Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Wpływ zanieczyszczeń komunikacyjnych na zawartość wybranych substancji w drewnie i korze morwy białej (Morus alba L.)

Krutul D., Zielenkiewicz T., Gawron J., Radomski A., Antczak A., Drożdżek M., Zawadzki J.

Przemysł Chemiczny

|

2018

|

T. 97, nr 7

1102--1108

PL

Badano wpływ zanieczyszczeń komunikacyjnych na zawartość wybranych substancji w drewnie i korze morwy białej (Morus alba L.). Przeprowadzone badania wykazały, że zawartość substancji ekstrakcyjnych była większa w drewnie strefy twardzieli w stosunku do ich zawartości w drewnie strefy twardzieli przyrdzeniowej i w drewnie strefy bielu. Skażenie środowiska zanieczyszczeniami komunikacyjnymi przy drodze szybkiego ruchu wpłynęło na zwiększenie zawartości substancji mineralnych w drewnie twardzieli przyrdzeniowej w odniesieniu do drewna strefy twardzieli i strefy bielu, jak również na zwiększenie ich zawartości w korze. Kora charakteryzowała się 2–6-krotnie większą zawartością azotu w stosunku do badanych stref drewna. Skażenie środowiska zwiększyło zawartość jonów siarczanowych (SO4 2-) w korze i drewnie oraz zmieniło ich rozmieszczenie na przekroju poprzecznym pnia, a także zwiększyło zawartość jonów wodorofosforanowych (HPO4 2-) w drewnie strefy bielu, niezależnie od wysokości badanego przekroju poprzecznego. Zawartość jonów HPO4 2- w korze zwiększała się ze wzrostem wysokości pnia.

EN

The trunk of a tree that grew about 3 m from the express way in central Poland was cut into 200 mm high disks and then studied for extractives, mineral substances, N and NO3 -, SO4 2- and HPO4 2- anions in disks obtained from different heights of the trunk (in the range of 0.1–2.2 m from the ground) as well as from zones located at different distances from the trunk core. The content of the extractives (eluted with a mixt. of EtOH and C6H6 1:1 by vol.) was the largest in samples from zones located near core similarly to the content of the analyzed anions. The bark samples had the highest contents of minerals and N. The contents strongly depended on the sampling height.

2

Substancje endokrynnie aktywne: występowanie, zagrożenia i metody ich oznaczania

Szewczyńska M., Dobrzyńska E.

Przemysł Chemiczny

|

2018

|

T. 97, nr 2

230--237

PL

Przedstawiono wybrane zagadnienia związane z występowaniem substancji endokrynnie aktywnych w środowisku. Omówiono charakterystykę i zagrożenia związane z ich występowaniem na przykładzie ftalanów i alkilofenoli. Przedstawiono metody pobierania, ekstrakcji i oznaczania alkilofenoli i ftalanów w różnych próbkach środowiskowych, w tym w powietrzu.

EN

A review, with 59 refs., of methods for sampling, extn. and detn. of alkylphenols and phthalates in various environmental mediums, including air.

3

Ecological safety of the Baltic Sea in the aspects of corrosive reprocessing of containers with toxic warfare agents

Fabisiak J., Jurczak W., Szubrycht G., Zaremba M.

Journal of KONBiN

|

2018

|

No. 45

27--44

EN

Issue of Corrosion of chemical ammunition dumped in Baltic Sea after WW2 is actual because of recent accidents involving contamination of fish, burns of fishermen and uncautious beach – goers by substances released from chemical ammunition show the need of taking counteractions. This poses a question, if extraction of these dangerous cartridges is possible in safe way without unsealing containers and releasing chemical measures into the environment. The aim of this paper is to examine corrosion rate of chemical munitions materials (in mm/year). This rate allows valuation of time period in which chemical containers remain sealed. In addition paper presents analysis of possibility of safe extraction of chemical ammunition without environment contamination.

PL

Problem korozji amunicji chemicznej zatopionej w morzach po II-giej wojnie światowej, szczególnie w Morzu Bałtyckim jest aktualny. Liczne przypadki skażeń ryb, poparzeń rybaków i nieostrożnych plażowiczów substancjami wydostającymi się z zatopionej chemicznej amunicji dowodzą, że potrzebne jest przeciwdziałanie. Jednym z ważniejszych elementów jest wyznaczenie szybkości roztwarzania korozyjnego materiałów zastosowanych na konstrukcje pojemników z BŚT (beczek i pocisków). Wyniki badań zawartych w artykule dotyczą szybkości korozji (w mm/rok) tych materiałów. Szybkość roztwarzania korozyjnego daje możliwość szacowania czasokresu utrzymania szczelności (trwałości) tych konstrukcji. Jednocześnie, celem prowadzonych badań jest ocena możliwości bezpiecznego wydobycia amunicji z BŚT zatopionej w Morzu Bałtyckim bez skażenia środowiska.

4

Adsorbent z węgla brunatnego do usuwania rtęci ze spalin

Jastrząb K., Stelmach S., Sobolewski A.

Energetyka

|

2018

|

nr 10

545--552

PL

Rtęć jest toksycznym, śladowym pierwiastkiem wykazującym znaczną aktywność chemiczną i biologiczną. W wyniku coraz bardziej intensywnego rozwoju cywilizacyjnego emisja rtęci pochodzącej ze źródeł antropogenicznych uległa na przestrzeni ostatnich dziesięcioleci zwielokrotnieniu, powodując poważne i groźne dla organizmów żywych, w tym ludzi, skażenie środowiska w skali globalnej. Spośród możliwych do wykorzystania środków technicznych, pozwalających na ograniczenie emisji rtęci i jej związków do powietrza, w Instytucie Chemicznej Przeróbki Węgla w Zabrzu szczególną uwagę poświęca się wykorzystaniu w tym celu adsorbentów węglowych. W artykule zaprezentowano wybrane wyniki ostatnich prac w tym obszarze, obejmujące opracowanie technologii wytwarzania taniego adsorbentu węglowego i wstępną ocenę jego zdolności adsorpcyjnych względem rtęci i jej związków. Wykazano, że w technologii cyrkulującego złoża fluidalnego można wykorzystując wstępnie przygotowany węgiel brunatny wytworzyć adsorbent, który charakteryzuje się cechami fizykochemicznymi umożliwiającymi jego zastosowanie w instalacjach wtrysku pylistych adsorbentów do kanałów spalinowych.

EN

Mercury is a toxic trace element characterized by significant chemical and biological activity. As a result of more and more intensive civilizational development, the emission of mercury coming from anthropogenic sources has been multiplied over the past decades, effecting in serious and dangerous for living organisms, including humans, pollution of the environment on a global scale. From among usable technical means that can reduce emission of mercury and its compounds from atmosphere, a special attention in the Instytut Chemicznej Przeróbki Węgla (Institute for Chemical Processing of Coal) in Zabrze is paid to application of coal adsorbents for this purpose. Presented are selected results of recent works concerning this issue and including the development of production technology of a cheap coal adsorbent as well as the preliminary assessment of its adsorption abilities towards mercury and its compounds. Shown is that with the application of the circulating fluidised bed technology it is possible to produce, using the preconditioned lignite, an adsorbent characterized by physico-chemical properties enabling its use in installations serving to inject powdered adsorbents into flue ducts.

5

Czy istnieje idealny wskaźnik zanieczyszczeń środowiska wodnego? Cz. 3 - składniki środków higieny osobistej, substancje intensywnie słodzące oraz niedozwolone substancje odurzające jako potencjalne markery z grupy nowo pojawiających się zanieczyszczeń

Kempińska D., Namieśnik J., Kot-Wasik A.

Analityka : nauka i praktyka

|

2018

|

nr 2

60--66

PL

Człowiek, poprzez swoją codzienną działalność, generuje do środowiska wiele substancji należących do grupy nowo pojawiających się zanieczyszczeń. Ich liczba i zawartość w danym elemencie środowiska zależy od wielu czynników. Jednym z nich jest dostępność na rynku towarów, które je zawierają, oraz częstotliwość i wykorzystywania. A w przypadku produktów spożywczych – częstotliwość ich spożywania. Oprócz tego związki z grupy nowo pojawiających się zanieczyszczeń są często niepodatne na procesy oczyszczania ścieków oraz charakteryzują się trwałością w środowisku wodnym. Z tego względu należałoby się zastanowić, czy zasługują one na miano idealnego wskaźnika zanieczyszczeń.

6

Environmental Risks Related to the Recovery and Recycling Processes of Waste Electrical and Electronic Equipment (WEEE)

Generowicz A., Iwanejko R.

Problemy Ekorozwoju

|

2017

|

Vol. 12, nr 2

181--192

EN

The idea of sustainable development imposes waste management tasks that can be solved only using a systemic approach. It requires that municipal waste management is carried out in a technically correct manner, is economically efficient, socially acceptable, with no negative effect to the natural environment and takes into account economy of all waste streams, including electrical and electronic waste (E-waste). A relentless pursuit of comfort, quality of life as well as rapid technological changes result in products of a shorter life cycle, which quickly become just electro scraps. There are many of them with a different composition. E- waste may include e.g. toxic metals, which if released to the environment may pose a threat to human life and health. At the same time, recovery of valuable secondary raw materials complies perfectly with implementation of the principles of sustainable development. In recent decades, the risk assessment for the natural environment and decision-making strategies have become a target of intense and complex research undertaken also in the waste management area. The main objective of risk assessment is providing a rational basis to make unbiased decisions about the system. The article attempts to identify and assess risks of an environmental impact resulting from negligence or operational disturbances in a system of recovery and recycling of electrical and electronic waste.

PL

Filozofia zrównoważonego rozwoju narzuca gospodarce odpadami zadania, które mogą być rozwiązane tylko w przypadku traktowania jej w sposób systemowy. Ujęcie systemowe wymaga zapewnienia aby gospodarka odpadami komunalnymi była rozwiązana w sposób technicznie poprawny, ekonomicznie efektywny, społecznie akceptowany i nie oddziaływujący negatywnie na środowisko przyrodnicze oraz uwzględniała gospodarkę wszelkimi strumieniami odpadów, w tym również zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym. Nieustające dążenie do komfortu, poprawy jakości życia oraz gwałtowny postęp technologiczny, powodują powstawanie produktów o coraz krótszym cyklu życia, które stają się właśnie elektrozłomem. Poza faktem, że jest ich dużo istotne znaczenie ma również ich skład. Elementy elektrozłomu zawierają m.in. metale toksyczne, których uwolnienie do środowiska może wpłynąć na jego skażenie, co w rezultacie będzie stanowić zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi. Równocześnie odzysk tych cennych surowców wtórnych wpisuje się w realizację zasad zrównoważonego rozwoju. Ocena ryzyka dla środowiska naturalnego i strategii podejmowania decyzji w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat stają się celem intensywnych i złożonych badań, podejmowanych również w zakresie gospodarowania odpadami. Zasadniczym celem oceny ryzyka jest dostarczenie racjonalnych podstaw do podejmowania wyważonych decyzji dotyczących danego systemu. W artykule podjęto próbę rozpoznania i oszacowania ryzyk oddziaływania na środowisko naturalne wynikających z zaniedbań lub nieprawidłowości funkcjonowania systemu odzysku i recyklingu odpadów elektrycznych i elektronicznych.

7

Toksyczność - parametr sumaryczny do oceny obciążenia danego elementu środowiska przez ksenobiotyki

Wieczerzak M., Kudłak B., Namieśnik J.

Analityka : nauka i praktyka

|

2017

|

nr 4

54--58

PL

Intensywny rozwój cywilizacji w dużej mierze przyczynił się do zwiększenia stopnia skażenia środowiska substancjami różnego pochodzenia. Zjawisko to zyskało miano antropopresji i jest rezultatem praktycznie wszystkich przejawów działalności człowieka.

8

Czy istnieje idealny wskaźnik zanieczyszczeń środowiska wodnego? Cz. 1 - klasyczne parametry jakości wody

Kempińska D., Namieśnik J., Kot-Wasik A.

Analityka : nauka i praktyka

|

2017

|

nr 4

68--75

PL

Źródłem skażenia środowiska wodnego przez ksenobiotyki oraz drobnoustroje chorobotwórcze są odpady pochodzące z gospodarstw domowych, rolnictwa, przemysłu i turystyki. Znajomość źródeł emisji zanieczyszczeń jest niezbędna do podjęcia skutecznych przedsięwzięć zapobiegających degradacji ekosystemów wodnych. Do oceny stopnia skażenia środowiska zaczęto wykorzystywać tak zwane markery, nazywane inaczej wskaźnikami lub znacznikami. Ale czy istnieje uniwersalny wskaźnik umożliwiający rzetelne oszacowanie zagrożenia?

9

Potencjał możliwości zastosowania biowęgla w procesie rekultywacji gleb zdegradowanych

Antczak D.

Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Politechnika Opolska

|

2016

|

nr 359, z. 9

7--8

EN

In the world a problem of the soil pollution grows. It is extorting need for their rehabilitation. Currently the most important fact is that the methods used should be cheap, productive and long-lasting. Biochar can be used in rehabilitation of soils. It has many advantageous features such as absorption from the soil a heavy metals or pesticides. There is a need for broader studies of biochar for use in the process of rehabilitation.

10

Wpływ samochodów ciężarowych na skażenie środowiska

Mysłowski J.

Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe

|

2015

|

R. 16, nr 6

156-159

PL

W artykule opisano problematykę skażenia środowiska pyłem zawieszonym PM 10 w wyniku działalności transportowej. Przedstawiono wpływ samochodów ciężarowych dużej ładowności na wyniki przeprowadzonych badań symulacyjnych i określono główne czynniki determinujące go.

EN

The paper describes the problems of environmental pollution by particulate matter PM 10 as a result of transport activity. Shows the effect of heavy duty trucks on the results of simulation studies and identifies the main factors determining it.

11

Małe jest piękne czyli technika SPE w pośrednim badaniu specjacji talu

Biaduń E., Krasnodębska-Ostręga B.

Analityka : nauka i praktyka

|

2015

|

nr 2

34--38

PL

Tal jest rzadkim, ale bardzo "toksycznym" metalem, jego komercyjne wydobycie powoduje wzrost skażenia środowiska. Występuje głównie jako domieszka rud siarczkowych cynku, ołowiu oraz żelaza. Ze względu na wysoką zdolność do migracji TL(l) z hałd odpadowych może z łatwością przedostawać się do wód gruntowych, a następnie zostać akumulowany przez rośliny i włączyć się do łańcucha pokarmowego.

12

Wielokryterialna analiza porównawcza pojazdu z silnikiem spalinowym i pojazdu z silnikiem elektrycznym pod względem funkcjonalności oraz skażenia środowiska

Gawrońska D.

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2014

|

z. 68

153--169

PL

W artykule przedstawiono analizę samochodów napędzanych silnikiem spalinowym oraz silnikiem elektrycznym ze względu na podstawowe parametry techniczne oraz skażenie środowiska. Ponieważ kryteria oceny pojazdów są zarówno kryteriami ilościowymi, jak i jakościowymi, posłużono się teorią zbiorów rozmytych. Na tej podstawie utworzono model rozmyty analizy porównawczej pojazdów.

EN

This paper presents an analysis of the internal combustion engine-powered vehicles and power because of the basic technical and environmental pollution. Since the criteria for assessing the vehicles are both quantitative criteria and qualitative, were used in the theory of fuzzy sets. On this basis, established a comparative analysis of fuzzy model vehicles.

13

Pomiar biokoncentracji zanieczyszczeń w ocenie skażenia środowiska, narażenia organizmów oraz prognozowaniu ekologicznych efektów zanieczyszczeń

Bonda-Ostaszewska E.

Ekonomia i Środowisko

|

2014

|

nr 2

288--297

PL

Koncepcja zrównoważonego rozwoju zakłada taki sposób zaspokajania potrzeb współczesnego człowieka, który nie ogranicza możliwości zaspokojenia potrzeb przez przyszłe generacje. Oznacza to, że każde współczesne działanie mające na celu polepszenie jakości życia powinno odbywać się w trosce o zachowanie równowagi przyrodniczej oraz trwałości podstawowych procesów przyrodniczych. Nie da się ukryć, że rozwój gospodarczy pociąga za sobą intensywną chemizację środowiska. Rozwój komunikacji i przemysłu oznacza wzrost emisji spalin oraz wytwarzania odpadów przemysłowych, podnoszenie wydajności produkcji rolnej nieodłącznie związana jest z wprowadzaniem do środowiska substancji chemicznych w postaci nawozów sztucznych czy środków ochrony roślin. Stały wzrost populacji ludzkiej związany z podniesieniem jakości życia to dodatkowo zwiększenie ilości odpadów komunalnych. Wszystkie zanieczyszczenia mogą potencjalnie oddziaływać na organizmy bytujące w danym środowisku, co w efekcie może prowadzić do zaburzenia równowagi w ekosystemach. Aby przeciwdziałać temu zjawisku koniecznością staje się więc stałe monitorowanie wpływu zanieczyszczeń na systemy biologiczne.

EN

Intensive environmental contamination by chemicals caused by human activities makes the monitoring of biological systems response necessary. It is difficult to predict the effects of pollutants basing only on measuring their concentrations in the abiotic environment. Toxic effects of pollutant are determined by its bioavailability for the accumulation in the body. Measurement of bioconcentration of pollutants in organisms is one of the types of biomonitoring. This allows the tracking the distribution of pollutants in the environment, not only allowing the assessment of environmental pollution, but also the real threat posed by these pollutants for the organisms living in this environment. Monitoring of bioconcentration of pollutant in conjunction with the analysis of their physiological effects and trophic relationships in ecosystems allows the prediction of ecological effects of pollution.

14

Adsorption of sodium cyanide on activated carbon

Stelmaszuk W

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2012

|

Tom 14

225--246

PL

Katastrofy i awarie chemiczne spowodowały wielokrotnie skażenie środowiska przyrodniczego, zatrucia i śmierć ludzi. Zagrożenie skażeniami ludności i środowiska naturalnego można rozpatrywać w czterech aspektach: zatruć ludzi i skażeń w zakładach stosujących cyjanki w procesach technologicznych, awarii i katastrof chemicznych, akcji terrorystycznych i dywersyjnych z zastosowaniem trucizn sabotażowo- dywersyjnych, działań wojennych z zastosowaniem środków trujących lub w wyniku których zostaną uszkodzone zakłady i instalacje stosujące cyjanki w procesach technologicznych. Zbadano adsorpcję cyjanku sodu z roztworów wodnych na polskich przemysłowych węglach aktywnych ML, CWZ-3, Cf, AG-5, AG-2u, N, AHD oraz węglach aktywnych otrzymanych przez autora w warunkach laboratoryjnych WP/W, WS-10, WS-11, WS-12, WS-13, WS-14, WS-15, WS-16. Izotermy adsorpcji cyjanku sodu dla wyżej wymienionych węgli aktywnych wyznaczono dla szeregu stężeń początkowych od 10 mg/dm3 do 1000 mg/dm3 (ML, CWZ-3, Cf, AG-5, AG-2u, N, AHD) oraz dla stężeń początkowych od 10 mg/dm3 do 1500 mg/dm3 (WP/W, WS-10, WS-11, WS-12, WS-13, WS-14, WS-15, WS-16) dla ustalonej równowagi sorpcyjnej. Do opisów procesu adsorpcji cyjanku sodu z roztworów wodnych z wykorzystaniem węgli aktywnych zastosowano równania izoterm adsorpcji Freundlicha, Langmuira, BET, Dubinina-Astachowa – wyznaczono współczynniki wymienionych równań. W oparciu o równania izotermy adsorpcji Langmuira i BET wyznaczono pojemności warstwy adsorpcyjnej oraz powierzchnie właściwe sorbentów. Stwierdzono, że najwyższe pojemności sorpcyjne w stosunku do cyjanku sodu posiadają węgle aktywne WS-14, WS-15, WS-12 i ML, najniższe zaś węgle AHD oraz N. Wykazano, że wielkość adsorpcji cyjanku sodu na badanych węglach aktywnych zależna jest od wartości współczynników k oraz n równania Freundlicha. Większa wartość współczynnika k odpowiadała większej pojemności adsorpcyjnej węgla aktywnego. W ujęciu termodynamicznym współczynnik n równania Freundlicha jest przyjmowany jako stała oddziaływania między adsorbowanymi cząsteczkami. Zwykle n jest większe od jedności, co oznacza, że adsorbowane molekuły odpychają się. Stała B równania Dubinina-Astachowa (dla n = 1) może więc zostać przyjęta jako wielkość określająca siłę wzajemnego odpychania się adsorbowanych cząsteczek. Do analizy procesu adsorpcji cyjanku sodu z roztworów wodnych z uwzględnieniem parametrów energetycznych (E), granicznej pojemności adsorpcyjnej (Va) i struktury mikroporowatej (B) zastosowano równanie Dubinina-Astachowa. Ustalono zależności pomiędzy wartością stałej B = (2,303R/E)n równania Dubinina-Astachowa (dla wykładnika potęgowego n = 1) a współczynnikiem 1/n równania Freundlicha. Stwierdzono, że większej wartości współczynnika n równania Freundlicha odpowiada mniejsza wartość stałej B. Im więc jest mniejsza wartość stałej B (dla n = 1 i danego węgla) tym wzajemne oddziaływania cząsteczek adsorbatu jest intensywniejsze. Zależność stałej B równania Dubinina-Astachowa od stałej 1/n równania Freundlicha może być opisana wzorem: B • 102 = 1,27/n. Wyznaczono według równania Dubnina-Astachowa, charakterystyczną energię adsorpcji E dla analizowanych węgli aktywnych. Dla wykładnika potęgowego n = 1 równania DA wynoszą one od 4,07 kJ/mol dla węgla Cf do 12,86 dla węgla ML i 13,99 dla węgla WS-13, dla n = 2 wartości parametru energetycznego E wynoszą od 15,17 kJ/mol do 27,29 kJ/mol, zaś dla n = 3 wartość E zawiera się w granicach od 21,57 kJ/mol do 30,18 kJ/mol. Graniczna wielkość adsorpcji ao i graniczna objętość adsorpcyjna Va wraz ze wzrostem wykładnika potęgowego równania Dubinina-Astachowa zmniejsza się, co prowadzi do wniosku, że liczba moli (tj. ao) potrzebna do zapełnienia ciekłym adsorbatem mikroporów 1 grama adsorbenta zmniejsza się wraz ze wzrostem wykładnika potęgowego równania Dubinina-Astachowa. Współczynniki korelacji dla wszystkich analizowanych izoterm adsorpcji jest wysoki i bliski jedności. Świadczy to o wysokiej zgodności danych eksperymentalnych adsorpcji cyjanku sodu z roztworów wodnych z równaniami Freundlicha, Langmuira, BET i Dubinina-Astachowa.

15

Postępowanie w nagłych i nadzwyczajnych zagrożeniach

Rak J. R.

Zeszyty Naukowe Politechniki Rzeszowskiej. Budownictwo i Inżynieria Środowiska

|

2011

|

z. 58, nr 4

267-279

PL

Katastrofa jest to zdarzenie nadzwyczajne ze znaczną liczbą poszkodowanych i rozległymi skutkami ekologicznymi, często o charakterze transgranicznym. W pracy przedstawiono podstawowe definicje związane z zatruciami, skalą zdarzeń niepożądanych i działaniem substancji chemicznych. Krótko scharakteryzowano medycynę katastrof oraz pomoc medyczną dla poszkodowanych w wypadku skażenia środowiska. Zaprezentowano skale: oznak życia, ciężkości urazów i prawdopodobieństwa przeżycia. Dynamiczny charakter katastrof oddziałuje na czynniki psychologiczne osób poszkodowanych. Wyróżnia się tu reakcje indywidualne i zbiorowe - związane z zachowaniem tłumu podczas nadzwyczajnych zagrożeń. Przedstawiono również public relations w sytuacjach kryzysowych. Odniesiono się do akcji pomocy humanitarnej realizowanych w ramach misji, projektów i programów wodnych. Wskazano fenomen splotu pozornych sprzeczności w sytuacjach kryzysowych: ochotniczości i zawodowstwa w udzielaniu pomocy, bohaterstwa i anonimowości, hardości i posłuszeństwa, a także wolności i dobrowolnego uznania hierarchicznych struktur. Treść pracy daje pogląd na temat postępowania w nagłych i nadzwyczajnych zagrożeniach technicznych i środowiskowych.

EN

Disaster is an exceptional event with a significant number of victims and large-scale ecological effects often of a transboundary nature. The paper presents the basic definitions related to poisoning, the scale of undesirable events and effects of chemical substances. Disaster medicine has been briefly characterized. Medical assistance for victims in the case of environmental contamination has been discussed. The following scales were presented: signs of life, injury severity and probability of survival. The dynamic nature of disaster affects the psychological factors of victims. Individual and collective reactions are distinguished. The collective reactions are related to the behaviour of the crowd during emergencies. Public relations in crisis situations were presented. The humanitarian aid operations carried out in the mission, projects and programs of water were discussed. The phenomenon of combination of apparent contradictions in crisis situations was shown: volunteerity and professionalism in helping, heroism and anonymity, pride and obedience, as well as freedom and voluntary recognition of hierarchical structures. The paper provides an overview of procedures taken in sudden and extraordinary technical and environmental threats.

16

The station of detecting, monitoring and spatial analysis of contaminations applying remote sensing and geophysical methods

Klewski A., Sanecki J., Klewska W., Stępień G.

Zeszyty Naukowe / Akademia Morska w Szczecinie

|

2011

|

nr 28 (100) z. 1

41-47

EN

In the article, the authors presented the conception of station for detection, location and analysis of ground and soil contamination. The mobile station of detecting and spatial analysis of ground contamination integrates apparatus applied in remote sensing and geophysical measuring. The remote sensing part of the station is based on hyperspectral remote sensing system which uses differential measurement of reflection coefficients of polluted and non-polluted surfaces. The geophysics part of the station involves two non-invasive methods: the radar and electro resistivity tomography (measurements of EM waves propagation in ground – water environment). These methods are complementary to each other. The integration of methods applied in two branches of science gives the entirely new possibilities of superficial ground contamination researches in connection with the depth of the contamination and its influence on underground structures such as: underground waters, water-bearing (aquiferous) layers, transmission or industrial installations. The interdisciplinary character of proposed method allows, through complex utilization of remote sensing and geophysics methods, to obtain a spatial and dynamic model of the contaminated terrain.

PL

W artykule zaprezentowano koncepcję stanowiska do wykrywania, lokalizacji i analizy skażeń gruntu i gleby. Mobilne stanowisko wykrywania i przestrzennej analizy skażeń gruntu integruje aparaturę wykorzystywaną w pomiarach teledetekcyjnych i geofizycznych. Część teledetekcyjna stanowiska oparta jest na hiperspektralnym systemie teledetekcyjnym, wykorzystującym różnicowy pomiar współczynników odbicia powierzchni skażonych i wolnych od zanieczyszczeń. Część geofizyczna stanowiska oparta jest na dwóch bezinwazyjnych metodach: georadarowej oraz tomografii elektrooporowej (pomiary rozchodzenia się fal EM w środowisku gruntowo-wodnym). Metody te uzupełniają się wzajemnie. Zintegrowanie metod wykorzystywanych w dwóch gałęziach nauki daje zupełnie nowe możliwości badania skażeń powierzchniowych gruntu w powiązaniu z głębokością skażenia i jego oddziaływaniem na struktury podziemne, takie jak: wody gruntowe, warstwy wodonośne czy instalacje przesyłowe lub przemysłowe. Interdyscyplinarność proponowanej metody pozwala, poprzez kompleksowe wykorzystanie metod teledetekcyjnych i geofizycznych, na uzyskanie przestrzennego i dynamicznego modelu skażonego terenu.

17

Defects and damage to support structures of big power transformers as a reason of soil contamination

Hulimka J., Dawczyński Sz.

Architecture Civil Engineering Environment

|

2009

|

Vol. 2, no. 3

101-108

EN

The paper presents selected problems of ecological safety of typical transformers footing structure. As a result of numerous faults caused by inappropriate design solutions as well as manufacturing and utilization, oil tanks being a part of support constructions very often do not meet conditions of tightness. Such a situation causes a threat of subsoil and underground water contamination with toxic oil. Based on many own observations, typical faults and damage have been presented and possibilities of their repair have been indicated.

PL

W artykule przedstawiono wybrane problemy ekologicznego bezpieczeństwa konstrukcji posadowienia typowych transformatorów. Wskutek licznych wad spowodowanych przez niewłaściwe rozwiązania projektowe, wykonawstwo i eksploatację, wanny olejowe wchodzące w skład konstrukcji wsporczych często nie spełniają wymaganych warunków szczelności. Taka sytuacja powoduje ryzyko skażenia toksycznym olejem podłoża i wód gruntowych. Bazując na licznych obserwacjach własnych, przedstawiono typowe wady i uszkodzenia oraz wskazano możliwości ich napraw.

18

Składowiska odpadów jako źródło skażenia mikrobiologicznego

Michałkiewicz M., Piskorek J.

Rynek Instalacyjny

|

2008

|

Nr 10

115--118

PL

Składowiska i wysypiska odpadów należą do grupy obiektów gospodarki komunalnej, do których zaliczamy również oczyszczalnie ścieków, punkty zlewcze ścieków, stawy ściekowe czy kompostownie odpadów. Cechą wspólną tych obiektów jest to, że najczęściej zlokalizowane są w bliskim sąsiedztwie osiedli ludzkich, co spowodowane jest niskim kosztem transportu nieczystości. Poza swoją zasadniczą pozytywną rolą służącą ochronie środowiska, oddziałują one także niekorzystnie na środowisko. Ich zakres oddziaływania obejmuje wody powierzchniowe i podziemne, powietrze, gleby oraz środowisko przyrody ożywionej, w tym także człowieka.

19

Occurrence of mercury in selected mushroom species from variously polluted regions in Poland

Żarski T. P., Krupa D., Żarska H., Budzińska-Wrzesień E., Majdecka T.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2008

|

Vol. 15, nr 9

1005-1009

EN

The aim of the study was to analyze the content of mercury in four mushroom species. Additional aim was to establish the relationship between environmental pollution and concentration of mercury in mushrooms. The content of mercury in mushrooms was determined by atomic absorption spectrophotometry. Mercury concentration in mushrooms was species-specific and depended on regions they grew in. The highest concentration of mercury was found in the king boletus and in that case it did not depend on sampling site. The highest levels of mercury in mushrooms were characteristic for Podkarpackie province.

PL

Celem pracy było ustalenie poziomu rtęci w powszechnie zbieranych i spożywanych gatunkach grzybów. Postanowiono ustalić, czy istnieje związek miedzy stopniem zanieczyszczenia środowiska a skażeniem grzybów rtęcią. Przebadano cztery gatunki grzybów: borowika szlachetnego, maślaka zwyczajnego, podgrzybka brunatnego i kurkę, Materiał stanowiły próbki 109 grzybów. Stężenie rtęci oznaczano metodą ASA. Skażenie rtęcią grzybów zależy od gatunku i regionu, w którym zostały zebrane. Najwięcej rtęci zgromadziły borowiki. Najwyższy poziom rtęci w we wszystkich gatunkach stwierdzono w województwie podkarpackim.

20

Site investigation and surveing as a key to brownfields redevelopment

Dawczyński S., Górski M., Krzywoń R.

Architecture Civil Engineering Environment

|

2008

|

Vol. 1, no. 4

141-146

EN

In Central and Eastern Europe countries degraded brownfields are very often located within big urban agglomerations, surrounded by areas inhabited by people. Due to their location they are usually attractive investment areas. However, redevel-opment of a degraded area is much more expensive and difficult than analogical investment in the area not utilised yet. Based on the experience gained during realisation of European programme regarding revitalisation of brownfields, the paper presents selected technical and environmental problems that occur in the process of degraded areas revitalisation. Particular attention was drawn to the problems of environment contamination, types of required tests and analyses identifying pollutions as well as characteristic of revitalisation process stakeholders including recognition of their needs.

PL

W państwach Europy Centralnej i Wschodniej zdegradowane tereny poprzemysłowe bardzo często znajdują się w obrębie dużych aglomeracji miejskich, w otoczeniu terenów zamieszkałych przez ludzi. Ze względu na swoją lokalizację są one zazwyczaj atrakcyjnymi terenami inwestycyjnymi. Jednakże ponowne zagospodarowanie terenu zdegradowanego jest znacznie bardziej kosztowniejsze i trudniejsze, niż analogiczna inwestycja w terenie dotychczas nie użytkowanym. Bazując na doświadczeniach uzyskanych w trakcie realizacji europejskiego programu dotyczącego rewitalizacji terenów poprzemysłowych, w artykule przedstawiono wybrane zagadnienia techniczne i środowiskowe występujące w procesie rewitalizacji terenów zdegradowanych. Szczególną uwagę poświęcono problemom skażenia środowiska, rodzajom niezbędnych badań i analiz identyfikujących zanieczyszczenia, a także charakterystyce uczestników procesu rewitalizacji wraz z rozpoznaniem ich potrzeb.