W opracowaniu przedstawiono wyniki badań doświadczalnych z zakresu modyfikowania warunków pracy węzłów tarcia trzema preparatami – dwoma wytwarzającymi na powierzchni elementów warstwę ceramiczną i jednym modyfikującym warstwę wierzchnią na drodze reakcji chemicznej. W ramach pracy przeprowadzono doświadczalne badania na standardowym aparacie czterokulowym próbek smarowanych olejem Castrol Magnatec Diesel 10W-40 bez dodatku (jako olej odniesienia) i z wymienionymi dodatkami w ilości 10% lub 0,1%. Do oceny skuteczności smarowania przyjęto trzy kryteria (obciążenie graniczne Fg, charakterystyka zużycia w funkcji obciążenia nadanego d = f(F), wskaźnik granicznego obciążenia zużycia Goz). Wielkości kryterialne zaczerpnięto z normy PN-76/C-04147 "Badania własności smarnych olejów i smarów". Wyniki opracowano statystycznie przy poziomie ufności 95%, stosując test t-Studenta. Oceniając skuteczność działania badanych środków w oleju Castrol Magnatec Diesel 10W-40, stwierdzono ich pozytywne działanie, chociaż poprawa określanych wskaźników istotnie zależy od badanych materiałów, a uzyskany efekt nie zawsze wart jest poniesionych nakładów.
EN
This paper presents the results of the experimental work on the modification of the operating conditions of working nodes using three preparations: two that create ceramic layers on the surfaces of elements and one modifying the surface layer by chemical reaction. Investigations were carried out using a standard four-ball extreme pressure tester. Specimens were lubricated with Castrol Magnatec Diesel 10W-40 without additives (as basic oil) and with Castrol Magnatec Diesel 10W-40 with the addition of preparations of 10% or 0.1% by volume. To assess the lubrication efficiency of the tested compositions, three criteria were used (limit load Fg, limit wear load index Goz, and wear characteristic as the function of load d = f(F)). Comparative quantities were taken from the Polish standard PN-76/C-04147 "The tests of properties of oils and greases". The results were statistically handled at a confidence level of 95% using Student's t-test. After assessing the working efficiency of tested additives in Castrol Magnatec Diesel 10W-40 oil, a favourable reaction was noticed but improvements of determined quantities fundamentally depends on test materials. It was found that the additives are not always cost effective.
2
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule przedstawiono badania tribologiczne, których celem była ocena skuteczności działania mikroceramiki MotonovaŽ. Badano olej Castrol Magnatec Diesel 10W-40 (jako olej odniesienia) i Castrol Magnatec Diesel 10W-40 z dodatkiem 10% środka MotonovaŽ. Do oceny skuteczności smarowania przyjęto trzy kryteria (obciążenie graniczne Fg, charakterystyka zużycia w funkcji obciążenia nadanego d = f(F), wskaźnik granicznego obciążenia zużycia Goz). Wielkości kryterialne zaczerpnięte są z normy PN-76/C-04147 „Badania własności smarnych olejów i smarów”. Badania były prowadzone na standardowym aparacie czterokulowym produkcji Instytutu Technologii Eksploatacji w Radomiu. Wyniki opracowano statystycznie przy poziomie ufności 95%, stosując test t-Studenta. Oceniając skuteczność działania środka MotonovaŽ w oleju Castrol Magnatec Diesel 10W-40, stwierdzono pozytywne jego działanie (średnie zużycie kulek mniejsze o 20%, wzrost obciążenia granicznego Fg i granicznego obciążenia zużycia Goz odpowiednio o 25% i 77%).
EN
This paper presents experimental work with the purpose of the assessment of the working efficiency of microceramics MotonovaŽ, Oils Castrol Magnatec Diesel 10W-40 (as basic oil), and Castrol Magnatec Diesel 10W-40 with the addition of 10% medium MotonovaŽ. The tests were carried out in agreement with the prescriptions of the Polish standard PN-76/C-04147 “The tests of properties of oils and greases.” To assessment the lubrication efficiency of the tested compositions, three criteria were used (limit load Fg, limit wear load index Goz, wear characteristic as the function of load d=f(F)). Investigations were carried out using a four–ball extreme pressure tester. The results were statistically handled at a confidence level of 95% using Student’s t-test. In assessing the working efficiency of microceramics MotonovaŽ as the additive in Castrol Magnatec Diesel 10W-40 oil, a favourable reaction was noticed (the average wear of balls decreased by 20%, limit load Fg increased by 25% and limit wear load index Goz increased by 77%).
3
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Przedstawiono badania tribologiczne nad wpływem stężenia proszku miedzi pełniącego funkcję napełniacza w smarze plastycznym litowym na efektywność smarowania stalowych węzłów ślizgowych pracujących przy tarciu mieszanym. Badania przeprowadzono na aparacie czterokulowym metodą planowanego eksperymentu stosując plan rotalny na pięciu poziomach dla trzech zmiennych niezależnych, tj. nacisku Hertza pH, prędkości poślizgu v i stężenia u proszku miedzi w smarze plastycznym. Za wielkość wyjściową (kryterialną) eksperymentu przyjęto zużycie kulek określone średnicą śladu wytarcia kulki d. Zużycie było mierzone po zakończeniu testu, tj. po drodze tarcia s = 33,5. Zawartość napełniacza (proszku miedzi) zmieniała się w przedziale od 0,5 do 11,5% wagowych. Proszek miedzi miał średnicę do 40 žm. Kompozycje smarowe przygotowywano przez mieszanie odpowiedniej porcji proszku miedzi ze smarem samochodowym 1S do momentu równomiernego rozmieszczenia go w smarze plastycznym. Do matematycznego opisu zależności pomiędzy wielkościami wejściowymi i wyjściowymi, zmierzonymi podczas eksperymentu zastosowano analizę regresji. Jako funkcji aproksymującej wyniki badań przyjęto wielomian drugiego stopnia ze współdziałaniem pierwszego rzędu. Opracowano funkcję zużycia d = f(p,v,u) dla badanych kompozycji smarnych. Stosując kryterium minimalnego sumarycznego zużycia w przyjętym do badań obszarze nacisków pH i prędkości poślizgu v, znaleziono optymalne stężenie proszku miedzi w smarze plastycznym 1S i wynosi ono 5% wagowych.
EN
In the paper, tribological investigations of the influence of copper powder, which plays the role of filler in lithium grease, on lubrication efficiency in steel sliding nodes working in mixed lubrication conditions are presented. Experiments were carried out using a four-ball extreme pressure tester with a method of rotatable plan at five levels for three independent variables: Hertz pressure pH, sliding velocity v and concentration of copper powder u in lithium grease. The diameter of the ball wear marks d was assumed as the output variable (output criterion). The wear marks of the balls was measured after tests, i.e. after the friction path was equal to 33.5 meters. The filler (copper powder) contents was changed from 0.5 to 11.5 weight percents of 1S automobile grease. Diameters of the copper powder particles were smaller than, or equal to, 40 žm. Grease compounds were prepared by blending the suitable portion of copper powder with the lithium grease until a required structure (uniform distribution of copper particles) was obtained. The results of experiments (input vs. output) were evaluated using regression analysis. A second order polynomial was adopted as a function approximating the test results. The wear function for the tested grease compounds d = f(p,v,u) was worked out. Using the method of the minimum wear function, for assumed Hertz pressure pH and sliding velocity v, an optimal concentration of the filler in the 1S grease was found to be 5 weight percents.
4
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Przedstawiono wyniki badań tribologicznych skuteczności działania wybranych smarów plastycznych. Oceny dokonano na podstawie testów przeprowadzonych przy zmiennych wartościach obciążenia i prędkości poślizgu. Zbadano 8 różnych smarów plastycznych, przy czym 7 z nich to smary będące w handlu. Eksperyment prowadzono na aparacie czterokulowym metodą planowanego eksperymentu z wykorzystaniem planu rotalnego na 5 poziomach. Dla każdego z wytypowanych smarów została opracowana funkcja regresji, która uzależniała zużycie od prędkości poślizgu i obciążenia nadanego. Skuteczność badanych smarów oceniano według kryterium wartości objętości funkcji zużycia.
EN
The results of tribological research concerning the efficiency of lubrication of some selected greases are presented. The efficiency was evaluated based upon tests carried out under fluctuating load and sliding speed. Eight different grease lubricants were tested (seven of theses are commercially available). The last one was an own compositions made by the authors': the 1S vehicle grease with 6% of PTFE powder. The employed powder was suspended Tarflen (20 žm to 40 žm granulation) manufactured by Z. A. Tarnów. The testing was carried out using a four ball apparatus under a rotatable experimentation plan at 5 levels, which provides a constant estimate of the regression function. Independent variables were the load F and the slip speed [ni]. Dependent variables were the wear d measured as a diameter of a smudge circle on the stationary balls. The measurements were done after some 33.5 meters of the friction distance. The assumed friction distance equals the distance covered by the mobile ball under a standard four ball testing for limiting wear index Goz. The tests were carried out under fluctuating loading (32 to 128 daN) and slip speed (0.12 to 0.68 m/s). For mathematical description of the input/output data the regression analysis was used. A bi-polynomial with the first grade support served as an approximation function. For each of the selected greases a regression function was worked put, which relates the wear with the load and slip speed. The efficiency of the tested greases was evaluated using a volume wear function. The lower is the value, the more efficient is a grease. According to the research, the least efficient was the 1S grease and the most efficient, the Litmos EP-25 grease.
5
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Przedstawiono badania tribologiczne, które przeprowadzono przy zastosowaniu planowanego eksperymentu, wykorzystując plan rotalny na pięciu poziomach dla trzech zmiennych niezależnych, tj. nacisku p, prędkości poślizgu v i stężenia u proszku PTFE w smarze plastycznym. Za wielkość wyjściową (kryterialną) eksperymentu przyjęto zużycie kulek określone średnicą śladu wytarcia kulki. Zużycie to mierzono po drodze tarcia s = 33,5 m. Zawartość napełniacza (PTFE) w smarze zmieniała się w przedziale od 0,5 do 11,5% wagowych. Kompozycje smarowe przygotowywano mieszając odpowiednią porcję PTFE ze smarem samochodowym 1S. Testy prowadzono na aparacie czterokulowym. Do matematycznego opisu zależności pomiędzy wielkościami wejściowymi i wyjściowymi, zmierzonymi podczas eksperymentu, zastosowano analizę regresji. Jako funkcji aproksymującej wyniki badań przyjęto wielomian drugiego stopnia ze współdziałaniem pierwszego rzędu. Opracowano funkcję zużycia d =f(p,v,u) dla badanych kompozycji smarnych. Wykorzystując metodę objętości funkcji zużycia znaleziono optymalne stężenie napełniacza (proszku PTFE) w smarze plastycznym wynoszące 6,5% wagowych.
EN
Tribological investigations of PTFE powder, which were carried out using a rotatable plan at five levels for three independent variables (pressure p, sliding velocity v and concentration u), are presented in this paper. The diameter of the ball wear marks was accepted a the output criterion of the experiment with the friction path equal to 33.5 meters. The filler (PTFA) contents was changed from 0.5 to 11.5 weight percents of 1S automobile grease. The testing was carried out using a 4-ball apparatus. The results of these experiments (input vs. output) were evaluated using regression analysis. A quadratic polynomial was employed as the approximation function. The wear function for the tested grease compounds d=f(p,v,u) was worked out. Using the method of the minimum wear function, an optimal concentration of the filler in the grease was found to be 6,5 weight percents.
6
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Przedstawiono wyniki badań nad wpływem materiału panwi na skuteczność działania smaru plastycznego napełnionego proszkiem PTFE. Badania tribologiczne prowadzono na stanowisku modelującym pracę łożyska w ruchu wahadłowym. Panwie łożyskowe wykonane były z trzech materiałów, tj. stali 45, żeliwa Z1 300 oraz brązu BK331. Łożyska smarowano smarem litowym 1S oraz dwoma kompozycjami sporządzonymi na jego bazie, zawierającymi 3 i 6% proszku PTFE. Skuteczność działania analizowanych łożysk oceniano według dwóch kryteriów, tj. wartości oporów tarcia (współczynnika tarcia) i odporności na zatarcie, mierzonej wartością największego nacisku, który nie powodował jeszcze zatarcia łożyska, Stwierdzono, że skuteczność działania smaru zmodyfikowanego proszkiem PTFE zależy od materiału panwi. W łożyskach z panwią stalową wystąpił efekt pozytywny, natomiast w skojarzeniach z panwią z brązu BK331 działanie tak zmodyfikowanego smaru było niekorzystne, tj. opory tarcia były większe, a odporność łożyska na zatarcie mniejsza niż przy smarowaniu smarem bez dodatku PTFE. Zbadano metodą mikroanalizy rentgenowskiej skład chemiczny warstw wierzchnich współpracujących powierzchni badanych łożysk.
EN
The paper presents a research upon the influence of bearing shell material on the efficiency of lubrication of grease filled with polytetrafluoroethene (PTFE). The testing was carried out using a stand modeling the operation of a bearing in oscillatory motion. The bearing shells were manufactured of three materials: medium carbon steel (45), cast iron (grade 300, and bronze (BK331). The bearings were lubricated with 1S lithium grease and with two combinations of lithium based grease filled with 3% or 6% of PTFE powder. The efficiency was evaluated based upon two criteria: resistance to friction (the coefficient of friction) and resistance to seizure (maximum bearing pressure which does not result with seizure). It was concluded that the efficiency of lubrication of the grease modified with PTFE depends upon the material of the shell. With steel shells the efficiency of lubrication was higher than in the case of the non-modified grease. With bronze shells, the efficiency of lubrication was lower that means that the friction coefficient is higher and the resistance to seizure, lower. The chemical composition of the surface layer was examined using X-ray analysis.
7
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Opisuje się badania tribologiczne przeprowadzone na skojarzeniu stal-stal ze stykiem skoncentrowanym (kulka-kulka, aparat czterokulowy) i stykiem rozłożonym (panewka-czop, stanowisko modelujące pracę łożyska w ruchu wahadłowym). Wyznaczono wartości zużycia i obciążenia zatarcia przy smarowaniu czterema gatunkami smaru plastycznego. Oceniono skuteczność działania tych smarów według kryterium zużycia i obciążenia zatarcia. Stwierdzono, że rodzaj styku nie miał wpływu na wynik oceny skuteczności smarowania badanych smarów plastycznych.
EN
Experimental work done upon tribologic behaviour of a steel vs. steel friction pair at contact loading (ball vs. ball) and uniform loading (bearing shell vs. bearing journal) is presented. Wear rate and seizure loading were determined for four types of greases. Based upon the criteria of wear and seizure the efficiency of the tested greases was evaluated. It was established that the type of load concentrated (contact or uniform) does not affect the efficiency of the tested greases.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.