Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Zlodzenie Hornsundu (Spitsbergen) w sezonie zimowym 2009-2010 (SW Spitsbergen)

Kruszewski G.

Problemy Klimatologii Polarnej

|

2011

|

nr 21

229-239

PL

Sezon lodowy 2009/2010 zaczął się pod koniec października. Pierwsze postacie autochtonicznego lodu morskiego zaobserwowano w strefie brzegowej Isbjornhamny dopiero 26 października. Spadki dobowej temperatury powietrza poniżej zera sporadycznie notowano od połowy września, jednak dopiero w końcu października obniżyła się ona do poziomu temperatury zamarzania wody morskiej. Wyraźnie wyższe od średnich wieloletnich wartości temperatury powietrza okresu październik - luty nie sprzyjały tworzeniu się lodu. Wyjątkowo łagodne warunki lodowe w rejonie południowego Spitsbergenu uniemożliwiały napływ lodu z zewnątrz aż do początków stycznia 2010. Lód morski o większej zwartości pojawił się w Hornsundzie w zasadzie dopiero po wyraźnym spadku temperatury w marcu. Dochodziło wtedy do całkowitego pokrycia fiordu lodem, włącznie z tworzeniem się w zatokach wewnętrznych lodu stałego. Pokrywa lodu stałego utrzymywała się we wschodniej części fiordu, w fazie maksymalnego rozwoju (od połowy marca do połowy kwietnia) pokrywając od połowy do blisko całej jego powierzchni. W skrajnie wschodniej partii fiordu pod Brepollen przetrwała do końca czerwca.

EN

This article presents the sea ice development in the waters of Hornsund Fjord during winter season 2009/2010. Due to long lasting (November-February) high air temperatures (Fig. 1-2) during autumn 2009 mainly brash glacier ice, growlers and bergy bits were present in Hornsund, especially along the coast. Since end of October forms of new ice were observed in coastal zone of Isbjornhamna. In beginning of January first allochtonic drifting ice entered western part of the fjord. First in situ formed pancake ice was observed in coastal zone in February (Fig. 4). During this month young coastal ice was formed in inner bays of the fjord. Significant decrease in air temperature observed in March was connected with ice development (Fig. 5) on whole fjord area. In eastern part the 'autochtonic' fast ice was formed, in western consolidation of drifting ice occurred. The whole area of Hornsund was covered with fast ice for about two weeks. In eastern part of the fjord (Brepollen, Burgerbukta, Samarinvagen) fast ice existed even in June, with maximum thickness 70-80 cm. Last forms of fast ice was destroyed in first days of July in NE part of Brepollen. In April and May close pack ice drifting outside the Hornsund entered few times the central parts of the fjord, but because of mild temperature conditions consolidation did not start. Usually concentration of ice in central part of the fjord was smaller than outside and do not exceed 4-6/10 (open drift), because of prevailing easterly winds, blowing the ice outside. Such a situation existed since end of March for next six weeks. The last short episode the strips of allochtonic ice entered central part of the fjord took place in beginning of May (Fig. 7).

2

Zlodzenie Hornsundu (Spitsbergen) w sezonie zimowym 2008/2009

Kruszewski G.

Problemy Klimatologii Polarnej

|

2010

|

nr 20

187-196

PL

Sezon lodowy 2008/2009 zaczął się w trzeciej dekadzie października, przy czym spadki temperatury powietrza poniżej zera notowano od końca września. Na wodach fiordu w okresie lipiec – wrzesień odnotowywano jedynie postacie lodu lodowcowego. Dopiero spadki temperatury w listopadzie umożliwiły two-rzenie się lodu autochtonicznego w strefie brzegowej. W tym samym czasie do fiordu zaczął okresowo napływać także lód dryfujący z Prądem Sorkapskim. Pokrycie fiordu lodem o dużej zwartości wystąpiło w kilku epizodach, przerywanych kilkudniowymi aktami przynajmniej częściowego odpływania lodu z Hornsundu. Zwarty i bardzo zwarty lód występowała na praktycznie całej powierzchni fiordu w drugiej dekadzie grudnia, pierwszej i drugiej stycznia, lutym, marcu, pierwszej połowie kwietnia i przez kilka dni w maju. Stała pokrywa lodowa utworzyła się poza Isbjornhamną jedynie w skrajnie wschodniej części fiordu, gdzie pod Brepollen przetrwała do pierwszych dni lipca.

EN

This paper presents the sea ice development in the waters of Hornsund Fjord during winter season 2008/2009. In autumn 2008 only brash glacier ice, growlers and bergy bits were present in Hornsund, especially along the coast. Sea ice season started at end of October. Since this time forms of new ice were formed in coastal zone of Isbjornhamna. Because of mild thermal conditions in November and December (Fig. 2, 3) the maximum theoretical ice thickness in inner parts of the fjord could reach 43 cm at the end of the year 2008 (Table 1). In January young coastal ice was formed in Isbjornhamna. Consolidation of close pack ice coming from outside the Hornsund was interrupted few times by increase in air temperature and strong easterly winds, blowing the ice outside again. In the inner bays consolidation of pack ice started probably at end of February. Eastern part of the Hornsund was covered by fast ice since mid of March to the end of June 2009 (Brepollen, Samarinvagen). For over 16 weeks close and very close young pack ice drifted in the Hornsund waters. At the end of April ice concentration in fjord and outside decrease significantly and part of fast ice was broken and removed too. Last episode the Hornsund was covered by very close pack ice drifting from outside took place from 15th till 25th May.

3

Zlodzenie Hornsundu i jego przedpola (SW Spitsbergen) w sezonie zimowym 2007/2008

Styszyńska A.

Problemy Klimatologii Polarnej

|

2009

|

nr 19

247-267

PL

W sezonie zimowym 2007/2008 przebieg zlodzenia Hornsundu był odmienny od przeciętnego. Od października do lutego średnia miesięczna temperatura powietrza była o 2,6–6,1 deg wyższa, a w marcu o 2,5 deg niższa od średniej klimatycznej (1978-2006). Ujemna temperatura wody powierzchniowej przy brzegu Isbjorn-hamny występowała od 29 X 2007 do 20 V 2008 r. Najniższe (–1,9°C) wartości temperatury wody mierzono od trzeciej dekady listopada 2007 r. do końca kwietnia 2008 r. Latem i jesienią (VIII-X) 2007 r. dochodziło do inten-sywnego obłamywania się lodu lodowcowego, który okresowo tworzył zwarte skupienia growlerów i gruzu lodow-cowego wzdłuż brzegu. W Isbjornhamnie pierwszy okres tworzenia się lodu morskiego miał miejsce między 31 października a 12 grudnia 2007 r. (lepa lodowa, krążki lodowe), drugi – od 26 grudnia 2007 r. do 22 maja 2008 r. Na przedpolu Hornsundu dryfujący lód allochtoniczny pojawił się w pierwszych dniach grudnia 2007 r. Od połowy lutego do trzeciej dekady kwietnia prawie cała powierzchnia Hornsundu pokryta była lodem dryfującym o zmiennej zwartości. Na osiowej partii fiordu lód autochtoniczny zanikł po 28 kwietnia 2008 r. Maksymalna wysokość wału lodu nabrzegowego w Isbjornhamnie osiągnęła 2,5 m.

EN

This article presents the development of sea ice cover in the waters of central and western part of the Hornsund Fjord, as well as in its foreshore during winter season 2007-2008. Due to long lasting (November-February) high air temperatures (Fig. 2-3) the sea ice cover development of Hornsund was different from the average one. Significant decrease in air temperature was observed in March (mean monthly –13.4°C) and April (mean monthly –9.3°C). In such thermal conditions the maximum thickness of sea ice which might have been formed in the outer, sheltered from high seas areas of the fjord, estimated with the help of Zubov formula, could reach 41cm in January, 52cm in February, 71cm in March, up to 82–84cm in the period from April to May 2008 (Tab. 1). In summer and autumn (August-October) 2007 only brash glacier ice and small icebergs broken off the glaciers endings on the sea in Hornsund drifted in the waters of the fjord. At this time brash glacier ice and growlers broken off the Hans Glacier periodically concentrated densely along the coast of Isbjorhamna. The first forms of new ice (slush and grease ice as well as shuga) were observed close to the west coast of Isbjornhamna from 31th October till 12rd December (Fig. 8). The second period of sea ice formation started on 26th December. Not sooner than in the middle of March when severe frost was noted, a permanent ice cover was formed (young ice). Fast ice was only observed in the internal waters of Hornsund, in the Brepollen, Burgerbukta, Samarinvagen, Adria and Isbjornhamna bays. From the first decade of February till the 3th July the ice cover of Hornsund experienced large fluctuations (Fig. 11-12, 14-17). During that period the entire area of Hornsund was covered with sea ice a few times. The first this phenomenon was noted from 7th till 20th February 2008 when the allochtonic ice drifting in the waters of the Sorkapp Current entered western and central part of the fjord and when the central and inner parts were covered with ice formed in situ (Fig. 11-12). The second this phenomenon was noted from the third decade of March till the end of April when the all surface of Hornsund were covered autochthonous ice. On the western and central part of the fjord this was young ice and nilas. In the internal waters of Hornsund was observed first-year ice (Fig. 14-15). This sea ice cover was several times destroyed by very strong east winds causing that most of ice was moved outside the fjord. At the end of April strong E and SE winds caused ice removal from the axial part of Hornsund. Later, apart from three short episodes (5-8 May, 15-22 May and 1-9 July) when strips of allochtonic ice entered west and central part of the fjord (Fig. 16-17), only single floes of broken-off the fast ice from Brepollen, Burgerbukta and Samarinvagen drifted in the waters of Hornsund. The ice season 2007-2008 ended on 9th July when the last floes of very rotten ice were observed drifting from the inside of the fjord with the tidal stream to its foreshore.

4

Zmienność zlodzenia wybranych rzek Arktyki w XX wieku

Grześ M., Ćmielewski M.

Problemy Klimatologii Polarnej

|

2008

|

nr 18

69-78

PL

W artykule przedstawiono zmienność czasu trwania pokrywy lodowej na 17 dużych rzekach Arktyki. W drugiej połowie XX wieku czas trwania pokrywy lodowej uległ wyraźnemu skróceniu o 21-28 dni na 100 lat. Na czterech rzekach (MacKenzie, Pieczenga, Peczora, Titowka i Taz) czas trwania pokrywy lodowej uległ wydłużeniu nawet o 33 dni na 100 lat. Skrócenie czasu trwania związane jest z późniejszym formowaniem się pokrywy lodowej oraz z jej wcześniejszym rozpadem. Należy przypuszczać, że zmienność czasu trwania zjawisk lodowych jest dobrym wskaźnikiem zachodzących w Arktyce zmian klimatu. Ze skróceniem czasu trwa-nia zjawisk lodowych wiąże się wydłużenie okresu nawigacyjnego.

EN

Trends and fluctuations in the dates of ice cover formation and breakup on selected rivers in the Arctic worked out based on databases: Benson B., Magnuson J., 2000, Global lake and river ice phenology database; Vuglinsky V., 2000, Russian river ice thickness and duration; National Snow and Ice Data Center, 1998, Nenana Ice Classic: Tanana River ice annual breakup dates. Most of the Arctic rivers are frozen for 7-8 months. Dissimilarity of flow conditions during ice cover period, ice jams and dams allow to state that it is the most important part of the Arctic rivers hydrological regime. The main problem in comparison of ice events and determine its trends are heterogeneously data series. Data are selected to be the most similar. In this study are used homogeneous and comparable series for period 1958-1990. For analysis have chosen 17 rivers situated in different Arctic areas. 3 are in Europe, 10 on Siberia and the others 4 in Canadian Arctic and on Alaska. For all of them was calculated average time of ice cover duration, dates of freezing and breakup and trends of this parameters. Difference between ice cover duration on the Arctic rivers is 64 days. The longest time of ice cover duration is on Anabar – 248 days. The shortest, 184 days, on Yukon in Dawson. Average time of ice cover duration on most part of the rivers is more than 200 days. The earliest date of freeze-up is on Anabar river, average 2 October. To the end of the month ice cover is on most of the rivers. At the beginning of November come out on MacKenzie, Yukon and Pechenga rivers. Breakup starts 5 May (Tanana river). To the end of May ice cover vanish on most of the rivers. Exceptions are rivers in Eastern Siberia and Coppermine river, where spring ice drift starts latest, average 18 June. Differences between freeze-up dates amount 40 days, while between breakup on various rivers 44 days. Ice cover duration trends are diverse but generally on most of the rivers trends are negative (for 11 of 16 rivers). The biggest trend was on Yukon river in Dawson in 1970-90 (–24.2 days/100 years). A little bit smaller trend (–23.7 days/100 years) was on Ob (1958-90) and Anabar (–21.8 days/100 years). Positive values characterized rivers: MacKenzie, Pechenga, Pechora and Taz, which had a biggest value (33.2 days/100 years). Freeze-up on the Arctic rivers occurs later and later. It is described by positive value of this parameter. It fluctuates within 0.9 days/100 years on Anabar to 18.9 days/100 years on Coppermine. However in two stations in the Canadian Arctic, 3 in European Arctic and on Lena ice cover freeze-up more and more early. Only two rivers: Yndigirka and Pechora freeze-up later and later (it is 2.7 days/100 years on Yndigirka and 15.7 days/100 years on Pechora). On the others rivers trends are negatives and fluctuates within 0.2 days/100 years (Coppermine) to 47 days/ 100 years (MacKenzie in Fort Good Hope). Presented trend’s values are different from this presented by Magnuson et al. (2000), who compared freezing dates for lakes and rivers together for all the northern hemisphere.

5

Zlodzenie Hornsundu i jego przedpola (SW Spitsbergen) w sezonie zimowym 2006/2007

Styszyńska A., Rozwadowska A.

Problemy Klimatologii Polarnej

|

2008

|

nr 18

141-160

PL

W sezonie zimowym 2006/2007 przebieg zlodzenia Hornsundu był odmienny od przeciętnego. Od listopada do marca średnia miesięczna temperatura powietrza była o 3.6–6.3 deg wyższa od średniej klima-tycznej (1978–2006). Ujemna temperatura wody powierzchniowej przy brzegu Isbjornhamny występowała od 28 IX 2006 do 27 V 2007 r. Najniższe wartości temperatury wody mierzono w drugiej i trzeciej dekadzie października (–1.8°C). Latem i jesienią 2006 r. dochodziło do bardzo intensywnego obłamywania się lodu lodowcowego, który okresowo tworzył zwarte skupienia wzdłuż brzegu. Rozwój lodu morskiego w Isbjornhamnie cechuje się stadial-nością. Pierwszy okres tworzenia się lodu morskiego miał miejsce między 6 października a 3 listopada, drugi – od połowy stycznia. W tym samym czasie dryfujący lód allochtoniczny pojawił się również na przedpolu fiordu. Od trzeciej dekady lutego do drugiej dekady kwietnia prawie cała powierzchnia Hornsundu pokryta była lodem dryfu-jącym o zmiennej zwartości. Na osiowej partii fiordu lód morski zanikł po 25 kwietnia, a w Brepollen – w trzeciej dekadzie czerwca 2007 r. Maksymalna wysokość wału lodu nabrzegowego w Isbjornhamnie osiągnęła 2.5 m.

EN

This article presents the development of sea ice cover in the waters of central and western part of the Hornsund Fjord, as well as in its foreshore during winter season 2006–2007. Due to long lasting (November-March) high air temperatures (Fig. 1) the sea ice cover development of Hornsund was different from the average one. Significant decrease in air temperature was observed only in April (mean monthly –8.7°C). In such thermal conditions the maximum thickness of sea ice which might have been formed in the outer, sheltered from high seas areas of the fjord, estimated with the help of Zubov formula, could reach 47cm in January, 58cm in February, 66cm in March, up to 77–80cm in the period from April to May 2007 (Tab.1). In summer and autumn 2006 only brash glacier ice and small icebergs broken off the glaciers endings on the sea in Hornsund drifted in the waters of the fjord. At this time brash glacier ice and growlers broken off the Hans Glacier periodically concentrated densely along the coast of Isbjorhamna. The first forms of new ice (slush and grease ice as well as shuga) were observed close to the west coast of Isbjornhamna from 6th October till 3rd November. The second period of sea ice formation started on 7th December. However, the ice disappeared quickly because of strong winds. Not sooner than in the middle of January when severe frost was noted, a permanent ice cover was formed (young ice). But also this ice was broken and diverged in most part of the fjord. Fast ice was only observed in the internal waters of Hornsund, in the Brepollen, Burgerbukta and Samarinvagen bays. From the third decade of February till the end of April the ice cover of Hornsund experienced large fluctuations. During that period the entire area of Hornsund was covered with sea ice a few times. This phenomenon was noted when the allochtonic ice drifting in the waters of the Sorkapp Current entered western and central part of the fjord and when the central and inner parts were covered with ice formed in situ. This sea ice cover was several times destroyed by very strong east winds causing that most of ice was moved outside the fjord. At the beginning of May very strong E and SE winds caused ice removal from the axial part of Hornsund. Later, apart from two short episodes (19-29 May and 22-23 June) when open strips of allochtonic ice entered west and central part of the fjord, only single floes of broken-off the fast ice from Brepollen, Burgerbukta and Samarinvagen drifted in the waters of Hornsund. The ice season 2006/2007 ended on 19th July when the last floes of very rotten ice were observed drifting from the inside of the fjord with the tidal stream to its foreshore.

6

Zlodzenie Hornsundu i jego przedpola (SW Spitsbergen) w sezonie zimowym 2005-2006

Styszyńska A., Kowalczyk M.

Problemy Klimatologii Polarnej

|

2007

|

nr 17

147-158

PL

W sezonie zimowym 2005/2006 przebieg zlodzenia Hornsundu był odmienny od przeciętnego. Znaczący spadek temperatury powietrza wystąpił tylko w lutym i marcu. W pierwszej połowie zimy (XI–I) docho-dziło do okresowego wypełniania się zachodniej części fiordu lodem dryfującym w Prądzie Sorkapskim. W lutym na środkowej i zachodniej części Hornsundu pojawiły się początkowe postaci lodu. Większe pokrycie lodem wód fiordu miało miejsce jedynie w marcu, kiedy to w Brepollen występowała jednolita powłoka lodu młodego, na Isbjornhamnie krążki lodowe i lód młody, a po środkowej i zachodniej części Hornsundu dryfowały w pasmach zwarte lody napływające z zewnątrz. W połowie kwietnia doszło do oczyszczenia większości fiordu z lodu. Dłużej lód utrzymywał się jedynie w Brepollen. 27 czerwca w zachodniej części fiordu pojawiły się pasma lodu dryfują-cego w Prądzie Sorkapskim. Lód ten przy północnym brzegu Hornsundu utrzymywał się do pierwszych dni lipca.

EN

This article presents the development of sea ice cover in the waters of central and western part of the Hornsund Fjord, as well as in its foreshore during winter season 2005–2006. Due to long lasting (October-January) high air temperatures (Fig.1) the sea ice cover development of Hornsund was different from the average one. Significant decrease in air temperature was observed only in February (mean monthly –7.5°C) and in March (mean monthly –12°C). In such thermal conditions the maximum thickness of sea ice which might have been formed in the outer, sheltered from high seas areas of the fjord, estimated with the help of Zubov formula, could reach 35cm in thickness in January 2006, 48cm in February, up to 66–69cm in the period from March to May 2006 (Tab.1). In summer and autumn 2005 only brash glacier ice and small icebergs broken off the glacier found in the sea in Hornsund drifted in the waters of the fjord. At this time brash glacier ice and growlers broken off the Hans Glacier periodically concentrated densely along the coast of Isbjorhamna. In the first part of winter (November - January) the western part of the fjord was periodically covered with drift ice in the Sorkapp Current. At this time brash glacier ice from the adjacent glacier concentrated along the western coast of Isbjorhamna. The first, autochthonic ice started to be formed at Brepollen at the beginning of November and at Burgerbukta at the beginning of January. In February new ice appeared in the central and western part of Hornsund. The sea ice cover in the fjord was more extensive only in March when cover of young ice (10-30cm) was observed at Brepollen, pancake and young ice at Isbjorhamna, and coming from outside, strips of close pack ice drifted in the central and western part of Hornsund. In the middle of April the majority of fjord area was found ice free from sea ice. Ice cover was only observed at Brepollen. On 27th June strips of drifting ice in the Sorkapp Current appeared in the western part of the fjord. This ice remained at the northern coast of Hornsund till the first days of July.