Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Diagram in students of architecture didactic process

Maryńczuk Paweł

Przestrzeń i Forma

|

2019

|

nr 38

73--88

EN

Model of Humboldt’s university was an attempt to make a compromise between theory and practice. What is c rucial about education at such university i s the scheme based on medieval principle of three levels: master, assistant and a student. Assumptions of a principle “unity of research and education” at the same time refer to the way of underlining the essential aim of education which is discovering the truth. This discovery may be done through scientific research as well as educating students both through theory and empiricism. It is therefore justified that a process of educating and research, and a content of publications will require a specific model where the truth of scientific theories will be verified by experiments. P ublication gives a proposal of a creative and practical implementation of diagrams into students’ achievements and teachers’ research into a process of lear n ing design.

PL

Model humboldtowskiego uniwersytetu był swoistą próbą kompromisu między teorią i praktyką. Charakterystyczna na takiej uczelni edukacja, oparta jest na schemacie przyjętym ze średniowiecznych cechów, a zatem obejmowała następujące poziomy: mistrz, asystent, uczeń. Założenia dotyczące zasady „jedności badań i kształcenia” związane są z kolei ze sposobem percypowania podstawowego celu nauki, jakim jest odkrywanie prawdy. Proces nauczania, przebieg badań i treści publikacji wymagać więc będą powstawania specyficznego dla takich uczelni, modelu opartego na sprawdzeniu prawdziwości teorii naukowych poprzez eksperyment. Artykuł jest propozycją twórczego i praktycznego zastosowania „diagramów” do opisu dorobku studentów i nauczycieli akademickich w badaniach procesu nauki projektowania.

2

Rysuję bo muszę myśleć

Hecker Zvi

Pretekst

|

2019

|

Nr 9

23--24

PL

Tekst dotyczy rozszyfrowywania znaczenia rodzącej się koncepcji.

EN

The text refers to decoding the meaning of a germinating concept.

3

Niezrealizowany projekt przebudowy zamku Gryf autorstwa Valentina von Saebisch

Świdrak Marek

Architectus

|

2019

|

Nr 1 (57)

79--94

PL

W artykule omówiono nieznany dotychczas rysunek autorstwa Valentina von Saebisch odnoszący się do zamku Gryf. Choć rysunek nie jest datowany, to z pewnością powstał na krótko przed wybuchem wojny 30letniej, dzięki czemu stanowi niezwykle cenne źródło wiedzy o przedmiotowej re zydencji. Rysunek ma podwójny charakter – zawiera szczegółową inwentaryzację zastanego wyglądu zamku, a także przedstawia proponowaną wizję jego przebudowy. Korzystając z inwentaryzacji, autor artykułu koryguje dotychczasowe tezy dotyczące wyglądu zamku na początku XVII w. Ponadto tekst omawia zaproponowaną przebudowę w kontekście współczesnej jej architektury rezydencjonalnej na Śląsku, mecenatu Schaffgotschów, a także twórczości Valentina von Saebisch.

EN

The article discusses the hitherto unknown design for remodelling of the Gryf castle drawn by Valentin von Saebisch. Even though the drawing is undated, it is clear that it was made prior to the Thirty Years’ War which makes it an invaluable source for research on the Gryf castle. The drawing has a double character – it contains a condition survey of the property and a design of remodelling of the residence. Using the condition survey, the article discards some of the hitherto hypotheses about the shape of the castle and provides new, credible information on the matter. Moreover, the paper delves into a comparison between the proposed design and the wider panorama of contemporary Silesian residential architecture, Schaffgotsch’s patronage and work of Valentin von Saebisch.

4

Najstarszy widok łobzowskiego castellum Kazimierza Wielkiego z 1536/1537 roku

Stala K.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2016

|

Nr 46

119--124

PL

Początki letniej rezydencji królów Polski w Łobzowie sięgają czasów późnego średniowiecza. Zachowane przekazy historyczne jasno stwierdzają, iż w tym miejscu Kazmierz Wielki wzniósł murowaną budowlę obronno-mieszkalną. Kwestia jej domniemanej lokalizacji po dziś dzień budzi wiele kontrowersji i sporów w środowisku badaczy, gdyż jej materialne pozostałości nie zostały dotychczas jednoznacznie rozpoznane. Także kwestia kształtu, zasięgu zabudowy oraz dyspozycji przestrzennej tej budowli, a przede wszystkim jej pierwotny wygląd pozostają wciąż zagadnieniem otwartym i emocjonująco dyskusyjnym. Dlatego też odkrycie przez Angelikę Marsch zbioru 50 wedut późnośredniowiecznych miast środkowoeuropejskich, w skład którego wchodziła panorama Krakowa uznana za najstarszą z dotychczas znanych, stała się przyczynkiem do jej publikacji i naukowego opracowania przez Elżbietę Firlet, a zarazem polem do dyskusji nad zaproponowaną interpretacją i identyfi kacją zamieszczonych tam obiektów architektury Krakowa w póżnym średniowieczu. Przedstawiony na sztychu obiekt identyfikowany przez E. Firlet z budynkiem sakralnym jest w świetle przeprowadzonej w niniejszym artykule analizy prawdopodobnie najstarszym znanym wizerunkiem pałacu w Łobzowie, ukazanego jeszcze w swojej późnogotyckiej bryle, co stanowi niezwykle ważne odkrycie, potwierdzające rzetelność i wiarygodność zachowanych źródeł pisanych informujących o wzniesieniu w tym rejonie fortalicium przez Kazimierza Wielkiego.

EN

The origins of the summer residence of Polish kings in Łobzow dated back to the late-medieval period. The preserved historic records clearly state that on that site King Kazmierz Wielki erected a masonry defensive-residential building. The question of its supposed location has aroused a lot of controversy and discussion in the scientific milieu to this day, since its material relics have not been yet unambiguously determined. The issue of shape, reaches of the buildings, the spatial disposition of the building, and primarily its original appearance still remain an open question and the subject of a heated debate. Therefore, the discovery made by Angelika Marsch of a collection of 50 vedute of late-medieval central-European cities, which included the panorama of Krakow regarded as the oldest known one so far, contributed to its publication and scientific study prepared by Elżbieta Firlet, and became a springboard for a discussion of the proposed interpretation and identification of the architectural objects from latemedieval Krakow located there. The object presented in the sketch and identified by E. Firlet as a church building is, in the light of the analysis carried out in this article, most probably the oldest know image of the palace in Łobzow shown still in its late-Gothic shape, which constitutes an extremely important discovery confirming the accuracy and reliability of the preserved written records informing about a fortalice erected in this region by Kazimierz Wielki.

5

Tworzenie architektury : od wolnej myśli do skonsolidowanej formy

Loegler R.

Architecturae et Artibus

|

2016

|

Vol. 8, no. 2

32--37

PL

Żadne dzieło architektoniczne nie powstaje bez kreatywnego i intuicyjnego wysiłku człowieka, bez wielu osób, które angażują się w mozolnej podróży od „wolnych” myśli do skonsolidowanej formy. Jej zmaterializowana realność, kształtuje przeżycia i stanowi przekaz zakodowanego w niej piękna. Jest ucieleśnieniem intelektualnych treści, świadomie ukrytych w realiach architektonicznej formy. Celem artykułu jest przekazanie refleksji nad ścieżką tworzenia architektury, przede wszystkim w warstwie twórczej i intelektualnej, od zalążków idei do finalnego dzieła. Autor bazuje na wnioskach z własnych doświadczeń zawodowych, a także z kontaktów oraz współpracy z wybitnymi twórcami światowej architektury.

EN

None of architectural work appears without creative and intuitive human effort, without many people, get involved in toil from “free” ideas to consolidated form. Materialized reality of it creates experiences and is a message of beauty incoded within it. It is the embodiment of intellectual contents, intentionally hidden in reality of architectural form. The aim of the article is to transfer of reflections on the way of creating architecture, basically in creative and intellectual level, from idea beginnings to final work. The author use reflections from the own professional experiences and also from contacts and cooperation with prominent creators of world architecture.

6

The significance of sketches in the education of architects and in the development of their professional skills

Makowska B.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2015

|

Y. 112, iss. 4-A

17--24

EN

Sketches are an irreplaceable method of recording thoughts and of correcting the design process. They are a means of discovering and examining reality which supports the development of imagination. Sketching is an essential element in the education of architects and in the double-loop learning process. Sketching opens two channels of communication: conversation and spatial-visual activity. Both traditional and new digital tools have important roles in the development of future architects. The primacy of computer design over freehand drawing in an architect’s work can lead to the disappearance of a designer’s individuality and creativity, limiting the role of his personality at the earliest stage of the design process.

PL

Szkice są niezastąpionym sposobem zapisu myśli, korygującym proces projektowania. Są drogą odkrywania i badania rzeczywistości, która sprzyja rozwojowi wyobraźni. Szkicowanie jest ważnym elementem w nauczaniu architektów, w istotnym dla ich rozwoju procesie uczenia dwupętlowego. Uruchamia ono dwa kanały komunikacji – konwersację i przestrzenno-wizualne działanie. Zarówno tradycyjne, jak i komputerowe narzędzia pełnią ważną rolę w rozwoju przyszłych architektów. Prymat projektowania komputerowego nad rysunkiem odręcznym może jednak doprowadzić do zaniku indywidualności projektanta i jego kreatywności, ograniczając rolę jego osobowości w początkowym etapie projektowania.

7

The significance of freehand drawing in the teaching process in general construction project classes

Mełges M.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2015

|

Y. 112, iss. 4-A

203--211

EN

As you know, the first requirement faced by the candidate wishing to study at the Faculty of Architecture is freehand drawing; passing the examination in it is the basis for admission. Freehand drawing in both the teaching process, and then in the professional activity is an expression of artistic and spatial sensitivity of every student and architect. It also has a high priority in the design process, especially at the stage of an idea, concept and architectural creation. Before there appeared the possibility of using the computer, concepts and student projects had been performed manually during the teaching of all design subjects. It was a rule to prepare designs in pencil techniques, in ink, and other tools and techniques ‒ e.g. watercolor, tempera, feather, etc. The creative process required understanding and analysis of the developed vision or architectural issue in the context of brain ‒ eye ‒ hand relations. In the era of universal computerization these relations and correlations have been weakened, which, as can be seen in practice, does not always produce good ‒ expected ‒ results in the teaching process. First of all, probably, due to the deterioration of the function of imagination (including aesthetic one) among entrants and the strengthening of their tendency to laziness (including taking "shortcuts"), which in a sense is ‒ for artistic professions ‒ even murderous. Therefore, observing messages of creativity among students of architecture, one can state that the computer can, of course, be an aid, but it cannot be the main tool in mental, emotional and creative development process.

PL

Jak wiadomo, pierwszym wymogiem, z którym styka się kandydat do studiów na Wydziale Architektury, jest rysunek odręczny; zdanie z niego egzaminu jest podstawą przyjęcia na studia. Rysunek odręczny w procesie dydaktycznym i w działalności zawodowej jest wyrazem wrażliwości plastycznej i przestrzennej każdego studenta i architekta. Ma też priorytetowe znaczenie w procesie projektowym, a zwłaszcza na etapie pomysłu, koncepcji i kreacji architektonicznej. Do momentu pojawienia się możliwości użycia komputera koncepcje i projekty studenckie wykonywane były manualnie w trakcie nauczania wszystkich przedmiotów projektowych. Obowiązywała zasada wykonywania projektów w technikach ołówkowych, w tuszu oraz innych narzędziach i technikach plastycznych ‒ np. akwareli, tempery, piórka itp. Proces tworzenia wymagał pojmowania i analizy opracowywanej wizji lub zagadnienia architektonicznego w kontekście relacji mózg‒oko‒ręka. W dobie powszechnej komputeryzacji te relacje i korelacje zostają osłabione, co, jak widać w praktyce, nie zawsze przynosi w procesie dydaktycznym dobre ‒ oczekiwane — rezultaty. Przede wszystkim, prawdopodobnie, na skutek osłabiania u adeptów zawodu funkcji wyobraźni (także estetycznej) oraz wzmacniania w nich tendencji do wygodnictwa (w tym obierania dróg "na skróty"), które w pewnym sensie jest ‒ dla zwodów artystycznych ‒ wręcz mordercze. Dlatego, obserwując przekazy inwencji twórczej studentów na studiach architektonicznych, stwierdza się, że komputer może być, oczywiście, narzędziem pomocniczym, ale nie może stanowić narzędzia głównego przy procesie myślowo-emocjonalnego i twórczego rozwoju.

8

The discreet charm of the sketch

Barnaś J.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2015

|

Y. 112, iss. 4-A

233--240

EN

The sketch is an inseparable part of the process of creating an architectural space, being present at every stage of its development ‒ during the stage when an idea is formed, all the way to the moment of the work itself. It is useful as a means of writing down an architect’s thoughts, in presenting his work to a client, as well as a supporting tool during the process of overseeing the construction of a building. Thanks to its indeterminate nature it stimulates the imagination during the early stages of design, being at the same time the easiest means of communicating one’s thoughts on the construction site. The article outlines the usefulness of the sketch as a tool that an architect can use, basing on the examples provided by contemporary creators of architecture.

PL

Szkic architektoniczny jest nieodłącznym elementem procesu kreacji przestrzeni architektonicznej, towarzysząc jej na każdym etapie powstawania zarówno idei, jak i samego dzieła. Jest przydatny jako element zapisu myśli architekta, jako element prezentacji w kontaktach z zamawiającym, ale również jako uzupełniające narzędzie w procesie nadzoru nad wznoszeniem obiektu. Dzięki swej wieloznaczności jest elementem pobudzającym wyobraźnię na etapie wstępnym powstawania projektu, a jednocześnie dzięki łatwości tworzenia szkicu jest najprostszym sposobem kontaktu i przekazu myśli również na placu budowy. Artykuł przedstawia przydatność szkicu jako narzędzia w pracy architekta na przykładach twórczości współczesnych twórców architektury.

9

Renzo Piano Museums. Sketch as synthesis of thought

Żuk P.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2015

|

Y. 112, iss. 4-A

129--136

EN

Renzo Piano believes that freehand drawing gives freedom, it is instinctive, and its imperfection provokes change and continuous improvement. The briefness of the sketch forces us into a synthetic way of thinking and to capture only the essence of things. Based on examples of Renzo Piano’s works from different periods, we can observe the evolution of his very personal vision of the museum, his thinking about form, the relationship with the environment, with the audience and finally his approach to issues of natural lighting in an exhibition space.

PL

Renzo Piano uważa, że odręczny rysunek daje wolność, jest instynktowny, a jego niedoskonałość prowokuje do wprowadzania zmian i ciągłego ulepszania. Lakoniczność szkicu zmusza do syntetycznego myślenia i uchwycenia istoty rzeczy. Na przykładach autorskich rysunków z różnych okresów twórczości można zaobserwować, jak rozwija się jego bardzo osobista wizja muzeum, myślenie o formie, relacji z otoczeniem, z widzem czy w końcu podejście do kwestii oświetlenia naturalnego przestrzeni ekspozycyjnej.

10

Drawing – the art of portraying space

Malinowska-Petelenz B.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2015

|

Y. 112, iss. 4-A

195--201

EN

Drawing is the easiest language to communicate. It is the fastest and most personal way to write down fleeting thoughts, creative plans, ideas, impressions, or momentary revelations. It is also a tool needed for shaping sensitivity – a long-lasting process, irreplaceable with any computer. This sensitivity is needed to read works of art. Architectural masterpieces are also read through images - while images are captured in our memory with drawings. The author reflects on the role of drawing in recording and memorizing space in all of its scales: from the landscape interior to the architectural detail.

PL

Rysunek jest najprostszym językiem porozumiewania się. To najszybszy i najbardziej osobisty sposób zapisu ulotnej myśli, twórczego zamysłu, idei, wrażenia czy chwilowego olśnienia. To również narzędzie potrzebne do kształtowania wrażliwości – wieloletniego procesu, którego żaden komputer nie zastąpi. Ta wrażliwość potrzebna jest do odczytywania dzieł sztuki. Dzieło sztuki architektonicznej również czytamy poprzez obraz – obraz zaś utrwalamy w pamięci właśnie za pomocą rysunku. Refleksje autorki dotyczą roli rysunku w zapisywaniu i zapamiętywaniu przestrzeni we wszystkich jej skalach: od wnętrza krajobrazowego aż po architektoniczny detal.

11

Art courses at the Faculty of Architecture at Białystok University of Technology

Łodziński P.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2015

|

Y. 112, iss. 4-A

147--151

EN

This paper presents the Chair of Fine Arts at the Faculty of Architecture at Białystok University of Technology. The article describes how this unit was established and presents some reflections on the teaching of arts courses, which, in the author’s opinion, help students to find their own technique of freehand drawing needed to record their creative thinking at all stages of architectural design.

PL

Artykuł prezentuje Katedrę Sztuki na Wydziale Architektury Politechniki Białostockiej. Opisano historię powstania katedry oraz refleksje dotyczące nauczania przedmiotów plastycznych, które w przekonaniu autora pomagają studentom w poszukiwaniu ich własnego warsztatu odręcznego rysunku, potrzebnego przy zapisie myślenia twórczego na wszystkich etapach projektowania architektonicznego.

12

Architect's free hand drawing as a form of presenting the art of space shaping as illustrated by the example of the author's profession

Olenderek M.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2015

|

Y. 112, iss. 4-A

279--283

EN

What was and still is free hand drawing as an architect's tool for conveying the vision of an object, presenting the concept of creating, shaping the balance between the constructive matter and the creative abilities of the maker? Drawing serves as a presentation of an idea. The architect’s draught is the result of a dialogue between thought, hand and an idea. Creating without emotion is not art. Drawing is only a form of recording. It is an endless act of perfecting the author's work. This text presents the main stages of development, examples of artistic narration, which is an alternative to the individual form of constructing conceptions of space and its critical factors. This article aims to explain the relations between life and art, which are analysed through two similar problems: how to successfully influence the investor's senses through the use of the drawing art. The author (through presenting the rank of drawing in his profession) aims to prove, that the architect's freehand drawing stimulates imagination, sensitivity, spirituals values, traditional aesthetics. It emphasizes colour, rhythm, order and dynamism. A work doesn't have to be created in the virtual world to become the full interaction between the inner and outer factors. The architect's freehand drawing reflects the unconstrained creation of the mind concerning the status of the form in space as an artistic event.

PL

Czym był i jest rysunek jako narzędzie towarzyszące architektowi w procesie przedstawiania wizji obiektu, obrazujące koncepcję tworzenia, kształtowania równowagi pomiędzy tworzywem budowlanym a możliwościami kreacyjnymi twórcy? Rysunek służy prezentacji idei. Szkic architekta jest owocem dialogu pomiędzy myślą, ręką i ideą. Tworzenie bez emocji nie jest sztuką. Rysunek jest jedyną formą zapisu bezpośredniego. Jest aktem nieustannego dążenia twórcy do doskonałości dzieła. W tekście przedstawiono główne etapy rozwoju, przykłady artystycznych narracji alternatywnych wobec indywidualnej formy konstruowania wyobrażeń o przestrzeni i krytycznych do niej odniesień. Przedmiotem artykułu jest próba wyjaśnienia relacji życia i sztuki, rozpatrywanych przez dwa uzupełniające się problemy, na ile obecność szkicu autorskiego gwarantuje oryginalność i niepowtarzalność dzieła i jak można skutecznie działać poprzez sztukę graficzną na zmysły inwestora. Autor przez pokazanie rangi szkicu architektonicznego w jego praktyce zawodowej pragnie dowieść, że rysunek odręczny architekta pobudza wyobraźnię, wrażliwość, odnosi się do wartości duchowych, estetyki, podkreśla barwność, porządek, rytmiczność i dynamizm. Dzieło niekoniecznie musi powstać w świecie wirtualnym, aby być pełną interakcją czynników wewnętrznych i zewnętrznych. Rysunek odręczny architekta stanowi odwzorowanie swobodnej kreacji mózgu dotyczącej notowania formy w przestrzeni jako wydarzenia artystycznego.

13

Freehand drawing for understanding and imagining urban space in design education

Bradecki T., Stangel M.

Architecture Civil Engineering Environment

|

2014

|

Vol. 7, no. 2

5--14

EN

Architects and urban designers use freehand drawings as an important mean for observing, understanding, and envisioning urban space. Despite advancements in computer techniques, freehand drawing remains a quick, efficient and handy tool for urban design. Drawing the city is a broad subject, which covers several aspects of urban design: from analyses of the urban structure and morphology of urban spaces, visualizing ideas through diagrams and schematics, to producing artist impressions of the desired look and feeling of the designed spaces. Elements of freehand drawing, when adequately used together with photography and computer techniques, can produce meaningful representation of urban regeneration strategies, in paired images showing specific places “before and after”. While computer generated visualizations have became a commonly used, standard way of representing architectural and urban design projects, they are often too defined and too explicit. Freehand drawing on the other hand has the advantage of being less defined, more ideogramatic and impressionist, which gives the designer more flexible means for exploring various design aspects and possibilities. This paper presents experiences in urban design drawing from authors own design and academic experiences, with a particular focus on recent experiences from working as tutors in an international and multicultural environment within the intensive summer program “Let’s Exchange HERitage of Our CULture – Drawing as Communication Tool of Students of architecture/engineers from European UniversitiES – HERCULES”.

PL

Architekci i urbaniści używają rysunku odręcznego jako narzędzia obserwacji, analizy i ukazywania możliwości kształtowania przestrzeni miejskiej. Pomimo rozwoju technik komputerowych, rysunek odręczny pozostaje szybkim, wydajnym i dogodnym narzędziem projektowym. Rysowanie miasta to szeroki temat, obejmujący szerokie spektrum zagadnień, takich jak analiza struktury i morfologii przestrzeni miejskich, wizualizacja idei za pomocą schematów i diagramów, tworzenie artystycznych wyobrażeń (wizualizacji) pożądanego wyglądu i atmosfery projektowanego miejsca. Elementy rysunku odręcznego umiejętnie połączone z analizą fotograficzną i technikami komputerowymi mogą stanowić poręczne narzędzie w procesach rewitalizacji przestrzeni miejskiej, m.in. poprzez zestawienia fotografii istniejących miejsc z rysunkami z naniesionymi, pożądanymi zmianami. Choć wizualizacje komputerowe upowszechniły się jako standardowa forma prezentacji projektów, są one nieraz zbyt dosłowne i jednoznaczne, czy wręcz siermiężne. Natomiast rysunek odręczny, jako bardziej niejednoznaczny i impresyjny, daje projektantowi bardziej elastyczny środek wyrazu, który pozwala na poszukiwanie różnych możliwości projektowych.Wartykule zaprezentowane zostały autorskie doświadczenia z użycia rysunku odręcznego w procesach projektowania urbanistycznego i z zajęć edukacyjnych. W szczególności opisano doświadczenia z pracy jako tutorzy w międzynarodowym i wielokulturowym środowisku podczas intensywnego kursu letniego HERCULES, organizowanego pod hasłem „Wymieńmy się naszym dziedzictwem kulturowym – rysunek odręczny jako środek komunikacji studentów architektury/budownictwa z uczelni europejskich”.

14

Rysowanie jako forma myślenia

Zwolak-Ferber K.

Przestrzeń i Forma

|

2012

|

nr 18

115--128

PL

Rysunek na przestrzeni wieków ulegał rozmaitym przeobrażeniom, zmieniały się techniki, materiały, formy i obszary jego zastosowania. Niezmienna była natomiast rola, jaką od-grywał w kształtowaniu myślenia, stanowiąc nośnik myśli, którą można odczytać i na nowo przetworzyć. Rysunek architektoniczny jest jedną z form przedstawiania i ze względu na swoje zastosowanie jest wyjątkowo skoncentrowany na procesie intelektualnym jakim jest projektowanie.

EN

Throughout the centuries, drawing has undergone various transformations, changing techniques, materials, forms and areas of application. The unchanged was the role which it has played in shaping the thinking, acting as a carrier of thinks which can be read and re-processed. Architectural drawing is a form of submission and due to its use is extremely focused on what is an intellectual process design.

15

Szkic - język projektowania architektonicznego

Asanowicz A.

Zeszyty Naukowe Politechniki Białostockiej. Architektura

|

2008

|

Z. 21

9-19

PL

Analiza projektowania architektonicznego pokazuje, że istota twórczości zawiera się w kreacji w umyśle idei, które wcześniej nie istniały i obrazów, które nie mają swoich prototypów. Punkt początkowy kształtowania określonej formy przestrzennej jest całkowicie niedookreślony. Co więcej, nie jest znana liczba i charakter poszczególnych procedur na drodze od punktu początkowego do końcowego. Każdemu działaniu projektowemu towarzyszy pewien samodzielny produkt - względnie spoista forma wizualna: rysunek, szkic, komentarz, makieta. Twórczość architektoniczna ma do swej dyspozycji specyficzny słownik, zarówno werbalny, jak i graficzny. W procesie komunikacji szczególne znaczenie ma zarówno dokładność, jak i bogactwo treści obrazów graficznych. Rysunek to nie tylko instrument zawodowej komunikacji, ale istotne jądro twórczości, tak jak tylko w formie znakowej może realizować się idea czy myśl. Pogląd ten stał się ogólnie przyjętym paradygmatem projektowania architektonicznego.

EN

In the paper the role and place of sketch in the architectural design process will be discussed. Analysis of architectural design shows that the main aspects of creativity consist in creation in the mind of ideas which have not existed before and pictures which do not have any prototypes. Process of creation is a personal activity of the designer and it is realised in a way that is characteristic of him. A starting point of creation of a spatial form is ill-defined. What is more, designer does not know the number and character of separate procedures, which should be realized in the search process. New forms came into existence immediately and intuitively, or as a result of long process of searching. Each design activity is connected with a self-contained visual form: drawing, sketch, comments and mock up. In the architectural creation process a designer uses specific vocabulary, both verbal and graphical. In the process of communication precision, as well as richness of graphic images content, is especially important. Sketch is not only a tool in professional communication, but also an essential heart of creativity. Ideas may be visualised only by graphic symbols. This thesis becomes a general paradigm of architectural design. In the paper statements concerning usefulness or unusefulness of well known architects' sketches are presented.