Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Permeability of sandy soils estimated from particle size distribution and field measurements

Gorczewska-Langner Wioletta, Gumuła-Kawęcka Anna, Jaworska-Szulc Beata, Angulo-Jaramillo Rafael, Szymkiewicz Adam

Archives of Civil Engineering

|

2023

|

Vol. 69, nr 4

187--204

EN

Accurate estimation of soil permeability is crucial in many geotechnical applications. Empirical and theoretical equations based on soil particle size distribution (PSD) offer a fast and cheap way for preliminary estimation of permeability in granular soils, however the results obtained from various formulas available in the literature often show significant discrepancies. While several comparative studies on this topic have been published, no definite conclusions can be drawn on the performance of the predictive equations in comparison with in-situ permeability measurements. Many formulas require porosity or void ratio as input parameter, which is difficult to obtain for granular soil in-situ. In this study we applied 30 predictive equations to estimate permeability of sandy soil in an outwash plain deposit. The equations were divided into 5 groups, based on their structure and the required input parameters. Empirical formulas were used to estimate the expected in-situ porosity range. The obtained permeability values were compared to the results of in-situ permeameter measurements and pumping tests. Significant differences in the results and in their sensitivity to porosity were found between the 5 groups of methods. In general, simple equations which do not include porosity were in better agreement with measurements than the other groups.

PL

Dokładne oszacowanie przepuszczalności gruntu (k) ma kluczowe znaczenie w wielu zastosowaniach geotechnicznych. Empiryczne i teoretyczne równania oparte na rozkładzie uziarnienia (PSD) umożliwiają szybką i tanią wstępną ocenę przepuszczalności gruntów ziarnistych, jednak wyniki otrzymane z różnych wzorów dostępnych w literaturze często wykazują znaczne rozbieżności. Chociaż opublikowano kilka badań porównawczych na ten temat, nie można wyciągnąć jednoznacznych wniosków dotyczących zgodności równań predykcyjnych z pomiarami przepuszczalności wykonanymi bezpośrednio w terenie. Wiele wzorów wymaga uwzględnienia współczynnika porowatości jako parametru wejściowego, co jest trudne do uzyskania w przypadku gruntu ziarnistego in-situ. W niniejszej pracy zastosowano 30 równań predykcyjnych do oszacowania przepuszczalności gleby piaszczystej na terenie równiny sandrowej, zlokalizowanej w pobliżu miejscowości Cekcyn w Borach Tucholskich, w północnej Polsce. Badania realizowane były w ramach projektu badawczego dotyczącego określenia zasilania wód podziemnych. Równania predykcyjne podzielono na 5 grup ze względu na ich strukturę oraz wymagane parametry wejściowe. Wzory empiryczne wykorzystano do oszacowania oczekiwanego zakresu porowatości in-situ. Otrzymane wartości przepuszczalności porównano z wynikami pomiarów in-situ wykonanych za pomocą permeametru Aardvark oraz uzyskanych w wyniku próbnego pompowania. Stwierdzono istotne różnice w wynikach uzyskanych poszczególnymi wzorami oraz ich wrażliwość na współczynnik porowatości. Najlepszą zgodność wyników empirycznych z pomiarami in-situ uzyskano dla tych grup formuł, które nie uwzględniają porowatości lub uwzględniają jedynie stopień zagęszczenia, gdyż metody te opracowano pierwotnie na podstawie wyników badań terenowych. Jak wykazano w pracy, większość metod opartych na pomiarach laboratoryjnych przewiduje k niższe niż pomiary in-situ, czego powodem między innymi może być anizotropia i niejednorodność gruntu, który zwiększa przepuszczalność poziomą in situ, ze względu na obecność poziomych warstw lub soczewek o małej skali. Cechy te są trudne do uchwycenia za pomocą wzorów opartych na krzywych PSD.

2

Sandy Soil Reclamation Using Biochar and Clay-Rich Soil

Thi Diep Pham, Hang Nga Nguyen Thi, Viet On Tran, Van Loc Nguyen, Viet Anh Nguyen, Lan Phuong Dinh Thi, Van Nguyen Vu

Journal of Ecological Engineering

|

2021

|

Vol. 22, nr 6

26--35

EN

The investigations on the effects of biochar application in improving the physio-chemical properties of soil have been carried out in many studies; however, there are very few studies on the combined use of both biochar and clay-rich soil for poor nutrient soil reclamation. Therefore, this study demonstrates improved water retention and nutrient retention of sandy soil by using biochar and biochar combined with clay-rich soil. The experiments were conducted on a small scale (greenhouse) with nine different application rates of biochar and clay-rich soil were mixed and then cultivated peanut, along with the drip irrigation technique using field moisture limit (about 70-80%) was applied under the condition of ensuring a sufficient supply of NPK for plant’s growth. The results showed that at the rates from 10.0-15.0% (w/w) clay-rich soil mixed with from 0.5-1.5% (w/w) of biochar applied to the tested sandy soil resulted in the positive effects on soil water holding, bulk density, permeability, pH, CEC, OM, total N, total P and peanut yield. The physical and chemical characteristics of the tested sandy soil have been improved by time and the application rate of 10.0% clay-rich soil and 0.5% biochar had the highest efficiency of pod fresh weight and pod dry weight during three studied seasons.

3

Forecasting the Wearing of Ploughshares Parts Under Operating Conditions

Lemecha Magdalena, Napiórkowski Jerzy, Ligier Krzysztof

Tribologia

|

2019

|

nr 4

33--39

EN

This study presents an analysis of the process of wear of ploughshares subjected to different types of technological processing. The experiment was conducted under real-life operational conditions. Tests were performed on operating parts made of three types of steel and of steel enhanced by pad welding. Changes in the geometrical dimensions of an operating part that were implemented into the Holm-Archard model to verify its suitability by determining the wear of materials used under abrasive conditions were adopted as a measure of wear.

PL

W pracy przedstawiono analizę procesu zużywania lemieszy poddanych różnej obróbce technologicznej. Eksperyment prowadzono w rzeczywistych warunkach eksploatacji. Badaniom poddano elementy robocze wykonane z trzech rodzajów stali oraz stali ulepszonej poprzez napawanie. Jako miarę zużycia przyjęto zmiany wymiarów geometrycznych elementu roboczego, które zaimplementowano do modelu Holma-Archarda w celu weryfikacji jego przydatności, określając zużycie materiałów eksploatowanych w warunkach ściernych.

4

Removing Heavy Metals through Different Types of Soils and Marble Powder found in Oman

Wazwaz Aref, Al-Salaymeh Ahmed, Khan Mohd Shariq

Journal of Ecological Engineering

|

2019

|

Vol. 20, nr 4

136--142

EN

In this research, adsorption followed by filtration was used for removing heavy metals (Cu, Zn, Mn, and Cr) from the polluted water. Three types of soils (silty, sandy and clay) and three types of marble powder (pure, impure, marble-granite mix) were used as an adsorbent. The soil and marble samples were collected from different regions of Oman. The maximum adsorption obtained was 96.01% for Zn using pure marble powder and the minimum adsorption obtained was 6.70% for Mn using impure marble powder. Through different soils, the maximum adsorption of 88.61% was achieved for Zn using clay and the lowest one is for Cr 16.51% using silty soil. The results suggest that among the marble powders, the pure ones show the maximum (96.01% for Zn) and marble-granite show the minimum (Mn 6.70%) adsorption performance. Among the adsorbents, Zn is the best adsorbate (96.01%) while the worst among the group is Mn, which merely adsorbed 6.70% with the selected adsorbents.

5

Dobór parametrów geotechnicznych do projektowania bezpiecznego nachylenia skarp

Szmechel G., Żarkiewicz K.

Inżynieria i Budownictwo

|

2017

|

R. 73, nr 10

538--541

PL

Przedstawiono problem doboru parametrów geotechnicznych gruntów niespoistych w stanie bardzo luźnym przy projektowaniu nachylenia skarp. Omówiono możliwość występowania zjawiska kontraktancji w luźnych porowatych gruntach piaszczystych. Rozważania teoretyczne poparto wynikami badań laboratoryjnych. Omówiono także wpływ zmiany kąta tarcia wewnętrznego na bezpieczne nachylenie skarp.

EN

Paper presents problem of proper geotechnical parameters for designing slope stability, especially build from loose sands excavated from the river. Paper shows also the contractive and dilative properties of loose porous sands and its geotechnical parameters influence for slope stability.

6

Bearing capacity of T-cross section piles in sand

Malyshev O.

Civil and Environmental Engineering Reports

|

2017

|

No. 26(3)

133--144

EN

This paper describes a series of pile tests in sand. T-cross and square cross section piles were jacking by static vertical load with a vibration. Special tests were carried out to examine the influence of T-cross section pile form on it bearing capacity, and the results of comparison bearing capacity on one cub meter of T-cross and square cross section jacking piles in the same ground conditions are described. The jacking vertical static load, sizes of displacements and compaction zones of a ground around a shaft of the experienced piles were investigated.

PL

W artykule opisano serię testów pali w glebach piaszczystych. Pale o przekroju teowym i kwadratowego były obciążane pionową siłą statyczną z wibracją. W badaniach testowano wpływ formy teowych pali na ich nośność, oraz opisano rezultaty porównania nośności w przeliczeniu na metr sześcienny betonu użytego do wykonania pali przekroju teowym i kwadratowym. Mierzono wartość siły wbijającej, przemieszczenia pala i zagęszczenie gruntu przy trzonie badanych pali.

7

An analysis of the wear of ploughshares with various technological solutions

Napiórkowski J., Lemecha M.

Tribologia

|

2016

|

nr 3

139--151

EN

The paper analyses wear processes in various technological forms of ploughshares. Tests involved ploughshares made of Hardox 500, B 27 and 38GSA steel, as well as Hardox 500 steel with the cutting edges hardfaced by means of an El – Hard 63 electrode on the front and back sides, as well as 38GSA steel hardfaced by means of an EStelMn60 electrode. The tests were conducted during natural operation when processing sandy soil. During the tests, the changes in the mass and geometry of ploughshares were measured as a function of the processed area. Ploughshares made of steel were characterised by a diverse martensitic microstructure. The hardfaced layers, on the other hand, were dominated by chromium carbides with alloy ferrite. It has been concludedthat the use of hardfaced layers considerably impact the decrease in the intensity of wear of the tested working elements. On the other hand, no significant differences were observed in the wear processes of hardfaced ploughshares depending on the native and additional material and the place of the application of the hardfacing agent. In the analysed soil conditions, ploughshares made of steel did not exhibit any significant differences in the wear process.

PL

W pracy przeanalizowano proces zużywania zróżnicowanych postaci technologicznych lemieszy płużnych. Badaniom poddano lemiesze wytworzone ze stali Hardox 500, B 27, 38GSA oraz stali Hardox 500 z napawanymi elektrodą El – Hard 63 krawędziami skrawającymi od przedniej i tylnej strony, a także stali 38GSA napawaną elektrodą EStelMn60. Badania przeprowadzono w naturalnej eksploatacji podczas obrabiania gleby piaszczystej. Podczas badań dokonywano pomiarów zmian masy oraz geometrii lemieszy w funkcji obrobionej powierzchni. Lemiesze wykonane ze stali charakteryzowały się zróżnicowaną mikrostrukturą martenzytyczną. Natomiast w warstwach napawanych dominowały węgliki chromu z ferrytem stopowym. Stwierdzono, że zastosowanie warstw napawanych istotnie wpływa na zmniejszenie intensywności zużycia badanych elementów roboczych. Nie stwierdzono natomiast istotnych różnic w przebiegu zużywania lemieszy napawanych w zależności od materiału rodzimego i dodatkowego oraz miejsca nałożenia napoiny. Także lemiesze wykonane ze stali w analizowanych warunkach glebowych nie wykazały istotnych różnic w przebiegu zużywania.

8

Wpływ nawożenia popiołem ze słomy jęczmienia, pszenicy i rzepaku na zawartość manganu i żelaza w glebie lekkiej

Piekarczyk M., Kobierski M., Kotwica K., Szulc P. M.

Ekologia i Technika

|

2014

|

R. 22, nr 1

18--23

PL

Popiół ze spalenia słomy zbóż i rzepaku może być wykorzystany w nawożeniu gleb, ponieważ jest źródłem łatwo dostępnych dla roślin makro- i mikropierwiastków. W wyniku zastosowania wysokich dawek popiołu istotnie wzrosła w glebie całkowita zawartość manganu i żelaza oraz ich form ekstrahowanych roztworem DTPA. Zawartość fitodostępnych form manganu i żelaza w badanych glebach była optymalna do prawidłowego rozwoju roślin. Aplikacja kilku ton popiołu na hektar gleby piaszczystej efektywnie zmniejsza jej zakwaszenie.

EN

The cereal crops and oilseed rape straw combustion ash can be used for soil fertilisation since it is a source of macro- and microelements easily available to plants. A high rate of ash significantly in- creased the total content of manganese and iron and their DTPA-extractable forms in soil. The content of phyto- available forms of manganese and iron in the soils analysed was optimal for the adequate plant development. The application of a few tons of straw ash per hectare of sandy soil reduces its acidity effectively.

9

The effect of hydrogel additives on the water retention curve of sandy soil from forest nursery in Julinek

Leciejewski P.

Journal of Water and Land Development

|

2009

|

no. 13a

239-247

EN

Forest nurseries are mostly located in light and very light sandy soil sites. They are characterised by low water holding properties in the aeration zone, and their water resources depend mainly on precipitation. One of the possible ways to solve this problem is to use hydrogel additives to soils. The objective of this study was to investigate the influence of polyacrylamide Super Absorbent Plus on water retention curve of a sandy soil from forest nursery in Julinek. Surface soil layer (15 cm deep) was collected for experiments. It was mixed and divided into 5 parts. Each part, except control, was enriched with hydrogel additives in the amount of 0.5, 2, 4, and 6 g·dm-³. Six samples were taken from each soil part with hydrogel treatment and from control soil (without hydrogel). Water retention was measured with the Soil Moisture Equipment Corporation (Santa Barbara, California, USA) - LAB 012 in Agrophysics Institute in Lublin. Results of soil moisture at particular water potential values were shown as pF curves, and the analyses of soil retention properties were performed for particular pF ranges adopted after WALCZAK et al. (2002). Soil treatment with hydrogel increased soil retention properties, mainly in the range of pF less then 2.0. The largest increase of retention capacity was found in the range of pF 0-2.2. It means that hydrogel accumulates the gravitation water in the soil, which under natural conditions rapidly permeates the soil profile and becomes unavailable for plants.

PL

Szkółki leśne lokalizowane są w najczęściej na siedliskach o glebach lekkich i bardzo lekkich. Gleby te charakteryzują się małymi zdolnościami utrzymywania wody w strefie aeracji, a o jej zasobach decydują głównie opady atmosferyczne. Jednym ze sposobów rozwiązania tych problemów może być zastosowanie hydrożeli polimerowych (superabsorbentów) jako dodatku do gleby. Celem niniejszej pracy było zbadanie wpływu dodatku hydrożelu polimerowego Super Absorbent Plus na krzywą retencji wodnej gleby piaszczystej w szkółce leśnej w Julinku. Do oznaczeń pobrano wierzchnią warstwę gleby do głębokości 15 cm, następnie wymieszano ją i podzielono na 5 części. Każdą część, oprócz próby kontrolnej, wymieszano z założonym dodatkiem hydrożelu w ilości 0,5; 2; 4; i 6 gramów na dm³ gleby. Z każdej części gleby z założonym dodatkiem hydrożelu oraz próby kontrolnej bez dodatku hydrożelu pobrano po 6 próbek. Pomiary retencji wodnej wykonano za pomocą aparatury firmy Soil Moisture Equipment Corporation (Santa Barbara, California, USA) - LAB 012 w Instytucie Agrofizyki PAN w Lublinie. Uzyskane wyniki wilgotności w warunkach poszczególnych wartości potencjału wody glebowej przedstawiono w postaci krzywych pF, a analizę właściwości retencyjnych gleby przeprowadzono w poszczególnych zakresach pF przyjętych za WALCZAK i in. (2002). Hydrożel dodany do gleby zwiększył jej zdolności retencyjne głównie w zakresie pF mniejszym od 2.0. Największe zwiększenie pojemności wodnej odnotowano w zakresie pF 0-2,2. Oznacza to, że hydrożel zatrzymuje w glebie wodę grawitacyjną, która w naturalnych warunkach szybko przesiąka w głąb profilu glebowego, czyniąc ją dostępną dla roślin.

10

Wpływ rodzaju bieżnika i jego zużycia na zagęszczenie gleby piaszczystej

Chigarev Y., Śnieg M., Kulasza M.

Inżynieria Rolnicza

|

2009

|

R. 13, nr 1

61-67

PL

Celem pracy było określenie zagęszczenia gleby piaszczystej w zależności od: stanu zużycia protektora opony, oraz wielkości wywieranych nacisków jednostkowych. Badania przeprowadzono w warunkach laboratoryjnych na glebie o składzie granulometrycznym piasku gliniastego lekkiego. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że opona ze zużytym protektorem nie powodowała takiego zagęszczenia gleby jak opona z protektorem nowym. Zagęszczenie gleby wywołane przez oponę z protektorem nowym było o 4-5% większe niż opony z protektorem zużytym.

EN

The purpose of the work was to determine sandy soil compaction depending on tyre tread wear level and values of exerted unit pressure. The tests were performed in laboratory conditions on soil with grain composition characteristic for light clayey sand. Obtained results allowed to state that tyre with worn out tread did not cause the same soil compaction as tyre with new tread. Soil compaction generated by tyre with new tread was 4-5% higher than for tyre with worn out tread.

11

Badania odkształceń dynamicznych rolniczych opon napędowych na glebie lekkiej

Błaszkiewicz Z.

Problemy Inżynierii Rolniczej

|

2008

|

R. 16, nr 4

37-44

PL

Przedstawiono wyniki polowych badań dynamicznych odkształceń promieniowych i bocznych opon napędowych 13,6-36, 16,9-34 i 23,1-26 w zależności od dodatniego poślizgu kół napędowych. Pomiary przeprowadzono w ruchu kół za pomocą specjalnego oprzyrządowania na spulchnionej glebie piaszczystej. Wykazano, że każdą z badanych opon napędowych charakteryzuje inna zależność tych odkształceń od poślizgu koła. Opracowane równania pozwalają na określenie odkształceń promieniowych na podstawie odkształceń bocznych opon.

EN

Paper presents the results of field investigations on radial and lateral deformations in the 13.6-36; 16.9-34 and 23.1-26 driving tyres, depending on the slip of driving wheels. The measurements were taken with the use of special instruments during wheel motion on loosened sandy soil. It was found that each of the tested driving tyres was characterized by different dependence of investigated deformations on the wheel slip. The equations were developed which enable to determine radial deformations of the tyres on the basis of their lateral deformations.

12

Geometria zużycia lemieszy płużnych użytkowanych w glebach piaszczystych

Kostencki P.

Problemy Inżynierii Rolniczej

|

2007

|

R. 15, nr 3

49-64

PL

Określono zmianę geometrii granicznie zużytych lemieszy płużnych, stosowanych podczas orki gleb piaszczystych, przy dwóch stanach nawilgocenia gleby. Ocenie poddano lemiesze przeznaczone do pługów firmy Lemken, wytwarzane przez dwóch producentów. Stan granicznego zużycia lemieszy spowodowany był głównie zmianą ich obrysu, która w obu warunkach orki była zbliżona. Grubość elementów ulegała znacznie większemu zużyciu przy uprawie gleby bardziej wilgotnej. Świadczy to o odmiennym, w zależności od wilgotności uprawianej gleby, przebiegu ścierania się lemieszy. Szerokości pasma zużycia wytworzonego na powierzchni przyłożenia lemieszy związana była z warunkami ich pracy i postacią konstrukcyjną elementów.

EN

The change in geometry at boundary wear of ploughshares used for ploughing sandy soils of two moisture levels, was determined. The ploughshares provided for ploughs of the Lemken Co., produced by two manufacturers, were evaluated. The state of boundary wear of ploughshares resulted mostly from the change of their contour, which was similar under both working conditions. The thickness of elements underwent considerably stronger wear at ploughing the soil of higher moisture content. It testified the different, soil moisture dependent, course of abrasive wear of the ploughshares. The wear bandwidth formed on the flank face was connected with working conditions and construction form of ploughshare elements.

13

Relacje pomiędzy zawartością wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych a aktywnością enzymatyczną gleb w warunkach długotrwałej emisji azotowej

Futa B., Bielińska E.

Ekologia i Technika

|

2007

|

R. 15, nr 4

131-138

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań dotyczące określenia zależności pomiędzy zawartością wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych a aktywnością enzymatyczną gleb w zasięgu wieloletniej emisji azotowej. Badania zlokalizowano w rejonie oddziaływania Zakładów Azotowych "Puławy" S.A. Obiektami badań były gleby piaskowe usytuowane na terenie poleśnym w strefie ochronnej Zakładów Azotowych oraz na. obszarach leśnych w Nadleśnictwie Puławy, w odległości od około 0,5 do około 3,0 km od źródła emisji. Zawartość sumy 16 WWA w glebach na terenach objętych badaniami kształtowała się w zakresie od 1308 do 3414 ug x kg-1. W badanych glebach dominowały 3-pierścienlowe węglowodory aromatyczne (głównie fenantren). Aktywność dehydrogenaz, fosfatazy kwaśnej, fosfatazy zasadowej i proteazy w badanych glebach wahała się w szerokich granicach, jednak wyraźnie zależała od intensywności presji antropogenicznej. Prawidłowości takiej nie stwierdzono w przypadku ureazy, co potwierdza, że enzym ten jest odporny na działanie czynników zewnętrznych, a jedynym czynnikiem limitującym jego aktywność jest dostępność substratu - mocznika. Analiza statystyczna uzyskanych wyników wykazała jednoznacznie stymulujący wpływ sumy 16 WWA na aktywność dehydrogenaz, fosfatazy kwaśnej i zasadowej oraz ureazy. W przypadku aktywności proteazy stwierdzono dodatnią, aczkolwiek statystycznie nieistotną korelację z zawartością WWA. Uzyskane wyniki wskazują, że zanieczyszczenie badanych gleb WWA nie przekroczyło poziomu, który zagraża organizmom żywym.

EN

Results of research studies on the determination of relations between polycyclic aromatic hydrocarbon con-tent and soil enzymatic activity in the area within a long-term nitrogen emission have been presented. The study objects were sandy soils situated in the former forest located in the Nitrogen Works Puławy SA protected żonę as well as in the forest area of the Puławy Forest Inspectorate at a distance of 0.5 to 3.0 km from the emission source. The content of 16 PAHs sum in the soils studied ranged from 1308 to 3414 ug x kg-1. Three-cyclic aromatic hydrocarbons were predominant in these soils (particularly. phenanthrene) .The activities of dehydrogenases, acid phosphatase, alkaline phosphatase and protease in the tested soils ranged within broad limits; however, they were clearly dependent on the anthropogenic pressure intensity. Such a regularity was not observed in the case of urease, which proves once again that the enzyme is resistant to the action of external factors and the only factor limiting its activity is the availability of the substrate, i.e. of urea. Statistic analyses of the results obtained pointed to a unequivocal stimulating influence of the 16 PAHs sum on the dehydrogenase, acidic and alkaline phosphatase, as well as urease activities. In the case of protease activity, a positive but statistically insignificant correlation with the PAH content, was noted. The results may indicate that in the influence area of Zakłady Azotowe "Puławy" S.A., the loading of soils with PAHs has not exceeded a level which is dangerous to living organisms.

14

Zawartość i przemiany azotanów w glebach piaskowych strefy ochronnej zakładów azotowych "Puławy" S.A.

Bielińska E. J., Węgorek T., Głowacka A.

Inżynieria Ekologiczna

|

2006

|

Nr 17

14-15

15

Nitrogen regime of sward-podzolic loamy soils in the north-eastern part of Belarus

Persikova T.

Inżynieria Ekologiczna

|

2006

|

Nr 17

85-86

16

Porównanie wyników symulacyji migracji pionowej zanieczyszczeń ropopochodnych w gruncie z rezultatami badań laboratoryjnych

Fąfara Z.

Zeszyty Naukowe. Górnictwo / Politechnika Śląska

|

2005

|

z. 267

71-76

PL

W pracy przedstawiono wyniki symulacji migracji etyliny w środowisku gruntowo-wodnym, które porównano z uzyskanymi rezultatami badań laboratoryjnych wykonanych na przygotowanym stanowisku pomiarowym. Rozważania dotyczą modelu gruntu piaszczystego. Oznaczone laboratoryjnie jego właściwości stanowią parametry dopasowania dla zrealizowanych obliczeń numerycznych. Przeprowadzana analiza pokazuje zgodność wyników eksperymentalnych i przewidywań symulacji komputerowej.

EN

The results of a simulation of migration of ethyl gasoline in a soil-water environment were compared with laboratory results obtained on a measurement post. A sandy soil model was considered in the studies. Its properties determined in a laboratory are fit parameters for numerical calculations. The analyses show to a good congruence of experimental and computer simulation results.

17

Nawadnianie jako czynnik przeciwdziałający skutkom posuch w uprawie maliny na glebie piaszczystej

Rolbiecki S., Rolbiecki R., Rzekanowski Cz.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2005

|

T. 5, z. spec.

243-260

PL

Hipoteza badawcza zakładała, że nawadnianie może być jedną ze skutecznych metod przeciwdziałania skutkom posuch na plantacji maliny założonej na glebie o małej pojemności wodnej. W tym celu, w latach 1999-2003, wykonano ścisłe doświadczenie polowe z nawadnianiem tej rośliny, w miejscowości Kruszyn Krajeński koło Bydgoszczy na czarnej ziemi zdegradowanej, zaliczanej do V klasy bonitacyjnej. Nawadnianie maliny uprawianej na glebie bardzo lekkiej było czynnikiem umożliwiającym prawidłowy wzrost i rozwój tej rośliny oraz zapewniającym pozyskiwanie względnie dużych, jak na warunki klimatyczno-glebowe doświadczenia, a przy tym stabilnych i cechujących się dobrą jakością plonów. Plony roślin nawadnianych okazały się większe od uzyskiwanych w praktyce produkcyjnej regionu bydgoskiego. Produkcyjność wody w warunkach nawadniania kroplowego była większa niż mikrozraszania, co wynikało z mniejszego jej zużycia w systemie kroplowym. Suma opadów naturalnych i dawek nawodnieniowych dobrze korelowała z potrzebami wodnymi maliny oszacowanymi metodą DRUPKI [1976]. Potwierdza to przydatność maliny do wieloletniej uprawy na glebie bardzo lekkiej, w rejonie o niskich opadach atmosferycznych w okresie wegetacji, ale wyłącznie pod warunkiem zapewnienia nawodnień.

EN

Hypothesis of this work was that irrigation can be an efficient method for drought mitigation in raspberry plantation on a soil characterized by a small water capacity. Therefore, in the years 1999-2003 a field experiment was carried out on a degraded black earth of the Vth class soil quality, at Kruszyn Krajeński near Bydgoszcz. The use of irrigation in raspberry cultivation on the very light soil enabled regular growth and development of this crop and secured relatively high yields, under the climatic-soil conditions of the test. Fruit yields were stable and of good quality. Yields obtained from irrigated plants were higher than those from production practices of the Bydgoszcz region. The efficiency of water use in drip irrigation was higher than that in microjet sprinkling, which resulted from a lower water consumption in the drip system. Total rainfall and irrigation doses used in raspberry cultivation correlated well with water requirements estimated using the DRUPKA'S method [1976] which confirmed its usefulness for agricultural practice. Raspberry can thus be cultivated for a long time in the very light soil in regions of low rainfall providing irrigation of the crop during the vegetative period.

18

Wpływ cyklicznego ścinania na przebieg lokalizacji odkształceń w gruntach piaszczystych

Tejchman J.

Zeszyty Naukowe. Budownictwo / Politechnika Śląska

|

2003

|

z. 97

185-192

PL

W artykule przedstawiono wyniki wpływu cyklicznego ścinania na przebieg lokalizacji odkształceń stycznych w zagęszczonych gruntach piaszczystych. Proces ścinania wąskiej i nieskończenie długiej warstwy piasku pomiędzy dwoma bardzo szorstkimi brzegami pod obciążeniem stałym w warunkach nieskrępowanej dylatacji modelowany był przy zastosowaniu metody elementów skończonych i mikropolarnego hipoplastycznego prawa konstytutywnego. Obliczenia wykonano dla dużej amplitudy cyklicznego ścinania.

EN

Paper presents results of the effect of cyclic shearing on the evolution of localization of shear deformations in dense sandy soils. The process of shearing of an infinite narrow layer of sand between two very rough boundaries under constant vertical pressure in conditions of free dilatation is modelled with a finite element method and a polar hypoplastic constitutive law. Numerical calculations were performed with large cyclic shear amplitude.

19

Chemiczna ocena wykorzystania dżdżownic (lumbricidae-eisenia fetida) do rolniczego uzdatniania osadów z oczyszczalni ścieków

Kotowska J., Kotowski J. F.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

1998

|

Vol. 5, nr 3

179-185

PL

Badania przeprowadzono dla osadów z oczyszczalni PKP-Szczecin i z oczyszczalni komunalnej w Policach. W osadach oznaczono zawartość składników mineralnych, tj. makro- i mikroelementów. W celu przeprowadzenia biotestów z udziałem dżdżownic osady mieszano z przefermentowanymi odpadami organicznymi w następujących stosunkach masowych: 1. 0% osadu + 100% odpadów organicznych; 2. 5% osadu + 95% odpadów organicznych; 3. 10% osadu + 90% odpadów organicznych; 4. 20% osadu + 80% odpadów organicznych; 5. 40% osadu + 60% odpadów organicznych. W skrzynkach z odpowiednio zmieszanymi składnikami umieszczono po 200 sztuk dżdżownic, które były w tym samym stadium rozwoju, dojrzałości rozrodczej oraz zbliżonej kondycji i biomasie. Ich rozwój obserwowano przez 46 dni. Najbardziej korzystne dla egzystencji dżdżownic były podłoża z 5 i 10% udziałem osadów. Dlatego do podłoża, na którym prowadzono hodowle dżdżownic przez 90 dni, użyto 10% osadów i 90% odpadów organicznych. Wyprodukowany przez dżdżownice wermikompost poddano analizie chemicznej. W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono, że zbliżonego składu chemicznego osadów z obu oczyszczalni, osad z oczyszczalni PKP był bardzo toksyczny dla dżdżownic prawdopodobnie ze względu na dużą zawartość związków organicznych - ropopochodnych, o czym świadczy zapach osadu. Wermikompost wyprodukowany przez dżdżownice zawierał mniej Pb, Cd, Zn niż osady. Jednak badania nasze dowodzą, że proces uzdatniania osadów przy użyciu dżdżownic musi być dostosowany do danej oczyszczalni.

EN

Tests have been carried out on the sludge coming from the sewage treatment plant PKP Szczecin (National Polish Railway Branch) and from the municipal sewage treatment plant in Police. Content of mineral elements, i.e. macro- and micro-elements has been determined in the sludge. To carry out the bio-tests with the use of rainworms, the sludge was mixed with the fermented organic waste in the following weight ratios: l. 0% of sludge + 100% of organic waste; 2. 5% of sludge + 95% of organic waste; 3. 10% of sludge + 90% of organic waste; 4. 20% of sludge + 80% of organic waste; 5. 40% of sludge + 60% of organic waste. In each box containing properly mixed components 200 rainworms were placed which were in the same stage of reproductive maturity development and of the similar form and bio-mass. Their development has been observed for 46 days. Foundations containing 5% and 10% of sludge were found to be the most convenient for rainworms' existence. Therefore the foundation on which the rainworms were bred for 90 days contained 10% of sludge and 90% of organic waste. Vermicompost produced by rainworms was then assessed chemically. As the result of these tests, it has been found out that, despite similarity of the chemical composition of sludge from both sewage treatment plants the sludge from the PKP plant was very toxic for rainworms. That was probably caused by high content of oil-derivative organic compounds which could be traced by odour. Vermicompost produced by rainworms contained less Pb, Cd, Zn than sludge. Our tests show however, that process of sludge utilisation carried out with the use of rainworms must be tailored according to the type of given sewage treatment plant.