W pracy przedstawiono zagadnienia modelowania fizycznego i matematycznego dynamiki ruchu sterowanej torpedy lotniczej w trakcie jej ruchu w wodzie. Stosując równania Boltzmanna-Hamela dla układów mechanicznych, opracowano model matematyczny torpedy w wodzie. W ruchu torpedy uwzględniono siły i momenty hydrodynamiczne. Na przykładzie amerykańskiej torpedy Mk-15 dokonano identyfikacji parametrycznej wyznaczając współczynniki hydrodynamiczne. Przy formułowaniu modelu fizycznego rozpatrzono układ: otoczenie - torpeda - sterowanie. Torpedę traktowano jako bryłę nieodkształcalną. Zbudowano model symulacyjny opierając się na interaktywnym programie czasu rzeczywistego z uwzględnieniem możliwości sterowania przez operatora oraz zmiany parametrów ruchu celu tj. zmiany kursu, zmiany prędkości, zmiany zanurzenia. Zdecydowano się na użycie metody biernej (nie czynnej przewidywaniem położenia celu) ze względu na niewielkie prędkości oraz duże rozmiary celu.
EN
The problem of physical and mathematical modeling of a torpedo motion in water has been presented in the paper. The Boltzmann-Hamel equations for mechanical system have been applied to formulation of a mathematical model at the torpedo motion in water. In the motion of torpedo hydro dynamical forces and moments have been taken into consideration. Parameters of the American Mk-15 torpedo have been applied to identification of the model.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.