Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Laboratory tests on the use of Thiobacillus and Acidihiobacillus species in the process of eliminating H2S from formation waters and process waters

Turkiewicz Anna, Kapusta Piotr, Kania Małgorzata

Nafta-Gaz

|

2021

|

R. 77, nr 8

521--528

EN

This article reports on a series of laboratory tests aimed at determining to what extent it is possible to neutralise hydrogen sulphide with H2S-utilising bacteria from the genera Thiobacillus and Acidithiobacillus in the environment of formation water and process water. Four active bacterial suspensions were used for this study. The formation water was sourced from underground gas storage (UGS) areas and from currently exploited deposits. The water was taken mainly from natural gas reservoirs. Different sample incubation times were applied during the experiments, i.e. 1-day to 30-day incubation periods. The changes in H2S content under the influence of bacterial cultures were measured in individual samples and compared to the hydrogen sulphide content in control samples. The percentage of changes in H2S levels in the tested formation water samples were calculated. Further tests were conducted on contaminated process water. These served as ‘base waters’ used for preparing water-dispersible polymer drilling fluids. The changes in hydrogen sulphide content under bacterial action were also studied in these samples. The aim of this work was to compare the performance of Thiobacillus and Acidithiobacillus bacteria. The suspension of A. thiooxidans was by far the most effective in neutralising H2S, followed by the suspension of A. ferrooxidans. The detailed results are included in the tabulated statements. Other suspensions of the genus Thiobacillus proved to be much less effective at neutralising hydrogen sulphide in the tested water samples. The article also discusses the results of tests carried out to show the combined effect of bacteria and a nitrate inhibitor (called BMF Bac 4), which is used in some deposits with nitrate-based treatment technology. This technology is used worldwide as an alternative to the use of biocides in reducing hydrogen sulphide content in reservoir media.

PL

Artykuł omawia badania laboratoryjne ukierunkowane na stwierdzenie, w jakim zakresie możliwa jest neutralizacja siarkowodoru przez bakterie z rodzajów Thiobacillus i Acidithiobacillus w środowisku wody złożowej i wody technologicznej. Woda złożowa pochodziła z obszarów PMG (podziemnego magazynowania gazu) oraz z obecnie eksploatowanych złóż; wody pobierano głównie ze złóż gazu ziemnego. W trakcie eksperymentów zastosowano zróżnicowany czas inkubacji próbek testowych: od inkubacji 1-dobowej do 30-dobowej. W poszczególnych próbkach określano zmiany zawartości H2S pod wpływem oddziaływania kultur bakteryjnych w stosunku do zawartości siarkowodoru w próbkach kontrolnych. Obliczono procentową zmianę poziomu H2S w badanych próbkach wód złożowych. Kolejne testy przeprowadzono na skażonych wodach technologicznych. Są to tzw. wody bazowe, służące do sporządzania wodno-dyspersyjnych polimerowych płuczek wiertniczych. W wodach tych również badano zmiany zawartości siarkowodoru pod wpływem działania bakterii. W ramach pracy dokonano porównania działania czterech zawiesin bakterii z rodzajów Thiobacillus i Acidithiobacillus. Zdecydowanie najbardziej efektywne okazały się bakterie A. thiooxidans, natomiast na drugim miejscu była zawiesina A. ferrooxidans. Szczegółowe wyniki zawarto w zestawieniach tabelarycznych. Pozostałe zawiesiny bakterii z rodzaju Thiobacillus użyte w pracy badawczej okazały się znacznie mniej skuteczne w neutralizacji siarkowodoru w badanych próbkach wód. Artykuł omawia również wyniki przeprowadzonych testów obrazujących łączny efekt oddziaływania bakterii oraz inhibitora azotanowego (o nazwie BMF Bac 4), stosowanego w niektórych złożach w ramach technologii nitrate-based treatment. Technologia ta znalazła zastosowanie na świecie jako alternatywa dla wykorzystania biocydów, w celu zmniejszenia zawartości siarkowodoru w mediach złożowych.

2

Sulphate Removal from Mining-Process Water by Capacitive Deionization

Sinche-Gonzalez Maria, Mollehuara Canales Raul

Inżynieria Mineralna

|

2020

|

no. 1, vol. 2

189--194

EN

The removal of dissolved sulphate ions in water is one of the main challenges in the industry. Dissolved sulphate ions are ubiquitous in mining influenced waters because of its physical and chemical stability in aqueous solutions, including in process-water used by mineral beneficiation processes. It is a major problem for the mining industry because it can have negative impacts on the mineral beneficiation process and bring other issues for equipment and piping infrastructure. Not to mention the quality requirements for environmental water release. For instance, when water is recycled to the concentrator plant, dissolved sulphates can build up to increased concentration levels that can have negative effects in the processing of minerals. This work proposes a new approach for the removal of sulphate ions from mining influenced waters, including process water, which is the capacitive deionization technique (CADI). The technique can provide good quality water with low sulphate content suitable for recycling to the beneficiation process and meet adequate quality for recycling and safe release to the environment. Synthetic process-water with sulphate concentrations similar to those in mining and mineral process water was prepared and treated by CADI at fixed conditions of electric current and residence time. The original sulphate concentration in water was 1000, 2000, 3000 mg/L; and reduction rates achieved of sulphate concentrations of 275 mg/L, 712 mg/L and 1015 mg/L. respectively. The results show effective removal of sulphate ions.

PL

Usuwanie uwolnionych jonów siarczanowych w wodzie jest jednym z głównych wyzwań w przemyśle. Uwolnione jony siarczanowe są wszechobecne w wodach będących pod wpływem działań górniczych ze względu na ich fizyczną i chemiczna stabilność w roztworach wodnych, wliczając w to wody procesowe stosowane podczas procesów wzbogacania. Jest to główny problem dla przemysłu górniczego ponieważ ma to negatywny wpływ na proces wzbogacania oraz powodować może także problemy sprzętowe i infrastruktury rurowej. Ponadto, nie należy zapominać o wpływie takiej wody na środowisko naturalne. Dla przykładu, kiedy woda jest kierowana do procesów przeróbczych, uwolnione siarczany mogą się namnażać do poziomów wysokiej koncentracji a to ma negatywny wpływ na prowadzone procesy. Praca ta proponuje nowe podejście do problemu usuwania jonów siarczanowych z przemysłowych wód górniczych, wliczając w to wody procesowe, którym jest zastosowanie dejonizacji pojemnościowej. Technika ta daje dobrej jakości wodę o niskiej zawartości siarczanów, która jest odpowiednia dla procesów wzbogacania i jest zgodna z wymogami jakościowymi dla recyklingu a tym samym bezpieczna dla środowiska naturalnego. Sztuczna woda procesowa o zawartości siarczanów podobnej do wody przemysłowej z zakładów przeróbczych sektora górniczego została przygotowana i poddana procesowi CADI w stałych warunkach napięcia elektrycznego i czasu. Oryginalna koncentracja siarczanów w wodzie wynosiła 1000, 2000, 3000 mg/L a stopień redukcji osiągnięty wyniósł, odpowiednio, 275 mg/L, 712 mg/L oraz 1015 mg/L. Wyniki pokazały efektywność w usuwaniu jonów siarczanowych z wody procesowej.

3

The removal of sulphate ions from model solutions and their influence on ion exchange resins

Demcak Stefan, Balintova Magdalena, Holub Marian

Ekonomia i Środowisko

|

2020

|

nr 2

59--70

EN

There is a growing tendency for industries around the globe to diminish the contents of pollutants in industrial wastewaters to an acceptable level. Conventional methods are unfavourable and economically unacceptable, especially for large volumes of wastewaters with a high content of undesirable compounds. In contrast, ion–exchange is a very powerful technology capable of removing contamination from water. This paper analyses a study of ion exchange in Amberlite MB20 and Purolite MB400 resins after sulphate removal from a model solution. For the characterisation of ion exchange in resins, infrared spectroscopy was used. The IR spectra of both ion exchange resins show a similar composition after adsorption. Experiments that are due to this same used matrix in producing. The efficiency of sulphate ion removal and pH changes were also measured. Amberlite MB20 has proven to be a suitable ion exchange resin due to its high effi ciency (about 86%) for the removal of sulphates from solutions with initial concentrations of 100 and 500 mg.L-1, respectively.

4

Vertical migrations in an Alpine grassland cambisol after long-term sewage sludge application

Sager M.

Ecological Chemistry and Engineering. S

|

2017

|

Vol. 24, nr 1

141--158

EN

Differences between vertical mobilities of nutrient and trace elements within a long-term sludge-treated and an adjacent untreated Alpine grassland cambisol were investigated by column experiments. The site had been intensely fertilized with urban sewage sludge for 10 years of 7.5 Mg/ha annually, whereas an adjacent site had been left untreated. A model column experiment was set up to investigate changes of permeabilities and trace element retentions at 0-20 cm and 20-60 cm layers thereof. Elution was performed with de-ionized water at amounts of expected rainfall at the sampling site (1000 mm), as well as with equal volume of manure after biogas production. Long-term sludge treatment increased organic carbon, formation of ammonium and nitrate, and increased vertical mobility of K, P, S, Cu, and Fe, but also slightly higher (below 10-fold) for Na, Sr, Ba, Ni and V. Additional application of manure was of minor effect, mainly upon nitrate formation, and upon leaching of Fe, Mn as well as Fe/Mn proportion. Prior addition of FeCl2 to the manure in order to increase sulfide precipitation, mainly affected the output of ammonia, but hardly the cations or anions (e.g. P) investigated.

5

Spatial Distribution of Carbonaceous Aerosol in the Southeastern Baltic Sea Region (Event of Grass Fires)

Dudoitis V., Byčenkienė S., Plauškaitė K., Bozzetti C., Fröhlich R., Mordas G., Ulevičius V.

Acta Geophysica

|

2016

|

Vol. 64, no. 3

711--731

EN

The aerosol chemical composition in air masses affected by large vegetation fires transported from the Kaliningrad region (Russia) and southeast regions (Belarus and Ukraine) during early spring (March 2014) was characterized at the remote background site of Preila, Lithuania. In this study, the chemical composition of the particulate matter was studied by high temporal resolution instruments, including an Aerosol Chemical Speciation Monitor (ACSM) and a seven-wavelength aethalometer. Air masses were transported from twenty to several hundred kilometres, arriving at the measurement station after approximately half a day of transport. The concentration-weighted trajectory analysis suggests that organic aerosol particles are mainly transported over the Baltic Sea and the continent (southeast of Belarus). Results show that a significant fraction of the vegetation burning organic aerosol is transformed into oxidised forms in less than a half-day. Biomass burning aerosol (BBOA) was quantified from the ACSM data using a positive matrix factorization (PMF) analysis, while its spatial distribution was evaluated using air mass clustering approach.

6

Zastosowanie spektrofotometrii UV-Vis w analizie ilościowej kwaśnych roztworów CuSO4

Rudnik E., Luty-Błocho M., Wojnicki M., Szablowska M., Partyka J., Rusin P.

Rudy i Metale Nieżelazne Recykling

|

2015

|

R. 60, nr 3

120--126

PL

Przeprowadzono badania spektrofotometryczne w zakresie UV-Vis kwaśnych roztworów CuSO4. Określono wpływ zanieczyszczeń (Fe(II), Fe(III), Ni(II), Zn(II), Al(III)) na wyniki oznaczeń stężeń jonów Cu(II). Roztwory siarczanów metali absorbują światło w dwóch zakresach spektralnych: 200-400 nm oraz 600-900 nm. W pierwszym przedziale absorpcja światła jest determinowana przez obecność akwakompleksów i kompleksów siarczanowych metali oraz jonów siarczanowych, natomiast w zakresie Vis związana jest z obecnością kompleksów siarczanowych metali. Oznaczenia analityczne należy prowadzić w zakresie spektralnym 810-820 nm, w którym zanieczyszczenia nie zakłócają odczytów absorbancji CuSO4, niezależnie od stosowanej temperatury. Poziom zanieczyszczenia roztworu należy identyfikować w zakresie długości fal 320-420 nm. Zaproponowana metoda może być stosowana do ciągłego monitorowania stężenia jonów Cu(II) w warunkach procesów technologicznych.

EN

Spectrophotometric analysis of acidic CuSO4 solutions was performed in the UV-Vis range. Influence of some contaminations (Fe(II), Fe(III), Ni(II), Zn(II), Al(III)) on Cu(II) absorbance readings was determined. Metal sulfate solutions absorb light in two spectral bands: 200-400 nm and 600-900 nm. First range corresponds to the light absorption by aqueous and sulfate metal complexes as well as sulfate ions, while absorbance in further spectral band is associated with the presence of metal sulfate complexes. For analytical purposes, the spectral range of 810-820 nm is recommended, wherein other metallic ions do not interfere with the absorbance readings for CuSO4, independently on the temperature used. The presence of impurities should be detected in the wavelength range of 320-420 nm. The proposed method can be used to continuous monitoring of Cu(II) concentrations in technological processes.

7

Wpływ zanieczyszczeń na wyniki analiz spektrofotometrycznych kwaśnych roztworów siarczanu niklu

Rudnik E., Luty-Błocho M., Wojnicki M., Szablowska M., Partyka J., Rusin P.

Rudy i Metale Nieżelazne Recykling

|

2015

|

R. 60, nr 4

169--175

PL

Przeprowadzono badania spektrofotometryczne w zakresie UV-Vis kwaśnych roztworów NiSO4. Określono wpływ zanieczyszczeń [Co(II), Cu(II), Zn(II), Ca(II)] na wyniki oznaczeń stężeń jonów Ni(II). Roztwory siarczanu niklu absorbują światło w trzech zakresach spektralnych: 393, 657 i 719 nm. Przebieg widma zinterpretowano w powiązaniu z równowagowym składem elektrolitu. Wyznaczono współczynniki absorpcji poszczególnych form jonowych: Ni2+, NiSO4 i Ni(SO4)2 2–. Określono także wpływ temperatury na wielkość absorbancji. Oznaczenia analityczne NiSO4 należy prowadzić przy długości fali 393 nm, przy której wymienione zanieczyszczenia nie zakłócają odczytów absorbancji. Poziom zanieczyszczenia roztworu jonami Co(II) należy identyfikować w zakresie długości fal 500÷520 nm, natomiast jonami Cu(II) przy ok. 725 nm (pośrednio). Jony Zn(II) i Ca(II) nie absorbują światła w badanym zakresie spektralnym, tj. powyżej 250 nm. Zaproponowana metoda może być stosowana do ciągłego monitorowania stężenia jonów Ni(II) w roztworach nie zawierających jonów Fe(II, III).

EN

Spectrophotometric analysis of acidic NiSO4 solutions was performed in the UV-Vis range. Influence of some contaminations (Co(II), Cu(II), Zn(II), Ca(II)) on Ni(II) absorbance readings was determined. Nickel sulfate solutions absorb a light in three spectral bands: 393, 657 and 719 nm. Obtained spectra were discussed in the relation to equilibrium speciation of NiSO4 solutions. Absorption coefficients of the individual nickel species Ni2+, NiSO4 and Ni(SO4)2 2– were found. For analytical purposes, the wavelength of 393 nm is recommended, wherein investigated metallic ions do not interfere with the absorbance of NiSO4. The presence of Co(II) should be detected in the wavelength range of 500÷520 nm, while for Cu(II) the wavelength of 725 nm should be used. Zn(II) and Ca(II) ions do not absorb the light in the investigated spectral range, i.e. above 250 nm. The proposed method can be used to continuous monitoring of Ni(II) concentrations in the solutions in the absence of Fe(II, III) ions.

8

Wpływ zatapiania kopalni „Trzebionka” na zmiany chemizmu wód podziemnych w utworach triasu

Kasprzak A., Motyka J.

Przegląd Geologiczny

|

2015

|

Vol. 63, nr 10/1

805--809

EN

The paper presents changes in groundwater chemistry of Triassic aquifer after zinc-lead mine flooding. Last stage of liquidation Zn-Pb “Trzebionka” mine has been started in July of 2010. Long lasting drainage caused oxidation of the sulphide minerals in hosted rocks of Zn-Pb deposits. Flushing of the extended unsaturated zone led to dissolving of weathering products. Those complicated processes caused significant increase in sulphates concentrations Prediction of consequence of mine flooding for water chemical composition is possible due to long term observation of the water quality in the “Trzebionka” zinc-lead ore. Currently water quality of Triassic aquifer is deteriorate.

9

Chemically bonded, calcium phosphate based bioceramics with addition of calcium sulphate

Czechowska J., Siek D., Zima A., Ślósarczyk A.

Archives of Materials Science and Engineering

|

2014

|

Vol. 66, nr 1

5--12

EN

Purpose: Calcium phosphate cements (CPCs) are extensively used as synthetic bone grafts due to their excellent bioactivity, moldability and ability to set in vivo. Although there are some commercial CPCs in the market, there are many ongoing research directed mainly to improve some of their properties, such as mechanical strength, cohesion or resorbability. The purpose of the study was to develop a more systematic approach for the formulations of CPCs and to obtain complex composite that will be gradually resorbed in vivo. Design/methodology/approach: In the present studies cements composed of different ratios of α-TCP, Mg2+/CO32- co-substituted hydroxyapatite (MgCHA) and calcium sulphate were developed. The obtained materials were characterized in terms of setting time, compressive strength and open porosity. XRD technique was employed to determine the phase composition of the initial powders and the final materials. Chemical stability of the studied materials was checked. Bioactive potential of the bone cements was evaluated in accordance to Kokubo’s protocol. Findings: The investigated materials possess excellent handling properties, appropriate setting times (initial: 6-8 min, final-17-21 min) and compressive strength comparable to cancellous bone (6-12 MPa). The expected gradual resorption of composites (resorbability: CSD >> α-TCP > MgCHA) is believed to facilitate a healing process and stimulate bone regeneration. Research limitations/implications: Further in vitro and in vivo experiments need to be done to confirm cytocompatibility of these biomaterials. Originality/value: The new chemically bonded bioceramics with addition of calcium sulphate was developed. A systematic approach for the formulations of CPCs on the basis of α-TCP, MgCHA and calcium sulphate was performed. The obtained chemically bonded bioceramics may have a chance to be apply as bone substitutes in low load bearing places.

10

Osady pomiędzy trzonem a wykładziną wtórnym zagrożeniem korozyjnym żelbetowych kominów przemysłowych

Stryszewska T., Kańka S.

Materiały Ceramiczne

|

2012

|

T. 64, nr 3

378-386

PL

W typowych przemysłowych kominach żelbetowych między trzonem, a wymurówką ceramiczną znajduje się przestrzeń przeznaczona na izolację termiczną. W artykule przedstawiono ocenę zagrożenia tego typu kominów w wyniku oddziaływania gromadzących się tam produktów korozji. Przeprowadzone przez autorów badania materiałów pobranych z wielu kominów wykazały, że w miejscu tym powstaje gruba warstwa osadu, która jest bardzo mocno agresywna zarówno w stosunku do betonu trzonu, ceramiki i materiału spoinującego wymurówkę. Przedstawione wyniki badań dotyczą wpływu powstałego osadu na stopień wtórnego skażenia i destrukcji materiałów w eksploatowanych kominach.

EN

In typical industrial ferroconcrete chimneys, there is the space between a shank and a lining assigned for the thermal insulation. In the paper, the assessment of menaces coming from corrosion products accumulated within that space to the ferroconcrete chimneys is shown. The studies of materials taken from many chimneys indicated that the thick layer of deposits has been formed in the shank/lining space, displaying very aggressive chemical behaviour relating to both the shank concrete, ceramics and pointing material for lining. The results of the study concern effects of the deposit on a degree of secondary contamination and destruction of materials in the operated chimneys.

11

Nanofiltration as an effective tool of reducing sulphate concentration in mine water

Preuß V., Riedel C., Koch T., Thűrmer K., Domańska M.

Architecture Civil Engineering Environment

|

2012

|

Vol. 5, no. 3

127-132

EN

Mine water typically contains a high concentration of sulphate ions. Conventional mine water treatment by liming operates without a significant decline of this parameter. A discharge of treated mine water into rivers raises their sulphate load. The reduction of sulphate level in the river waters is of particular interest, especially if such waters are to be used for drinking purposes. Nanofiltration, as an applicable technology, is characterized by nearly complete sulphate retention. However, typical mine water quality implies a serious problem by scaling. Therefore, an additional membrane filtration process was developed to improve the conventional mine water treatment. This paper shows the results of process development towards removing sulphate as well as minimizing waste and indicates nanofiltration as an appropriate technology for lowering mine water sulphate concentration.

PL

Wody kopalniane charakteryzują się wysokim stężeniem jonów siarczanowych. Tradycyjne techniki oczyszczania wód kopalnianych przy użyciu wapna nie wpływają znacząco na obniżenie wartości tego parametru. Odprowadzenie tak oczyszczonych wód kopalnianych do rzek zwiększa ładunek siarczanów w ciekach. W związku z tym bardzo ważna jest redukcja poziomu siarczanów w ciekach szczególnie w przypadku stosowania tych wód do produkcji wody pitnej. Zastosowanie procesu nanofiltracji pozwala na niemal całkowite zatrzymanie siarczanów. Jednak typowa jakość wód kopalnianych powoduje w procesie ich oczyszczania poważny problem związany z osadzaniem się nierozpuszczalnych soli na powierzchni membran. W celu usprawnienia tradycyjnej metody oczyszczania wód kopalnianych zastosowano dodatkowy proces filtracji membranowej. W publikacji przedstawiono wyniki udoskonalania procesu oczyszczania wód kopalnianych w kierunku redukcji wysokich stężeń siarczanów oraz ograniczania odpadów, wskazując jednocześnie na efektywność nanofiltracji.

12

Precipitation of barium ions with solid ammonium sulfate continuous DTM crystallizer with a liquid jet pump of ascending suspension flow in a mixing chamber

Koralewska J.

Inżynieria Chemiczna i Procesowa

|

2006

|

T. 27, z. 4

1555-1579

EN

The results of investigation of the kinetics of barium ions precipitation by means of crystalline ammonium sulfate addition in a reaction-crystallization process have been presented. The experiments were performed in a continuous laboratory DTM crystallizer with inner circulation of suspension forced by a liquid jet-pump device generating ascending flow of medium in a mixing chamber. The influence of barium chloride concentration in a feeding solution on the crystal size distribution of barium sulfate product and on its reaction-crystallization kinetics were investigated. Nucleation and crystal growth rates were elaborated on the basis of the kinetic model of the MSMPR crystallizer, in two versions: a simplified one - making assumption that in the BaSO4 crystals population a size-independent growth (SIG) is fulfilled, and the enhanced one, incorporating the size dependent growth (SDG) phenomena observed in a real system. Rojkowski exponential SDG kinetic model was recognized as the practical design equation which is fitted the best to the experimental data in a whole L range tested. Both test data and the kinetic expressions with their parameter values can be practically utilized for the improvement of constructions of liquid jet-pump DTM crystallizers, recommended for complex, coupled processes of precipitation and crystallization of sparingly soluble salts.

PL

Przedstawiono wyniki badań krystalizacji z reakcją chemiczną strącania jonów baru krystalicznym siarczanem amonu. Proces prowadzono w krystalizatorze o działaniu ciągłym z wewnętrzną cyrkulacją zawiesiny wymuszaną strumienicą o ruchu wstępującym w komorze mieszania. Badano wpływ stężenia chlorku baru w roztworze zasilającym na rozkład rozmiaru kryształów siarczanu baru i kinetykę jego krystalizacji. Do obliczenia szybkości zarodkowania i wzrostu kryształów wykorzystano modele kinetyczne dla krystalizatora MSMPR. W obliczeniach zakładano, że szybkość wzrostu kryształów BaSO4 nie zależy bądź zależy od ich rozmiarów. Stwierdzono, że najlepiej opisującym dane doświadczalne okazał się wykładniczy model SDG Rojkowskiego. Wyniki badań mogą być wykorzystane do doskonalenia konstrukcji krystalizatora DTM ze strumienicą, zalecanego do prowadzenia procesów strącania i krystalizacji trudno rozpuszczalnych soli.

13

Effect of form and dose of potassium fertiliser on heavy metal uptaking by plants under conditions of elevated cadmium content in soil part I. Zinc and copper

Wiśniowska-Kielian B., Balík J.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2005

|

Vol. 12, nr 1-2

135-143

EN

In a pot experiment on heavy textured, acid soil the effect of form and dose potassium fertiliser on Zn and Cu uptaking by oats and maize under conditions of elevated cadmium content in soil was investigated against the background of basic NPK treatment. Potassium was applied in two doses as sulphate or chloride. It was found that heavy metals content in plant tissues was affected both by form and dose of potassium salts, which confined or intensified metals uptaking by the plants as a result of influence on solubility and absorption their compounds from soil. Potassium sulphate caused reduction of metals translocation from roots to aerial parts of the plant and improved fodder quality of plant products. Higher Cd level in soil modified Zn and Cu content as a result its influence on plant development and yielding, and on synergism or competition between cations.

PL

W doświadczeniu wazonowym na glebie ciężkiej kwaśnej, na tle nawożenia podstawowego NPK, badano wpływ formy chemicznej i dawki nawozu potasowego na pobieranie Zn i Cu przez rośliny kukurydzy i owsa w warunkach podwyższonej zawartości kadmu w glebie. Potas aplikowano w formie siarczanu lub chlorku w dwóch dawkach. Stwierdzono, ze zawartość badanych metali w tkankach roślin zależała od formy i dawki zastosowanych soli potasu, które wzmagały lub ograniczały ich pobieranie przez rośliny jako skutek oddziaływania na rozpuszczalność i absorpcję ich związków z gleby. Siarczan potasu powodował zmniejszenie translokacji metali z korzeni do części nadziemnych roślin, co może poprawiać ich wartość paszową w przypadku uprawy na glebie o zwiększonej zawartości kadmu. Wyższy poziom Cd w glebie modyfikował zawartość metali także na skutek jego oddziaływania na rozwój roślin i ich plonowanie oraz synergizm lub antagonizm kationów.

14

Effect of cadmium on plant yielding dependent on chemical form of potassium fertiliser

Wiśniowska-Kielian B., Niemiec M.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2005

|

Vol. 12, nr 1-2

157-163

EN

In a pot experiment direct and after-effect of elevated cadmium levels in soil on plant yielding (Zea mays L., Lolium perenne L. and Lathyrus sativus L.) dependent on form and dose of potassium fertiliser was investigated. Experiment was carried out on heavy textured acid soil on the background of basic NPK treatment. Two doses of potassium sulphate or chloride were applied and four Cd levels in a soil were investigated. It was stated that higher potassium doses and the sulphate form limited the harmful effect of Cd excess on the plant development in comparison with KCl fertilisation. All tested plants produced higher yields of the above-ground parts biomass after K2SO4 application than in case of KCl use and in majority as a result of providing higher K doses. Elevated Cd content in the soil significantly diminished plants yielding already after the smallest Cd addition, to a larger extend when KCl was applied than after K2SO4 fertilisation. Potassium sulphate application caused a positive effect because of Cd immobilisation in the soil and limiting negative Cd influence on plant yielding already in case of first cultivated plant. Negative after-effect of elevated Cd content in the soil was more visible as a result of KCl fertilisation than after K2SO4 application and lowering of yield even third cultivated plant, especially in case of smaller K dose application.

PL

W doświadczeniu wazonowym badano bezpośredni i następczy wpływ zwiększonej zawartości kadmu w glebie na plonowanie roślin (Zea mays L, Lolium perenne L. i Lathyrus sativus L.) w zależności od formy chemicznej i dawki nawozu potasowego. Doświadczenie prowadzono na glebie ciężkiej, kwaśnej na tle pod stawowego nawożenia NPK. Badano oddziaływanie dwóch dawek siarczanu lub chlorku potasu oraz czterech poziomów Cd w glebie. Stwierdzono, że większe dawki potasu i forma siarczanowa ograniczały ujemny wpływ nadmiaru Cd na rozwój roślin w porównaniu z nawożeniem KCl. Wszystkie rośliny testowe wytwarzały większy plon biomasy części nadziemnych po zastosowaniu K2SO4 niż w przypadku stosowania KCl i w większości przypadków jako skutek dostarczania większych dawek K. Podwyższona zawartość Cd w glebie znacząco pogarszała plonowanie roślin już po zastosowaniu najmniejszego dodatku Cd, w większym zakresie, gdy zastosowano KCl niż po nawożeniu K2SO4. Stosowanie siarczanu potasu powodowało korzystne działanie wskutek immobilizacji Cd w glebie i ograniczając ujemny wpływ Cd na plonowanie już w przypadku pierwszej uprawianej rośliny. Ujemny wpływ następczy zwiększonej zawartości Cd w glebie uwidocznił się bardziej w przypadku nawożenia KCl niż po zastosowaniu K2SO4, obniżając plon nawet trzeciej uprawianej rośliny, zwłaszcza w przypadku mniejszej dawki K.

15

Współkrystalizacja siarczanu i węglanu wapnia

Bunikowska B., Synowiec P.

Inżynieria Chemiczna i Procesowa

|

2004

|

T. 25, z. 3/1

763-768

PL

Artykuł omawia fragment badań związanych z opracowaną technologią zagospodarowania 125 tys. M.[^3]/r roztworu odpadowego powstałego w instalacji wyparnej wytwarzania krystalicznego chlorku sodu. Metoda ta polega na działaniu na roztwór odpadowy drugim odpadem - płynem podestyacyjnym powstającym przy produkcji sody amoniakalnej, dzięki czemu zostaje obniżone stężenie siarczanów w roztworze chlorku sodu. Przedstawiono uwarunkowania fizykochemiczne i wyniki badań związanych z współkrystalizacją gipsu i kalcytu zachodzącej w wyniku reakcji chemicznych strącania.

EN

The part of investigations focused on a newly developed utilization technology of the 125 thousand cubic meters p.a. of spent solution from common salt production is presented. For this purpose, the excess mass (with respect to stoichiometry) of distiller waste CaCI[2] solution from ammonia soda production has been used for degreasing of the concentration of sulphate ions in sodium chloride solution. The physical and chemical conditions of the process as well as the results of experiments of co-precipitation and calcite are discussed, respectively.

16

Liquid-liquid extraction of vanadium(IV) from sulfate media with HDEHP and PIA-8 in toluene

Koladkar D. V., Dhadke P. M.

Chemia Analityczna

|

2002

|

Vol. 47, No. 2

275-282

EN

The distribution equilibria of vanadium(IV) between bis(2-ethylhexyl)phosphinic acid (P1A-8) as well as bis(2-ethylhexyl)phosphoric acid (HDEHP) dissolved in toluene and aqueous sulfate media have been investigated as a function of the concentration of extra-ctant in the organic phase and concentration of hydrogen ion and vanadium(IV) ion in the aqueous phase. The stoichiometry of the extracted species has been determined on the basis of slope analysis. Vanadium(IV) is extracted by cation exchange mechanism as VOR (2)-HR' by bis(2-ethylhexyl)phosphinic acid and as VOR'2'2HR' by bis(2-ethylhexyl)phosphoric acid. Temperature dependence of the extraction equilibrium is examined by temperature variation method. Both extraction processes are endothermic in nature and the increase in temperature is favourable.

PL

Badano równowagi kompleksowaniawanadu(IV) za pomocą kwasu bis(2-etyloheksylo)fos-finowego (PIA-8) i kwasu bis(2-etyloheksylo)fosforowego (HDEHP). Fazą organiczną były roztwory obu kwasów w toluenie a fazą wodną roztwory siarczanowe. Badano zależność ekstrakcji od stężenia ekstrahentu w fazie organicznej, oraz stężenia jonów wodorowych i jonów wanadu(IV) w fazie wodnej. Skład stechiometryc.my ekstrahowanych indywiduów wyznaczono metodą nachyleń. Wanad ekstrahowany jest na drodze mechanizmu kationo-wymiennego jako VOR(2)'-HR (z kwasem bis(2-etyloheksylo)fosfinowym), oraz jako YOR(2)HR (z kwasem bis(2-etyloheksylo)fosforowym). Zbadano zależność równowagi ekstrakcji od temperatury. Oba procesy są endotermiczne i wzrost temperatury sprzyja wzrostowi ekstrakcji.

17

The influence of aliovalent impurities on transport properties of nonstoichiometric manganous sulphide

Mrowec S., Grzesik Z.

Bulletin of the Polish Academy of Sciences. Chemistry

|

2002

|

Vol. 50, No. 1

37-49

EN

The influence of chromium and lithium on the manganese sulphidation kinetics has been studied as a function of temperature (973-1273 K) and sulphur activity (10(-1)-10(4)Pa) using a novel microthermogravimetric technique. It has been shown that the sulphidation of Mn-Cr and Mn-Li alloys, like that of pure manganese metal, follows strictly parabolic rate law being thus diffusion controlled. In agreement with the defect model of Mn(1-y)S it has been found that the sulphidation rate of Mn-Cr alloy is higher than that of pure manganese, the reaction rate is pressure independent and the activation energy of this process is lower. This implies that the concentration of cation vacancies in Mn(1-y)S-Cr(2)S(3) solid solution is fixed on the constant level by three-valent chromium ions substitutionally incorporated in the cation sublattice of this sulphide. In the case of Mn-Li alloy, on the other hand, the sulphidation rate is lower than that of pure manganese, and the activation energy is higher. These results can again be explained in terms of doping effect.

18

Extraction mechanism study of manganese(II) from sulfate and acetate media by bis(2-ethylhexyl)phosphinic acid (PIA-8)

Koladkar D. V., Dhadke P. M.

Chemia Analityczna

|

2001

|

Vol. 46, No. 3

411-420

EN

Liquid-liquid extraction of manganese(II) from sulfate and acetate media using bis(2-ethylhexyl)phosphinic acid (PIA-8, HR) in toluene has been studied. The extraction was quantitative with 0.02 mol1(-1) PIA-8 in toluene in the pH range 4.5-6.0 for sulfate media and 6.0-6.8 for acetate media. The stoichiometry of the extracted species of manga-nese(II) was determined on the basis of the slope analysis method. The extraction reactions proceed with cation exchange mechanism and extracted species were MnR(2).2HR in sulfate medium and Mn(Ac-)(2)R(2)-2HR in acetate medium. Effect of various parameters such as equilibrium period, effect of various diluents and stripping agents for extraction of Mn(II) from sulfate media were studied. This method was applied for separation of manganese(II) from binary and ternary mixtures and extended for the determination of Mn(II) in real samples. Temperature dependence of the extraction equilibrium constants was examined to find the apparent thermodynamic functions (^H,^S and ^G) for extraction reaction in sulfate media.

PL

Badano ekstrakcję ciecz-ciecz Mn(II) z roztworów siarczanów i octanów z użyciem bis(2-etyloheksylo) fosfinowego kwasu (PIA-8, HR) w toluenie. Ekstrakcja była ilościowa gdy stężenie PIA-8 wynosiło 0.02 mol l(-1), w zakresie pH 4.5-6.0 dla siarczanów i 6.0-6.8 dla octanów. Mechanizm ekstrakcji jest oparty na wymianie kationu; mangan jest ekstrahowany w postaci cząsteczek o wzorach: Mn R2-2HR (ze środowiska siarczanów) i Mn(Ac-)2R2-2HR (ze środowiska octanów). Badano wpływ różnych parametrów, takich jak: czas osiągania równowagi, dodatek różnych rozcieńczaczy i czynników do reekstrakcji Mn(II) ze środowiska siarczanów. Metodę użyto do oddzielania Mn(II) z mieszanin dwu- i trójskładnikowych oraz do oznaczania Mn(II) w realnych próbkach. Z zależności temperaturowych wyznaczono pozorne funkcje termodynamiczne reakcji ekstrakcji ^H, ^S i ^G z roztworów siarczanów.

19

Solvent extraction of titanium (IV) from sulfuric acid media with bis (2-ethylhexyl) phosphinic acid (PIA-8)

Koladkar D. V., Dhadke P. M.

Polish Journal of Chemical Technology

|

2000

|

Vol. 2, nr 2

21-26

EN

The extraction equilibrium of sulfuric acid and titanium(IV) with bis(2-ethylhexyl) phosphinic acid, [PIA-8] from sulfuric acid solutions has been studied. The stoichiometry of the extracted species of titanium (IV) was determined by slope analysis method. Two extraction mechanisms for titanium (IV) with PIA-8 are observed at different ranges of acidity. The extraction proceeds by cation exchange mechanism in the range of 0.01 -0.5 M H2SO4 and the extracted species is in the TiOR^HR form while at higher acidity (11.0 - 12.5 M H2SO4) it proceeds by solvation with the extracted species as Ti(OH)3HSO4-4HR. Temperature dependence of the extraction equilibrium constants was examined to find the apparent thermodynamic functions (AH, AS and AG). The method is simple and rapid so can be used for selective extraction of Ti(IV) in presence of other metal ions. The method has been applied for analysis of the real samples.

20

Voltammetric determination of nickel as impurity in copper sulphate

Golimowski J., Lisiewicz M., Szynkarczuk I.

Chemia Analityczna

|

1998

|

Vol. 43, No. 5

829-832

EN

Adsorptive voltammetric determination of nickel in copper sulphate using dimethylglyoxime as a chelating agent was described. A possibility of application of this method to testing of purity of chemicals was presented. The RSD was 3% and the detection limit 0,01 žg1(-1).

PL

Opisano adsorpcyjno-woltamperometryczną metodę oznaczania niklu jako zanieczyszczenia technicznego siarczanu miedzi. Jako chelat kompleksujący jony niklu zastosowano dimetyloglioksym. Granicę oznaczalności niklu oszacowano na poziomie 0,01 žg1(-1). Względne odchylenie standardowe nie przekraczało 3%.