions were developed with the use of the regression analysis and the artificial neural network method. Regression models describing lubricants’ tribological properties as function of additive quantities were satisfactory only for the seizing boundary pressure and only for some additives. Models elaborated as the results of a neural networks method application are characterised by good statistical characteristics and describing the boundary wear load and seizing boundary pressure as a function of lubricant composition properties.

8

Zastosowanie powłok DLC do zwiększania odporności na zacieranie kół zębatych smarowanych olejem ekologicznym

Michalczewski R., Tuszyński W., Szczerek M.

Inżynieria Powierzchni

|

2008

|

nr 3

49-57

PL

Celem pracy było zbadanie wpływu powłok DLC osadzanych technikami próżniowymi, na odporność na zacieranie modelowej przekładni zębatej. Do badań wytypowano trzy rodzaje powłok typu DLC: a-C:H:W, a-C:Cr i a-C:H. Powłoka a-C:H:W została osadzona metodą PVD (Physical Vapour Deposition) z wykorzystaniem reaktywnego rozpylania magnetronowego. Powłoka a-C:Cr. o dominującym udziale struktury sp2, została osadzona w procesie CFUBMSIP (Closed Field Unbalanced Magnetron Sputter Ion Plating). Powłokę a-C:H o znacznym udziale struktury węgla sp2 osadzono na warstwie Cr, z międzywarstwą z CrC. Powlekanie przeprowadzono w procesie PECVD (Plasma Enhanced Chemical Vapour Deposition). Badania wykonano metodą A/8.3/90, realizowaną w ITeE-PIB za pomocą stanowiska przekładniowego T-12U (typu FZG). Badania zostały przeprowadzone dla kół pokrytych powłokami DLC oraz, dla odniesienia, dla kół bez powłoki. Przekładnię smarowano zanurzeniowo olejem ekologicznym bez dodatków smarnościowych. Uzyskane wyniki odniesiono do wyników badań kół stalowych smarowanych olejem przekładniowym (klasy GL-5 wg API) z pełnym pakietem dodatków. Wyniki przeprowadzonych badań dowodzą, że istnieje możliwość przeniesienia niektórych funkcji środków smarowych na powłoki przeciwzużyciowe. Dodatkowym efektem zastosowania powłoki węglowej a-C:H:W na powierzchnie robocze kół zębatych smarowanych olejem ekologicznym, było obniżenie temperatury pracy węzła tarcia (o ok. 20°C) i zmniejszenie oporu ruchu - wzrost sprawności (o ok. 20%).

EN

The objective of the study was the investigation of the effect of DLC coatings deposited by vacuum methods on scuffing resistance of coated gears. Three kinds of DLC coatings were tested: a-C:H:W, a-C:Cr and a-C:H. The a-C:H:W coating was deposited by PVD method (Physical Vapour Deposition) with reactive magnetron sputtering. The a-C:Cr coating, with dominating sp3 structure was deposited in CFUBMSIP process (Closed Field Unbalanced Magnetron Sputter Ion Plating). The a-C:H coating with dominating sp3 structure was deposited in PECVD process (Plasma Enhanced Chemical Vapour Deposition).The gear tests were preformed using FZG A/8.3/90 method, employing T-12U testing fig. The tests were done for DLC coated gears and for uncoated gears. The gears were lubricated with eco-oil. The obtained results were compared to results achieved for steel uncoated gears lubricated with high performance gear oil with full package of additives (GL-5 performance level according to API). The performed results indicate that under extreme-pressure conditions DLC coating can take over the functions of AW/EP additives. For the a-C:H:W coated gears lubricated with ecological oil the oil temperature was lower by 20°C, and the friction was lowered by 20% than those achieved for uncoated steel gears lubricated with high performance GL-5 gear oil.

9

Kształtowanie właściwości użytkowych ekologicznych baz olejowych złożonych z oleju rzepakowego i produktów jego transestryfikacji

Gielo-Klepacz H., Kąkol M., Łagowska K., Gołębiowski T., Molenda J.

Problemy Eksploatacji

|

2007

|

nr 1

187-196

PL

W pracy zbadano możliwość sterowania kluczowymi właściwościami eksploatacyjnymi ekologicznych baz olejowych poprzez zmianę zawartości oleju rzepakowego i estrów metylowych wyższych kwasów tłuszczowych (FAME). Stwierdzono, że istnieje zależność wielomianowa drugiego stopnia pomiędzy ilością poszczególnych składników bazy a jej lepkością kinematyczną oraz liniowa zależność pomiędzy zawartością komponentów a liczbą kwasową oleju bazowego. Ponadto wykazano, że na właściwości smarne i przeciwkorozyjne kompozycji nie ma wpływu ilość składników bazy olejowej. Stwierdzono także dobrą stabilność termooksydacyjną w łagodnych warunkach starzeniowych.

EN

The possibility of controlling the fundamental properties of ecological base oils by changing rape-seed oil and FAME content was investigated. It was found that there is a quadratic dependence between the amount of the base oil components and its kinematic viscosity as well as a linear dependence between the amount of the base oil components and its total acid number (TAN). Lubricity and anticorrosive properties are not influenced by the amount of base oil components. It has also been observed that there is good thermooxidational stability under mild deterioration conditions.

10

Właściwości tribologiczne wodnych roztworów oksyetylenowanych alkoholi laurylowych w różnych układach materiałowych

Sułek M.W., Bocho-Janiszewska A., Jedynak R.

Tribologia

|

2005

|

nr 4

267-284

PL

Jako modelowe substancje smarowe wytypowano wodne roztwory oksyetylenowanych alkoholi laurylowych. Zakres badań obejmował 5 związków o różnym stopniu addycji. Etoksylaty charakteryzują się wysoką aktywnością powierzchniową i tworzą w roztworach wodnych micele i struktury ciekłokrystaliczne. Roztwory etoksylatów są bezpieczne zarówno na etapie wytwarzania, eksploatacji, jak i utylizacji. Mogą one znaleźć zastosowanie jako ekologiczne substancje smarowe w węzłach tarcia, mających bezpośredni kontakt ze środowiskiem, człowiekiem, produktami spożywczymi, farmaceutycznymi i kosmetycznymi. Badania tribologiczne (tester T-11) wykonano dla różnych skojarzeń materiałowych: stal-stal, stal-ceramika (Al2O3, ZrO2), Al2O3-Al2O3). Na bazie uzyskanych rezultatów można stwierdzić, że testowane dodatki zmniejszają, nawet kilkakrotnie, opory ruchu i zużycie względem wody jako bazy. Uzyskane korelacje mierzonych wielkości w funkcji stężenia związku, jego stopnia oksyetylenowania, rodzaju materiałów par ciernych oraz cytowane dane literaturowe wskazują, że decydującym czynnikiem determinującym właściwości tribologiczne jest aktywność powierzchniowa związków. Jest ona zależna od budowy związków, ich stężenia oraz warunków tarcia, głównie temperatury.

EN

Water solutions of ethoxylated lauryl alcohols were chosen as model lubricants. 5 compounds of various ethoxylation degrees were tested. Ethoxylates can be characterized by high surface activity and in water solutions can form micelles and liquid crystalline structures. Solutions of ethoxylates are safe during production, exploitation as well as utilization. They can be applied as ecological lubricants in friction couples that contact environment, human, pharmaceuticals and cosmetics. Tribological tests (T-11 apparatus) were performed for various materials of contact: steel-steel, steel-ceramics (Al2O3, ZrO2), Al2O3- Al2O3. On the basis of the results obtained one can conclude that the additives tested can significantly reduce motion resistance and wear, as compared to water. Correlation of the quantities measured with compound concentration, ethoxylation degree, materials of the friction couples and literature data reveal that surface activity is the main feature that determines the tribological properties of these compounds. The surface activity depends on the structure of compounds, their concentration and conditions of friction, mainly temperature.

11

Modelowanie właściwości oraz technologii ekologicznych smarów plastycznych

Drabik J., Pawelec E., Janecki J.

Problemy Eksploatacji

|

2001

|

nr 2

67-79

PL

Opracowawano model właściwości ekologicznych smarów plastycznych oraz modelową technologię ich wytwarzania na bazie składników nietoksycznych. Dokonano oceny charakterystycznych parametrów środków smarowych, w tym właściwości smarnych, reologicznych, antykorozyjnych oraz ekologicznych. Przedstawiono opracowaną technologię wytwarzania smarów plastycznych. Porównano wyniki badań laboratoryjnych z wynikami badań prowadzonych w warunkach eksploatacji.

EN

The authors have developed a model of properties and technology of ecological greases containing non-toxic ingredients. They have determined typical measures of lubricating, rheological, anticorrosive and ecological properties. The authors have stated that the developed non-toxic greases have good properties under real working conditions. The greases have been successfully applied in industrial machines.

12

New ecological lubricants for sheet matal-working and their effect on cup quality

Gierzyńska-Dolna M., Adamus J.

Tribologia

|

1998

|

z. 5

673-680

EN

In the paper technological procesess of metal-working as a tribological system has been presented.The attention has been paid to a role of the technological lubricant. Many functions which technological lubricant should fulfil have been shown. test results of friction coeficient and the lubricant influence on cup deformation have been presented.

PL

W artykule rozpatrywano proces technologiczny obrobki metali jako system tribologiczny.Zwrócono uwagę na koszty wynikajace ze stosowania smarów technologicznych. Przedstawiono liczne funkcje jakie powinien spełniać smar technologiczny, a także wynika badan współczynnika tarcia i wpływu smaru na deformowanie wytłoczek.