Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Komputerowa symulacja wpływu likwidacji chodników przyścianowych na rozkład metanu w rejonie ściany i zrobów

Dziurzyński W., Janus J., Pałka T.

Przegląd Górniczy

|

2013

|

T. 69, nr 5

7--16

PL

Wykazano, że sposób likwidacji chodników przyścianowych ma wpływ na zmianę parametrów przepływu powietrza i metanu w rejonie ściany. Modelowanie procesu migracji mieszaniny powietrza i metanu pozwala na wykonanie symulacji numerycznych celem określenia rozkładu stężenia metanu w zrobach oraz, co istotne, jego migracji do sąsiadujących zrobów przed i po wykonaniu prac likwidacji chodników przyścianowych. W tym celu przeprowadzono wielowariantowe symulacje numeryczne z wykorzystaniem specjalistycznego programu VentZroby na modelu numerycznym wybranego rejonu eksploatacji systemem ścianowym w kopalni polskiej. Podczas symulacji uwzględniono sposób likwidacji chodników przyścianowych, jak i zmianę kierunku przewietrzania rozważanego rejonu ściany i zrobów. Analiza porównawcza wykazała istotny wpływ sposobu likwidacji chodnika przyścianowego na rozkład stężenia metanu w zrobach oraz migracji metanu do zrobów sąsiadujących zlikwidowanych ścian. Uzyskano również zauważalną różnicę wartości stężeń metanu w chodnikach wzdłuż calizny węglowej, w których prowadzona jest eksploatacja. W podsumowaniu stwierdzono, że mimo odsunięcia się strefy podwyższonych stężeń metanu od frontu ściany, zaleca się prowadzić rabowanie obudowy lub podsadzanie chodników przyścianowych.

EN

It was shown that the method of roadway liquidation causes change in the parameters of methane and air flow in the longwall area. Modeling of the process of air-methane mixture migration allows to perform numerical simulations to determine the methane concentration distribution in gobs and its migration to the adjacent gobs before and after work on the liquidation of roadways. To do this, multivariant numerical simulations with the use of the advanced software VentZroby were performed. Numerical models of selected exploitation areas with longwall system in a Polish coalmine were analyzed. During the simulation the method of roadway liquidation as well as the change of ventilation direction of the considered area of longwall and gobs were taken into account. Comparative analysis showed that the method of roadway liquidation affects greatly the methane concentration distribution in gobs and methane migration to the adjacent gobs of the abandoned walls. A significant value difference of methane concentration in roadways along the body of coal where the exploitation takes place was discovered. The summary shows that despite the retraction of the methane increased concentration zone from the wall face, it is recommended to withdrawing or backfilling.

2

Zintegrowany model sieci wentylacyjnych kopalń KGHM „Polska Miedź” SA

Rosiek F., Sikora M., Urbański J., Augustyn W.

Napędy i Sterowanie

|

2012

|

R. 14, nr 7/8

60--63

PL

W referacie przedstawiono zasady tworzenia modelu cyfrowego połączonych sieci wentylacyjnych kopalń rud miedzi KGHM „Polska Miedź” SA. Omówiono jego weryfikację i możliwości wykorzystania do obliczeń perspektywicznych rozwoju sieci wentylacyjnej.

EN

This paper presents how to create a digital model of connected ventilation network of the KGHM PM SA cooper mines. In the paper we have discussed verification of the model and feasibility of its application for calculations of further development of ventilation network.

3

Weryfikacja procedur programu VentZroby w oparciu o numeryczną mechanikę płynów

Dziurzyński W., Krawczyk J., Pałka T.

Prace Instytutu Mechaniki Górotworu PAN

|

2010

|

Vol. 12, no. 1-4

101--113

PL

Przeprowadzono obliczenia porównawcze dla rejonu ściany wraz z przyległym obszarem zrobów. Porównywano model numeryczny stosowany w programie VentZroby z trójwymiarowym opisem metodą objętości skończonej. Program VentZroby jest rozszerzeniem jednowymiarowego modelu przepływu w wyrobiskach kopalnianej sieci wentylacyjnej. Rozszerzenie to obejmuje obszar zrobów zastąpiony przez sieć prostopadłych bocznic reprezentujących liniową filtrację w płaszczyźnie wybranego pokładu. W ten sposób ten sam model numeryczny sieci bocznic może opisywać zarówno turbulentny przepływ w wyrobiskach chodnikowych jak i liniową filtrację z zrobach. Porównanie z inną metodą numeryczną posłużyło zarówno do weryfikacji poprawności metody jak i pokazania jej ograniczeń, wynikających z przyjętych uproszczeń. Do porównania wybrano metodę objętości skończonej zaimplementowaną w oprogramowaniu ANSYS – Fluent. Odpowiednio do założeń modelu programu VentZroby, obszar obliczeniowy stanowił bardzo uproszczoną, trójwymiarową reprezentację rejonu ściany, w której chodnikom i zrobom odpowiadają prostopadłościany. Pominięto wpływ urządzeń w ścianie. Zroby miały jednorodną i izotropową porowatość. Prowadzono obliczenia dla przepływu czystego powietrza. Analiza porównawcza wykazała istotny wpływ lokalnych zaburzeń przepływu w otoczeniu naroży ściany na rozkłady ciśnień i prędkości w przyległych rejonach zrobów. Dla weryfikacji programu VentZroby zmodyfikowano model trójwymiarowy, tak by zaburzenia te w nim nie występowały. Osiągnięto zadowalającą zgodność wyników, wskazującą na poprawność weryfikowanego modelu. Dla programu VentZroby zaproponowano metodę lepszej reprezentacji wpływu lokalnych zaburzeń przepływu na rozkład ciśnień i prędkości w obszarze zrobów poprzez korektę oporów odcinków chodników ściany w otoczeniu naroży. Wyniki zilustrowano wykresami rozkładów ciśnień i prędkości.

EN

Comparison studies were performed for the face region with the abutting goaf. The numerical model applied in the program VentZroby is compared with a 3D description by the finite volume method. The program VentZroby is an extension of a 1D model of gas flow in a ventilation network in a mine, incorporating the goaf region replaced by the network of perpendicular branches, representing linear filtration in the plane determined by the given coalbed. Thus, the same numerical model of branches can be both used to handle turbulent flows in mine headings as well as linear filtration processes in the goafs. Comparison with another numerical method is made to verify the adequacy of the method and to reveal its limitations, resulting from the simplifying assumptions. The Finite volume method is chosen for comparison, implemented in the ANSYS software. In accordance with the assumptions underlying VentZroby, the target area was a simplified 3D representation of the face region and mine headings and goaf are repented by parallelograms. The impacts of the face equipment is neglected. Porosity of goaf is assumed to homogeneous and isotropic. Calculations were performed for the flow of clean air. The comparative analysis revealed the major influence of local flow disturbances in the vicinity of face corners on pressure and velocity distributions in the abutting goaf regions. To verify the program VentZroby, a 3D model was modified such that those flow disturbances should not occur. The results agree sufficiently well, evidencing the adequacy of the model being verified. To better represent the impacts of local flow disturbances on pressure and velocity distributions in the goaf regions a method is suggested whereby the flow resistances of the face sections in the corner areas should be corrected accordingly. The results are completed with pressure and velocity distribution plots.

4

Rekonstrukcja i rozbudowa sieci wentylacyjnej kopalń KGHM Polska Miedź S.A. dla eksploatacji złoża głębokiego

Rosiek F., Sikora M., Urbański J., Augustyn W., Sadecki Z.

Cuprum : czasopismo naukowo-techniczne górnictwa rud

|

2010

|

nr 1

23-32

PL

W artykule omówione zostały dotychczasowe badania oraz analizy w zakresie możliwości zapewnienia wentylacji i klimatyzacji w rejonie projektowanej eksploatacji złoża Głogów Głęboki-Przemysłowy. Przedstawione zostały zasadnicze problemy wentylacyjno-klimatyczne wynikające z przyjętych koncepcji udostępnienia tego obszaru.

EN

Possible methods of providing ventilation and air conditioning in the region of planned mining extraction of the Glogow Gleboki-Przemyslowy deposit are discussed. The major ventilation air conditioning problems resulting from the chosen mine development concept in the GG-P region are presented.

5

Wpływ zmian czasowych parametrów aerologicznych na bezpieczeństwo i ekonomiką przewietrzania kopalń podziemnych

Strumiński A., Madeja-Strumińska B.

Cuprum : czasopismo naukowo-techniczne górnictwa rud

|

2009

|

nr 3, 4

5-156

PL

Praca obejmuje wybrane zagadnienia związane z problemem wpływu zmian czasowych parametrów aerologicznych na ekonomikę i bezpieczeństwo przewietrzania kopalń podziemnych. Podano m.in. główne zasady przewietrzania wyrobisk górniczych w świetle przepisów bhp oraz przedstawiono analizę struktur kopalnianych sieci wentylacyjnych ze szczególnym uwzględnieniem sieci oddziałowych. W szerokim zakresie omówiono podstawowe parametry aerologiczne charakteryzujące kopalnie podziemne, tj.: strumienie objętości powietrza, opory aerodynamiczne wyrobisk, dyssypacje energii i mocy użytecznej, ciągi naturalne generowane w rejonach wentylacyjnych i pojedynczych wyrobiskach, potencjały aerodynamiczne, parametry punktów pracy wentylatorów oraz właściwości atmosfery kopalnianej. Podano charakterystyki niektórych zagrożeń aerologicznych w kopalniach węgla kamiennego i rud miedzi. Zaprezentowano deterministyczne i probabilistyczne modele matematyczne zmian czasowych głównych parametrów aerologicznych kopalnianych sieci wentylacyjnych oraz zasady kompleksowej analizy tych zmian pod kątem bezpieczeństwa i ekonomiki przewietrzania. W szczególności przedstawiono m.in. ocenę skuteczności i pewności przewietrzania kopalń podziemnych oraz ocenę zmian składu atmosfery zrobowej. Większość zagadnień przedstawionych w niniejszej pracy została poparta przykładami wziętymi z praktyki górniczej kopalń węgla i rud miedzi.

EN

The paper describes selected issues concerning the problem of influence of time changes of aerological parameters on economics and the safety of underground mines ventilation. General principles of mine openings ventilation in the light of work safety regulations are given as well as analysis of the structures of mine ventilation networks especially the individual panel networks. Basic aeorological parameters, describing the underground mines, such as: air streams, aerodynamic resistance of workings, utility energy and power dissipations, natural draughts generated in ventilation regions and individual workings, aeorodynamic potentials, parameters of fans operation sites and mine atmosphere properties, are widely discussed. Moreover, the characteristics of some aerological hazards in hard coal mines and copper mines are given. Deterministic and probabilistic mathematical models of time changes of main aerological parameters in mine ventilation networks, as well as the rules of complex analysis of those changes, paying special attention to safety and economics of ventilation are presented. Especially the assessment of effectiveness and reliability of underground mine ventilation and the evaluation of changes of atmosphere composition in the yield zones are presented. Most of issues presented in the paper were illustrated by examples from mine practice in hard coal and copper mines.

6

Schemat temperaturowy jako nowy środek w profilaktyce zagrożenia klimatycznego rejonów wydobywczych

Knechtel J.

Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa

|

2008

|

Wyd. spec. nr 2

65-79

PL

Omówiono podstawy schematu temperaturowego sieci wentylacyjnej. Podano klasyfikację bocznic (wyrobisk) z uwagi na występujące w tych bocznicach zagrożenie klimatyczne. Z kolei, na przykładzie istniejącego rejonu wydobywczego omówiono: zastosowanie schematu temperaturowego do oceny poziomu zagrożenia klimatycznego, analizy przyczyn występowania trudności klimatycznych oraz do monitorowania zagrożenia klimatycznego w badanym rejonie.

EN

The idea behind the temperature diagram of a ventilation network is presented in this paper. A way of classification of airways is proposed with regard to climatic conditions occurring along them. An example is discussed of the real mining exploitation panel in order do show the application of the diagram in assessment of climatic hazard level, in finding the reasons of climatic hazard occurrence and in monitoring of such hazard in a given mining region.

7

Prognozowanie parametrów mikroklimatu w podziemnej sieci wentylacyjnej z wykorzystaniem modelowania przepływów powietrza w wyrobiskach przewietrzanych obiegowo i odrębnie

Gapiński D.

Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa

|

2008

|

Wyd. spec. nr 2

57-64

PL

Celem prezentowanej pracy jest opracowanie narzędzia programowego pozwalającego na prognozowanie warunków klimatycznych w węzłach sieci na podstawie danych geologicznych, technicznych i innych. Cechą szczególną tego rozwiązania jest wprowadzenie metod prognozy klimatycznej do systemu obliczającego rozpływ powietrza w sieci wentylacyjnej, co ułatwia ocenę wpływu danego sposobu regulacji sieci na spodziewane warunki klimatyczne w jej bocznicach. Program oblicza spodziewane parametry klimatyczne w poszczególnych węzłach sieci wentylacyjnej przy uwzględnieniu topologii tej sieci, moc urządzeń technicznych zainstalowanych w poszczególnych bocznicach sieci oraz parametry dostępnych urządzeń wentylacyjnych oraz klimatyzacyjnych. System pozwala na ilościową ocenę wpływu zastosowania urządzeń klimatyzacyjnych w poszczególnych bocznicach sieci.

EN

The aim of this work is the development of the premises of a software tool enabling to forecast climatic parameters at nodes and branches of ventilation networks on the basis of geological and technical data. The system calculates airflow distribution across a ventilation network and then assesses the expected climatic parameters at nodes of the ventilation network, taking into consideration the topology of the network, power of machinery installed and parameters of ventilation devices. System enables to assess quantitatively the impact of air cooling devices on climatic parameters in the entire ventilation system.

8

Ratowanie załóg górniczych w czasie pożaru podziemnego w przypadku długich dróg ewakuacyjnych

Strumiński A., Madeja-Strumińska B.

WUG : bezpieczeństwo pracy i ochrona środowiska w górnictwie

|

2003

|

nr 6

3-6

PL

W czasie pożaru podziemnego w kopalniach jedną z podstawowych czynności związanych z ratowaniem załóg górniczych jest możliwie najszybsze jej wycofanie z miejsc zagrożonych występowaniem dymów pożarowych. W przypadku rozległych sieci wentylacyjnych, w których czas ewakuacji załogi może być dłuższy od czasu skutecznego działania stosowanego ucieczkowego sprzętu ochrony układu oddechowego, instaluje się w różnych miejscach kopalni specjalne punkty jego wymiany. W artykule przedstawiono sposób wyboru dróg wycofywania ludzi oraz metodę optymalizacji rozdziału załogi na poszczególne punkty wymiany ucieczkowego sprzętu zużytego na nowy. Przedstawioną metodę zilustrowano przykładem zaczerpniętym z praktyki górniczej.

EN

On of the fundamental procedures connected with the rescuing of mining personnel during an underground mine fire is the quickest possible retreating of the men from the places exposed to the danger of occurence on fire smokes. In case of widespread ventilation networks, in which required during escape procedure may be a longer time of usage of the self-rescuing equipment for protecting the respiratory system than the effective operation time of equipment, provision is made for establishing special self-rescuer exchange stations at different places of the mine. In the article presented is a way of choosing both the routes of retreating the men and the methods of optimizing the distribution of men tho individual self-rescuer exchange stations. The presented method is illustraded with an example taken from the mining practice.

9

Badanie rozkładu ciśnienia absolutnego w kopalnianej sieci wentylacyjnej

Dziurzyński W., Kruczkowski J.

Górnictwo / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

|

2002

|

R. 26, z. 2

67-77

PL

W artykule zostały przedstawione wyniki rejestracji zmian ciśnienia absolutnego w węzłach wlotowym i wylotowym bocznicy wentylacyjnej. Do badań wykorzystano, nowej generacji, cyfrowe mierniki ciśnienia absolutnego typu microBAR, dzięki czemu uzyskano dużą dokładność pomiaru. Podano krótką charakterystykę parametrów metrologicznych i technicznych przyrządów. Przedstawiono wyniki pomiarów dokonanych na końcach bocznicy dwoma miernikami w tym samym czasie lub w różnych momentach czasowych. Pokazano wynik rejestracji zmian ciśnienia absolutnego w węźle i na dolotach do niego.

EN

Recordings of absolute pressure changes in inlet and outlet node of a ventilation heading were presented. Application of new generation digital absolute pressure meters microBar enabled a high measurement accuracy. A short capability description and technical characteristic of the meters was presented. The meters were located at both ends of a branch where simultaneous and subsequent measurements were made. Result of absolute pressure changes in a node and adjacent workings was presented.

10

Analiza wpływu ogniska pożaru i emisji metanu na rozpływ gazów w sieci wyrobisk

Dziurzyński W., Krawczyk J.

Górnictwo / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

|

2002

|

R. 26, z. 1

47-55

PL

Przybliżenie jednowymiarowego przepływu jest nadal stosowane do symulacji przewietrzania kopalnianych sieci wentylacyjnych. Zależnie od możliwości obliczeniowych i zakresu istotnych zjawisk stosuje się metody opisu o odpowiednim stopniu uproszczenia. Do oceny modeli oprócz weryfikacji eksperymentalnej można stosować porównanie z dokładniejszym opisem. Prezentowane w artykule przykłady obliczeń stanów przejściowych podczas obwału i regulacji sieci mającej na celu ograniczenie stężenia metanu względnie pożaru podziemnego posłużyły do oceny upraszczających skutków założeń przyjętych w modelu quasi-statycznym, stosowanym w Pakiecie Programów Inżyniera Wentylacji VENTGRAPH. Rozwiązania porównywano z symulacją przepływu według modelu jednowymiarowego przepływu płynu ściśliwego, przeznaczonego do obrazowania stanów przejściowych, w których istotna jest ściśliwość powietrza i bezwładność jego ruchu.

EN

One-dimensional approximation of flow is still applied in simulation of airflow in underground mine ventilation networks. Depending on computational capabilities and the range of phenomena in question relevant degree of mathematical description simplification is applied. Assessment of applicability of particular model can be done upon experiments or comparison with more sophisticated description. The paper presents two examples of calculation of transients: first caused by flow blockage and subsequent regulation aimed at counteracting methane concentration increase and second one resulting from underground fire development. Comparison of simulations enabled to estimate consequences of simplifying assumptions of the quasi static model implemented in the VENTGRAPH Ventilation Engineer Software Package. As a reference the one dimensional compressible flow model was used. This model is designated for calculation of unsteady flow phenomena in which compressibility and inertia of air plays an important role.

11

A computer simulation of the influence of fire gases on the flow and distribution of potential in a mine ventilation network

Dziurzyński V., Pałka T.

Archives of Mining Sciences

|

2001

|

Vol. 46, nr 2

103-118

EN

The application of a concept of an aerodynamic potential in software aids for ventilation engineers and mine safety officers is presented. The use of software enables phenomena occurring both in normal and emergency situations to be predicted. Ventilation engineers in Polish mines use two methods of graphical presentation of flow and pressure distribution in a network. The first is a widely used spatial (isometric) scheme of a network, where flow and pressure values are displayed close to relevant nodes and branches. The second method uses a concept of an aerodynamic potential to illustrate so called potential schemes. Unlike spatial schemes, to date, potential schemes have had to be constructed and updated manually. A new version of the VENTGRAPH ventilation engineers software package enables both schemes to be used. A model of flow in a ventilation network in the presence of a fire and scheme concepts are described. An example of the development and extinction of an underground fire on a potential distribution basis is described.

PL

Rozwój metod prognozowania procesu przewietrzania sieci wentylacyjnej kopalni doprowadził do powszechnego stosowania technikę komputerową która doskonale wspomaga pracę inżyniera wentylacji i dyspozytora kopalni. Tworzy się nowe programy komputerowe, których użyteczność rośnie. Zagadnienia związane z pożarem podziemnym są ciągle aktualne i inspirujące do nowych badań. W wielu kopalniach polskich w działach wentylacji kopalń wdrożono do pracy System Programów Inżyniera Wentylacji — VENTGRAPH (Dziurzynski i in. 1988). Zastosowany w programach komputerowych sposób prezentacji wyników obliczeń wykorzystuje schemat przestrzenny sieci wentylacyjnej. W wentylacji kopalń stosowany jest też schemat potencjalny. W związku z powyższym w niniejszej artykule rozważa się przydatność zastosowania tego schematu w miejsce dotychczas stosowanego. Należy zaznaczyc, że o ile położenie węzłów sieci wentylacyjnej schematu przestrzennego nie zmienia się w czasie przebiegu zjawisk wywolanych pożarem, to położenie węzłów schematu potencjalnego będzie ulegało zmianie. Nowe położenie węzła zależne jest od aktualnej wartości potencjału. Stwarza to konieczność przedstawienia matematycznego modelu rozpatrywanych zjawisk, na podstawie której zostanie podana formuła (22) do obliczenia potencjału aerodynamicznego w każdym rozpatrywanym węźle. Drugim zagadnieniem do rozwiązania jest opracowanie procedur graficznych do kreślenia schematu potencjalnego ze zmieniającym się w czasie symulacji położeniem współrzędnych wyznaczających węzły schematu potencjalnego. Dla przedstawionego modelu matematycznego opracowano program symulacji, za pomocą którego wykonano stosowne symulacje komputerowe. Jako przykład ilustrujący zmieniające się ciśnienia oraz potencjały wywołane przemieszczaniem się gorących gazów pożarowych w sieci wentylacyjnej wybrano jeden z rejonów kopalni P. Uzyskane wyniki komputerowej symulacji przedstawiono na rysunkach będących kopią wyglądu ekranu w trakcie obliczeń.

12

Uwagi do prowadzenia akcji na wypadek awarii wentylatora głównego.

Frączek R., Tyński R.

WUG : bezpieczeństwo pracy i ochrona środowiska w górnictwie

|

1999

|

nr 7-8

29-33

PL

Omówiono prowadzenie akcji na wypadek awarii wentylatora głównego. Następnie, przy założeniu awarii wentylatora, przprowadzono obliczenia wentylacyjne dla dwóch sieci wentylacyjnych, uwzględniając wpływ depresji cieplnej na rozpływ powietrza. Korzystając ze znanych zależności podano sposób postępowania w celu uwzględnienia skutków działania depresji cieplnej w sieci wentylacyjnej w krótkim i dłuższym okresie czasu. Pracę zakończono wnioskami.

EN

Discussed is the conducting of an emergency operation in case of a breakdown of the main fan. Carried out have been ventilation calculations for two ventilation networks with taking into account the influence of heat depression on the distribution of air. Taking advantage of the known relationships given is the manner of proceeding with taking into account the effects of action of the heat depression in the ventilation network in short and long periods of time. The work ends with conclusions.

13

Computer simulation of ventilation start and stoppage

Krawczyk J.

Archives of Mining Sciences

|

1999

|

Vol. 44, nr 2

83-201

EN

The paper presents computer calculations of flow transients in simple network ventilated by a three fan station. Two mathematical models were compared: the simpler one assuming air incompressibility in which the network is described as a lumped constants system and the ID compressible flow model. Combined characteristic of ventilation systems were applied to study the effects of inlet damper resistance on the character of transients. The results are graphed to show time variations of flow rate and pressure at the selected points.

PL

Praca poświęcona jest analizie wyników obliczeń przepływu w prostej sieci wentylacyjnej przewietrzanej trójwentylatorową stacją. Zaprezentowano model stacji wentylatorowej, w którym wyodrębniono podsystemy obejmujące wentylator, jego kanał dolotowy oraz zasuwę nazwane układami wentylatorów. Rozpatrywano przypadki równoległej współpracy wentylatorów, w których stację tworzą równolegle połączone układy wentylatorów. Zastosowano graficzną metodę do konstrukcji zastępczej charakterystyki układu wentylatora i całej stacji na podstawie charakterystyk elementów składowych. Przedstawiono przykłady skomplikowanych charakterystyk stacji wentylatorowych, w których przepływ w sieci może w pewnych warunkach mieć kilka punktów równowagi. Zastosowano dwa modele przepływu w bocznicach sieci - prostszy, w którym przepływ jest nieściśliwy, a sieć jest układem o stałych skupionych oraz model jednowymiarowego ściśliwego przepływu. Przeprowadzono obliczenia nie ustalonych przepływów podczas typowych procedur zatrzymania i rozruchu wentylacji spowodowanych otwieraniem i zamykaniem zasuw wentylatorów. Wprowadzono pojęcie chwilowego i statycznego punktu pracy stacji. Przedstawiono zmiany kształtu zastępczych charakterystyk stacji wentylatorowej i wynikające z nich zmiany położenia punktów równowagi pracy stacji. Wskazano na związek między szybkimi zmianami położenia punktów równowagi i generacją fal ciśnienia i wydatku. Zamieszczono czasowe przebiegi zmian wydatku przepływu i ciśnień w wybranych punktach sieci. Porównano wyniki obliczeń dla dwóch modeli matematycznych, które pozwalają na ocenę skutków stosowania uproszczonego modelu nieściśliwego przepływu. Przedstawiono przykład charakterystyki stacji, w której występują krzywe w kształcie symbolu "oo", i procedurę sterowania zasuwami, dzięki której punkt pracy stacji może znaleźć się na takiej krzywej.