Wyniki wyszukiwania - BazTech

Ograniczanie wyników

1 2003

Znaleziono wyników: 1

Liczba wyników na stronie

Wyniki wyszukiwania

Wyszukiwano:
w słowach kluczowych: selan

Sortuj według:

Ogranicz wyniki do:

Selan. Dokumentacja proponowanych wartości dopuszczalnych poziomów narażenia zawodowego

Kupczewska-Dobecka M., Czerczak S.

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

2003

Nr 1 (35)

135--144

Selan jest gazem o charakterystycznym zapachu zgniłej rzodkwi. Jest stosowany do produkcji selenków i związków selenoorganicznych oraz jako składnik mieszaniny do produkcji półprzewodników. Narażenie na selan ma miejsce w procesach oczyszczania selenu i podczas produkcji farb na bazie selenianów i seleninów.Dotychczas w Polsce ustalono wartości normatywów higienicznych selenu i jego związków na poziomie: war¬tość NDS - 0,1 mgSe/mJ i wartość NDSCh - 0,3 mgSe/mJ, nie wyłączając selenowodoru. W państwach Unii Europejskiej i w USA ustalono wartości normatywów higienicznych dla selanu niezależnie od wartości NDS zaproponowanych dla selenu i innych jego związków. Jest to spowodowane tym, że selenowodór występuje w postaci gazowej, natomiast takie związki selenu, jak: seleniany, seleniny i selenki są to substancje stałe.Selan jest substancją bardzo toksyczną. Wartości LC50 selanu wyznaczone na podstawie wyników badań na świnkach morskich podczas 1-, 4- lub 8-godzinnego narażenia wynoszą odpowiednio: 12,7; 9 i 1 mgSe/mJ.Efektem krytycznym działania par selanu u ludzi jest działanie drażniące na błony śluzowe układu oddechowego, oczy i skórę oraz zaburzenia ze strony układu pokarmowego. Działanie drażniące przejawia się kaszlem, katarem, bólem gardła, trudnościami w oddychaniu, uczuciem pieczenia w klatce piersiowej, skurczem oskrzeli, a także może wystąpić zapalenie płuc i obrzęk płuc poprzedzony kilkugodzinnym okresem latencji. U narażonych stwierdzano ponadto zaczerwienienie i ból oczu, łzawienie i zapalenie skóry, a także zaburzenia ze strony układu pokarmowego (nudności i wymioty) oraz ogólne osłabienie.U pracowników laboratorium narażonych na selenowodór o stężeniu 0,67 mg/m3 stwierdzono zaburzenia ze strony układu pokarmowego (nudności i wymioty), osłabienie oraz metaliczny smak w ustach. Według National Institute of Occupational Safety and Health w USA wartość stężenia, stwarzającego natychmiastowe zagrożenie dla zdrowia i życia (IDLH) wynosi 3,2 mg/m3. U 21-letniej studentki, zatrudnionej w laboratorium badawczym i narażonej na selenowodór o nieznanym stężeniu przynajmniej raz w tygodniu przez rok - obserwowano: przewlekłe biegunki, bóle brzucha, zapach czosnku w powietrzu wydychanym, a także ostrą próchnicę zębów. Badana uskarżała się na łzawienie oczu i chroniczny nieżyt nosa. Autorzy dokumentacji proponują przyjąć stężenie 0,67 mg/mJ za wartość LOAEL dla selenowodoru i wyznaczyć wartość NDS, przyjmując następujące współczynniki niepewności: współczynnik związany z wrażliwością osobniczą człowieka równy 2, współczynnik związany z przejściem z badań krótkoterminowych do przewlekłych równy 2 oraz współczynnik równy 3, w razie stosowania wartości LOAEL zamiast wartości NOAEL.Na podstawie powyższego wyliczenia, przyjęto wartości normatywów higienicznych selanu na poziomie: wartość NDS - 0,05 mg/m3 i wartość NDSCh - 0,1 mg/mJ (2 x wartość NDS ze względu na działanie drażniące związku). Nie ma podstaw' do ustalenia wartości DSB selanu.

Hydrogen selenide is a non-metallic compound currently receiving attention in both medicine and electronics. Hydrogen selenide is extremely flammable. Toxicity results in multiple symptoms, the most characteristic of which is a garlicky odor of the breath.A single inhalation concentration LC50 of hydrogen selenide is reported to be between 1 and 12,7 mg/mJ for 1- and 8-hour exposure. A young woman exposed repeatedly to hydrogen selenide gas developed gastrointestinal complaints, dental caries, conjuctivitis, nail deformi¬ties, and garlicky breath. Five cases of subacute intoxication from less than 0,67 mg/mJ of hydrogen selenide probably generated from the use of selenious acid have been reported. Gastrointestinal distress, dizziness, increased fatigue, moderate eye and nasal irritation and a metallic taste in the mouth were reported.The LOAEL (lowest observed adverse effect level) of 0,67 mg/m3 was adopted. Given these data, the 8-hour TWA value is 0,05 mg/m3, and the STEL value is 0,1 mg/m3.