Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Współczesne ruchy wysadu solnego Inowrocławia w świetle badań geodezyjnych

Szczerbowski Zbigniew, Gawałkiewicz Rafał

Przegląd Geologiczny

|

2020

|

Vol. 68, nr 3

195--203

EN

The paper presents results of long-standing geodetic measurements including the most recent results of levelling measurements carried out by the authors. Based on the results, a model of ground surface movements was created, which roughly reflects contemporary tectonic activity of the Inowrocław salt structure. The performance of vertical displacements of benchmarks of the research network for the last quarter-century shows its significant mobility. The results of measurements were discussed in the context of the state of art of tectonic mobility of the area and the geological structure of the dome. Unusual agreement in rates of geological processes (salt diapir uplift) determined by geodetic measurements and estimated by geological methods for a long time interval confirms trueness of previous ideas about contemporary diapir movements of the Inowrocław Salt Dome. Repeated levelling evaluated for two last time intervals provided similar regions and rates of uplifts, giving additional control of reliability of the measurements.

2

Wykorzystanie metody odwrotnej w estymacji osiadań powierzchni terenu dla złóż soli

Hejmanowski R., Malinowska A. A.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2017

|

T. 33, z. 3

179--200

PL

Modelowanie przemieszczeń i deformacji w rejonie kopalń soli napotyka na znaczne trudności ze względu na zmienne właściwości wytrzymałościowe soli, złożoną budowę morfologiczną złóż wysadowych, własności reologiczne soli. Te czynniki powodują, że wpływy eksploatacji złóż soli ujawniają się przez setki lat, a precyzyjne wyznaczenie przemieszczeń w danym, żądanym momencie i miejscu są obarczone większą niepewnością, niż w przypadku innych typów złóż kopalin stałych. Modelowanie numeryczne dobrze się sprawdza przy ograniczeniu obszaru modelu do jednej lub kilku komór. Większy zakres znacznie obniża potencjał dokładnościowy i wydajność obliczeniową tego typu modeli. Zastosowanie modeli stochastycznych pozwala na modelowanie 3D dla całego kompleksu wyrobisk, pod warunkiem precyzyjnej parametryzacji takiego modelu. W artykule omówiono sposób modelowania przemieszczeń i deformacji dla jednej z największych kopalń soli w Europie o objętości wyeksploatowanego złoża ponad 21 mln m3. Parametryzacja modelu stochastycznego możliwa była dzięki udokumentowanym wynikom pomiarów konwergencji wyrobisk i pomiarów wysokościowych na powierzchni. Zastosowanie inwersji niecki obniżeniowej w metodzie najmniejszych kwadratów pozwoliło na estymację optymalnych wartości parametrów modelu stochastycznego. Modelowanie prowadzone było przy wykorzystaniu modelu stochastycznego i dwuparametrycznej funkcji czasu, która pozwala uwzględnić czas konwergencji wyrobisk i czas przejścia zaburzenia (przemieszczeń) na powierzchnię terenu. Szczegółowe analizy warunków geologicznych, które przeprowadzono w trakcie badań pozwoliły również na uwzględnienie dewiacji niecki obniżeniowej w modelowanym obrazie pionowych ruchów powierzchni terenu. Jakościowe i ilościowe potwierdzenie poprawności estymacji wykazano w graficznym zestawieniu modelowanych i mierzonych wartości przemieszczeń pionowych, w ujęciu przestrzennym. Wykorzystany w ramach badań model znajduje zastosowanie w prognozowaniu przemieszczeń i deformacji dla dowolnych okresów, dla przyszłych projektów eksploatacji złoża soli.

EN

The modeling of strains and deformations in salt mine areas encounters considerable difficulties because of the varying strength properties of salt, the complex morphological build of dome deposits and the rheological properties of salt. These properties have impacted the development of salt extraction for hundreds of years and the fact that the accurate determining of strains in a given specified moment and place are burdened with high uncertainty. Numerical modeling is useful when the model is reduced to one or several salt chambers. A broader range of underground post mining void considerably lowers the accuracy and efficiency of the calculations of such models. Stochastic models allow for a 3D modeling of the entire mining complex deposit, provided the model has been parametrized in detail. The methods of strains and deformations modeling were presented on the example of one of the biggest salt mines in Europe, where a volume of over 21 million m3 of salt was extracted. The stochastic model could be parametrized thanks to the documented results of measurements of convergence of the underground mining panels and leveling on the surface. The use of land subsidence inversion in the least squares method allowed for estimating the optimum values of parameters of the model. Ground deformation modeling was performed using the two-parameter time function, which allows for a simulation to be carried out in time. In the simulation, the convergence of underground excavations and the transition in time the effects of convergence into ground subsidence was taken into account. The detailed analysis of the geological conditions lead to modeling deviation of the subsidence trough. The accuracy of the modeling results was qualitatively and quantitatively confirmed by a comparison ofthe modeled to measured values of the vertical ground movement. The scaled model can be applied in future mining extraction projects in order to predict the strains and deformations for an arbitrary moment in time.

3

Wpływ prac wiertniczych na właściwości gleb oraz stan zdrowotny drzew w rejonie kopalni soli „Solino” S.A. w Górze k. Inowrocławia

Hulisz P., Cyzman W.

Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski

|

2015

|

nr 157 (37)

14--25

PL

Celem niniejszej pracy była analiza wpływu prac wiertniczych prowadzonych na terenie Kopalni Soli „Solino” S.A. w Górze k. Inowrocławia na właściwości gleb oraz stan drzewostanu. Badania wykazały, że prace te, głównie poprzez oddziaływanie aerozoli, miały wyraźny wpływ na wzrost zasolenia analizowanych gleb. Wartości ECe nie wykazywały jednak związku z odległością od miejsca odwiertu, co mogło sugerować okresowy wpływ płytko zalegających wód glebowo-gruntowych. Uruchomienie odwiertu przyczyniło się do pogorszenia się stanu zdrowotnego drzew w najbliższym otoczeniu wieży wiertniczej. W przylegającej do niej strefie o średnicy około 50 m większość egzemplarzy drzew cechowała się ubytkiem aparatu asymilacyjnego od 26% do nawet ponad 60% (stopień uszkodzeń średni i silny). Zawartość Na i Cl w liściach i gałązkach drzew rosnących w bezpośrednim sąsiedztwie wiertni była kilkunastokrotnie wyższa niż oznaczona na powierzchni referencyjnej.

EN

This paper aimed at analysing the influence of salt drilling operation on soil properties and the state of health of trees. The study was conducted in the area of the salt mine in Góra near Inowrocław (north-central Poland). Due to the impact of aerosols, the high salt accummulation in soils in the 50 m zone around the drilling site was stated. However, the ECe values, showed no relation with the distance from that site. It could suggest seasonal influence of shallow saline ground water. The salt drilling operation contributed to the deterioration of the health condition of trees in the immediate vicinity of the borehole. Most trees were characterized by loss of assimilation apparatus from 26% to as much as over 60% (degree of damage to the medium and strong). The content of Na and Cl in the leaves and twigs of trees growing nearest the drilling site was several times higher than recorded in the reference area.

4

Model koncepcyjny trzystopniowej izolacji w podziemnym składowisku odpadów w wysadzie solnym

Poborska-Młynarska K., Korzeniowski W.

Przegląd Solny

|

2015

|

T. 11

51--56

PL

W Polsce planowane jest utworzenie podziemnego składowiska odpadów w kopalni soli. Celem artykułu jest przedstawienie modelu trwałej izolacji substancji szkodliwych od wód podziemnych i biosfery w składowisku w wysadzie solnym. Podstawą do utworzenia modelu są doświadczenia uzyskane w podziemnym składowaniu w krajach Europy Zachodniej, znajomość geologiczno-górniczych warunków i techniki eksploatacji soli w wysadach solnych Polski. Dla wysadu solnego stworzono koncepcję trzystopniowej izolacji uwzględniając sztuczne i naturalne bariery w składowisku.

EN

The construction of the underground waste storage facility in the salt mine in Poland is planned. The aim of this article is to demonstrate a model of permanent isolation of pollutants from groundwater and the biosphere in the storage located within the salt dome. The basis for the model are: the experiences gained in underground storage in Western Europe, the knowledge of geological and mining conditions and saltmining techniques in salt domes, Central Poland. For the salt dome a three-stage isolation concept has been revealed taking into account natural and artificial barriers.

5

Rozpoznawanie budowy geologicznej złoża soli kamiennej „Mogilno I” na podstawie pomiarów georadarem otworowym – korzyści, oszczędności i bezpieczeństwo

Tadych J., Plucińska A., Drogowski J., Paribek J.

Przegląd Solny

|

2014

|

T. 10

5--12

PL

Złoże soli kamiennej „Mogilno I”, eksploatowane otworowo od 1986 r. przez Inowrocławskie Kopalnie Soli „Solino” S.A. od lat jest coraz lepiej rozpoznawane, stosując różnorodne metody badań. W ostatnich latach zasięg złoża i jego budowa wewnętrzna zostały doprecyzowane nowoczesnymi pomiarami georadarem otworowym. Całość dotychczasowych badań geologicznych została zweryfikowana i przedstawiona w formie modelu 3D złoża, co stanowi podstawę aktualizacji dokumentacji geologicznej złoża, podnosząc jednocześnie bezpieczeństwo eksploatacji i środowiska. Obecnie pomiary georadarem otworowym stanowią istotne narzędzie standardowego pakietu prac rozpoznawczych w IKS Solino S.A.

EN

Rock salt deposit „Mogilno I”, exploited through boreholes since 1986 by Inowrocławskie Kopalnie Soli “Solino” S.A., has been better and better explored, using diverse methods. Range and internal geological structure of a salt dome has been clarified applying modern measurements - borehole georadar (Ground Penetrating Radar – GPR). The whole of geological investigations have been verified and presented as a 3D model of a deposit, that is base of geological documentation update, increasing at the same time safety of the exploitation process and natural environment as well. Nowadays borehole georadar surveys are crucial tool at Solino's standard exploration package.

6

Model przestrzenny struktury solnej Inowrocław a wizualizacja przemieszczeń powierzchni terenu zarejestrowanych na podstawie badań interferometrycznych

Piątkowska A., Czuryłowicz K., Przyłucka M.

Przegląd Geologiczny

|

2014

|

Vol. 62, nr 2

97--102

EN

The Inowrocław salt dome can be considered one of the model structures in the Polish Lowlands. Salt structures formed as the result of halotectonic and halokinetic action. The Permian salt was squeezed upwards from deep geological levels due to the overburden load, using fractured zon es and faults. The salt dome is presented as a dynamie three- A Piątkowska K Czuryłowicz M Przyłucka -dimensional geological model developed using advanced technology to create and visualize 3D spatial data. Thanks to the relationship between the dynamics of the land surface and natural geological processes, the results and conclusions can be quickly drawn. For this purpose, average values of displacements in mm peryear, obtained by Satellite Radar Interferometry - Persistent Scatterers (PS) for the time span 1992-2006, are presented in the form of interpolation, creating a surface ofground movement (subsidence and uplift) above the Inowrocław salt dome.

7

Phase transitions in the borate minerals from the Kłodawa Salt Dome (Central Poland) as the indicators of the temperature processes in salt diapirs

Wachowiak J., Toboła T.

Geological Quarterly

|

2014

|

Vol. 58, No. 3

543--554

EN

The diapiric structures of the Polish Lowlands are tectonically deeply seated down to the autochthonous Zechstein strata at a depth of ca. 6 km. In the process of deep burial and halokinetic diapirism, the salt rocks were subjected to diagenetic and metamorphic transformations, with the temperature being an essential factor. Considering the thermal gradient, a temperature of up to ca. 200°C can be achieved in the salt dome within a depth range from several hundred metres to 6 km, which may lead to transformations of the majority of salt minerals. Phase transitions of two borate minerals – boracite and congolite from the Kłodawa salt dome – provide evidence for higher temperatures in the salt dome rocks. The authigenic euhedral crystals of those borate minerals display their external habitus in ambient temperature in the form of regular symmetry (F43c – pseudo-regular polyhedrons), whereas their internal structure is lower: orthorhombic (Pca21) for boracite and rhombohedral (R3C) for congolite. The heating and cooling of boracite and congolite crystals show reversible phase transition. At a temperature of ca. 270°C, boracite crystals change their symmetry: orthorhombic ↔ cubic. In the case of congolite three reversible phase transitions within a temperature range of 50–339°C can be observed: rhombohedral ↔ monoclinic ↔ orthorhombic ↔ cubic symmetry. Those phase transitions, confirmed experimentally in our study, clearly document at least local occurrences of temperatures exceeding 339°C in the Kłodawa salt dome.

8

Evolution of tectonic structures within the salt diapirs: a numerical study

Adamuszek M, Dąbrowski M.

Geologia Sudetica

|

2014

|

Vol. 42

3--3

9

Deformations of the protection shelf in the "wapno" salt mine, based on model studies

Kortas G., Maj A.

Archives of Mining Sciences

|

2014

|

Vol. 59, no. 4

869--886

EN

The catastrophic mine failure resulting from the inrush of water into the Wapno Salt Mine was probably caused by a fracture in the roof protection shelf. The purpose of the present study was to apply the method of the homogenization of the multi-level room-and-pillar structure in the Wapno Salt Mine for 3D+t modelling of the elastic-viscous medium to determine the distribution of stress and strain, and, on that basis, to estimate the geomechanical conditions existing in the roof shelf. This paper presents briefly the spatial development of the salt mine’s structure and the results of the surveying measurements carried out during the salt mine’s operation and after the mine was flooded. Those results constituted a basis for the verification of the introduced homogenization parameters, i.e. the time-dependent changes of the elasticity modulus and the susceptibility to creep at particular salt mine’s levels. A simulated process demonstrated the development of positive values of principle stresses, increasing with time, and of omnidirectional tensile strains. In such conditions, the cracking of the protection shelf body could proceed, also with opening of water flow paths from the dome cap into the salt mine’s workings. This paper presents a new research method, the results of its application, and the obtained distribution of stresses and strains that can be useful for the assessment of water hazard in other salt mines.

PL

Katastrofa górnicza wywołana wdarciem wody do kopalni soli w Wapnie spowodowana była prawdopodobnie pęknięciem ochronnej półki stropowej. Celem tej pracy było zastosowanie metody homogenizacji struktury komorowo-filarowej wielopoziomowej kopalni Wapno do modelowania ośrodka sprężysto-lepkiego 3D+t dla określenia rozkładu naprężeń i odkształceń oraz na tej podstawie oszacowania warunków geomechanicznych w półce stropowej. W pracy przedstawiono krótko rozwój przestrzenny struktury kopalni oraz wyniki przeprowadzonych pomiarów geodezyjnych w czasie działalności kopalni i po jej zatopieniu. Wyniki te były podstawą do weryfikacji wprowadzanych parametrów homogenizacji, tj. zmian w czasie modułu odkształceń i podatności na pełzanie poszczególnych poziomów kopani. Symulowany proces wykazał wykształcanie się rosnących w czasie dodatnich naprężeń głównych oraz wszechstronnych odkształceń rozciągających. W takich warunkach postępować mogło spękanie calizny półki ochronnej, a także otwieranie dróg przepływu wód z zawodnionej czapy wysadu do wyrobisk. W pracy przedstawiono nową metodę badań, jej wyniki i otrzymane rozkłady naprężeń i odkształceń, która może być zastosowana w ocenie zagrożenia wodnego kopalń soli.

10

Minerały epigenetyczne inowrocławskiego wysadu solnego, część I – historia i podziemne skarby kopalni Solno

Wachowiak J.

Przegląd Solny

|

2013

|

T. 9

60--70

11

Stateczność zachodniego zbocza stałego wyrobiska kopalni Bełchatów w świetle obserwacji geologicznych i pomiarów specjalistycznych z uwzględnieniem rejonu wysadu solnego

Czarnecki L., Organiściak B., Krywult Ł., Chrost A.

Górnictwo i Geoinżynieria

|

2010

|

R. 34, z. 2

173-182

PL

W artykule przedstawiono sposób monitorowania zachowania się górotworu w stałym zboczu zachodnim wyrobiska górniczego Bełchatów, w rejonie występowania wysadu solnego Dębina. Zaprezentowano wyniki pomiarów prowadzonych w okresie od 2005 roku do grudnia 2009 roku. Są to pomiary reperów powierzchniowej sieci obserwacyjnej rozbudowywanej na stałym zboczu zachodnim, sieci niwelacyjnej założonej na powierzchni terenu nad wysadem solnym, deformacji wgłębnych obserwowanych w inklinometrach oraz zmian ciśnień w wysadzie solnym mierzone sondą Glotzla. Powyższe wyniki przedstawiono w nawiązaniu do postępu robót górniczych. W tym okresie stałe zbocze zachodnie zostało wyprofilowane w zakresie rzędnych +198/+110m n.p.m. co umożliwiło zaprezentowanie również krótkiej charakterystyki budowy geologicznej odsłanianej w rejonie wysadu solnego Dębina. Przedstawiono również wyniki obserwacji makroskopowych prowadzonych na skarpach i półkach stałych zbocza zachodniego. Dotychczasowe wyniki pomiarów pozwoliły na skorelowanie obserwowanych deformacji z postępem robót górniczych oraz wydzielenie dwóch obszarów zagrożeń osuwiskowych na stałym zboczu zachodnim.

EN

This article describes the method of monitoring of rock-mass behavior in west final slope of mining pit Bełchatów in area of salt dome Dębina. Presented are the results of measurements conducted during time period 2005 - December 2009. These are the measurements of fixed survey points constituting the terrain surface observation network, that is intensified on west final slope, leveling network of observation points deployed on terrain surface in area of salt dome, deep deformations monitored using inclinometers and measurements of pressure changes in salt dome measured using Glootzl probe device. Results of above listed measurements are presented in accordance with mining works advances. During this period the final west slope of the pit was formed in the scope of elevations +198/+110m a.s.l. which allowed for also presenting the brief description of geological structure revealed in area of Dębina salt dome. Also presented are results of macroscale observations conducted on the final pit benches of west slope. To-date results of the measurements allowed for correlation between the observed deformations and mining works advances and also allowed for designating of two areas of slide hazard on the west final slope of the Bełchatów pit.

12

Warunki hydrogeologiczne w rejonie wysadów solnych i ich znaczenie dla bezpieczeństwa gospodarczego wykorzystania struktur solnych

Górski J., Rasała M.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2009

|

nr 436, z. 9/1

121-128

PL

Przedstawiono wyniki badań hydrogeologicznych pięciu wysadów solnych zlokalizowanych na Kujawach. Stwierdzono, że wysady solne usytuowane są w strefie aktywnej wymiany wód podziemnych i oddziaływają na otoczenie. Oddziaływanie to można podzielić na wpływ solanek spływających od strefy lustra solnego oraz wód o niższej mineralizacji migrujących z wyższych partii czap wysadów. Omówiono zagrożenia wodne związane z pozyskiwaniem soli i magazynowaniem mediów w wysadach oraz zasady rozpoznawania warunków hydrogeologicznych i monitoringu wód podziemnych w rejonie tych obiektów.

EN

The paper presents the results of hydrogeological investigations of five salts domes in the Kujawy region. The salt domes are situated in active groundwater exchange zones and they affect the surrounding environment. This influence includes the effect of brines flowing from the salt mirror zone, and the effect of water of lower mineralization flowing from the upper parts of the caprock. The investigations were the basis for determination of water risks related to salt extraction and media storage, as well as for creating the rules of recognition and monitoring of hydrogeological conditions.

13

Osiadania i konwergencje w wysadach solnych, studium modelowe w ośrodku sprężysto-lepkim

Kortas G.

Prace Naukowe Instytutu Geotechniki i Hydrotechniki Politechniki Wrocławskiej. Konferencje

|

2007

|

Vol. 76, nr 42

361-371

PL

Badania modelowe MBS prowadzą do określenia związków konwergencji komór, smukłości struktury kopalni (A) i wykorzystania złoża (a:) z niecką osiadań na powierzchni. Parametrem niecki osiadań jest stosunek jej objętości do objętości wyrobisk a stanu górotworu (a) - stosunek objętości niecki do konwergencji objętościowej kopalni Parametr a jest miarą odkształceń objętościowych w górotworze. Wskaźniki

EN

FEM modeling study shows connections between convergence and volume of subsidence trough with slenderness of mine structure (A) and exploitation effective of mining (k). The base parameter is the ratio volume of trough to the volume of rooms it is relative volume of the trough. The rock mass parameter (a) is ratio volume of trough to area convergence of mine (%K). This is measure of volume strain of rock mass. Factors a, Lv, 4k and displacements wmax i n"MX are functions of A and k. If A and k grow then a decreases (2-4), fig. 2-4. Increase a: and A goes to meaningful change of balance conditions in rock mass. In this case distribution of subsidence is peculiar. There are two centre of subsidence with uplift on symmetry vertical axis of structure. If K and A are very big then extremely horizontal displacement is greater then extremely vertical displacement. Distribution of vertical displacements on ground surface in solution mining Mogilno is good example of this phenomenon.

14

Problemy modelowania matematycznego przepływu wód podziemnych w rejonie wysadów solnych na przykładzie struktury Wapna

Rasala Marek

Geologos

|

2006

|

Vol. 10

215--226

EN

This paper presents a numeric model of ground water flow in the Wapno salt dome area. The model was perform in order to verify a conceptual system of water circulation and to determine the influence of geological factors on the formation of hydrogeological conditions in the salt dome region. Besides, the prognosis of saline water migration from the caprock to the exploited aquifer was made. The model was performed by means of the Modflow program, which does not include the water with differentiated mineralization. This caused some serious problems during model construction and its calibration affecting the reliability of the obtained results of water balance.

15

Wyznaczanie kształtu ścian bocznych wysadów solnych metodą tomografii sejsmicznej na przykładzie wysadu "Góra"

Krynicki T., Mieszkowski R, Wojas A.

Przegląd Geologiczny

|

2005

|

Vol. 53, nr 8

695--698

EN

Salt Dome “Góra” was studied with seismic tomography method. Three profiles are described. The interpretation of wave pictures helped to locate the walls of the studied salt dome’s. The research confirmed the salt dome has good properties for storage of gas or toxic and radioactive wastes.

16

Prognoza konwergencji komory magazynowej gazu ziemnego w wysadzie solnym

Ślizowski J.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2001

|

T. 17, z. 3

107-116

PL

Konwergencja, czyli zaciskanie się komory magazynowej gazu ziemnego w złożu soli kamiennej wskutek zjawiska pełzania, jest jednym z czynników decydujących o efektywnej pojemności komory. W artykule przedstawiono prognozę szybkości konwergencji wybranej komory, opracowaną na podstawie symulacji komputerowej ruchu górotworu, w powiązaniu z rozważaniami analitycznymi dotyczącymi scenariusza eksploatacji. Stwierdzono zmienność szybkości konwergencji, nawet w przypadku użycia stacjonarnego prawa pełzania soli, i decydującą rolę minimalnego ciśnienia magazynowania gazu na szybkość tego procesu.

EN

Convergence that is compression of gas storage cavern in rock salt due to salt creep is one of the factor deciding about effective capacity of cavern. In the article there is shown the forecast of convergence rate of selected rock salt cavern on the basis of massif movement computer simulation and of analytical consideration of exploitation scenario. Variability of speed convergence even in case of stationary salt creep law application and crucial role of minimum pressures of gas storing on rate of this process were ascertained.

17

Conceptual model of an underground radioactive waste repository in rock-salt and clay formations in Poland

Ślizowski J., Lankof L.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2000

|

T. 16, z. 4

75-87

EN

The principal safety requirement for an underground radioactive waste repository (RWR) is its tightness which must ensure that radioisotopes will not be released to the biosphere. The paper presents two eonceptual models of the RWR: in salt dome and in clay series which are the only rock formations in Poland suitable for localization of the RWR. Selected aspects of safety problems were presented including the geological and geotechnical barriers. It was found that under conditions encountered in salt domes in Poland the construction of repository of a relevant capacity must include the waste storage in "zubers", which requires further laboratory and field studies.

PL

Podstawowym warunkiem bezpieczeńtwa jaki musi spełniać podziemne składowisko odpadów promieniotwórczych (SOP) jest jego szczelność, gwarantująca nieprzedostanie się radionuklidów do biosfery. W pracy zaprezentowane zostały dwa modele koncepcyjne SOP w wysadzie solnym i pokładzie skał ilastych, jako jedynych strukturach skalnych, w których istnieją możliwości zlokalizowania składowiska na ziemiach polskich. Przedstawione zostały wybrane aspekty zapewnienia bezpieczeństwa z zakresu barier geologicznych i geotechnicznych. Stwierdzono, że w warunkach polskich wysadów solnych dla uzyskania odpowiedniej pojemności składowiska należy rozpoznać możliwości składowania odpadów w solach zubrowych, co wymagać będzie dalszych badań laboratoryjnych i in-situ.

18

The salt dome boundary interpretation by ray tracing method applied to VSP data

Kasina A.

Acta Geophysica Polonica

|

1999

|

Vol. 47, nr 2

203-213

EN

In the paper the computer program for salt dome boundary interpretation has been presented as well as the results of its testing on the synthetic and field data. To define dome shape, the method of transmission between surface and salt well is used. The propsed method is based on ray tracing and takes into account refraction of seismic rays on the intemediate boundaries in the dome overbuden as well as the velocity gradient in the dome's surroundings. The program makes it possible to choose one of three variants of interpretation: the variant with constant velocity in overburden, the variant with constant velocites in layered overburden, the variant with shallow refraction boundaries and velocity gradient in dome surroundings. The program has been tested on the model data. The effect of seismological model parameters and processing parameters on the results of dome shape interpretation has been evaluated. The role of prior velocity information from well measurements and from intepretation of surface seismic has been established. The analysis of program effectiveness on model data included the three models of salt dome: model with small dip of dome flank, model with strong dip of dome flank and model with salt overhange. Analysis of the effect of different parameters on the results of interpretation confirmed that interactive analysis of interpretation results on monitor screen makes it possible to evaluate correctness of parameter selection and correctness of interpretation.

19

Przykłady współczesnego diapiryzmu związanego z eokambryjską formacją solonośną Ara w Omanie – miejsce rekomendowane dla przyszłych badań Polskiego Stowarzyszenia Górnictwa Solnego

Bukowski Krzysztof, Kiersnowski Hubert

Przegląd Solny

|

2021/2022

|

T. 16

176--180

20

Potencjał magazynowy wodoru w permskich złożach soli kamiennej w Polsce

Lankof Leszek, Tarkowski Radosław

Przegląd Solny

|

2021/2022

|

T. 16

29--42

PL

W artykule przedstawiono wyniki oceny potencjału podziemnego magazynowania wodoru dla pokładowych i wysadowych permskich złóż soli kamiennej w Polsce. Przeprowadzono ją w oparciu o metodykę uwzględniającą uwarunkowania górniczo-geologiczne oraz specyficzne właściwości wodoru. Szczególną uwagę zwrócono na parametry, wpływające na ocenę potencjału magazynowania wodoru w kawernach solnych ulokowanych w permskich pokładowych i wysadowych złożach soli w różnych częściach Polski. Zestawienie wyników oceny potencjału podziemnego magazynowania wodoru w złożach soli kamiennej z wynikami analiz zapotrzebowania na przestrzeń magazynową wskazują, że istniejący potencjał magazynowy wodoru w pokładowych wystąpieniach soli kamiennej i wysadach solnych kilkadziesiąt razy przewyższa zapotrzebowanie, nawet w przypadku założenia systemów energetycznych opartych w przeważającej części na wodorze jako nośniku energii.

EN

The article presents the results of the assessment of the underground hydrogen storage potential for Permian stratiform salt formations and salt domes in Poland. The research was carried out based on the methodology considering mining and geological conditions and specific properties of hydrogen. Particular attention was paid to the parameters that affect the assessment of the hydrogen storage potential in salt caverns in Permian stratiform rock salts and salt domes, depending on their location. Comparing the assessment results with the demand for storage space shows that the existing hydrogen storage potential in salt caverns in Poland is dozens of times higher than the demand, even in the case of energy systems based mainly on hydrogen as an energy carrier.