Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Assessment of the possibility of implementing small retention reservoirs in terms of the need to increase water resources

Wiatkowski Mirosław, Wiatkowska Barbara, Gruss Łukasz, Rosik-Dulewska Czesława, Tomczyk Paweł, Chłopek Dawid

Archives of Environmental Protection

|

2021

|

Vol. 47, no. 1

80--100

EN

Currently, due to reduced water resources, there is a need to build reservoirs in Poland. Reservoirs perform important economic, natural and recreational functions in the environment, improve water balance and contribute to flood protection. In the construction of reservoirs, it is necessary to consider not only hydrological issues related to water quantity, but also its quality, silting, and many other factors. Therefore, the physiographic, hydrological, hydrochemical, and hydrogeological conditions of the projected reservoirs have to be taken into account to limit the potential negative effects of decisions to build them. In order to assess the suitability of eight projected small water retention reservoirs (to increase water resources in the Barycz River catchment in Lower Silesia and Greater Poland provinces, this article takes into account hydrological indicators (efficiency of the reservoir, operation time, dependence on the intensity of silting, and flood hazard indicator), water quality (phosphorus load and nitrogen load), hydrogeological conditions (type of geological substratum for the reservoir basin and filtration losses), and safety of the reservoir dam. To develop a theoretical model describing the regularities between the indicators, multivariate statistical techniques were used, including the Principal Component Analysis (PCA) and the Factor Analysis (FA). In order to assess the reservoirs, a synthetic indicator was developed to compare the reservoirs with each other in relation to the conditions. The Cluster Analysis (CA) was used for typological classification of homogeneous locations of projected small retention reservoirs. Own research procedure for identification of the most advantageous water reservoirs, with the use of multivariate statistical techniques, may be used as a tool supporting decision making in other facilities intended for implementation in provincial projects of small retention.

PL

Obecnie w Polsce z powodu zmniejszonych zasobów wodnych istnieje potrzeba budowy zbiorników wodnych. Pełnią one w środowisku ważne funkcje gospodarcze, przyrodnicze, rekreacyjne, poprawiają bilans wodny i przyczyniają się do ochrony przeciwpowodziowej. Budując zbiornik wodny, oprócz zagadnień hydrologicznych związanych z ilością wody, należy wziąć pod uwagę jakość wody, która będzie retencjonowana w zbiorniku, jego zamulenie oraz szereg innych aspektów. Bardzo ważna jest więc analiza uwarunkowań zbiorników planowanych, w tym fizjograficznych, hydrologicznych, hydrochemicznych i hydrogeologicznych, aby ograniczyć potencjalne negatywne skutki podejmowania decyzji o budowie takich obiektów. W celu oceny możliwości realizacji ośmiu planowanych zbiorników małej retencji wodnej w kontekście potrzeby zwiększania zasobów wodnych na obszarze zlewni Barycz w województwie dolnośląskim i wielkopolskim w niniejszym artykule uwzględniono wskaźniki hydrologiczne (sprawność zbiornika, czas eksploatacji ze względu na intensywność zamulania, wskaźnik potencjalnego zagrożenia powodzią), jakości wody (obciążenie ładunkiem fosforu i azotu), hydrogeologiczne (rodzaj podłoża geologicznego pod czaszę zbiornika wodnego i straty filtracyjne) oraz bezpieczeństwa zapory zbiornika. Do opracowania teoretycznego modelu, opisującego prawidłowości zachodzące pomiędzy tymi wskaźnikami, wykorzystano wielowymiarowe techniki statystyczne takie jak: Principal Component Analysis (PCA) i Factor Analysis (FA). W celu oceny planowanych zbiorników w aspekcie najbardziej korzystnych do realizacji opracowano syntetyczny wskaźnik, który umożliwił porównanie tych zbiorników w odniesieniu do rozpatrywanych uwarunkowań. Wykonano również z zastosowaniem Cluster Analysis (CA) typologiczną klasyfikację planowanych zbiorników małej retencji wodnej pod względem jednorodnych lokalizacji na analizowanym obszarze. Zaproponowana w niniejszej pracy autorska procedura badawcza identyfikacji najkorzystniejszych, spośród planowanych do realizacji, zbiorników wodnych z zastosowaniem wielowymiarowych technik statystycznych, może posłużyć jako narzędzie wspomagające podejmowanie decyzji przy innych obiektach planowanych do realizacji w wojewódzkich planach rozwoju małej retencji.

2

Wartość przyrodnicza szaty roślinnej a morfologia i jakość wody w niewielkich zbiornikach wodnych na terenach rolniczych

Klarzyńska A., Kryszak A., Kryszak J.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2018

|

T. 18, z. 2

25--40

PL

Celem pracy była ocena walorów przyrodniczych fitocenoz wykształconych w obrębie niewielkich zbiorników wodnych (tzw. oczek wodnych) oraz jakości wody w tych obiektach w zależności od ich morfologii i użytkowania terenów przyległych. W ramach prac terenowych wybrano 22 zbiorniki wodne, wydzielając wśród nich 7 grup różniących się usytuowaniem w krajobrazie rolniczym, tj. lokalizacją względem otaczających upraw. Określono ich parametry morfologiczne, tj. powierzchnię lustra wody, nachylenie skarp i głębokość, a także z każdego pobrano wody do analiz laboratoryjnych. Roślinność wykształconą w strefie brzegowej opisano na podstawie 240 zdjęć fitosocjologicznych. Badania te dały podstawę do oceny różnorodności szaty roślinnej i umożliwiły wskazanie cech, które wpływają na jakość wód. Analizowane oczka wodne charakteryzowało duże zróżnicowanie morfologiczne, przy czym zbiorniki usytuowane w otoczeniu trwałych użytków zielonych wyróżniały się największą powierzchnią i miały zawsze łagodne skarpy. Najmniejsza powierzchnia i jednocześnie najmniejsza głębokość wody cechowała oczka zlokalizowane wśród upraw kukurydzy oraz te, wokół których wykształcił się zwarty pas zadrzewień. Stwierdzono, że różnorodność gatunkowa w większym stopniu zależy od parametrów morfologicznych zbiornika wodnego niż od sąsiadującej uprawy. Zasobność wód analizowanych oczek wodnych w składniki biogenne jest zróżnicowana, lecz wskazuje na postępujący proces eutrofizacji, co wiąże się bezpośrednio z sąsiedztwem łąk kośnych oraz pól uprawnych i może stanowić zagrożenie dla różnorodności gatunkowej.

EN

The aim of the work was to assess the natural values of phytocoenoses developed within small water reservoirs and the quality of water of these places, depending on their morphology and the use of adjacent areas. As part of the fieldwork, 22 water reservoirs were selected, separated into 7 groups that differ in their location in the agricultural landscape, i.e. location relative to the surrounding crops. Their morphological parameters were determined, i.e. the size of the reservoir’s surface, the height of the slopes and the depth, moreover, the water for laboratory analyzes were taken from each water reservoir. The vegetation developed in the shore zone was described on the basis of 240 phytosociological releves. These studies provided the basis for assessing the diversity of vegetation and made it possible to identify the features that affect water quality. The analyzed ponds were characterized by a large morphological diversity, while water reservoirs situated in the vicinity of permanent grasslands are characterized by the largest area and have always mild slopes. The smallest areas and at the same time the smallest depth of water were characterized by ponds located among corn crops and those around which a dense belt of trees developed. It was found that the species diversity depends more on the morphological parameters of the water reservoir than from the neighboring crop. The water content of the analyzed ponds in biogenic components varies, but indicates the progressive eutrophication process, which is directly related to the neighborhood of hay meadows and farmlands and may pose a threat to species diversity.

3

Ocena retencji glebowej miejskich terenów zieleni w warunkach niedoboru opadów na przykładzie Parku Szczytnickiego we Wrocławiu

Orzepowski W., Kowalczyk T., Pokładek R., Pęczkowski G.

Inżynieria Ekologiczna

|

2017

|

Vol. 18, nr 5

103--109

PL

W pracy przedstawiono charakterystykę stosunków wodnych i ocenę zmienności zasobów retencji glebowej na terenie fragmentu Parku Szczytnickiego we Wrocławiu. Oceny tej dokonano na podstawie pomiarów uwilgotnienia gleby wykonanych w roku 2015 i 2016 oraz wyników monitoringu i prac badawczych prowadzonych w latach wcześniejszych. Szczegółowymi badaniami objęto fragment parku o powierzchni około 8,6 ha, zlokalizowany na północ od Ogrodu Japońskiego, pomiędzy ulicami Mickiewicza i Kopernika. Pomiary uwilgotnienia przeprowadzono metodą TDR w 27 punktach, w środku powierzchniowych warstw gleby 0–25 cm oraz 25–50 cm. Na podstawie analizy przestrzennego rozkładu uwilgotnienia stwierdzono, że w rozpatrywanym okresie występowały znaczne, długotrwałe niedobory wilgoci czynnej warstwy gleby. Nawet na około 36% badanego obszaru w warstwie 25–50 stwierdzono wilgotność gleby poniżej punktu trwałego więdnięcia (PTW, pF = 4,2). Zbiornik wodny o powierzchni 1,1 ha, położony centralnie na badanym terenie, nie wpływał w okresie objętym badaniami na poprawę retencji gruntowo-glebowej. Było to spowodowane okresowym brakiem zasilania systemu wodnego parku z ujęcia na Odrze, której poziom obniżył się z powodu suszy.

EN

The paper presents a characterisation of water relations and an estimation of the variability pertaining to soil water retention resources in the selected area of the Szczytnicki Park in Wrocław. The estimation was performed on the basis of the measurements of soil moisture performed in the years 2015 and 2016, and the results of monitoring and research conducted in an earlier period. The detailed study was conducted on a fragment of the park with the surface area of about 8.6 ha, situated north of the Japanese Garden, between the Mickiewicza and Kopernika streets. Soil moisture measurements were conducted with the TDR method, at 27 points, within the soil layers of 0–25 cm and 25–50 cm. On the basis of the analysis of spatial distribution of soil moisture it was observed that considerable and long-lasting moisture deficits of the active layer of the soil have occurred during the period under study. Moisture levels below the permanent wilting point (PWP, pF = 4.2) were noted on approximately 36% of the study area, in the layer of 25–50 cm. The reservoir with an area of 1.1 ha, situated centrally in the study area, did not cause any improvement of soil-ground water retention during the period of the study. That was due to the periodic lack of supply of the water system of the park from the intake of Oder river in which the water level decreased as a result of a drought.

4

Ocena wartości rekreacyjnej i wykorzystania kompleksu zbiorników „Kobiór”

Halama A.

Biuletyn Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN

|

2016

|

No 262

89--98

PL

Zbiorniki wodne i ich otoczenie bez wątpienia wpływają pozytywnie na wypoczywających, zwłaszcza w okresach wysokich temperatur. Większość małych zbiorników retencyjnych zlokalizowana jest na obszarach wiejskich, zwykle ubogich w infrastrukturę turystyczną. Wydaje się zatem celowe rekreacyjne wykorzystanie istniejących akwenów, jak i rozwój turystycznych form rekreacji na sąsiadujących z nimi terenach. Lokowanie innych niż tradycyjnie rozumiane formy działalności gospodarczej i usługowej o charakterze rolniczym, przyczynia się do aktywizacji tych obszarów. Wielofunkcyjne 90 zagospodarowanie obszarów wiejskich poprawia jakość życia mieszkańców, zapobiega zjawiskom depopulacyjnym i umożliwia likwidację przeludnienia agrarnego [Salamon 2005, s. 146].

EN

Few carried out investments, such as small water reservoirs, on rural areas, should be utilized in the most effective way. The main objective of the work is the assessment of the recreational value of water reservoirs complex Kobiór and its recreational use. The assessment was based on the morphometric parameters of the reservoir, local development plans for the surrounding areas and present use of the reservoir and surrounding areas. Despite the fact that the morphometric parameters were not very favourable for recreation, local development plans allowed recreational use of the reservoir and investments in infrastructure followed. Howewer, considering forest environment of the reservoir, many cycling paths and large dis-tance from similar objects, recreational use of the reservoir should be regarded as reasonable.

5

Ocena zmienności zasobów retencji glebowej w parku południowym we Wrocławiu

Orzepowski W., Kowalczyk T., Pokładek R., Pęczkowski G., Faron S.

Inżynieria Ekologiczna

|

2015

|

Nr 43

160--165

PL

W pracy przedstawiono charakterystykę stosunków wodnych i ocenę zmienności zasobów retencji glebowej na terenie Parku Południowego we Wrocławiu. Oceny tej dokonano na podstawie pomiarów uwilgotnienia gleby wykonanych w roku 2012 i 2013 oraz wyników badań prowadzonych na tym terenie w latach wcześniejszych. Pomiary wilgotności przeprowadzono metodą TDR w powierzchniowej warstwie gleby 0–25 cm oraz 25–50 cm, w kilkudziesięciu punktach (ok. 60) na terenie całego parku. Pozwoliło to na wygenerowanie map przestrzennego rozkładu uwilgotnienia gleby. Na ich podstawie stwierdzono, że na powierzchni parku występuje zauważalne zróżnicowanie zasobów retencji gromadzonych w glebie. Wyraźnie wyższe wartości uwilgotnienia obserwowano w pobliżu stawu parkowego. Przeprowadzone badania i analizy wskazują, że nadmierne uwilgotnienie w badanych profilach glebowych na terenie parku występuje zazwyczaj w okresie wiosennym i po nawalnych deszczach. Największy wpływ na kształtowanie zasobów retencji glebowej ma wielkość oraz rozkład opadów atmosferycznych.

EN

The paper presents the characteristics of water relations and assessment of changeability of soil retention resources in the Southern Park in Wrocław. The assessment was done on the basis of measurements of soil water content in 2012 and 2013 also the results of field investigations from earlier years were taken into account. The measurements of soil water content were done using TDR method in the upper soil layers 0–25 cm and 25–50 cm in several dozen points (about 60) on the area of Park. It allowed to generate the maps of spatial distribution of soil water content. It was found that on the area of park there was observable diversity of retention resources accumulated in soils. Explicitly higher values of moisture were observed in the vicinity of park pond. The researches and analyses showed that excessive water content in analyzed soils in the area of Park occurred usually in spring and after torrential rains. The value and distribution of precipitation had the highest influence on soil retention resources forming.

6

Zmienność chemizmu wód małych zbiorników wodnych o zróżnicowanej strukturze użytkowania terenów przyległych

Bedla D., Misztal A.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2014

|

Tom 16, cz. 1

421--439

EN

Physicochemical composition of surface waters is a dynamic phenomenon, among others dependent on climatic and biological factors. Human utilization, including the use of catchment area definitely affects the disturbances of this natural changeability. Small water reservoirs are particularly sensitive to anthropopressure, susceptible to degradation and in extreme cases even to disappearance. The object of research was an assessment of differences in concentrations of selected water quality indices in the reservoirs in catchments of various land use and their seasonal changes. In order to realize the assumed objective, four endorheic basins with various forms of land use in their vicinity, including settlement and agricultural, agricultural, agro-forestry and forestry catchments were selected. The research demonstrated that some of the substances tested in the waters of the discussed reservoirs (O2, NO2¯, NO3¯, NH4+ and SO42¯), like pH, revealed significant seasonal fluctuations between the summer and winter half years. A possible cause of this phenomenon may result from variable atmospheric conditions in respective half years. Lower concentration of nitrogen compounds in the summer half-year may be explained by their intensified uptake by vegetation. In the winter period, when vegetation is inhibited, a clear reconstruction of dissolved nitrogen salt resources ensues. The use, as the factor modifying fluctuations of the analyzed ions concentrations, was best noticeable for reservoirs located in settlement and agricultural or agricultural catchment. The changes referred especially to water salinity indices. It should be noted, that the complexity of the environmental spatial processes causes that explicit indicating the causes of seasonal fluctuations of the substances dissolved in water is complicated.

7

Small water bodies formed after peat digging in Dobrzyńskie Lakeland

Koprowski J., Łachacz A.

Journal of Water and Land Development

|

2013

|

no. 18 [I-VI]

37--47

EN

Post-peat water bodies formed as a result of peat digging for fuel in the 19th and the first half of the 20th century are common in the middle part of Dobrzyńskie Lakeland. In many cases peat was dug almost completely to form small water bodies. In the studied part of the lakeland 56.24 ha or 10.20% of peatland area have been exploited. The share of peatlands in the surface area of particular regions varied from 3.79% to 9.81%. The degree of peat exploitation also varied. Peat coverage of 7.06% was larger than the mean for Poland (3.80%) but close to that in young glacial areas. A group of water bodies formed after peat digging differed in terms of water quality. Physical and chemical properties of waters in studied water bodies are typical of surface and shallow ground waters in young glacial areas. They are fresh waters of a slightly higher content of mineral ions and of neutral to alkaline pH. Their electrolytic conductivity ranged between 300 and 500 µS·cm–1. Bicarbonates and calcium dominated their ionic composition. Post-peat water bodies were colonised by pleustonic and rush plant communities. Their species composition indicates eutrophic habitat conditions. Despite the fact that post-peat water bodies were formed as a result of intense environmental disturbance, now they increase landscape diversity of the middle part of Dobrzyńskie Lakeland and are habitats of many rare and endangered plant species.

PL

W środkowej części Pojezierza Dobrzyńskiego często występują potorfia jako wynik wydobywania torfu na opał w XIX i pierwszej połowie XX wieku. W wielu przypadkach torf wybrano niemal zupełnie, tworząc małe zbiorniki wodne. W badanej części Pojezierza Dobrzyńskiego wyeksploatowano 56,24 ha, czyli 10,20% powierzchni torfowisk. Udział torfowisk w powierzchni poszczególnych rejonów wynosił od 3,79 do 9,81%. Zróżnicowany był również ilość eksploatacji torfów. Zatorfienie, wynoszące 7,06%, było większe niż średnio w całej Polsce (3,80%), a zbliżone do zatorfienia obszarów młodoglacjalnych. Właściwości wody grupy zbiorników powstałych po wydobyciu torfu są bardzo zróżnicowane. Właściwości fizykochemiczne wód badanych potorfii są typowe dla wód powierzchniowych i płytkich wód gruntowych na obszarach młodoglacjalnych. Są to wody słodkie, z nieznacznie większą niż średnia mineralizacją (ogólna zawartość jonów) oraz odczynem od obojętnego do zasadowego. Ich przewodnictwo elektrolityczne najczęściej wynosiło 300–500 µS·cm–1. W składzie jonowym dominowały wodorowęglany oraz wapń. Powstałe po wydobyciu torfu zbiorniki wodne były kolonizowane przez gatunki roślin. W wyniku tego wykształciły się zbiorowiska pleustonowe, a także szuwarowe. Ich skład gatunkowy wskazuje na eutroficzne warunki siedliskowe. Mimo że powstały w wyniku znacznego przekształcenia środowiska, obecnie potorfia występujące w środkowej części Pojezierza Dobrzyńskiego zwiększają różnorodność krajobrazową i stanowią siedlisko wielu rzadkich i zagrożonych gatunków roślin.

8

Określenie rozmieszczenia osadów dennych w małym zbiorniku wodnym za pomocą funkcji względnego kształtu dna

Michalec B.

Inżynieria i Ochrona Środowiska

|

2013

|

T. 16, nr 4

425--434

PL

Praca dotyczy określenia rozmieszczenia osadów dennych w małym zbiorniku wodnym Zesławice. Zbiornik ten zlokalizowany jest na rzece Dłubni w okolicach Krakowa i charakteryzuje się wysoką intensywnością zamulania. Obliczony średni roczny stopień zamulenia przed odmuleniem wynosił 3,0%, a po odmuleniu 2,0%. W celu prognozy rozmieszczenia osadów w zbiorniku wodnym wykorzystano metodę Rahmaniana i Banihashemiego polegającą na założeniu, że rozmieszczenie odkładów rumowiska w zbiorniku wodnym określa się po tzw. długim okresie eksploatacji. Do określenia długiego okresu eksploatacji posłużono się charakterystyką zamulania, tj. stopniem zamulenia, i wykazano, że gdy stopień zamulenia osiągnie co najmniej 50%, rozmieszczenie osadów w zbiorniku można opisać za pomocą krzywej odłożonego osadu, określoną jako funkcja względnego kształtu dna (Relative Depth Shape Function - RDSF). Na podstawie wstępnej oceny stwierdzono, że metoda określenia rozmieszczenia osadów w zbiorniku wodnym za pomocą RDSF umożliwia uzyskanie wyników zbliżonych do określonych na podstawie pomiarów. Określenie możliwości zastosowania metody wymaga jej weryfikacji w oparciu o wyniki pomiarów zamulania dla różnej wielkości zbiorników.

EN

The attempt of the application of the new method of forecasting the sediment distribution in the water reservoir was introduced in this work. The researches of silting and the sediment distribution were conducted in the small water reservoir at Zesławice near Cracow. Reservoir came into operation in 1966. After sixteen years of exploitation it was silted in 50%. The side reservoir, which took over the functions of the main reservoir during the period of its desilting, was built in 1989. After desilting of the main reservoir the side reservoir was supplied with water from the common water knot on river Dłubnia. A change in water flow conditions in main reservoir at Zesławice, as a consequence of redirecting part of water flow and sediment to the side reservoir Zesławice alters the conditions of transport and sedimentation, and may affect the distribution of sediments in the reservoir. The quantity of sediment deposited in parts nearer dam of the reservoir being got smaller in this effect. Decrease of the water flow intensity and water flow velocity resulted in intensive layering of sediment in the inlet part of main reservoir. The examined small water reservoir at Zesławice is characterized by high silting rate. The calculated average annual silting ratio equals: 3.0% - before desilting, 2.0% - after desilting. Having the results of long-term silting measurements of the small reservoirs at Zesławice, an attempt was made to apply the method presented by Rahmanian and Banihashemi for prediction of sediment distribution in small reservoirs. Rahmanian and Banihashemi stated that distribution of sediment deposition in water reservoir is defined for a long duration operation. Silting characteristics - i.e. silting ratios were used in order to determine the long duration operation, and it was demonstrated that when the silting ratio has reached at least 50%, the sediment deposition in the reservoir may be described by empirical reservoir Relative Depth Shape Function (RDSF). According to this method for a long duration operation, relative volume divided by relative level gives relative cumulative sediment volume concept for each point on relative curve of volume-depth, where Relative Depth Shape Function (RDSF) is related to cumulative sediment deposition in different heights from reservoir bed. It was affirmed on the basis of the preliminary appraisal that the method of the qualification of the sediment distribution in the water reservoir using the Relative Depth Shape Function (RDSF) made possible the obtainment of approximate results to determined on the basis measurements. The qualification of the possibility of the use of this method requires execution of next verification on basis of the results of the measurements of silting of not only small, but average and large water reservoirs.

9

Małe zbiorniki wodne na obszarze powiatu wrocławskiego ziemskiego

Fatyga J., Górecki A., Helis M.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2007

|

T. 7, z. 2a

107-126

PL

Tematem opracowania jest liczebność i rozmieszczenie małych zbiorników wodnych na obszarze powiatu wrocławskiego ziemskiego w zlewniach II i III rzędu. Ich rolę i znaczenie w zagospodarowaniu przestrzennym i krajobrazie rolniczym przedstawiono na podstawie literatury. Ustosunkowano się do metod inwentaryzacji tych zbiorników oraz podjęto próbę ich klasyfikacji na badanym terenie. Stwierdzono, że najbardziej dokładne i wiarygodne dane uzyskano w badaniach własnych, przeprowadzając inwentaryzację zbiorników na podstawie map glebowo-rolniczych w skali 1:5 000 i tworząc oddzielną warstwę informacji w bazie danych o czynnikach przyrodniczych województwa dolnośląskiego w systemie GIS Arc Info. Próbę klasyfikacji zbiorników wodnych podjęto na podstawie cech określających ich usytuowanie w terenie przez porównanie treści map glebowo-rolniczej i topograficznej w skali 1:10 000. Badania wykazały, że na obszarze powiatu znajduje się 1312 zbiorników wodnych (na km2 przypada 1,2). Najwięcej ich występuje w zlewni Bystrzycy ze Strzegomką (433). Najgęstszą siecią zbiorników charakteryzują się zlewnie Oławy i Odry. Na 1 km² przypada odpowiednio 2,6 i 2,4 zbiornika. Najmniej zasobna w zbiorniki jest zlewnia Ślęzy. W zlewni tej zinwentaryzowano 256 zbiorników, a ich liczba na 1 km² wynosi 0,7. Zbiorniki występujące na obszarze badanego powiatu w większości powstały w wyniku działalności ludzkiej, jako dawne wyrobiska po wydobyciu gliny, piasku i żwiru. Na drugim miejscu są zbiorniki kopane z przeznaczeniem na przeciwpożarowe, stawy rybne i zbiorniki ozdobne. Mało jest zbiorników naturalnych - oczek wodnych, tzw. śródpolnych (w zasięgu pól uprawnych i użytków zielonych) oraz śródleśnych. Najwięcej zbiorników wodnych występuje w pobliżu terenów zabudowanych oraz starorzeczy. Osobną kategorię stanowią zbiorniki zaporowe na rzekach. Ogólne informacje na ich temat zaczerpnięto z opracowania dotyczącego małej retencji w województwie dolnośląskim.

EN

The primary content of the study is the number and location of small water reservoirs in the territory of Wroclaw land district in drainage basins of the II and III order. Their role and importance in the spatial management and agricultural landscape is presented based on the literature. A stance on the inventory methods of these reservoirs was taken and their classification in the studied area was attempted. It was found that the most precise and reliable data were obtained in own research by making inventory of reservoirs based on soil agricultural maps in the scale of 1:5 000 and creating a separate layer in the database of the environmental factors of Lower Silesia voivodship in the GIS ARC INFO system. An attempt of their classification was made on the basis of features defining the water reservoirs' location in the field through comparison of the content of soil agricultural maps with a topographic map in the scale of 1:10 000. The examination revealed 1312 water reservoirs (1.2 per km²) in the district territory. Their greatest number was found in the drainage basin of the Bystrzyca with Strzegomka (433). The densest network of reservoirs (2.6 and 2.4 per km²) is characteristic of the drainage basins of the Oława and the Odra. The drainage basin of the Ślęza is poorest in reservoirs. In this drainage basin 256 reservoirs were inventoried and their density was 0.7 per 1 km². The reservoirs in the district territory originated mainly from human activity as the former pits remained after clay, sand and gravel excavation. Second frequent are dug reservoirs intended for: fire control reservoirs, fishponds and decorative reservoirs. Natural reservoirs - the so-called midfield water holes (within the reach of cultivated fields and grasslands) and mid-forest ones are scarce. Altogether in the district territory most water reservoirs can be found in the vicinity of built-up areas and oxbow lakes. Dam reservoirs on rivers belong to a separate category. General information on the latter was gathered from a study on small water retention in the Lower Silesia voivodship.