PL
 |
EN
Preferencje help
Polish version English version Język
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 19

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  siarczan baru
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
1
Content available remote Selected properties of polypropylene-BaSO4 composites after UV exposure
Olesik Piotr, Stępień Krzysztof, Peryt Aleksander, Siejka Piotr, Waluś Szymon, Witczak Karolina, Wójcik Weronika, Wolanin Anna
Composites Theory and Practice
|
2022
|
R. 22, nr 1
50--53
EN
The paper presents a preliminary study on the effect of an addition of barium sulfate (BaSO4) particles on the mechanical properties of polypropylene (PP) and an evaluation of the effectiveness of this additive in protecting the material against UV rays. Tests were carried on PP samples filled with BaSO4 powder and on samples covered with a protective coating based on BaSO4. Samples of the materials were exposed to UV-C rays for 1000 hours. After exposure, specimens were subjected to static three-point bending tests and hardness examination. Based on the obtained results, it was concluded that BaSO4 reduces the decrease in flexural strength and in hardness caused by exposure to UV-C rays by half in comparison with neat PP. The action of BaSO4 particles as a filler of PP and as a component of a coating applied on the surface of the sample results in similar anti-UV protection of the material. BaSO4 seems to be a commonly available and inexpensive anti-UV protector for plastics.
2
Content available remote Baryt : charakterystyka i zastosowanie w rentgenodiagnostyce
Pasieka E., Lewandowski J.
Inżynier i Fizyk Medyczny
|
2016
|
Vol. 5, nr 2
71--74
PL
Baryt to minerał z grupy siarczanów, występujący w żyłach kruszcowych. Stosowany jest głównie w przemyśle wydobywczym do obciążania płuczek wiertniczych. W medycynie znany jest jako środek kontrastujący używany podczas badań przewodu pokarmowego. Bardzo dobra tolerancja i pochłanianie promieniowania rentgenowskiego są podstawowymi cechami warunkującymi wartość barytu w diagnostyce obrazowej. Pochłanianie promieniowania jest także warunkiem stosowania barytu w połączeniu z betonem do konstrukcji osłon stałych. W artykule przedstawiono główne cechy siarczanu baru znajdującego zastosowanie w diagnostyce medycznej.
EN
Barite is naturally occurring barium sulfate and is the predominant barium mineral used for industrial purposes. In medicine known as a contrast agent used during testing of the gastrointestinal tract. It is characterized by two important features: a very good tolerance and absorption of X-rays. It allows for application of barite in a concrete, that finds application in building shielding. The aim of the study is to present the information about barium sulfate in medical diagnostics.
3
Content available Sedymentacja siarczanu baru w osadniku jako metoda ograniczenia ilości osadów stałych w rurociągu odpływowym KWK "Jankowice"
Branny M., Swolkień J.
Rocznik Ochrona Środowiska
|
2010
|
Tom 12
927-946
PL
Zjawisko wytrącania się w rurociągach kolektora "Olza" osadów stałych siarczanu baru stanowi poważne zagrożenie dla ich stanu technicznego. Wprowadzanie odpowiednich metod ograniczenia ilości tych osadów pozwala rozwiązać ten problem. Należy pamiętać jednak, że nie każda metoda neutralizacji znajdzie swoje zastosowanie w wybranych kopalniach. Z punktu widzenia kopalni Jankowice najskuteczniejsza wydaje się być metoda sedymentacji osadów w zbiornikach przykopalnianych. Poznanie mechanizmu przebiegu sedymentacji, przy pomocy metody symulacji numerycznej, pozwoliło w przybliżony sposób określić jego efektywność. Jej wartość przy średnicy cząstek 7ź10-6 m wynosi 99%. Problemem jest jednak fakt, niema możności dokładnego określenia średnicy cząsteczek siarczanu baru. Przebieg procesu sedymentacji w osadniku ściśle zależy od jego geometrii i rozmieszczenia otworów wlotowych i wylotowych, a to ma wpływ na czas przebywania cząstek w osadniku. W przypadku osadnika kopalni Jankowice pomiary stężeń jonów baru i siarczanowych na wlocie i wylocie potwierdziły, że proces sedymentacji przebiega praktycznie ze 100% efektywnością. Połączenie chemicznej analizy procesu sedymentacji z analizą jego przebiegu metodą symulacji numerycznej, a także systematyczną kontrolą stężeń jonów na wlocie i wylocie z osadnika stwarza możliwości zastosowania tej metody w innych kopalniach, jak również wykorzystania jej przy projektowaniu nowych zbiorników, tak aby zapewnić najlepsze parametry procesu.
EN
The article treats about the process of barium sulphate deposits flow through the Jankowice's settling tank. "Jankowice" coal mine transports its mine waters through the "Olza" retaining-dose system. The waters' chemical character strongly depends on the hydrological lay of land of the south-western part of Upper Silesia. The different chemical character of transported waters is a main reason for precipitation of solid sediments in the interceptor-sewer's pipe-lines. This leads to their overgrowingwith sediment, increasing of water pumping energy and, in the end, necessity of overhaul repairs. Therefore, it is very important to get to know the chemical character of mine waters through the years. Authors described changes of the barium and sulphates ions' concentrations in the water transported to the river from "Jankowice" and "Chwalowice" coal mines in the period of VI 2003-V 2006. From 1993 "Jankowice" mine, through the medium of one big settling tank, drains off its waters with increased concentration of barium ions, and also waters of increased concentration of sulphate ions coming from "Chwalowice" coal mine. The process of precipitation of barium sulphate is almost immediate and it is a source of huge technical problems for the interceptor sewer. It is also very important to analyze the process of chemical sedimentation of barium sulphate by usage of chemical equations. This allows to estimate the amount of sulphates ions needed to precipitate barium ions. Due to the strong contaminations of "Jankowice" and "Chwalowice" waters special water cleansing methods were introduced. They were focused on removing barium and suphate ions and most of them were highly effective. Unfortunately the amount of sulphates ions used in certain methods was insufficientto remove whole barium ions. Therefore, there was another method used. The process of precipitation of barium sulphate is being proceed at the source, that is in the settling tank. In order to prevent penetrating the remaining barium sulphate into the pipe-lines it is necessary to get to know the process of its sedimentation and its efficiency. Numerical simulation of the solid particles flow (barium sulphate) proceeded in this article throughout Fluent 6.1, is the way of describing the sedimentation process. Usage of the two-phase model flow throughout the calculations of the velocity field and trajectory of barium sulphate particles, allows to pinpoint the sedimentation efficiency and the particles' descending time (timeof particles being in the settler). The calculated sedimentation efficiency for the particles of 7ź10-6 m diameter for the "Jankwice" settler was 99%, which means that the whole barium ions were precipitated. Unfortunately difficulties with clear specification of the barium sulphate particles' diameter reflect on the appraisingtheir free descending velocity and in the end on the sedimentation efficiency. Thesedimentation efficiency and descending time depend also on the settler geometry, inlet and outlet placing (water inflow and outflow), and flowing watervolume flux. Thus, the same sedimentation process proceeded in geometrically different settler would give different sedimentation efficiency. Numerical calculations of the different mass flux suspension flow through the settlers of different geometry allow to demonstrate the process of sedimentation. This knowledge might be useful during the settlers' modernization. Not only does it concern the optimization of the settlers' shape and arranging inlet and exit cavities but also designing new objects.
4
Content available remote Analiza procesu oczyszczania z baru wód dopływających do kopalni "Staszic"
Pluta I., Plewa F., Szczepańska-Plewa J.
Przegląd Górniczy
|
2010
|
T. 66, nr 10
63-66
PL
Naturalne wody kopalniane dopływające do kopalni "Staszic" na poziom 500 m zawierają siarczany, natomiast dopływy solankowe na poziomy 720 i 765 m są wzbogacone w bar. W wyniku wymieszania tych wód następuje wytrącenie osadu siarczanu barowego, który powoduje problemy techniczne w systemie ich transportu poprzez zanieczyszczenie ("zarastanie") rur, rurociągów, pomp. W wyrobiskach górniczych na poziomach 720 i 765 m stwierdzono proces oczyszczania wód z baru .u źródła" poprzez jego wytrącenie za pomocą siarczanów uwalnianych do wód z odpadów lokowanych od 1988 r. w pustkach i zrobach poeksploatacyjnych. Lokowanie odpadów w kopalni "Staszic" wpływa korzystnie na jakość wód odprowadzanych z kopalni do wód powierzchniowych, a przede wszystkim zabezpiecza systemy przesyłowe wód kopalnianych przed ich zanieczyszczeniem. W celu rozpoznania procesów oczyszczania wykorzystano wyniki badań pochodzenia siarczanów.
EN
Natural mine waters inflowing into "Staszic" mine, on the horizon 500m contain sulphates, however brines inflows on the horizons 720 and 765m are barium enriched. As result of these waters mixing follows precipitation of barium sulphate, causes technical problems in the waters transport systems, because of contamination (clogging) of pipes, pipelines, pumps. In mining workings on the horizons 720 and 765m the process of waters cleaning from barium "at the source" through its precipitation by means of sulphates liberated into waters from refuse deposited since 1988 year in the goafs. Locating of refuse in "Staszic" mine improves quality of the waters disposed from the mine and first of all protects the mine waters transport systems against contamination. In order to recognize cleaning processes, research results of sulphates origin were used.
5
Content available Kinetics of the continuous reaction crystallization of barium sulphate in BaCl2 - (NH4)2SO4 - NaCl - H2O system - neural network model
Piotrowski K., Koralewska J., Wierzbowska B., Matynia A.
Polish Journal of Chemical Technology
|
2009
|
Vol. 11, nr 4
13-19
EN
One of the main toxic components of post quenching salts formed in large quantities during steel hardening processes is BaCl2. This dangerous ingredient can be chemically neutralized after dissolution in water by means of reaction crystallization with solid ammonium sulphate (NH4)2SO4. The resulting size distribution of the ecologically harmless crystalline product - BaSO4 - is an important criteria deciding about its further applicability. Presence of a second component of binary quenching salt mixture (BaCl2-NaCl) in water solution, NaCl, influences the reaction-crystallization process kinetics affecting the resulting product properties. The experimental 39 input-output data vectors containing the information about the continuous reaction crystallization in BaCl2 - (NH4)2SO4 - NaCl - H2O system ([BaCl2]RM = 10-24 mass %, [NaCl]RM = 0-12 mass %, T = 305-348 K and τ = 900-9000 s) created the database for the neural network training and validation. The applicability of diversified network configurations, neuron types and training strategies were verified. An optimal network structure was used for the process modeling.
6
Modyfikacja zaczynów gipsowych izostrukturalnymi siarczanami baru i strontu
Malata G., Pichniarczyk P.
Warstwy, Dachy i Ściany
|
2008
|
nr 2
88-90
7
Content available remote Zastosowanie rozgałęzionych żywic uretanowo-metakrylowych w kompozytach stomatologicznych
Szafran M., Rokicki G., Czerwińska L., Bobryk E.
Kompozyty
|
2008
|
R. 8, nr 1
47-52
PL
Zaprezentowano wstępne wyniki badań dotyczących wpływu ilości kamforochinonu (fotoinicjator) na przebieg procesu fotopolimeryzacji oraz wpływ zawartości siarczanu baru na właściwości mechaniczne kompozytów przeznaczonych na stałe wypełnienia stomatologiczne. W celu zbadania mikrotwardości Vickersa, wytrzymałości na zginanie wykonano serię próbek kompozytowych zawierających mikro- i nanokrzemionkę. Wykonano również badanie mikrostruktury powierzchni przełomu kształtek kompozytowych w celu zbadania połączenia ceramika-polimer. Kompozyty ceramiczno-polimerowe są stosowane w stomatologii już od ponad 50 lat. Mimo to zainteresowanie nimi nie maleje. Stomatolodzy wciąż szukają materiałów, które łączyłyby dobre właściwości mechaniczne, zbliżone do amalgamatu z jednoczesną estetyką wypełnienia. Dowiedziono, że lepsze właściwości mechaniczne można uzyskać poprzez zastosowanie zarówno monomerów, zawierających ugrupowania uretanowe, jak również dzięki odpowiedniej ilości i składu proszku ceramicznego.
EN
In this study, the preliminary results of investigations concerning the influence of the amount of camphorquinone (the photoinitiator) on the photopolymerization process and the influence of barium sulphate content on the mechanical properties of the composites for dental applications were presented. In order to examin composites' properties, such as Vicker's microhardness, bending strength the samples containing micro- and nanosilica fillers as well as barium sulfate were prepared. To investigate the ceramics-polymer binding the fractures of the cured composite were analyzed. X-ray the pictures of the samples containing different amounts of BaSO4 were presented. The higher concentration of BaSO4, the larger X-ray contrast is visible. It can be noticed that the method of the powder mixing influenced X-ray contrast. Ball milling of the ceramic powder with water (ratio 1:1) leads to more homogeneous composites. The X-ray contrast of the sample with BaSO4 was compared with the reference sample (80% SiO2, 20% K3M). It can be seen that the addition of BaSO4 causes, that the mass has a better X-ray contrast. The investigation of Vicker's microhardness of composites of A series showed that optimal content of BaSO4 is 10 wt. %. However, considerable influence of the presence of BaSO4 on bending strength was observed. The bending strength of the composites falls down with the growth of the content of BaSO4. It was shown that with the increase of the amount of the initiator in the composition, the microhardness and bending strength of the composites rises. However, for higher amount of camphorquinone the color of the composites becomes more yellow.
8
Nowe możliwości w produkcji papieru z udziałem drobnoziarnistych pigmentów
Rentschler T.
Przegląd Papierniczy
|
2006
|
R. 62, nr 2
87-94
9
Nucleation and Growth Kinetics of Barium Sulphate Crystals in the Used Quenching Salts Processing Technology
Matynia A., Piotrowski K., Koralewska J., Wierzbowska B.
Chemia i Inżynieria Ekologiczna
|
2003
|
Vol. 10, nr 8
751-762
EN
The measurement results of barium sulphate reaction crystallization kinetics are presented. The experiments were carried out in the crystallizer with internat circulation of suspension. The crystallizer was continuously fed with solution obtained after used quenching salts solubilization in water and (stoichiornetrically) crystalline ammonium sulphate. The barium sulphate nucleation and crystal growth rates were estimated from crystal size distributions taking into account a size dependent growth (SDG) models. The results may be applied in the proecological used quenching salts utilization processing technology.
PL
Przedstawiono wyniki badań kinetyki krystalizacji siarczanu baru. Proces krystalizacji strąceniowej przeprowadzono w krystalizatorze ciągłego działania z wewnętrzną cyrkulacją zawiesiny. Do krystalizatora podawano roztwór uzyskany po rozpuszczeniu w wodzie soli odpadowej po hartowaniu metali i krystaliczny siarczan(VI) amonu (w ilości stechiometrycznej). Przebadano trzy różne roztwory zasilające krystalizator, otrzymane po rozpuszczeniu w wodzie soli pohartowniczych o różnej zawartości chlorków: wapnia, sodu i potasu. Szybkości zarodkowania i wzrostu kryształów siarczanu baru obliczono z rozkładu rozmiarów kryształów produktu (mieszaniny [wzór] i [wzór]). Do obliczeń przyjęto model szybkości wzrostu kryształów uwzględniający zjawisko zależności szybkości wzrostu od rozmiarów kryształów (SDG). Wyniki badań mogą być wykorzystane przy projektowaniu technologii utylizacji stałych odpadów pohartowniczych.
10
Content available remote The quality of barium sulphate crystals obtained during continuous precipitation crystallization in the process of post quenching salts utilization
Matynia A.
Polish Journal of Chemical Technology
|
2002
|
Vol. 4, nr 4
19-25
EN
The research results of barium ions precipitation process by means of crystalline ammonium sulphate (VI) addition are presented. The influence of feeding solution composition: barium, sodium, potassium and calcium chlorides concentration, the temperature and also the residence time on the product quality are discussed. The experiments were conducted continuously in the crystallizer with internal circulation of the suspension; the computer controlled the course of experiments. Crystal size distribution of the product was obtained by means of COULTER counter test. The possibility of the process description with the principles of MSMPR crystallizer model was analyzed. The research results may be utilized in the technology of post quenching salts processing.
11
Content available remote The influence of barium sulphate crystallization parameters on its crystals size
Matynia A., Wlazło P., Koralewska J.
Polish Journal of Chemical Technology
|
2001
|
Vol. 3, nr 1
15-20
EN
The research results of barium sulphate crystallization from barium chloride solutions are presented. Barium sulphate was precipitated in the continuous crystallizer with the internal circulation of suspension fed with crystalline ammonium sulphate. The influence of barium chloride concentration in feeding solution, residence time and the temperature on barium sulphate crystals size and growth rate were determined. The advantage of the research results and elaborated relations may be utilised in the post quenching salts treatment process.
12
The influence of residence time on the crystallization of barium sulphate in the process of barium ions precipitation by means of crystalline ammonium sulphate addition
Matynia A., Wlazło P., Koralewska J.
Polish Journal of Applied Chemistry
|
2001
|
Vol. 45, nr 3-4
91-107
EN
Measurement results of barium sulphate reaction crystallization kinetics are presented. Experiments were carried out in the crystallizer with an internal circulation of suspension. The crystallizer was continuously fed with barium chloride solution (of concentration 24.0 mass %) and stoichiometrically crystalline ammonium sulphate. The rates of BaSO4 nucleation and crystal growth were estimated from crystal size distribution according to calculation procedure for the MSMPR crystallizer. Research results may be utilized in the technology of post quenching salts processing.
13
Rozmiar kryształów siarczanu baru w procesie utylizacji soli pohartowniczych
Matynia A., Wlazło P., Karolewska J.
Inżynieria Chemiczna i Procesowa
|
2001
|
T. 22, z. 3D
935--940
PL
Przedstawiono wyniki strącania siarczanu baru krystalicznym siarczanem amonu z roztworu powstałego po rozpuszczeniu w wodzie soli pohartowniczych. Określono wpływ stężenia chlorków: baru, wapnia, sodu i potasu w roztworze zasilającym krystalizator ciągłego działania z wewnętrzną cyrkulacją zawiesiny - na rozmiar kryształów produktu.
EN
Results of barium sulfate precipitation with crystalline ammonium sulfate from the solution obtained after post hardening salts dissolving in water are presented. The effect of barium, calcium, sodium and potassium chlorides concentrations in the solution feeding continuous crystalizer with internal circulation of suspension on crystalline product size is determined.
14
Krystalizator do strącania siarczanu baru z roztworu po roztworzeniu w wodzie soli pohartowniczych.
Matynia A., Wlazło P.
Prace Naukowe Instytutu Technologii Nieorganicznej i Nawozów Mineralnych Politechniki Wrocławskiej. Konferencje
|
2000
|
Vol. 48, nr 28
135-141
PL
Przedstawiono rozwiązanie technologiczno-aparaturowe krystalizatora do strącania siarczanu baru z roztworu po roztworzeniu w wodzie soli pohartowniczych. Zaproponowano krystalizator z wewnętrzną cyrkulacją zawiesiny wymuszoną mieszadłem śmigłowym, Działający okresowo pod ciśnieniem atmosferycznym. Pojemność robocza krystalizatora: 1,14m3, zdolność produkcyjna: ok. 390 kg BaSo4/szarżę. Krystalizator jest proponowany w instalacji do utylizacji soli odpadowych z procesu hartowania metali o zdolności przerobu 130 Mg odpadu/rok.
EN
The technological concept of crystallizer for barium sulphate precipitation from solution obtained after solubilization of case hardening wastes in water is presented. The periodical-operation crystallizer with an internal circulation of suspension forced with propeller agitator is proposed. The crystallizer is proposed in the case hardening wastes processing system of production capacity 130 tons waste per year. In the technological design of the system, it is proposed to obtain two usable products: barium sulphate and solution for production of liquid mineral fertilizers, from a very toxic waste - used hardening salts. By-product is a solid waste, practically devoid of barium ions. The essence of the process consists in controlled solubilization of used hardening waste in water precipitation of barium ions using crystalline ammonium sulphate.
15
Badania nad zagospodarowaniem produktów przerobu odpadowych soli pohartowniczych.
Matynia A., Hoffmann J., Wlazło P.
Chemia i Inżynieria Ekologiczna
|
1999
|
Vol. 6, nr 2-3
207-216
PL
Przedstawiono wyniki badań produktów przetwarzania soli pohartowniczych: siarczanu baru, roztworu wodnego i odpadu stałego. Oceniono jakość i możliwości stosowania siarczanu baru. Zaproponowano otrzymanie wieloskładnikowych, ciekłych nawozów mineralnych z roztworu wodnego. Przeprowadzono próby wykorzystania odpadu stałego do produkcji małowymiarowych elementów budowlanych.
EN
Results of case hardening wastes treatment process products (barium sulphate, aqueous solution and solid waste) examination are presented. Barium sulphate quality and application possibility is assessed. Multicomponent liquid mineral fertilizes production technology is proposed. Solid waste utilization during small size building materials production is tested.
16
Utylizacja odpadów pohartowniczych zawierających związki baru
Wlazło P., Matynia A.
Prace Naukowe Politechniki Szczecińskiej. Instytut Technologii Nieorganicznej
|
1998
|
Nr 547
112-116
PL
Omówiono technologię przetwarzania odpadowych soli hartowniczych. W wyniku jej stosowania otrzymuje się siarczan baru, a ponadto roztwór mogący posłużyć do produkcji ciekłych nawozów mineralnych oraz odpad stały, nietoksyczny, którego właściwości pozwalają na jego wykorzystanie jako wypełniacza do produkcji materiałów budowlanych. Opracowana technologia została sprawdzona w skali modelowej i dświadczalno-produkcyjnej.
EN
The technology of waste quenching salts processing is discussed. As a result of this technology we can produce barium sulphate, the solution which can be used as a base for liquid mineral fertilizers production, and not toxic solid waste which properties let to use it as a filler for building materials production. Elaborated technology was verified in model and pilot scale.
17
Krystalizacja z reakcją chemiczną na przykładzie otrzymywania siarczanu baru
Matynia A., Wlazło P.
Prace Naukowe Instytutu Techniki Cieplnej i Mechaniki Płynów Politechniki Wrocławskiej. Konferencje
|
1998
|
Vol. 53, nr 9
619-626
PL
Omówiono metodologię modelowania krystalizatora do prowadzenia procesów strącania. Przedstawiono wyniki badań testowych szybkości zarodkowania i wzrostu kryształów siarczanu baru w krystalizatorze ciągłego działania z mieszaną zawiesiną.
EN
The methodology of reaction crystallization crystallizer modelling for the purpose of precipitation processes is discussed. Results of test research on barium sulfate crystals nucleation rate and growth rate in a continuous crystallizer with mixed suspension is presented.
18
Krystalizacja siarczanu baru w procesie przerobu odpadowych soli pohartowniczych
Matynia A., Wlazło P.
Chemia i Inżynieria Ekologiczna
|
1998
|
Vol. 5, nr 4
331-338
PL
Omówiono czynniki wpływające na przebieg i rezultaty procesu krystalizacji z reakcją chemiczną. Przedstawiono wyniki badań testowych krystalizacji siarczanu baru w krystalizatorze ciągłego działania z mieszaną zawiesiną. Siarczan baru otrzymano z roztworów po roztworzeniu w wodzie soli pohartowniczych, uciążliwego i toksycznego (chlorek baru) odpadu z procesów obróbki cieplnej metali.
EN
The influence of some factors on the course and results of reaction crystallization process is discussed. Results of the test research on crystallization of barium sulphate in continuous crystallizer with mixed suspension is presented. Barium sulphate was obtained from liquid from case hardening wastes dissolution. These wastes coming from metal finishing process are very toxic (contain barium chloride) and hard to treat.
19
Badania nad utylizacją soli pohartowniczych w instalacji doświadczalno-produkcyjnej
Matynia A., Wlazło P.
Chemia i Inżynieria Ekologiczna
|
1998
|
Vol. 5, nr 5-6
443-450
PL
Przedstawiono wyniki badań procesu przerobu soli pohartowniczej zawierającej chlorek baru. W instalacji doświadczalno-produkcyjnej działającej okresowo przetworzono 10 Mg soli na siarczan baru, roztwór do produkcji ciekłych nawozów mineralnych i odpad stały do wykorzystania w produkcji materiałów budowlanych.
EN
Results of consisting barium chloride case hardening wastes process are presented. In batch, semi-commercial scale of production it was treated 10 Mg of case hardening wastes, and as a products barium sulphate, solution, which can be used for liquid mineral fertilizers production, and solid waste which can be used for building materials production were obtained.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.