Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Otwór geotermalny LZT-1 w Lądku-Zdroju – obiecujący potencjał, niewykorzystane możliwości

Kiełczawa Barbara, Wąsik Mirosław, Szostak Karolina, Rasała Marek, Ciężkowski Wojciech

Przegląd Geologiczny

|

2024

|

Vol. 72, nr 4

174--181

EN

In the years 2018-2019, in Lądek-Zdrój, about 700 metres northwest of the existing thermal water intakes, a well was drilled to a depth of 2.5km. TheinvestorwastheMunicipalityofLądek-Zdrójandthewellislocatedwithin the mining area designated for the structure of therapeutic thermal waters. The article presents the results of the work and research conducted (petrographic, thermal conductivity and permeability of rocks, concentration of radioactive elements, physicochemical properties of water, pumping test, etc.). Potentially, the well's discharge rate could be approximately 60 m3/h with a depression of about 70 metres. During the pumping test, the impact of the LZT-1 well on the spa intakes was observed. As a result, complete hydrodynamic tests were not performed, and the exploitable resources of this intake were not determined. The temperature at the bottom of the heated (period of time once mud circulation has stopped) well is 58.9oC, and the water exhibits properties similar to the therapeutic thermal waters used in the health resort. Long-term observations and studies of the regime of the Lądek-Zdrój thermal water deposit show that the development of optimal operating parameters for the LZT-1 well and spa intakes would make it possible to increase in the total amount of extracted water by approximately 25%, as well as with a higher temperature. This would enable the utilization of the heat from all intakes. Unfortunately, the well remains unused to this day.

2

Zmienność wybranych parametrów ilościowych i jakościowych termalnych wód leczniczych Cieplic

Kiełczawa B., Liber-Makowska E.

Technika Poszukiwań Geologicznych

|

2018

|

R. 57, nr 1

61--72

PL

W artykule przedstawiono charakter zmian wybranych parametrów ilościowych i jakościowych wód termalnych ze złoża Cieplice w Jeleniej Górze. Scharakteryzowano warunki wypływu wód termalnych. Określono przyczyny i zakres zmian wydajności eksploatowanych ujęć oraz zmian ciśnienia na głowicy otworu C-1. Przeprowadzona analiza zmian parametrów ilościowych eksploatowanych ujęć potwierdziła, że wszystkie termalne ujęcia Cieplic ujmują wody z tego samego powiązanego hydraulicznie systemu szczelinowego. Omówiono zmiany wartości jonów fluorkowych w poszczególnych ujęciach wód termalnych Cieplic. Określono stopień nasycenia omawianych wód względem głównych minerałów skałotwórczych i prawdopodobnych produktów ich wietrzenia. Przedstawiono analizę zależności pomiędzy głównymi składnikami wód i jonami F–. Podjęto próbę określenia pochodzenia fluorków obecnych w wodach termalnych Cieplic. Najprawdopodobniej źródłem jonów fluorkowych oraz kwasu metakrzemowego w badanych wodach są rozpuszczające się krzemiany, glinokrzemiany oraz fluoryt.

EN

The article presents the nature of changes in selected quantitative and qualitative parameters of thermal waters from the Cieplice deposit in Jelenia Góra. The conditions of thermal water outflow and the characteristic of changes in the efficiency of exploited sources have been presented. Additionally, the causes of pressure changes on the head in the C-1 borehole were determined. All the thermal intakes in Cieplice capture water from the same hydraulically system in fractured rocks. This is confirmed by The analysis of changes in the quantitative parameters. The article describe the contents of fluoride ions in particular intakes of thermal waters in Cieplice. The degree of saturation of the discussed waters in relation to the main rock-forming minerals and probable products of their weathering was determined. An analysis of the relationship between the main water components and F– ions is presented. An attempt to determine the origin of fluorides present in thermal waters of Cieplice was made. The most probable source of fluoride and metasilicic acid are silicate, aluminosilicates and fluorite.

3

Fluor (F-) w wodach termalnych Cieplic Śląskich

Kiełczawa B.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2016

|

R. 57, nr 1

16--22

PL

W artykule omówiono zawartości jonów fluorkowych w poszczególnych ujęciach wód termalnych w Cieplicach Śląskich. Określono stopień nasycenia omawianych wód względem głównych minerałów skałotwórczych i prawdopodobnych produktów ich wietrzenia. Omawiane wody termalne są przesycone fluorytem. Przedstawiono analizę zależności pomiędzy głównymi składnikami wód i jonami F. Podjęto próbę określenia pochodzenia fluorków obecnych w wodach termalnych Cieplic Śląskich.

EN

The article describe the contents of fluoride ions in particular intakes of thermal waters in Cieplice Śląskie. The saturation state for main minerals and their possible weathering products is shown and the thermal water is found out to be saturated for fluorite. The analysis of the relationship between the main components of water and ions F-fluorite. The analysis of the relationship between the main components of water and ions F-fluorite. The analysis of the relationship between the main components of water and ions F was presented. An attempt to determine the origin of fluoride in thermal waters of Cieplice Śląskie was made.

4

Warunki hydrogeologiczne masywów krystalicznych w świetle badań rezonansem magnetycznym na przykładzie okolic Piławy Górnej

Olichwer T., Tarka R.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2016

|

nr 466

215--224

PL

Jedną z metod geofizycznych, pozwalających wskazać lub wykluczyć występowanie uprzywilejowanych stref przepływu wód podziemnych do 50 m p.p.t. jest sondowanie rezonansem magnetycznym (MRS). Do charakterystyki hydrogeologicznej masywów skał krystalicznych wybrano obszar złoża z czynnym wyrobiskiem górniczym w okolicy Piławy Górnej (blok przedsudecki). Do charakterystyki hydrogeologicznej masywów skał krystalicznych reprezentowanych przez gnejsy i amfibolity wybrano obszar złoża z czynnym wyrobiskiem górniczym. Wyniki obu sondowań wskazują na bardzo słabe zawodnienie strefy zwietrzeliny i masywu skalnego lub brak zawodnienia. Pokrywa zwietrzelinowa ma miąższość ok. 4 m, zawartość wody w tej strefie wynosi zaledwie 6–7%, przy współczynniku filtracji k równym 2×10–6 m/s, co zalicza ten rodzaj zwietrzelin do skał słabo przepuszczalnych. Poniżej głębokości 4 m pojawia się spękany masyw skalny, który również charakteryzuje się bardzo słabym zawodnieniem o średniej zawartości wody w skale na poziomie 4%, o współczynniku filtracji szczelinowej 10–6 m/s i wodoprzewodności T o wartości 10–5 m2/s. Współczynnik filtracji szczelinowej na głębokości 30–40 m wzrasta, osiągając 10–4–10–5 m/s. Jest również widoczny wzrost wodoprzewodności do poziomu 10–3 m2/s. Podwyższone wartości wymienionych parametrów są związane z występowaniem lokalnych zawodnień w spękanym masywie skalnym, które są widoczne m.in. w odsłonięciach na terenie kamieniołomu. Wyniki badań MRS zostały potwierdzone przez badania hydrogeologiczne przeprowadzone w otworach geologicznych odwierconych na terenie złoża.

EN

Among the geophysical methods that allow indicating or excluding the occurrence of the privileged zones of groundwater flow down to 50 m b.g.l. is magnetic resonance sounding (MRS). Two soundings were carried out approximately 1.5 km north of the village of Piława Górna (Fore-Sudetic Block). The area of active quarry was selected for hydrogeological characteristics of the crystalline rocks massifs represented by metamorphic rocks such as gneisses and amphiboles. Both series of profiling are suggestive of either very low water content in the weathering cover and the rock massif or a complete lack of it. The weathering cover is approximately 4 metres thick, its water content does not exceed 6–7%, and the hydraulic conductivity k equals 2×10–6 m/s. This type of rock waste can therefore be classified as low-permeable. At depths greater than 4 metres, the rock massif is cracked, and shows a very low water content (4%), hydraulic conductivity of 10–6 m/s, and transmissivity T equalling 10–5 m2/s. The hydraulic conductivity increases up to 10–4–10–5 m/s at depths of 30–40 metres. Research has shown a simultaneous increase in the transmissivity to 10–3 m2/s. The increase in these parameters is associated with the presence of a small local water inflow within the cracked rock massif, which is visible among others in the exposures of the nearby quarry. The MRS results were confirmed by hydrogeological investigations of boreholes drilled within the quarry.

5

Proterozoiczne podłoże krystaliczne polskiej części Bałtyku w świetle badań strukturalnych

Cymerman Z.

Przegląd Geologiczny

|

2015

|

Vol. 63, nr 4

228–-238

EN

This paper presents structural data and regional correlations based on drill cores from 8 boreholes (B2-1/80, B3-1/81, B4-1/81, B6-1/82, B6-2/85, B7-1/91, B16-1/85 and B21-1/95) penetrating Precambrian crystalline rocks in the Polish part of the Baltic Sea. The crystalline rocks from the ftom these boreholes were compared to cores from several wells in Eastern Pomerania, and the Kashubian and Warmia regions and above all with the Mesoproterozoic granitoids and metamorphic rocks of Bornholm and Southern Sweden. The pre-existing basement map of the Southern Baltic, showing Palaeoproterozoic or even Archaean granitoid massifs and narrow north-south fold belts is questioned. Instead, in the present interpretation, the studied area of the Polish part of the Southern Baltic Sea is underlain by a fragment of the Mesoproterozoic (ca. 1.47–1.43 Ga) Danopolonian („Hallandian”) orogeny, comprising mainly regional-scale ductile shear zones, which, striking probably in W–E to WNW–ESE directions, are characterized by the predominance of a thrust to transpressional strain regime with tectonic transport top-to-the S or SSW. The structural kinematic and lithological interpretations of these shear zones are based on comparison with the other parts of the East European Craton that are exposed in Bornholm and the Blekinge and Skne regions in Southern Sweden.

6

Parametry hydrogeologiczne skał drenowanych przez stare wyrobiska górnicze w rejonie Miedzianki i Ciechanowic (Sudety Zachodnie)

Wąsik M., Wąsowski M.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2015

|

T. 31, z. 2

173--190

PL

Artykuł prezentuje wyniki badań parametrów hydrogeologicznych, wykonanych na terenach nieczynnych kopalń Cu, Ag i As w Miedziance i Ciechanowicach (Sudety Zachodnie). W profilu geologicznym wydziela się luźne osady czwartorzędowe oraz pokrywy zwietrzelinowe leżące na skałach krystalicznych masywu karkonosko-izerskiego oraz kaczawskiego łupkowo-zieleńcowego pasma fałdowego. Stwierdzono, że nieczynne wyrobiska górnicze decydują o wysokości potencjału zasobności. Najwyższe wartości tego parametru (powyżej 50 tys. m3) uzyskano dla rejonów najbardziej pociętych wyrobiskami górniczymi. Nie zaobserwowano wpływu wyrobisk górniczych na wielkości pozostałych parametrów skał. Oznaczenia wartości współczynników filtracji, porowatości efektywnej, odsączalności grawitacyjnej i wodochłonności wykonane w sąsiedztwie oraz w oddaleniu od wyrobisk bardziej zależą od litologii, lokalnej tektoniki oraz stopnia zwietrzenia. [...]

EN

The paper presents the results of the hydrogeological parameter investigations carried out in the areas of abandoned polymetallic mines in Miedzianka and Ciechanowice (Western Sudetes). Their geological profile is a mixture of separated loose Quaternary deposits and wheathering covers lying on the crystalline rocks of the Izera-Karkonosze Massif and Kaczawa greenstone-and-slate-fold belt. It was found that the abandoned mining excavations determine the resources potential. The highest values of this parameter (above 50 thousand m3) were obtained for the areas that had been mostly cut by mining excavations. No impact of the mine excavations on other rock parameters (hydraulic conductivity, storage coefficient, effective porosity, water-storage capacity) was found. The determinations made in the vicinity and at a distance from the excavations depend more on lithology, local tectonics and weathering grade. [...]

7

Wielkość infiltracji w strefie aeracji rozwiniętej na skałach krystalicznych Sudetów i Przedgórza Sudeckiego

Kraśnicki S.

Przegląd Geologiczny

|

2010

|

Vol. 58, nr 2

146-153

EN

The paper presents results of studies on groundwater recharge in the Sudety Mountains and their Foreland in hydrological years 2004–2006. Five locations were selected for detailed study with the aid of lysimeters installed permanently in the ground. The recorded infiltration was compared with precipitation and other hitherto gathered data. Precipitation data for the period from January 2004 to July 2005 were provided by the Institute of Meteorology and Water Management. The studies showed large variability of infiltration time series and water infiltration mainly in colder half of the year (November to April) in some of sampling points and rates of infiltration more or less equal throughout the whole year in other points. The obtained data show infiltration values to be higher in the Sudety Mountains than in their Foreland. The studies indicate decisive influence of climatic factors such as precipitation and mean annual temperature, on infiltration rates in this region.

8

Strefowość hydrogeologiczna w rejonie Kotliny Jeleniogórskiej (Sudety Zachodnie)

Marszałek H.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2010

|

nr 440

87--100

PL

W artykule przedstawiono pionową strefowość hydrogeologiczną występującą w granicie karkonoskim w obrębie Kotliny Jeleniogórskiej. Znaczne zróżnicowanie stopnia spękania masywu krystalicznego determinuje jego zmienną wodonośność. W profilu pionowym granitu, rozpoznanym do głębokości 2 km, stwierdzono szereg stref wodonośnych o zróżnicowanej wydajności, osiągającej niekiedy ponad 100 m3/h, różnym składzie chemicznym i temperaturze wody dochodzącej w głębszych partiach masywu do 97,7°C. W centralnych partiach Kotliny Jeleniogórskiej granica pomiędzy wodami zwykłymi a termalnymi występuje na głębokości około 300 m.

EN

The paper presents the vertical hydrogeological zoning in the Karkonosze granite in the Jelenia Góra Basin. Significant fissuring of hard rocks determines their variable water-bearing capacity. Many water-bearing zones with different discharge rates (sometimes above 100 m3/h), chemical composition and temperature of water reaching 97.7°C were identified to the depth of 2 km. In the central part of the Jelenia Góra Basin the boundary between fresh and thermal waters occurs at the depth of 300 m.

9

Odpływ podziemny w zlewni Bystrzycy (Góry Bystrzyckie)

Rysiukiewicz M.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2010

|

nr 440

127--134

PL

W artykule przedstawiono ocenę odpływu podziemnego w zlewni Bystrzycy w Górach Bystrzyckich w Sudetach Środkowych. Bazując na danych dotyczących natężenia przepływu rzeki z trzech okresów: 1973–1982, 2000–2001 i 2006–2008, określono odpływ podziemny, stosując różne metody hydrologiczne. Uzyskane wartości odpływu podziemnego zawierają się w przedziale od 0,55 m3/s (8,67 l/s•km2) (obliczone metodą Natermanna) dla dziesięciolecia 1973–1982 do 0,65 m3/s (10,25 l/s•km2) (obliczone metodą Wundta) dla lat 2000–2001. Wyniki kartowania hydrogeologicznego źródeł oraz analiza budowy geologicznej zlewni były podstawą do wykonania mapy zmienności modułu odpływu podziemnego w zlewni i określenia ilości wody pochodzącej z drenażu skał kredowych i podłoża krystalicznego.

EN

The paper presents the results of groundwater runoff evaluation in the Bystrzyca River catchment located in the Bystrzyckie Mts. (Middle Sudetes). Based on river discharge data collected during three periods of time (1973–1982, 2000–2001 and 2006–2008), groundwater runoff was estimated using different hydrological methods. The estimated values of groundwater runoff range from 0.55 m3/s (8.67 l/s•km2) for the period of 1973–1982 using Natermann’s method to 0.65 m3/s (10.25 l/s•km2) for the period of 2000–2001 using Wundt’s method. The results of hydrogeological mapping of springs and analysis of the geological structure of the catchment were taken into account to produce the map of spatial distribution of specific groundwater runoff and to estimate the amount of water discharged from the Cretaceous cover and crystalline basement.

10

O wodach podziemnych w utworach krystalicznych Sudetów i ich przedpola

Staśko S.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2010

|

nr 440

135--144

PL

W prezentowanym artykule przedstawiono ewolucję i postęp w rozwiązywaniu poszczególnych problemów badawczych, związanych z występowaniem wód podziemnych w skałach krystalicznych (o niskiej porowatości pierwotnej) Sudetów i bloku przedsudeckiego. Opisano trójstrefowy schemat występowania wód podziemnych i podkreślono rolę pokryw zwietrzelinowych w gromadzeniu wód oraz stref spękań w ich przewodzeniu. Przedstawiono uwarunkowania procesu zasilania. Otrzymano znaczne wartości zasilania wód podziemnych od 22 do 50% opadów. Wskazano jak różne wyniki otrzymuje się, stosując punktowe i regionalne metody analizy. Zaprezentowano tok postępowania dla poszukiwania obszarów perspektywicznych oraz stosowane metody badawcze, w tym nowe metody VLF i MRS. Dyskusji poddano zagadnienia zasobowe wód podziemnych. Udokumentowano, że zasoby obliczone różnymi metodami wykazują odpływ podziemny bazalny rzędu 3–5 l/s•km2. W tych warunkach najlepszą techniką ujmowania wód podziemnych są ujęcia drenażowe, źródeł oraz studni wierconych. Przedstawiono charakterystykę mineralizacji oraz odczynu chemicznego wód. Wskazano na podwyższone zawartości radonu oraz lokalnie fluoru oraz arsenu. W obszarach zarzuconej eksploatacji węgla kamiennego stwierdzono objawy kwaśnego drenażu.

EN

The paper presents the evolution and progress in research on groundwater occurrence and resources in low porosity crystalline formations of the Sudetes Mts. and the Fore-Sudetic block. Description a three-zone scheme of groundwater occurrence and circulation, and the important role of alterites (weathered and decayed rocks) and rock fracturing in the accumulation of water are described. Constraints on the groundwater recharge process are also discussed. High water infiltration rates in (22 to 50% of annual precipitation) were measured in the Sudetes Mts. The differences in the received results are explained by the application of the methods of punctual and regional analyses. A procedure in the evaluation of the most promising groundwater water zones and research methods are discussed, including the new methods of VLF and MRS. A discussion on groundwater resources is also presented. The groundwater resources calculated with different methods show that the value of basic groundwater runoff is 3–5 l/s•km2. Different techniques of groundwater supply including a drainage technique (horizontal intakes), natural springs and typical vertical water drillholes are evaluated. The groundwater is characterized by low mineralization values and slightly acidic pH. There is a large area of high radium content, and only locally of fluorine and arsenic contents. In areas of abandoned hard coal exploitation, an effect of acid drainage is noticed. Suggestions regarding future research and problems are included.

11

Występowanie i jakość wód podziemnych w skałach krystalicznych Sudetów na podstawie badań ujęć

Staśko S., Wojtkowiak A.

Przegląd Geologiczny

|

2004

|

Vol. 52, nr 1

69-75

EN

Results of field measurements and study on groundwater occurrence in hard rock are presented based on data from water intake. The main goal of the research (field and lab) was to determine: conditions of occurrence, storage and groundwater flow and intake within crystalline rocks as applicable for water supply methods and choosing best technique of field survey for the preferential zones rich in groundwater within crystalline rocks, best methods of water intake, and monitor changes of water quality during the last 10 years. The final effect of the project was a documentation presenting optimal criteria to choose the water intake types within crystalline rocks, the proposal of a set of obligatory physical–chemical analyses during water intake documentation as well as creation of a relational data base Krystal 1, which includes the basic data of investigated water intakes with the physical–chemical results of 142 samples taken in the field. The best methods for water intake were horizontal drainage intake and intake based on natural spring. Groundwater quality improvement in the last decade was manifested by increase of water pH and recovery toward natural chemical character of the ground waters.

12

Wody w otoczeniu Jaskini Radochowskiej (Góry Złote, Sudety)

Rzonca B., Buczyński S., Okraj K., Tytłak G.

Przegląd Geologiczny

|

2004

|

Vol. 52, nr 8/1

675-–682

EN

The presented paper concerns the geochemistry of spring waters in the crystallinemountain region of south-west Poland (fig.1). The research group has mapped all surface waters existing in the 4 km2 study area. The resulting map (fig. 1) includes springs, wetlands and watercourses. Some points on the map represent entire spring zones (fig. 1: points 5, 11 and 13). The spring waters as well as waters from the Jaskiniec stream (fig. 1: point D ) were sampled and sent for laboratory chemical analysis (results are presented in Table 1). In addition, the waters of Radochowska Cave (fig. 2) were also sampled (at points 20 and 21). The physical, field parameters of the investigated waters were checked in the field. The chemical analyses of the 11 samples (8 spring water samples, 2 consisted of cave water samples and 1 water sample from the Jaskiniec stream) divided our samples to two groups (Table 1). The first group were slightly mineralized (M 100 mg/L) waters, strongly dominated by sulfate anions. Their cation composition showed magnesium and calcium are in similar equivalent concentrations (fig. 3). The waters are slightly acidic (pH 5,55– 6,76). This water type was named the „sulfate waters” (springs 1, 5a, 5b, 13a, 13b i 19). The second group, „bicarbonate waters” were higher mineralized (over 200 mg/L), strongly dominated by bicarbonates and calcium (fig. 3), and with a neutral pH. Waters from the springs 11a and 11b and the sampled cave waters were of this type. The chemical compositions of the investigated sulfate and bicarbonate waters are very different when considering equivalent proportions (fig. 4). However, in terms of absolute values (mg/L), only the calcium and bicarbonates concentrations differentiate the types (Table 1). All the other ions have similar concentrations in both types of waters (including sulfate). As shown in figure 5, the waters of the investigated area are always related to local marble outcrops. We believe that the sulfate waters, acidic and slightly mineralized, migrate down the natural groundwater flow gradient and then penetrate the marble lens. This aggressive water then dissolves the carbonates, and saturates with the products of this solution process: bicarbonates and calcium. The study of the chemical compositions of the spring and cave waters resulted in an understanding of the water circulation system in the entire rock massif. Until now, it was reported that spring waters in hard rocks of the mountainous areas of the Sudety resulted from very shallow and low residence circulating waters. If this were the case, the various waters chemical types would not be representative of the host rock mineralogy.

13

Perspectives of the deep storage of long living radioactive waste in rock structures on the territory of Poland

Ślizowski K., Przewłocki K., Włodarski J.

Polityka Energetyczna

|

2003

|

T. 6, spec. [1]

111-121

EN

In the paper the sequence of actions aimed at the pointing out at the territory of Poland geological structures suitable for deposition of high level radioactive waste, which would be isolated from the contact with ground waters, for the time long enough for the total decay of radionuclides. In connection with this it was necessary to make detailed survey of geological structures of the whole country, seeking for the appropriate site in hard rocks, clay and salt deposits. At the beginning criteria of acceptance, according to the international standards were elaborated. As a result it was found complex of clay and three salt domes in Central Poland.

PL

W artykule przedstawiono sekwencję postępowania mającą na celu wskazanie na terytorium Polski odpowiednich do składowania wysokoaktywnych odpadów promieniotwórczych struktur geologicznych, zapewniających odizolowanie odpadów od kontaktu z wodami podziemnymi przez okres wystarczający do całkowitego rozpadu promieniotwórczego. W związku z tym konieczne okazało się przeprowadzenie szczegółowego rozpoznania struktur skał krystalicznych, ilastych i soli kamiennej na terenie całego kraju. W pierwszej kolejności opracowano kryteria kwalifikacyjne zgodnie ze standardami międzynarodowymi. W rezultacie wytypowano jeden kompleks iłowy i trzy wysady solne w środkowej Polsce.

14

Zawodnienie szczelinowych skał krystalicznych w Sudetach

Staśko S.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2002

|

nr 404

249--261

PL

W pracy przedstawiono nowe wyniki badań dotyczące występowania zwykłych wód podziemnych w środowisku szczelinowym skał krystalicznych Sudetów. Rozważania poprzedzono przeglądem dotychczasowych wyników badań i poglądów. Zaproponowano 3-strefowy model hydrauliczny gromadzenia i przepływu wód, wskazując na istotną rolę pokryw zwietrzelinowych. Model ten zmienia uproszczony, tłokowy schemat szybkiej wymiany wód podziemnych w tych obszarach. Pokrywy zwietrzelinowe powodują, że w modelu przepływu należy uwzględniać schemat mieszania się (przenikania się) wód wolno i szybko przepływających przez ośrodki o różnej pojemności i oporności hydraulicznej. Określono stopień zawodnienia skał krystalicznych w Sudetach, wskazując na wysoki odpływ podziemny i znaczną liczbę źródeł. Skały, z których wody eksploatowane są studniami wykazują średni i niski stopień zawodnienia, co pozwala uzyskać średnią wydajność 5 m3/h ze studni w strefach spękań. Ze względu na geometrię i właściwości hydrauliczne stref wodonośnych poziome ujęcia drenażowe dostarczają nawet do 100 m3/h wód w strefach regionalnych dyslokacji, np. Kletno-Stare Mesto. Propozycja wolnej wymiany wód została uzasadniona obserwacjami drenażu i poparta doniesieniami literaturowymi. Przemawiają za nią badania izotopowe, wskaźnikowe oraz składu chemicznego.

EN

This paper presents new results on fresh groundwater occurrence in fractured crystalline rocks in the Sudetes. Description has been followed by review of previous results and approaches. Three-zones hydraulic model of water storage and flow has been proposed and indicate important role of the weathering cover. Recent study modificate simple piston flow scheme and rapid water exchange in such a region. Weathering zone existence showed that the flow model must be considered as mixing water with different rate of flow through media of different capacity and transmissivity. Water-bearing properties of hard rock in the Sudetes has been evaluated and indicated high groundwater run of fand spring's density. Crystalline formation tapped by water wells indicate low and intermediate yield and provide 5 m3/h of water in fissured zone. Due to geometry and hydraulic properties of water bearing zones horizontal water intake is able to provide up to 100 m3/h of water in regional fracture zones, e.g. Kletno—Stare Mesto in the Śnieżnik Massif. Proposed low groundwater flow has been supported by drainage observation data and also by some publication. Results of isotopic and traser studies as well as water chemical composition support proposed model.