Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Small water ponds as reservoirs of algae biodiversity

Paczuska B., Paczuski R.

Oceanological and Hydrobiological Studies

|

2015

|

Vol. 44, No. 4

480--486

EN

The areas of northern Poland are typical examples of recently formed post-glacial landscapes with a very large number of small ponds. Phycology of these ponds has been seldom studied, especially when compared to data collected from lager post-glacial lakes. The aim of our study was to determine the importance of small ponds to the biodiversity of algae. In 1996-2002 and 2012-13, we carried out phycological studies in 20 small ponds located in fields and forests. During the study period, we recorded the presence of 503 taxa of algae. The flora of algae was unique in each pond. Another important and frequent observation was the total and rapid “rebuilding” of algal flora. Statistical analyses revealed some other important facts, including the importance of small ponds to algal biodiversity. The average number of taxa recorded during the studies of individual water reservoirs was 56, thus much less than usually recorded in typical large lakes. But when we take the large number of small ponds into consideration, it appears that they represent more than 97% of the populations of algae and for this reason they are important to the biodiversity of algae.

2

Wpływ zmiany użytkowania gruntu na jakość wód obszaru zdrenowanego w Lidzbarku Warmińskim

Cymes I, Szejba D., Szymczyk S, Świtajska I, Olba-Zięty E

Inżynieria Ekologiczna

|

2014

|

Nr 37

80--88

PL

Badaniami objęto wody gruntowe, odpływające siecią drenarską oraz zretencjonowane w oczku wodnym zlokalizowanym na obszarze użytkowanym rolniczo, w części działu drenarskiego obiektu Lidzbark Warmiński na Równinie Sępopolskiej. Badania wykonywano w latach 1998–2000 po zdrenowaniu użytków zielonych oraz w latach 2008–2010, po transformacji gruntu obsianego pszenicą ozimą. Celem badań było określenie zmian jakości wód po zmianie sposobu użytkowania terenu. Badania wykazały, że na skutek zmiany sposobu użytkowania ziemi i zaniechaniu nawożenia mineralnego w oczkach wodnych stwierdzono zmniejszenie stężeń większości składników mineralnych, oraz zwiększenie wartości pH, stężeń potasu, magnezu siarczanów i wodorowęglanów. W wodach gruntowych zanotowano wzrost stężeń mineralnych form azotu, fosforu fosforanowego, potasu, magnezu oraz żelaza ogólnego i wodorowęglanów, zaś zmniejszenie stężeń wapnia, sodu, siarczanów i chlorków. W wodzie drenażowej nastąpił wzrost stężeń większości oznaczanych składników, oprócz azotu amonowego i chlorków

EN

The study included groundwater outflow drainage systems and collected in the pond located at the agricultural use area in the portion of the drainage facility Lidzbark Warminski located on the Sępopolska Plain. The study was performed in two periods: the first one was in 1998–2000 (just after was made drainage), in which the discussed area was used as pasture, and the second in 2008–2010, in which after plowed of the soil was cultivated winter wheat. The aim of the study was to determine changes in water quality after the change of the way of land use. Examinations showed that as a result of the change of the way of using the area and ceasing of mineral fertilizing in waters of the pond was a reduction in the concentrations of the most mineral components, but an increase of pH reaction and concentrations of potassium, magnesium of sulfates and bicarbonates. In groundwaters observed increased the content of concentrations of mineral forms of nitrogen, phosphatic phosphorus, potassium, magnesium, general iron and bicarbonates, and a reduction in the concentrations of calcium, sodium, sulfates and chlorides. However in the water which outflow from drainage pipelines system from the research area was an increase of concentrations most of the determined substances, apart from ammonia nitrogen and chlorides.

3

Znaczenie powiązań ekologicznych w krajobrazie rolniczym

Symonides E.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2010

|

T. 10, z. 4

249-263

PL

Ukształtowane i użytkowane przez człowieka krajobrazy rolnicze znacznie odbiegają od naturalnych pod względem bogactwa gatunkowego i poziomu stabilności, a powiększające się areały monokultur, chemizacja rolnictwa oraz upadek pasterstwa prowadzą do ich stopniowej degradacji i rozpadu sieci powiązań ekologicznych. Nie zmienia to faktu, że coraz powszechniej tereny rolnicze są postrzegane nie tylko jako miejsce produkcji żywności, ale jako ważne obszary ochrony różnorodności biologicznej, zwłaszcza w tych regionach świata, w których one dominują na mapie sposobów użytkowania ziemi. Czy można zachować przyrodnicze wartości tych krajobrazów bez utraty ich bezpośredniej użyteczności dla człowieka? Artykuł omawia znaczenie niektórych elementów struktury krajobrazu rolniczego, funkcjonujących jako wyspy środowiskowe w otoczeniu agroekosystemów, tj. śródpolnych oczek wodnych, śródpolnych zadrzewień i miedz. Z licznych badań wynika, że takie drobnopowierzchniowe systemy przyrodnicze mają istotny wpływ na zachowanie różnorodności biologicznej i powiązań ekologicznych w krajobrazie, a także korzystnie oddziałują na produktywność agroekosystemów. Ich znaczenie gospodarcze zwykle jest niedoceniane. Przyrodnicza wartość wysp środowiskowych oraz ich wpływ na funkcjonowanie ekologicznych powiązań w krajobrazie rolniczym zależy od takich parametrów, jak geneza poszczególnych wysp oraz ich liczba, wielkość, kształt, udział powierzchniowy i struktura przestrzenna, a także stopień izolacji od przyrodniczego tła lub położenie wyspy w funkcjonalnej sieci podobnych obszarów na poziomie krajobrazu lub regionu.

EN

Rural landscapes, created and utilized by humans differ from the natural ecosystems in species richness and stability. Increasing area of monocultures, the use of chemistry in agriculture and the fate of pasturage, lead to their degradation and to deterioration of the networks of ecological interactions. On the other hand, agricultural lands are nowadays perceived not only as the source of food production but also as important areas of biodiversity protection, especially in those regions of the world, where agriculture prevails among different measures of land use. Is it possible to maintain the natural values of rural landscapes without loosing their direct usefulness for people? The article deals with the significance of some components of rural landscape, that function as environmental islands within agro-ecosystems, e.g. small ponds, field groves or baulks. It is known from multiple sources that such small-size systems have the significant influence on maintaining the biological diversity and networks of ecological associations within the rural landscape, and also enhance the productivity of agroecosystems. Their economical role is often underestimated. Their natural value and their influence on the network of ecological associations depends on their origin, number, size, shape, structure and the degree of isolation, as well as their location within the regional network of similar areas.

4

Impact of Land Use Methods on the Water Quality of Small Ponds

Kuczera M., Misztal A.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2010

|

Vol. 17, nr 4-5

415-421

EN

The objective of this paper was the impact assessment of land use methods on the surface water quality. The small ponds selected for research are located in agricultural, rural, and forested areas. The studies were conducted in the period of two hydrological years eg 2006 and 2007 in order to determine: nitrates(V), nitrates(III), ammonia, phosphates, sulphates, chlorides, calcium, magnesium, dissolved oxygen, reaction and electric conductivity. Analysis of the collected data allows affirming that land use methods of the neighboring area of the reservoir have a direct impact on the water quality of the small ponds. Rural settlements have the most negative influence on the deterioration of the water quality followed by typical agricultural use. Based on the direct quality evaluations of water samples, it has been found that only water of the small pond localized in forested areas can be qualified as belonging to the 1st class of the very good quality water.

PL

Celem badań była ocena wpływu użytkowania terenu na jakość wód powierzchniowych. Wybrane do badań oczka wodne są zlokalizowane na terenie typowo rolniczym, osadniczo-rolniczym i leśnym. Pobrana woda została poddana analizie fizykochemicznej pod względem stężeń: azotanów(V), azotanów(lll), amoniaku, fosforanów, siarczanów, chlorków, wapnia, magnezu, tlenu rozpuszczalnego oraz wartości odczynu i przewodności elektrycznej właściwej. Badania wykonano w ciągu dwóch lat hydrologicznych 2006 i 2007. Uzyskane wyniki badań pozwoliły na stwierdzenie, że na jakość wód oczek wodnych bezpośredni wpływ wywiera sposób użytkowania terenu sąsiadującego ze zbiornikiem wodnym. Największy wpływ na pogorszenie jakości wód mają tereny osadniczo-rolnicze, drugie miejsce zajmują tereny typowo rolnicze. Na podstawie bezpośredniej oceny jakości próbek wody stwierdzono, że tylko wody oczka zlokalizowanego na terenie leśnym mogą być zakwalifikowane do pierwszej klasy wód o bardzo dobrej jakości.

5

Change in the number of ponds in the Wyskoć catchment basin in the years 1980-2003 and characteristics of the newly excavated ponds

Juszczak R., Kędziora A., Leśny J., Olejnik J.

Journal of Water and Land Development

|

2006

|

no. 10

107-120

EN

The article presents the results of analyses of changes in the number of ponds in the Wyskoć catchment basin carried out in the years 1980-2003 and the characteristics of ponds excavated in that period. Only water reservoirs of an area less than 2 ha were considered. Analyses were based on topographic maps in the scale of 1:10 000 and aerial photographs taken in 1996. The results indicated that the number of filled ponds increased, especially those located in fields and grasslands. However, forest and wetland ponds were the most resistant to the processes of quantitative degradation because not even a single pond was filled during the analysed period. Over 70% newly excavated water bodies were made as an effect of exploitation of mineral and peat resources. However, nowadays ponds are more often created as a result of intentional human activities and are used for fish farming, recreation and as water retention reservoirs used in irrigation of small agricultural and gardening areas.

PL

W artykule przedstawiono wyniki analiz zmian liczby małych zbiorników wodnych na obszarze zlewni rowu Wyskoć w latach 1980-2003 oraz wybrane charakterystyki zbiorników wodnych wykopanych w tym okresie. Analizie poddano wyłącznie zbiorniki małe o powierzchniach poniżej 2 ha. Wszelkie analizy wykonywano na podstawie map topograficznych w skali 1:10 000 oraz zdjęć lotniczych z 1996 r. Uzyskane wyniki jednoznacznie wskazują, że liczba małych zbiorników wodnych w zlewni rowu Wyskoć się zwiększa. Jest to szczególnie widoczne w przypadku zbiorników zlokalizowanych na polach uprawnych i użytkach zielonych. W znacznie mniejszym stopniu zwiększyła się liczba zbiorników śródleśnych oraz zbiorników zlokalizowanych na mokradłach. W analizowanym okresie nie zasypano ani jednego zbiornika zlokalizowanego w lesie bądź na terenie podmokłym, tak więc stwierdzić można, że zbiorniki zlokalizowane na tych użytkach są najbardziej odporne na procesy degradacji ilościowej. Bezpośrednią przyczyną wykopania około 70% zbiorników wodnych była eksploatacja surowców mineralnych (żwiru, pospółki, gliny), bądź torfu. Obecnie jednak małe zbiorniki wodne są coraz częściej tworzone w wyniku celowych działań, jako zbiorniki przeznaczone do hodowli ryb, wędkarstwa, rekreacji, lub jako zbiorniki retencyjne wód wykorzystywanych do małoobszarowych nawodnień rolniczych i ogrodniczych.