Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Osobliwa mineralizacja rudna w serpentynitach antygorytowych kopalni Nasławice koło Sobótki (Dolny Śląsk)

Heflik Wiesław, Dumańska-Słowik Magdalena, Kotowski Mirosław

Przegląd Górniczy

|

2021

|

T. 77, nr 7-9

1--8

PL

W pracy przedstawiono charakterystykę mineralogiczno-petrograficzną grubokrystalicznej mineralizacji dolomitowo-magnetytowej napotkanej w obrębie północno-zachodniej części kopalni serpentynitów w Nasławicach koło Sobótki (Dolny Śląsk). Takie grubokrystaliczne wykształcenie tych dwóch minerałów w obrębie serpentynitów Wzgórz Nasławickich napotkano po raz pierwszy. Mineralizacja ta występuje w strefie kontaktu tektonicznego serpentynitu z wczesnowaryscyjską intruzją gabrową. W wyniku badań mikroskopowych w świetle przechodzącym oraz mikrospektroskopii Ramana stwierdzono, że asocjacja tych dwóch minerałów (dolomitu i magnetytu) stanowi produkt krystalizacji roztworów hydrotermalnych. Składniki chemiczne, żelazo i magnez, potrzebne do krystalizacji tych faz pochodzą głównie z rozkładu piroksenów i oliwinów oraz produktów protokrystalizacji obecnych w protolicie serpentynitowym. Wapń doprowadzony został pogabrowymi roztworami hydrotermalnymi.

EN

The paper presents mineralogical and petrographical characteristics of coarse-crystalline dolomite-magnetite mineralization found within the north-western part of the serpentinite mine in Nasławice near Sobótka (Lower Silesia). Such a coarse-crystalline formation of these two minerals within the serpentinites of the Nasławice Hills was encountered here for the first time. The mineralization occurs in the tectonic contact zone of the serpentinite with the Early Variscan gabbroic intrusion. The observations under polarized transmitted light microscopy and analyses of Raman microspectroscopy revealed that the association of these two minerals (dolomite and magnetite) has been a product of post-magmatic, hydrothermal activity. The chemical components, i.e. iron and magnesium, required for the crystallisation of these phases were mainly derived from the decomposition of pyroxenes and olivines and the products of protocrystallisation found in the serpentinite protolith. Calcium was supplied by post-gabbroic hydrothermal solutions.

2

Niedoceniane serpentynity

Heflik W.

Surowce i Maszyny Budowlane

|

2015

|

nr 3

80-85

PL

Okładzina ścian w Teatrze Wielkim w Warszawie, posadzka kościoła w Nasławicach, mury kościoła św. Jakuba w Sobótce, kolczyki, spinki do koszul, filiżanki i przybory toaletowe czy materiał do nawożenia gleb. Serpentynity z Nasławic mają wiele praktycznych zastosowań, choć jeszcze do niedawna deprecjonowano ich wartość i znaczenie surowcowe. Sytuacja jednak powoli się zmienia.

3

Złoże serpentynitu antygorytowego w Nasławicach

Sermet E., Górecki J., Heflik W.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2015

|

R. 56, nr 2

158--162

PL

Przedstawiono wyniki dokumentowania złoża serpentynitu antygorytowego w Nasławicach. W złożu występują wielofazowe zjawiska tektoniczne i przeobrażenia skał objawiające się m. in. zmiennością orientacji zespołów spękań, uskokami, ścięciami, a także zróżnicowaniem składu mineralnego. Przeprowadzone badania mineralogiczno-petrograficzne dowodzą, że serpentynity z Nasławic są utworami silnie zserpentynizowanymi, tzn. ich głównym składnikiem jest antygoryt.

EN

The paper presents the results of documenting works in the “Nasławice” deposit. Multiphase tectonic events and serpentinites metamorphosis such as variability of fracture, faults and variability of mineral composition were described. Petrographic and mineralogical studies indicated the antigorite type of serpentinites deposit in Nasławice.

4

Serpentynity i towarzyszące im skały oraz minerały ze wzgórz nasławickich koło Jordanowa (Dolny Śląsk)

Heflik W.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2015

|

R. 56, nr 2

154--157

PL

Artykuł przedstawia charakterystykę serpentynitów Dolnego Śląska, głównie z obrzeżenia bloku sowiogórskiego, z okolic Sobótki, Jordanowa Śląskiego i Nasławic. Omówiono także zjawisko ich leukokratyzacji. W wyniku tego procesu powstała w Jordanowie Śląskim unikatowa parageneza mineralna, złożona z takich minerałów jak: diopsyd, zoisyt, grossular, wezuwian, klinozoisyt, pumpellyit, desmin. Lokalnie doszło również do nefrytyzacji serpentynitów (do powstania nefrytoidów). W artykule wskazano również na możliwość wykorzystania serpentynitów z Nasławic do mieszanek bitumicznych stosowanych do utwardzeń dróg, pasów startowych na lotniskach, do produkcji materiałów ogniotrwałych, płytek ceramicznych, lastryka, do wyrobów przedmiotów rzemiosła artystycznego, w rolnictwie i in.

EN

In the paper mineralogical characteristics of serpentinites from the Lower Silesia, mainly from the vicinity of Sobótka, Jordanów Śląski and Nasławice is presented. In Jordanów Śląski the unique paragenesis consisting of diopside, zoisite, grossular, vesuvianite, clinozoisite, pumpellyite and desmin, was formed as a result of the leucocratization of serpentinites. Locally, nephritization of serpentinites took place (i.e. formation of nephrytoides). Serpentinites from Nasławice can be used as components of bituminous compositions for road hardening, airstrips, for production of refractories, ceramic tiles, terrazzo, handicrafts as well as in agriculture.

5

Wstępne wyniki badań mineralizacji kruszcowej w skałach ultramaficznych południowej części masywu Szklar (okolice Bobolic)

Sadłowska K.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2014

|

nr 458

73--84

PL

Skały ultramaficzne masywu Szklar rozpoznano jako człon zmetamorfizowanych ultrabazytów sekwencji ofiolitu sudeckiego. Pierwotne skały ultramaficzne uległy serpentynizacji w różnym stopniu. W artykule przedstawiono wstępne wyniki badań przeprowadzonych na próbkach, pochodzących z rdzeni otworów wiertniczych położonych w południowej części masywu. Przeprowadzono badania mineralizacji kruszcowej w świetle odbitym i przechodzącym za pomocą mikroskopu Nikon Eclipse LV100 POL. Skład chemiczny minerałów kruszcowych określono przy użyciu mikrosondy elektronowej CAMECA SX 100. W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono występowanie mineralizacji kruszcowej w postaci tlenków, siarczków i siarkosoli. Do tlenków zaliczają się spinele żelazowe w różnym stopniu wzbogacone w chrom. Zidentyfikowane minerały siarczkowe to pentlandyt, pirotyn, piryt, chalkopiryt, milleryt, heazlewoodyt. Podrzędnie występują siarkosole arsenowe w postaci kobaltynu. Ponadto zaobserwowano występowanie pojedynczych wrostków miedzi rodzimej, żelaza rodzimego, srebra oraz roztworu stałego srebra i złota.

EN

Ultramafic rocks from the Szklary Massif are regarded as mantle peridotite sequence of the Sudetic ophiolite complex. Primary ultramafic rocks are serpetinised in various degree. The investigation of ore mineralization was carried out on samples collected in the field and from the drill cores situated in the southern part of the Szklary Massif. Ore minerals were identified in thin sections using transmitted and reflected lights under the polarized microscope. Chemical composition was determined using CAMECA SX 100 electron microprobe. Serpetinites host major Fe-spinels enriched with Cr in various degree, minor Fe-Ni sulphides like pentlandite, pyrrhotite, pyrite, chalcopyrite, millerite, heazlewoodite, sulfosalts such as cobaltite and single native metals inclusions (native iron, native copper, native silver and silver-gold solid solution).

6

Mineralizacja kruszcowa w skałach ultramaficznych pasma Mnicha w zachodniej części masywu Braszowice–Brzeźnica (Dolny Śląsk)

Sadłowska K.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2011

|

nr 447

99--116

PL

Skały ultramaficzne masywu Braszowice–Brzeźnica to głównie harzburgity, dunity i lherzolity, które w różnym stopniu uległy serpentynizacji. Stanowią one wyższą część członu ultramaficznego sekwencji ofiolitu sudeckiego. Skały ultramaficzne sekwencji ofiolitowych są znane z wystąpień złóż: chromu, niklu, kobaltu oraz pierwiastków grupy platyny. W badanych skałach minerały kruszcowe to przede wszystkim tlenki: chromit, spinel Fe-Cr i magnetyt. Wśród siarczków dominują siarczki niklu i żelaza, różniące się między sobą proporcjami tych dwóch pierwiastków. Zidentyfikowane siarczki to: heazlewoodyt (Ni3S2), pentlandyt (Ni,Fe)9S8, milleryt (NiS) i godlewskit (Ni7S6). W siarczkach zidentyfikowano wrostki arsenków niklu. Minerały kruszcowe występują w formie rozproszonej, ich ziarna są ksenomorficzne, o zróżnicowanych rozmiarach od kilku µm do 4 mm. Pierwotne minerały kruszcowe – chromit, pentlandyt, pirotyn i chalkopiryt w procesie serpentynizacji uległy przemianom, w wyniku czego powstały wtórne minerały kruszczowe – spinel Fe-Cr, cztery generacje magnetytu, siarczki Ni-Fe oraz arsenki niklu. W czasie serpentynizacji ze struktury chromitu był odprowadzany Cr, Al, Mg, a w ich miejsce podstawiane było Fe. W wyniku tego procesu krystalizował ferrichromit i magnetyt Ia. Magnetyt Ib wykrystalizował w pseudomorfozach po oliwinach i piroksenach. W zaawansowanym stadium serpentynizacji krystalizował magnetyt II równocześnie z siarczkami.

EN

Ultramafic rocks of the Braszowice–Brzeznica massif consist of harzburgites, dunites and lherzolites that are serpentinised in various degree. These rocks are regard as upper part of ultramafic sequence of the Sudetic ophiolite complex. Ultramafic rocks of ophiolite sequences are often associated with important mineral deposits like chrome, nickel, cobalt and PGE. EPMA analyses show that the most aboundant ore minerals are oxides like chromite, ferrichromite, magnetite. Sulphide ore minerals are mainly Fe-Ni sulphides. Documented sulphides are: heazlewoodite (Ni3S2), pentlandite(Ni,Fe)9S8, millerite (NiS), godlevskite (Ni7S6). In some sulphide grains occur nickel arsenides inclusions. Ore mineral are dispersed, forms xenomorphic grains from several µm to 4 mm in size. Primary ore minerals like chromite, pentlandite, pyrrhotite and chalkopyrite were affected by fluids, which results in precipitation of secondary mineral phases: Fe-Cr spinel, four generations of magnetite, Fe-Ni sulphides and Ni arsenides. During serpentinisation Cr, Al, Mg in chromite strutcutre were replaced by Fe. Result of this alteration is Fe-Cr spinel and magnetite Ia. Magnetite Ib crystalized in pseudomorphs after olivines and pyroxenenes. Magnetite II precipitate simultaneously with sulphides.

7

Nefryt z Nasławic na Dolnym Śląsku

Łobos K., Sachanbiński M., Pawlik T.

Przegląd Geologiczny

|

2008

|

Vol. 56, nr 11

991-999

EN

During exploitation of serpentinite in the Nasławice quarry (SW Poland) a nephritic zone has been identified. Nephrite occurs in association with light in color rock, similar to rodingite, composed almost entirely of garnet. These rocks form oval bodies in serpentinites. Their maximal length is 7 m and height is 3.5 m. Nephrite appears in the contact zone of one of such bodies. In the upper contact zone nephrite is 10-15 cm thick and in the west side of the rodingite body reaches 40-50 cm. It is possible to distinguish varieties of nephrite from the Nasławice quarry which differ according to color, fabric and mineral composition. Nephrite from Nasławice is hard and reveals splintery fracture. Nephrite is mainly composed of actinolite, which forms fine- grained aggregates (length of fibres ca 100 um) arranged chaotically. Additional minerals also occur such as chromite, garnet enriched in Cr and pyroxene. Microscopic examination reveals that nephrite has massive, fibrous texture. With regard to gemmological properties, three varieties of nephrite have been identified: 1) Homogenous green nephrite with a small amount of chromite inclusions, which cover no more than 5% of surface of sliced samples; 2) Spotted nephrite-with numerous dark spots on a green background; it happens occasionally, that this variety of nephrite changes into serpentinite; 3) Patchy nephrite- characterized by the presence of emerald-green, elongated spots of actinolite (often with grains of chromite inside) on a white background; some fragments contain veins of fibrous serpentine with cat’s eye effect; this seems to be the most interesting sort of nephrite from Nasławice. Based on preliminary technological studies it can be concluded, that nephrite from Nasławice has not only a fine color and interesting texture, visible in sliced samples, but it is also easy for polishing. On polished surfaces nephrite shows fine oily luster. Unfortunately, examples found today are strongly cracked because of the explosive method of serpentinite exploitation used in the Nasławice quarry. The zone of nephrite occurrence is associated with the course of veins of leucocratic rock which extends over a distance of ca 5 km between Nasławice and Jordanów Sląski.

8

Atoll garnets in "achtarandite" serpentinites: morphology, composition and mode of origin

Galuskina Irina, Galuskin Evgeny, Włodyka Roman, Dzierżanowski Piotr, Wrzalik Roman

Mineralogia

|

2007

|

Vol. 38, iss. 2

139--150

EN

Atoll garnets in aposkarn serpentinite from the Wiluy River, Republic of Sakha-Yakutia, Russia, have the classic form comprising a garnet core, an intermediate zone filled with chlorite-group minerals and an outer garnet atoll. The core of an illustrated example is complexly zoned from schorlomite to grossular-andradite. Morphologically, the core is a rhombic dodecahedral crystal. The atoll crystallized as a tetragon-trisoctahedron with minor rhombic dodecahedron faces and is composed of hibschite and "hydroandradite". The atoll garnet formed as the result of selective dissolution and substitution by chlorite of an internal hibschite zone with columnar structure that became unstable under new conditions of crystallization. The pattern of dissolution traces defects in the garnet crystal. The growth of the atoll garnets reflects the main stages in the evolution of the Wiluy deposit itself and is associated with the development of the Siberian traps.

PL

Granaty atolowe z aposkarnowych serpentynitów znad rzeki Wiluj (Republika Sacha-Jakucja, Rosja), mają klasyczną budowę, obejmującą jądro zbudowane z granatu, strefę pośrednią zbudowaną z hydrogranatu. Strefa wewnętrzna (jądro) opisanej próbki wykazuje kompleksową budowę strefową, a granaty mają skład ewoluujący od schorlomitu do grossularu-andradytu. Granaty te są wykształcone jako dwunastościany rombowe. Granaty budujące strefę atolową wykrystalizowały jako dwudziestoczterościany deltoidowe z podrzędnie rozwiniętymi ścianami dwunastościanu rombowego i składają się z hibschytu i „hydroandradytu”. Powstanie granatów atolowych odzwierciedla główne stadia rozwoju skał stanowiska wilujskiego. Granaty te występują w obrębie metasomatycznie zmienionych, krzemionkowo-węglanowych skał ordowickich, które jako ksenolit gigantycznych rozmiarów zostały zamknięte wewnątrz wielkiej, gabrowo-dolerytowej intruzji wieku triasowego, związanej z powstawaniem trapów syberyjskich. Granaty atolowe utworzyły się w wyniku selektywnego rozpuszczania hibschytu o budowie kolumnowej, który stał się niestabilny w nowych warunkach i został zastąpiony przez chloryt.