Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Mangan całkowity oraz jego formy mobilne w wybranych glebach płowych z okolic Huty Miedzi Głogów

Jaworska H.

Proceedings of ECOpole

|

2012

|

Vol. 6, No. 2

731--736

PL

Występowanie manganu w glebach zależy między innymi od jego zawartości w skale macierzystej, jak również od procesu glebotwórczego, decydującego o jego profilowym rozmieszczeniu. O właściwościach i przeobrażeniach związków manganu decydują poza warunkami redox także odczyn oraz zawartość substancji organicznej i węglanu wapnia. Celem przedstawionych badań było określenie całkowitych zawartości manganu oraz jego form mobilnych w profilach gleb płowych z sąsiedztwa Huty Miedzi Głogów. Materiał badawczy stanowiły profile uprawnych gleb płowych, położonych w różnej odległości od Huty Miedzi Głogów. Całkowitą zawartość manganu oznaczono metodą AAS po mineralizacji w mieszaninie kwasów HF i HClO4, a zawartość form mobilnych manganu wg zmodyfikowanej metody analizy sekwencyjnej Millera i in. (1986). Badane gleby zaliczono do podtypu gleb płowych typowych o odczynie w zakresie od lekko kwaśnego do zasadowego i zawartości C-organicznego w poziomach Ap w zakresie 6,7÷31,2 g · kg–1. Całkowita zawartość manganu wynosiła 102,40÷332,80 mg · kg–1. Najzasobniejsze w Mn były poziomy próchniczne, natomiast najniższe jego zawartości stwierdzono w poziomach skały macierzystej we wszystkich badanych profilach. W analizie sekwencyjnej najbardziej znaczący udział w zawartości całkowitej manganu miała frakcja IV (związana z materią organiczną) około 41% oraz VI - związana z krystalicznymi tlenkami żelaza (24%) i III - związana z wolnymi tlenkami manganu (15%). Udział frakcji 1, 2 i 5 był poniżej 5% zawartości całkowitej badanego metalu. Znaczna zawartość frakcji Mn związanych z materią organiczną oraz tlenkami żelaza i manganu wskazuje na jego czasową immobilizację, co związane jest ze zmianami potencjału oksydacyjno-redukcyjnego. Zawartości całkowite nie przekraczają poziomu tła geochemicznego, co pozwala uznać gleby tego regionu za niezanieczyszczone manganem.

EN

The occurrence of manganese in soils depends on, inter alia, its content in the bedrock as well as soil formation process which decides of its profile location. Moreover clay soils are richer in this metal than sandy soils. Redox conditions as well as pH and the content of organic substance and calcium carbonate decides about the properties and transformations of manganese compounds. The aim of this research was to determine the total content of manganese and its mobile forms in Luvisols profiles from the surroundings of Glogow Copper Works. The research material were arable soils profiles located in different proximity from Glogow Copper Works. The total content of manganese was marked using AAS method after the mineralization in the mixture of HF and HClO4 acids, and the content of mobile forms of manganese according to sequential analysis with the modification of Based on the assessment of morphology and physico-chemical properties of the investigated soils, they were classified to subtype typical Luvisols with pH in range of slightly acidic to alkaline and the content of C-organic in Ap horizons in range of 6.7÷31.2 g · kg–1. The total content of manganese was in range of 102.40÷332.80 mg · kg–1. The richest in Mn were the humus horizons, and the least rich was observed in bedrock horizons in all of the investigated profiles. In sequential analysis the most significant share in the total content of manganese had fraction IV (related to organic matter) approx. 41% and VI - related to crystal iron oxides (24%) and III - related to free manganese oxides (15%). The share of fractions I, II and V was below 5% of total content of the investigated metal. Considerable content of Mn fraction related organic matter and iron and manganese oxides indicates on its temporary immobilization, which is related to changes of oxidation-reduction potential. The total contents are not above the level of geochemical background, which allows to consider soils of this region as unpolluted.

2

Evaluation of the Impact of the Copperwork “Glogow” on the Total Content of Manganese and Its Mobile Forms in the Vicinity of Arable Soils

Jaworska H.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2012

|

Vol. 19, nr 4-5

403-410

EN

The occurrence of manganese in soils depends eg on its content in the parent rock as well as on the soil-formation process determining its profile distribution. Moreover clay soils are richer in this metal than sandy soils.The properties and transformations of manganese compounds are defined by redox conditions as well as the reaction and the content of organic substance and calcium carbonate. The aim of the present research was to determine the total contents of manganese and its mobile forms in the profiles of Luvisols in the vicinity of the Copperworks “Glogow”. The research material was made up of the profiles of arable Luvisols located at different distances from the Copperworks “Glogow”. There were made four soil test pits located at varied distances from the emitter: P1 – 6.8 km (southwards), P2 – 6.6 km (south-eastwards), P3 – 5.7 km (eastwards) and P4 – 6.5 km (southwards). In the soil samples from each genetic horizon the following soil analyses were made: texture using Cassagrande method with the modification by Pruszynski, pH in H2O and in the KCl solution (1 mol/dm3) using potentiometric method, Corg using Tiurin method, content of CaCO3 by Scheibler volume method [3]. The total content of manganese was defined with the AAS method following the mineralization in the mixture of HF and HClO4 acids and the content of mobile manganese forms, according to the modified sequence analysis by Miller et al (1986). The soils investigated were classified as the subtype of Haplic Luvisols showing the reaction ranging from slightly acid to alkaline and the content of Corg in horizons Ap from 6.7 g kg–1 to 31.2 g kg–1. The total content of manganese ranged from 102.40 g kg–1 to 332.80 mg kg–1. The Mn-richest horizons were the humus horizons, while Mn lowest contents were observed in the horizons of the parent rock in all the profiles investigated. In the sequential analysis the most important share (about 41 %) in the total content of manganese was reported for fraction IV (connected with organic matter) and fraction VI – connected with crystalline iron oxides (24 %) and fraction III – with free manganese oxides (15 %). The share of fractions 1, 2 and 5 was below 5 % of the total content of the metal. A considerable content of Mn fractions connected with organic matter and iron and manganese oxides points to its temporary immobilization, which is connected with the changes in the redox potential. The total contents do not exceed the geochemical background level, which allows for considering the soils of that region to be unpolluted with manganese.

PL

Występowanie manganu w glebach zależy m.in. od jego zawartości w skale macierzystej, jak również od procesu glebotwórczego decydującego o jego profilowym rozmieszczeniu. Obecne w skale macierzystej metale ciężkie są na ogół mało ruchliwe i uwalniane są dopiero w wyniku procesów wietrzenia. O właściwościach i przeobrażeniach związków manganu decydują poza warunkami redoks, także odczyn oraz zawartość substancji organicznej i węglanu wapnia. Celem przedstawionych badań było określenie całkowitych zawartości manganu oraz jego form mobilnych w profilach gleb płowych z sąsiedztwa Huty Miedzi Głogów. Materiał badawczy stanowiły profile uprawnych gleb płowych położonych w różnej odległości od Huty Miedzi "Głogów". Wykonano cztery odkrywki glebowe zlokalizowane w różnej odległości od emitora: P1 - 6,8 km (w kierunku południowym), P2 - 6,6 km (w kierunku południowo-wschodnim), P3 - 5,7 km (w kierunku wschodnim) i P4 - 6,5 km (w kierunku południowym). W wybranych profilach glebowych wyodrębniono poziomy genetyczne, z których pobrano próbki glebowe i wykonano następujące analizy laboratoryjne: uziarnienie metodą Casagrande'a w modyfikacji Prószyńskiego, pH metodą potencjometryczną w H2O i w roztworze KCl o stężeniu 1 mol dm-3, Corg metodą Tiurina, zawartość CaCO3 metodą objętościową Scheiblera [3]. Całkowitą zawartość manganu oznaczono metodą AAS po mineralizacji w mieszaninie kwasów HF i HClO4, a zawartość form mobilnych manganu, wg zmodyfikowanej analizy sekwencyjnej Millera i in. (1986). Badane gleby zaliczono do podtypu gleb płowych typowych o odczynie w zakresie od lekko kwaśnego do zasadowego i zawartości Corg w poziomach Ap w przedziale (6,7; 31,2) g kg-1. Całkowita zawartość manganu wynosiła (102,40; 332,80) mg kg-1. Najzasobniejsze w mangan były poziomy próchniczne, natomiast najmniejsze jego zawartości stwierdzono w poziomach skały macierzystej we wszystkich badanych profilach. W analizie sekwencyjnej najbardziej znaczący udział w zawartości całkowitej manganu miała frakcja IV - związana z materią organiczną (około 41 %) oraz VI - związana z krystalicznymi tlenkami żelaza (24 %) i III - związana z wolnymi tlenkami manganu (15 %). Udział frakcji 1, 2 i 5 był poniżej 5 % zawartości całkowitej badanego metalu. Znaczna zawartość frakcji manganu związanych z materią organiczną oraz tlenkami żelaza i manganu wskazuje na jego czasową immobilizację, co związane jest ze zmianami potencjału oksydacyjno-redukcyjnego. Zawartości całkowite nie przekraczają poziomu tła geochemicznego, co pozwala uznać gleby tego regionu za niezanieczyszczone manganem.

3

Profilowa dystrybucja i mobilność ołowiu w wybranych glebach uprawnych z obszaru Pradoliny Głogowskiej

Jaworska H., Dąbkowska-Naskręt H.

Proceedings of ECOpole

|

2011

|

Vol. 5, No. 1

239--243

PL

Analiza zawartości form całkowitych mikroelementów w glebach oraz ich mobilności umożliwia ocenę stanu środowiska na danym terenie oraz określenie wpływu czynników antropogennych na funkcjonowanie różnych ekosystemów przyrodniczych. Celem niniejszej pracy było określenie mobilności oraz profilowej dystrybucji ołowiu w uprawnych glebach płowych z obszaru Pradoliny Głogowskiej. Całkowitą zawartość ołowiu oznaczono metodą ASA po mineralizacji w mieszaninie kwasów HF i HClO4, natomiast zawartość form mobilnych Pb, wg analizy sekwencyjnej Millera i in. (1986) w modyfikacji Dąbkowskiej-Naskręt (1998). Morfologia, uziarnienie i właściwości fizykochemiczne pozwoliły zakwalifikować badane gleby do podtypu gleb płowych typowych, wytworzonych z utworów pyłowych oraz do gleb o odczynie w zakresie od lekko kwaśnego do zasadowego. Całkowita zawartość ołowiu wynosiła 17,40÷45,36 mg · kg–1. Wartości te nie przekraczają poziomu tła geochemicznego, co pozwala uznać gleby tego regionu za niezanieczyszczone tym pierwiastkiem. W analizie sekwencyjnej największy udział w zawartości całkowitej dla ołowiu miała frakcja VII (rezydualna) - około 40%, a najmniejszy frakcje 1-3 - poniżej 5% zawartości całkowitej badanego metalu. Uzyskane wyniki wskazują na stosunkowo małą mobilność ołowiu w badanych glebach. Gleby te mogą być przeznaczone pod wszystkie uprawy ogrodnicze i rolnicze zgodnie z zasadami racjonalnego wykorzystania rolniczej przestrzeni produkcyjnej.

EN

Analysis of the contents of total forms of microelements in soils and their respective fractions and mobility enables the assessment of the environment in the area and identifying the impact of anthropogenic factors on the functioning of various natural ecosystems. The aim of the research was to determine to the mobility and profile distribution of sequentially isolated forms of lead in arable Luvisols of various texture from The Pradolina Głogowska. The total content of metals tested was performed using ASA method, after the digestion in mixture of HF and HClO4 and the content of mobile forms of Pb using Miller et al (1986) sequential analysis with Dąbkowska-Naskręt modification (1998). In the soils studied the total content of lead was 17.40÷45.36 mg · kg–1. These values do not exceed the geochemical background level, which makes the soils of this region not to be contaminated in this element. The sequential analysis showed that the highest share in total lead content was fraction VII (residual) of approximately 40% and the lowest in fractions 1-3 below 5% of total metal. The results obtained allow to quality the soils tested to uncontaminated, with lead content on the natural geochemical background content for fallow soils. The results also indicate a relatively low mobility of lead in soils. These soils can be used for all agricultural and horticultural crops, in accordance with the principles of rational use of agricultural production area.

4

Profile Distribution and Mobility of Lead in Selected Arable Soils from Pradolina Glogowska

Jaworska H., Dąbkowska-Naskręt H.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2011

|

Vol. 18, nr 11

1417-1424

EN

Analysis of the total content of microelements in soils and their speciation and mobility enables to asses the quality of the environment and identify the impact of anthropogenic factors on the functioning of various natural ecosystems. The aim of the research was to determine the mobility and profile distribution of lead and sequentially isolated fractions of lead in arable Luvisols of various texture from Pradolina Glogowska. The total content of metals was performed using AAS method, after the digestion of soils in mixture of HF and HClO4 and the content of mobile forms of Pb using sequential analysis. In the soils studied the total content of lead was in the range 17.40–45.36 mg kg–1. These values do not exceed the geochemical background level, for this metal. The sequential analysis showed that the highest share in total lead content was fraction VII (residual) of approximately 40 % and the lowest in fractions I–III below 5 % of the total metal. The above results allow to classify the soils tested to uncontaminated. The results also indicate a relatively low mobility of lead in soils. These soils can be used for all agricultural and horticultural crops production, due to principles of rational use of agricultural production area.

PL

Analiza całkowitych zawartości mikrślementów w glebach oraz ich mobilności umożliwia ocenę stanu środowiska na danym terenie oraz określenie wpływu czynników antropogennych na funkcjonowanie ekosystemów przyrodniczych. Celem niniejszej pracy było określenie mobilności oraz profilowej dystrybucji ołowiu w uprawnych glebach płowych z obszaru Pradoliny Głogowskiej, będących pod wpływem oddziaływania Huty Miedzi Głogów. Całkowitą zawartość ołowiu oznaczono metodą AAS po mineralizacji w mieszaninie kwasów HF i HClO4, natomiast zawartość form mobilnych Pb, wg zmodyfikowanej przez Millera i in. (1986) [6] analizy sekwencyjnej. Morfologia, uziarnienie i właściwości fizykochemiczne pozwoliły zakwalifikować badane gleby do podtypu gleb płowych typowych, wytworzonych z utworów pyłowych oraz do gleb o odczynie w zakresie od lekko kwaśnego do zasadowego. Całkowita zawartość ołowiu wynosiła 17,40-45,36 mg kg-1. Wartości te nie przekraczają poziomu tła geochemicznego, co pozwala uznać gleby tego regionu za niezanieczyszczone tym pierwiastkiem. W analizie sekwencyjnej największy udział w zawartości całkowitej ołowiu miała frakcja 7 (rezydualna) około 40 %, a najmniejszy frakcje 1-3, poniżej 5 % zawartości całkowitej badanego metalu. Uzyskane wyniki wskazują na stosunkowo małą mobilność ołowiu w badanych glebach. Gleby te mogą być przeznaczone pod wszystkie uprawy ogrodnicze i rolnicze, zgodnie z zasadami racjonalnego wykorzystania rolniczej przestrzeni produkcyjnej.