Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 2

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  skały odpadowe
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
EN
The majority of heat and energy delivered to Polish houses derive from coal combustion. The exploitation of underground resources is connected with excavation of huge quantities of metal-rich waste rocks. These metals may be released to the environment and contribute to the pollution of water and soil systems which is dangerous for biota and human health. The mobility and bioavailability of metals depend on their chemical form. In present work, we determined geochemical speciation of Fe, Ni and Zn in samples of waste rocks from five coal mines from both USCB and LCB. The most abundant metal in easily-extractable phases (water-soluble, exchangeable, acid-soluble) was Zn (MFZn = 24.4÷53.4) followed by Ni (MFNi = 5.1÷19.2) and Fe (MFFe = 0.2÷3.6). The mobility of Fe was similar in rocks originating from both coal basins (K-W, p = 0.2253), Ni was higher in LCB whereas Zn in USCB rocks (K-W, p < 0.05). It was also found that during first years of storage and exposure to natural weathering, only a small portion of metals was released to the environment as the total concentrations and fractionation of Fe, Ni and Zn were similar in fresh and weathered coal waste rocks from Wesola and Murcki coal mines, up to 3 and 15 years of weathering, respectively.
PL
Większość ciepła i energii dostarczanej do polskich domostw pochodzi ze spalania węgla kamiennego. Podziemna eksploatacja tego surowca związana jest z wydobyciem na powierzchnię dużych ilości bogatych w metale skał przywęglowych. Metale te mogą zostać uwolnione do środowiska, przyczyniając się tym samym do zanieczyszczenia gleby i wody, które jest niebezpieczne dla organizmów żywych i zdrowia ludzi. Mobilność i biodostępność metali zależy od ich chemicznej postaci. W bieżącej pracy przedstawiono wyniki geochemicznej specjacji Fe, Ni oraz Zn w próbkach odpadowych skał przywęglowych z pięciu kopalni GZW i LZW. Wykazano, że w łatwo wypłukiwanej formie (wodno-rozpuszczalnej, wymiennej, kwaso-rozpuszczalnej) największe stężenia osiągał Zn (MFZn = 24,4÷53,4), następnie Ni (MFNi = 5,1÷19,2) i Fe (MFFe = 0,2÷3,6). Mobilność Fe była porównywalna w skałach pochodzących z obu Zagłębi (K-W, p = 0,2253), Ni większa z LCB, natomiast Zn z USCB (K-W, p < 0,05). Przeprowadzone badania wskazują, że przez pierwsze lata składowania jedynie niewielka część metali zostaje uwolniona do środowiska, ponieważ zarówno stężenia całkowite, jak i specjacja Fe, Ni i Zn były podobne w świeżych i zwietrzałych skałach kopalni Wesoła i Murcki (odpowiednio do 3 i 15 lat wietrzenia).
PL
Górnictwo miedzi powoduje różnorodne przekształcenia środowiska, m.in. budowę hałd gromadzących utwory odpadowe powstające w trakcie drążenia szybów i eksploatacji rudy. Hałdy te, po zakończeniu ich budowy, poddawane są rekultywacji, zgodnie z ustawą O ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz.U. Nr 16/95). W pracy omówiono zasady realizowanej w ZG "Rudna" leśnej rekultywacji hałd utworów odpadowych oraz przedstawiono ocenę jej efektów po siedmiu latach od wykonania nasadzeń. W tym celu na jednej z hałd wykonano badania gleboznawcze i pomiary dendrometryczne trzech gatunków, wprowadzonych w procesie rekultywacji, drzew: 1) modrzewia europejskiego (Larix decidua), 2) brzozy brodawkowatej (Betula verrucosa), 3) sosny czarnej (Pinus nigra). Stwierdzono, że grunty nawiezione na hałdę w ramach rekultywacji technicznej charakteryzują się korzystnymi właściwościami, a określone parametry wzrostowe badanych gatunków drzew kształtują się na poziomie uzyskiwanych w uprawach leśnych. Nieco gorsze warunki wzrostu drzew odnotowano w górnych partiach hałdy, głównie na skutek mniej korzystnych stosunków wodno-powietrznych inicjalnej gleby. Wyniki przeprowadzonych badań wskazują na wysoką efektywność rekultywacji leśnej na objętej badaniami hałdzie oraz tworzenie się żyznych i średnio żyznych siedlisk leśnych, upodabniających się do LMśw i BMśw.
EN
Copper mining causes various transformations of environment, e.g. the formation of heaps, where wastes arising from shaft digging and ore exploitation are piling up. These heaps, after the end of their formation are subdued to reclamation, according to the Law on The protection of agricultural and forest grounds (Dz.U. No. 16/95). In this paper the principles of forest reclamation of waste heaps, realised in ZG "Rudna" were discussed. The evaluation of the effects of the reclamation 7 years after growing the trees. For this purpose on one of the heaps soil analyses and dendrometric measurements of three species, introduced during the reclamation: 1) European larch (Larix decidua), 2) verrucose birch (Betula verrucosa), 3) Austrian pine (Pinus nigra). It was found that the soils put on a heap within technical reclamation are characterised by favourable properties and the defined growth parameters of the tree species are on the level of forest cultures. Slightly worse conditions of growth were noticed in upper parts of the heap, mainly because of less favourable water-air balance of the initial soil. The results of the study indicate high efficiency of forest reclamation on the examined heap and the formation of rich and medium rich forest habitats similar to fresh mixed forests and fresh mixed coniferous forest.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.