Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Wykorzystanie potencjału wód siarczkowych : inwestycja w przyszłość regionu tarnobrzeskiego

Sokołowski Jakub, Gągulski Tomasz, Zdechlik Robert, Wątor Katarzyna

Przegląd Geologiczny

|

2023

|

Vol. 71, nr 12

620--630

EN

Long-term exploitation of sulphur deposits in the Tarnobrzeg region, along with intense groundwater drainage, caused a change in hydrodynamic and hydrogeochemical conditions. After the mining activities had been completed, the area was reclaimed, causing a return to near-natural conditions. Chemical tests of the groundwater of the Neogene aquifer in the area of Tarnobrzeg Lake were performed. The results showed that this area is prospective for the extraction of mineralized sulphide waters and their use in balneotherapy.

2

Ocena oddziaływania składowiska odpadów komunalnych na wody podziemne w różnych etapach fazy poeksploatacyjnej (składowisko w Otwocku)

Porowska Dorota

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2019

|

nr 475, Hydrogeologia z. 16

183--189

PL

W sąsiedztwie zrekultywowanego składowiska odpadów komunalnych w Otwocku (okolice Warszawy) wykonywano wieloletnie badania wód podziemnych. Ich celem była identyfikacja czasowej i obszarowej zmienności chemizmu wód, umożliwiająca ocenę oddziaływania tego obiektu na wody podziemne w w różnych etapach fazy poeksploatacyjnej. Z badań wynika, że materiał zdeponowany w latach 1961–1991 aktywnie uczestniczy w procesach hydrochemicznych, obniżając jakość wód podziemnych na kierunku przepływu, poniżej składowiska. O oddziaływaniu tego obiektu na wody podziemne świadczyły: wyższe stężenia jonów w strefie jego oddziaływania, przekroczenie wartości górnych granic tła wielu jonów, szczególnie wysokie koncentracje wodorowęglanów (antropogenicznego pochodzenia), przewaga sodu nad wapniem. Stwierdzona aktywność składowiska uzasadnia potrzebę kontynuacji badań monitoringowych wód podziemnych w tym rejonie w kolejnych latach.

EN

The long-term study of groundwater was conducted in the vicinity of a reclaimed municipal landfill in Otwock (near Warsaw). The aim of the study was to identify the temporal and spatial variability in groundwater chemistry, and to assess the landfill impact on groundwater at various periods of the post-closure stage. The research indicates that the material deposited in 1961–1991 participates actively in hydrochemical processes that lower the groundwater quality along the flow direction below the landfill. The impact of this site on groundwater was evidenced by higher concentrations of ions in the area below the landfill, exceedances of the upper background limits of many ions, extremely high concentrations of bicarbonates (anthropogenic origin), and prevalence of sodium over calcium. The landfill activity justifies the need to continue groundwater monitoring in this region in the future.

3

Charakterystyka wybranych parametrów złożowych termalnych wód leczniczych Lądka-Zdroju

Liber-Makowska E., Kiełczawa B.

Technika Poszukiwań Geologicznych

|

2017

|

R. 56, nr 2

117--130

PL

W pracy scharakteryzowano najważniejsze parametry złożowe termalnych wód leczniczych Lądka-Zdroju, takich jak: temperatura wody, wydajność ujęć oraz analizę pochodzenia jonów F– wraz z analizą ich pochodzenia. Lądeckie termalne wody lecznicze są zasilane z jednego złoża szczelinowego głębokiego krążenia. Sumaryczna ilość wody obecnie naturalnie wypływającej ze złoża jest prawie stała. Wartość tę można przyjąć jako sumaryczne zasoby eksploatacyjne. Eksploatowane wody termalne wykorzystywane są tylko do celów balneologicznych, aż 43% poboru nie jest w ogóle wykorzystywana. Ciepło z wód pozabiegowych też nie jest pozyskiwane. Aktualnie złoże eksploatowane jest w warunkach ustabilizowanych. Stan ten może być zaburzony w przypadku nadmiernej eksploatacji otworu L-2 i/lub innego głębokiego ujęcia takiego jak np. planowane nowe ujęcie wód termalnych.

EN

The paper presents the most important deposit parameters of the thermal waters in Lądek-Zdrój, such as: water temperature, discharge of intakes and analysis of F– origin. The medicinal thermal waters of Lądek-Zdrój are recharged from one deep circulation fissure deposit. The total amount of water flowing naturally out of the deposit is almost constant nowadays. This value can be taken as the summative reserve admissible volume of extracted groundwater of from all the intakes. The extracted thermal waters are currently used only for balneological purposes and as much as 43% of the drawn water is not used at all. The heat from post-treatment waters is not reused either. Currently, the deposit is exploited in stabilized conditions. These conditions can be disturbed in the event of the excessive exploitation of borehole L-2 and /or another deep intake such as the planned new thermal water intake.

4

Zmienność mineralizacji wód dopływających z poziomu wapienia podstawowego do wyrobisk górniczych kopalni Rudna KGHM

Kiełczawa B., Chudy A., Ślusarczyk S.

Przegląd Geologiczny

|

2017

|

Vol. 65, nr 11/2

1290--1295

EN

The article discusses the results of the work on the variability of water mineralization in the Basal Limestone, inflowing to the excavations of the KGHM Polska Miedź S.A. Rudna mine. The spatial variability of the total water mineralization and concentrations ofparticular ions (Na+, Cl-, SO2-, Ca2+ and Mg2+) were analyzed. It has been observed that the mineralization of waters from the Basal Limestone is from 12 to 256 g/dm3 with a mineralization gradient at 43.34 g/dm3/100 m. The waters are of the Na-Cl chemical type. It was found that the lowest concentrations of Na+ and Cl- characterize the southern part of the study area. Concentrations of these ions increase in the northern part of the Rudna mine, where the lowest content of sulphate ions and the highest concentrations of Ca2+ ion were observed. Based on selected, most commonly used hydrochemical indexes, an attempt was made to determine the origin of the major ions.

5

Skład chemiczny wód w utworach siarczanowych i węglanowych neogenu i kredy w rejonie Niecki Nidziańskiej

Różkowski J., Jóźwiak K., Chwalik-Borowiec A.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2015

|

nr 462

163--170

PL

W publikacji przedstawiono wyniki badań chemizmu wód podziemnych występujących w rejonie Niecki Nidziańskiej wykonanych w kwietniu 2011 r. Wody serii gipsonośnej badenu, reprezentujące lokalne systemy przepływu, mają mineralizację powyżej 2,00 g/dm3, a ich typ hydrochemiczny to SO4-Ca; wody ze źródeł ascenzyjnych, reprezentujące pośredni system przepływu, mają mineralizację 8,00–11,00 g/dm3 i są typu Cl-SO4-Na; wody krążące płytko: w wapieniach litotamniowych badenu mają mineralizację 0,40–0,70 g/dm3 i są typu HCO3-Ca, a w marglach górnokredowych – mają mineralizację 0,50–0,60 g/dm3, a ich typy hydrochemiczne to HCO3-Ca i HCO3-Ca-Mg. W badanych wodach podziemnych w najwyższym stężeniu spośród mikroskładników występują Sr (0,34–12,48 mg/dm3), Br (28,00–301,00 µg/dm3), Ba (9,00–121,00 µg/dm3) i Li (3,10–46,90 µg/dm3), niższe są stężenia Al, Cu, Sc, U, Rb, Mo i Zn (<0,50–44,00 µg/dm3).

EN

The paper presents the results of groundwater chemistry research in the Nida Basin carried out in April 2011. Water from the Badenian gypsum series represents local flow systems. Its mineralization is more than 2.00 g/dm3 and the hydrochemical type is SO4-Ca. Ascending springs represent an intermediate flow system. Their mineralization is 8.00–11.00 g/dm3 and the hydrochemical type is Cl-SO4-Ca. Chemistry of water circulating in shallow flow systems differs depending on lithology; in Badenian lithotamnium limestones the mineralization is 0.40–0.70 g/dm3, and the hydrochemical type is HCO3-Ca, and in Upper Cretaceous marls the mineralization is 0.50–0.60 g/dm3, and the hydrochemical types are HCO3-Ca and HCO3-Ca-Mg. The trace elements that occurr at highest concentration in the studied groundwaters include Sr (0.34–12.48 mg/dm3) and then Br (28.00–301.00 µg/dm3), Ba (9.00–121.00 µg/dm3) and Li (3.10–46.90 µg/dm3); subordinarily there are also: Al, Cu, Sc, U, Rb, Mo and Zn (<0.50–44.00 µg/dm3).

6

O butelkowanych wodach mineralnych

Rak J. R., Boryczko K.

Gaz, Woda i Technika Sanitarna

|

2013

|

Nr 11

454--457

PL

W pracy przedstawiono zagadnienia butelkowania wód mineralnych w ujęciu historycznym, aspektów zdrowotnych związanych z ich spożywaniem, a także rankingów wód mineralnych pod względem ich składu chemicznego, zawartości jonów magnezu, sodu, wapnia, potasu, chlorków, siarczanów i ogólnej mineralizacji.

EN

This paper presents the issues in the bottling of mineral waters by historical the health aspects of consumption, as well as mineral waters rankings in terms of their chemical composition the content of magnesium ions, sodium, calcium, potassium, chloride, sulphate and total mineralization.

7

Zmiany składu chemicznego wód źródeł w Tatrach polskich w ostatnim sześćdziesięcioleciu

Chmielewska-Błotnicka D., Małecki J. J., Porowska D., Żelazny M.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2013

|

nr 456 Hydrogeologia z. 14/1

67--73

PL

Porównanie obecnego składu chemicznego wody źródeł z wynikami badań archiwalnych wykazało, że w ostatnim 60-leciu wystąpiły znaczące zmiany stężeń wybranych jonów głównych. Interpretację zmian składu chemicznego wód przeprowadzono na podstawie stężenia wodorowęglanów, wapnia i magnezu tych samych 105 źródeł, w trzech okresach (lata: 1952–1962, 1970–1980, 2007–2010). Ze względu na budowę geologiczną zmiany stężeń oceniono w podziale na wody źródeł drenujących skały krystaliczne (n = 54) oraz skały osadowe (n = 51). Zaobserwowane zmiany stężenia wybranych jonów mają odmienny przebieg w wodach źródeł drenujących trzon krystaliczny w porównaniu z wodami źródeł drenujących serie osadowe. Źródła położone w krystalicznej części Tatr miały najwyższe stężenia HCO3–, Ca2+, Mg2+ w latach 70. XX w., a ich maksymalne stężenie było nawet dwukrotnie wyższe w tym okresie niż w latach 1952–1962. Analiza najczęściej występujących stężeń HCO3–, Ca2+ i Mg2+ w wodach drenujących trzon krystaliczny wskazuje na podobieństwo składu chemicznego wód w latach 1952–1962 i współczesnych (2007–2010). Cechą charakterystyczną wód źródlanych drenujących serie osadowe jest stopniowy wzrost od lat 50. XX w. do czasów obecnych stężenia HCO3– i Ca2+, w mniejszym stopniu Mg2+.

EN

Comparison of the present chemical composition of spring water with the archival research revealed significant changes in the selected main ion concentrations over the last 60 years. The interpretation of changes in the chemical composition of water was based on the concentration of bicarbonates, calcium and magnesium of the same 105 springs in three periods (1952–1962, 1970–1980 and 2007–2010). Due to the geological structure, the changes in the concentration were assessed within the groups of springs draining crystalline rocks (n = 54) and sedimentary rocks (n = 51). The course of the observed changes in the concentration of the selected ions is different in spring water draining the crystalline core than in springs draining sedimentary series. The springs located in the crystalline part of the Tatra had the highest concentrations of HCO3–, Ca2+ and Mg2+ in the 1970s of the 20th century and their maximum concentration was even twice higher in this period than in the 1950s–1960s of the 20th century. The analysis of the most frequently occurring concentrations of HCO3–, Ca2+ and Mg2+ in water draining the crystalline core indicates the similarity of the chemical composition of water in 1952–1962 and present (2007–2010). A gradual increase in the concentration of and Ca2+ particularly, and to a lesser extent Mg2+, from the 50s of the 20th century to present is a characteristic feature of spring water draining sedimentary series.

8

Analiza składu chemicznego wybranych wód Europy Zachodniej

Rak J. R., Smorąg A.

Technologia Wody

|

2012

|

Nr 4 (18)

39-43

PL

W pracy przedstawiono skład chemiczny deklarowany przez producenta naturalnych wód mineralnych. Dokonano analizy porównawczej składu wybranych wód dostępnych w obrocie detalicznym, a także sporządzono klasyfikację zbiorczą wód pochodzących z krajów Europy Zachodniej. Praca zawiera dana dotyczące konsumpcji naturalnych wód mineralnych w krajach europejskich.

EN

In the work chemical composition declared by the producer of the natural mineral waters has been presented. Comparative analysis of the composition of chosen waters which are available on retail sales has been made. Cumulative classification of waters coming from western Europe countries has been prepared. The work contains figures that apply to natural mineral waters consumption in European countries.

9

Wpływ czasu eksploatacji na zmienność wielkości wybranych składników chemicznych ujmowanych wód podziemnych na przykładzie dużego ujęcia

Satora S., Kotowski T., Chmielowski K., Pietrucin D.

Gaz, Woda i Technika Sanitarna

|

2012

|

Nr 10

457-461

PL

Opracowanie dotyczy wpływu czasu eksploatacji na zmienność wielkości wybranych składników chemicznych ujmowanych wód podziemnych w ośmiootworowym ujściu zwanym pasem "A" zlokalizowanym na tarasie rzeki Dłubni we wschodniej części Krakowa, dzielnicy Nowa Huta. Badanym okresem jest wielolecie 1990-2000, natomiast analizowanymi składnikami chemicznymi są sucha pozostałość mineralna, twardość ogólna oraz stężenia jonów siarczanowych, żelaza i manganu. W badanym dziesięcioleciu zaobserwowano trendy malejące jonów Fe w wodach studni St. 4/95, A-5, A-4N1,, A-4N3 i A-2N, jonów Mn w studniach St. 3N, A-4N3 i A-2N oraz twardoúci ogólnej w wodach studni A-4N1 Pozostałe omawiane składniki wód w studniach miały trendy rosnące, a z nich największy miała twardość ogólna w wodach studni St. 4/95 i A-6N2 najbliżej położonych w stosunku do rzeki Dłubni.

EN

The article is concerned with an influence of exploitation time on a changeability of selected chemical compounds in intaken underground waters in eight-hole intake called as "A" way located on the terrace of Dlubnia river in eastern part of Krakow, Nowa Huta district. Subjected period was years 1990-2000, and analyzed chemical components - dry mineral residue, total hardness as well as concentration of sulphate, iron and manganese ions. In studied period decrease of Fe ions in waters of St. 4/95, A-5, A-4N1, A-4N3 i A-2N wells, Mn ions in St. 3N, A-4N3 i A-2N wells and total hardness in A-4N1, well, was observed. Other analyzed parameters of waters increased, especially total hardness in St. 4/95 i A-6N2 wells located closest to the Dlubnia river.

10

Wpływ właściwości chemicznych wody na jej korozyjność

Januszewska A., Bojanowska I., Ryłko E., Miłosierna K.

Technologia Wody

|

2011

|

Nr 3 (11)

31-34

PL

Przedmiotem badań prezentowanych w pracy jest wpływ składu chemicznego wody na jej właściwości korozyjne. Przeprowadzono oznaczenia niezbędnych parametrów chemicznych: stężenie agresywnego ditlenku węgla, tlenu rozpuszczonego, jonów chlorkowych i siarczanowych(VI), twardość ogólną, pH i zasadowość wody, stężenie jonów wapnia oraz Indeks Langeliera. Wyniki badań obejmują okres czterech lat - 2 lata przed modernizacją ciągu technologicznego i 2 lata po jego modernizacji na jednej ze stacji uzdatniania wody.

11

The influence of co-occurring vegetation and habitat variables on distribution of rare charophyte species lychnothamnus barbatus (Meyen) in lakes of Western Poland

Gąbka M., Burchardt L., Owsianny P.

Polish Journal of Ecology

|

2010

|

Vol. 58, nr 1

13-25

EN

At present Lychnothamnus barbatus (Meyen) Leonhardi belongs to the rarest species of charophytes in the world. In Europe it is classified as threatened with extinction. The problem of extinction of this species is intriguing, in particular in the context of its widespread occurrence in Europe and Asia till the last decade of the 20th century. Records of L. barbatus from Wielkopolska region (Western Poland) are know from 15 lakes. The most of them was stated in 19th and on beginning of 20th centuries. Now, this species is growing in 6 lakes, from among 2 sites are new. This study was undertaken to a) determine the abundance of L. barbatus and the co-occurring plant species at different sites in lakes, b) determine the most important ecological parameters controlling the structure communities with L. barbatus co-occurring and quantitative responses of this species. In 7 lakes (area 5.5-197 ha, depth max. 7.8-38 m, trophic state: meso-eutrophic) in western Poland the species composition and coverage of vegetation were studied at the 23 plots with L. barbatus occurrence in relation to the measured variables. Seventeen environmental parameters were measured including: depth of water, pH, conductivity, SO[4^2-], NH[4^+], NO[^3-], PO[4^3-], Na[^+], K[^+], Ca[^2+], Mg[^2+], chlorophyll a, Secchi disc visibility, colour, O[2] dissolved, saturation, total Fe during the period July-September. The DCA and CCA analyses were used to assess the relation between vegetation parameters and environmental variables. L. barbatus preferred the water rich in Ca[^+], Mg[^2+] and SO[4^2-] and with high concentrations of nutrients, especially NH[4^+] and PO[4^3-], and moderate values of electrolytic conductivity. In the studied lakes, L. barbatus occupied the separate niche. This species formed the communities in very shallow marginal zones of lakes (0.4-1.5 m) with other macrophytes like: Chara vulgaris, C. tomentosa, Potamogeton nitens, and monospecific stands on margins of steep lake slopes (4-6 m) with Chara globularis fo. hedwigii and Nitella mucronata. The process of extinction of this species seems to be related with increasing turbidity related in turn to algal blooming in lakes and with the spatial competition of vascular macrophytes, especially Ceratophyllum demersum.

12

Geotermia jako odnawialne źródło energii - porównanie składów wód geotermalnych z wybranych odwiertów w Polsce (Uniejów, Pyrzyce, Mszczonów i Gostynin)

Cegielska Julia, Kuzik Karolina, Żarczyński Andrzej

Eliksir

|

2021-2022

|

nr 11

12--19