Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Recenzja monografii Sławomira Zalewskiego „Kontrola służb specjalnych w Polsce”

Hoc Stanisław

Wiedza Obronna

|

2021

|

nr 2

141--148

2

Wstęp redaktora naukowego wydania

Dobrzycki Patryk

Wiedza Obronna

|

2020

|

nr 2

5--9

3

Wstęp redaktora naukowego wydania

Kamiński Mariusz Antoni

Wiedza Obronna

|

2020

|

nr 4

5--8

4

Wstęp do analizy schematów działań wywiadowczych

Wrzeciono Artur

Wiedza Obronna

|

2020

|

nr 2

133--142

PL

Obserwowane zjawiska we współczesnym świecie wskazują, że elementy działań wywiadowczych występują w działalności służb innych niż wywiad klasyczny. Ponadto istnieje wiele wskazań, że również struktury nieformalne, takie jak organizacje terrorystyczne lub organizacje przestępcze, choć nie zawsze w pełni świadome, wykorzystują w swoich działaniach elementy stanowiące znaczną część działań wywiadowczych. Dlatego istnieje potrzeba stworzenia nowej metody badawczej, technicznie nazwanej analizą działań wywiadowczych, która zajmowałaby się analizowaniem wzorców i schematów tych działań. W postulowanym sensie schematy działań wywiadowczych są powtarzalnymi elementami i ich układami, obserwowanymi głównie na podstawie jawnych informacji i badań historycznych. Celem postulowanej analizy byłoby przede wszystkim stworzenie narzędzi do teoretycznego opisu zjawisk określonych jako działania wywiadowcze. Po drugie, celem byłoby opracowanie zasad wspólnych dla wszystkich wzorców aktywności opartych na działaniach wywiadowczych. Po trzecie, dzięki wypracowanym efektom możliwe byłoby położenie podwalin pod najbardziej optymalną strategię zwalczania zagrożeń powstających w wyniku działań wywiadowczych zagranicznych służb specjalnych lub organizacji przestępczych. Taka analiza mogłaby zatem wnieść pozytywny wkład w działalność krajowych służb wywiadowczych i kontrwywiadowczych, które również biorą udział w analizie tych zjawisk, ale głównie tylko w ramach bieżącej pracy operacyjnej.

EN

The observed phenomena in the modern world indicate that elements of intelligence activities occur in the activities of services other than classic intelligence. In addition, there are many indications that also informal structures, such as terrorist organizations or criminal organizations, although not always fully aware, use in their activities elements that constitute a significant part of intelligence activities. Therefore, there is a need to create a new research method, which is technically called an analysis of intelligence activities, which would deal with analyzing patterns of intelligence activities. In the postulated sense, schemes of intelligence activities are repetitive elements of these activities and their arrangements, observed mainly on the basis of open information and historical studies. The goal of the postulated analysis would be first of all to create tools for the theoretical description of phenomena defined as intelligence activities. Secondly, the goal would be to develop rules and principles common to all intelligence and intelligence-based activity patterns. Thirdly, thanks to the effects developed, it would be possible to lay the foundations for the most optimal strategy to combat threats arising as a result of intelligence activities by foreign special services or criminal organizations. Such an analysis could thus make a positive contribution to the activities of the domestic intelligence and counterintelligence services, which are also involved in the analysis of these phenomena, but only for immediate needs.

5

Istota demokratycznego nadzoru i kontroli nad służbami specjalnymi

Dobrzycki Patryk

Wiedza Obronna

|

2020

|

nr 2

35--62

PL

Celem przedmiotowego opracowania było syntetyczne ukazanie mechanizmów nadzoru i kontroli nad służbami specjalnymi, których celem jest stworzenie właściwych warunków do bezpiecznego i skutecznego funkcjonowania służb specjalnych w porządku państwa demokratycznego. Dlatego też zakres tematyczny artykułu sprowadza się do ukazania charakteru demokratycznego nadzoru i kontroli nad służbami specjalnymi, wskazania problemów, które mają wpływ na skuteczne prowadzenie tego typu działań, wyodrębnienie typologii nadzoru i kontroli nad służbami specjalnymi oraz ich ocena w kontekście sformułowania rekomendacji, mających na celu przybliżenie najlepszych rozwiązań w przedmiotowym zakresie, które jednocześnie umożliwiają wypracowanie właściwych proporcji między efektywnością i legalnością działania służb specjalnych.

EN

The purpose of this study was to present synthetically the mechanisms of supervision and control over special services, whose purpose is to create the right conditions for the safe and effective functioning of special services in the order of a democratic state. Therefore, the thematic scope of the article boils down to showing the democratic nature of supervision and control over special services, pointing out problems that affect the effective conduct of this type of activities, identifying the typology of supervision and control over special services and their assessment in the context of formulating recommendations aimed at approximation of the best solutions in the field in question, which at the same time enable the development of the right balance between the effectiveness and legality of the secret services.

6

Działania wywiadowcze służb państwowych w czasie pandemii COVID-19

Pawlikowski Andrzej

Wiedza Obronna

|

2020

|

nr 3

23--44

PL

Celem artykułu jest przedstawienie i weryfikacja istniejących rozwiązań w zakresie bezpieczeństwa zdrowia w strefach działań służb wywiadowczych oraz wskazanie kierunków doskonalenia ich systemu operacyjnego. Uznając wagę sytuacji problemowej wynikającej z zagrożenia epidemicznego, uzasadnione jest zwrócenie uwagi na te obszary działalności, w których przewiduje się potrzebę modyfikacji i dla których wskazany jest proponowany obszar zainteresowań. Państwowe Służby Wywiadowcze, działające w warunkach zagrożenia COVID-19, stają się celem ataków wielu środowisk eksperckich ale przede wszystkim swych odpowiedników w innych państwach. W artykule określono zakres współpracy pomiędzy podmiotami państwowymi posiadającymi kompetencje w zakresie prowadzenia działalności wywiadowczych i kontrwywiadowczych zarówno na szczeblu wewnętrznym jak i międzynarodowym. Domeną wywiadu jest informacja wydobywana zazwyczaj z trudno dostępnych lub ściśle strzeżonych pokładów. W procesie weryfikacji przybiera ona postać gotowego materiału dostarczającego wiedzę o wybranym fragmencie rzeczywistości dzięki której decydenci korzystają z uzyskanej wiedzy. Dziś klasyczny łańcuch wiedzy rozpada się. Współczesna informacja tworzona jest w coraz większym stopniu przez zmechanizowane systemy przetwarzania danych sterowane za pomocą sztucznej inteligencji. Tempo generowania informacji przez elektroniczne urządzenia telekomunikacyjne oszałamia zwykłych użytkowników oraz przyprawia o ból głowy decydentów. W obliczu zarysowanych powyżej wyzwań, przed którymi stoją współczesne państwa i społeczeństwa, służby wywiadowcze zmuszone są do podjęcia gruntownej przebudowy w sferze organizacyjnej, mentalnej i technicznej zgodnie z kluczowymi interesami państwa. Współczesne globalne zagrożenie epidemiologiczne preferuje dużych, aktywnych graczy i łatwo degraduje pozostałych do roli outsiderów. Natomiast bierność i impas decyzyjny prowadzi do marginalizacji państwa i przekształcenia go w instrument w rękach światowych mocarstw.

EN

The purpose of the article is to present and verify the existing solutions in the field of health security in the areas of operation of intelligence services and to indicate the directions of improving their operating systems. Recognizing the importance of the problem situation resulting from the epidemic threat, it is justified to pay attention to those areas of activity where the need for modification is anticipated and for which the proposed area of interest is indicated. The State Intelligence Services, operating in the conditions of the COVID-19 threat, are becoming the target of attacks by many expert circles, but above all by their counterparts in other countries. The article defines the scope of cooperation between state entities with competences in the field of intelligence activities and counterintelligence services both internally and internationally. The domain of intelligence is information usually extracted from hard to reach or closely guarded layers. In the verification process, it takes the form of a ready made material that provides knowledge about a selected fragment of reality, thanks to which decision makers use the knowledge obtained. Today the classical chain of knowledge is falling apart. Modern information is increasingly created by mechanized data processing systems controlled by artificial intelligence. The pace of information generated by electronic telecommunication devices bewildering ordinary users and making decision-makers a headache. In the face of the above outlined challenges faced by modern states and societies, the intelligence services are forced to undertake a thorough restructuring in the organizational, mental and technical spheres in accordance with the key interests of the state. The contemporary global epidemiological threat prefers large, active players and easily degrades others to the role of outsiders. On the other hand, passivity and deadlock in decisions lead to the marginalization of the state and its transformation into an instrument in the hands of world powers.

7

Transformation of the special services in Poland in the context of political changes

Kopczewski Marian, Ciekanowski Zbigniew, Piotrowska Anna

Scientific Journal of the Military University of Land Forces

|

2020

|

Vol. 52, No. 3(197)

557--573

EN

The article presents the transformation of special services in Poland against the background of political changes. It presents the activities of security bodies – civil and military intelligence and counterintelligence during the communist era. Their task was to strengthen communist power, eliminate opponents of the system, strengthen the alliance of socialist countries led by the USSR, and fight against democratic opposition. The creation of new special services was also shown: the UOP and the WSI. The focus was on the new tasks that were set for them in connection with the democratic changes and new alliances. There were presented spectacular UOP actions, which contributed to raising the prestige of Poland on the international arena.

PL

W artykule przedstawiono transformację służb specjalnych w Polsce na tle przemian ustrojowych. Zaprezentowano działalność organów bezpieczeństwa – wywiadu i kontrwywiadu cywilnego oraz wojskowego w czasach PRL. Ich zadaniem było umacnianie komunistycznej władzy, likwidacja przeciwników ustroju, wzmacnianie sojuszu państw socjalistycznych pod przewodnictwem ZSRR, walka z demokratyczną opozycją. Ukazano również powstanie nowych służb specjalnych: UOP oraz WSI. Skupiono się na nowych zadaniach, jakie przed nimi zostały postawione w związku z przemianami demokratycznymi i nowymi sojuszami. Zaprezentowano spektakularne akcje UOP, które przyczyniły się do podniesienia prestiżu Polski na arenie międzynarodowej.

8

Legal basis for the functioning of special services in Poland

Kopczewski Marian, Ciekanowski Zbigniew, Piotrowska Anna

Scientific Journal of the Military University of Land Forces

|

2020

|

Vol. 52, No. 2(196)

292--307

EN

The article presents the most important legal acts regulating the activities of special services in Poland in the years 1990-2018. As part of the political transformation, the Office of State Protection (Polish abbrev. UOP) was set up according to the Act of April 6, 1990. It replaced the previous civil intelligence and counterintelligence. In 2002, the Office was liquidated and replaced the Intelligence Agency (Polish abbrev. AW), and the Internal Security Agency (Polish abbrev. ABW) were established under the Act of May 24, 2002. The AW was created to protect the external security of the state, while the ABW was intended to protect the internal security of the state and its constitutional order. The mentioned Act divided the tasks between those services. Even though preventing and detecting crimes of corruption of public officers was one of the ABW’s tasks, the Act of June 9, 2006, established the Central Anti-Corruption Bureau (Polish abbrev. CBA), giving it the status of a special service, although the CBA performs typical police tasks. On the other hand, the Act of June 9, 2006, on the Military Counterintelligence Service (Polish abbrev. SKW) and the Military Intelligence Service (Polish abbrev. SWW) constituted a legal basis for the operation of both services in place of the liquidated Military Information Services (Polish abbrev. WSI). The article focuses on the services currently operating. The legal regulations constituting the basis for their functioning were analyzed. These are mainly competence acts, to which many amendments were introduced. They resulted, among others, from the implementation of directives and regulations of European institutions, decisions of the Constitutional Tribunal, the introduction of new laws, concerning, e.g., the establishment of the State Protection Service (Polish abbrev. SOP) or changes in the Marshal’s Guard’s powers. Attention was drawn to numerous ordinances amending the statutes, particularly as regards the ABW, and thus reorganizing the structures of offices.

PL

W artykule przedstawiono najważniejsze akty prawne regulujące działania służb specjalnych w Polsce w latach 1990-2018. W ramach transformacji ustrojowej zgodnie z ustawą z 6.04.1990 r. powstał Urząd Ochrony Państwa, który zastąpił dotychczasowy wywiad i kontrwywiad cywilny. W 2002 r. UOP uległ likwidacji, a w jego miejsce ustawą z dnia 24.05.2002 r.powołano Agencję Wywiadu oraz Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego. AW została utworzona w celu ochrony bezpieczeństwa zewnętrznego państwa, natomiast ABW w celu ochrony bezpieczeństwa wewnętrznego państwa i jego porządku konstytucyjnego. Wymieniona ustawa dokonała podziału zadań między tymi służbami. Pomimo tego, iż jednym z zadań ABW było zapobieganie i wykrywanie przestępstw korupcji funkcjonariuszy publicznych, ustawą z dnia 9.06.2006 r. powołano Centralne Biuro Antykorupcyjne, nadając mu status służby specjalnej, chociaż CBA wykonuje zadania typowo policyjne. Natomiast ustawa z dnia 9.06.2006 r. o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego i Służbie Wywiadu Wojskowego stanowiła podstawę prawną do działania obu Służb w miejsce zlikwidowanych Wojskowych Służb Informacyjnych. W artykule skupiono się na służbach obecnie funkcjonujących. Poddano analizie przepisy prawne, na podstawie których funkcjonują. Są to przede wszystkim ustawy kompetencyjne, do których wprowadzano szereg zmian. Wynikały one m.in. z wdrażania dyrektyw i rozporządzeń instytucji europejskich, orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego, wprowadzenia nowych ustaw, dotyczących np. powstania Służby Ochrony Państwa czy zmiany uprawnień Straży Marszałkowskiej. Zwrócono uwagę na liczne zarządzenia zmieniające statuty, szczególnie ABW, a tym samym reorganizujące strukturę urzędów.

9

Analiza potencjalnych zmian w ramach reformy służb specjalnych

Chmura P.

Roczniki Studenckie Akademii Wojsk Lądowych

|

2018

|

R. 2

23--40

PL

Służby specjalne pełnią istotną rolę w systemie bezpieczeństwa państwa. Biorąc pod uwagę aktualny podział służb specjalnych warto zastanowić się nad potrzebą modernizacji działalności tych instytucji. Artykuł zawiera aktualny podział służb specjalnych, który stanowi wstęp do jego dalszej części – propozycji optymalnego rozwiązania problematyki związanej z reformą służb specjalnych. Reforma zakłada wiele zmian, których analiza powinna wskazać racjonalne rozwiązanie, któremu przyświeca bezpieczeństwo obywateli. Artykuł wskazuje propozycje zakresu kompetencji, uprawnień i zadań każdej ze służb, które wymagają renowacji w ramach nadchodzącej reformy.

EN

Special services are important aspect of the state security system. Taking into account current division of special services, it would be worth fully re-evaluating and improving these services. Current division of special services is included, which is the introduction of reasonable solution of these services issues related to the reform. This reform includes a lot of changes, which analysis should indicate reasonable solution, that is guided by citizens safety. An article includes propositions of the range of competences, rights and tasks of each service, which is necessary to improve because of the upcoming reform.

10

Charakterystyka wybranych służb specjalnych Federacji Rosyjskiej w kontekście zapewnienia bezpieczeństwa informacyjnego państwa

Dziuba M., Chajęcka J., Zaremba P.

Zeszyty Naukowe Akademii Sztuki Wojennej

|

2017

|

nr 4(109)

63--84

PL

Służby specjalne współczesnych państw stanowią kluczowy element służący zapewnieniu bezpieczeństwa zarówno wewnętrznego, jak i zewnętrznego (w tym również informacyjnego). W aspekcie współczesnej sytuacji międzynarodowej na szczególną uwagę zasługują służby specjalne Federacji Rosyjskiej. Rozpad Związku Radzieckiego, a co za tym idzie upadek bipolarnego podziału świata sprawił, że służby wywiadowcze ZSRR zostały zmuszone do transformacji o charakterze strukturalnym i funkcjonalnym. Nowe warunki geopolityczne zaczęły generować nieznane dotąd wyzwania i zagrożenia. Celem niniejszego artykułu jest scharakteryzowanie najbardziej elitarnych, z punktu widzenia autorów, służb specjalnych Federacji Rosyjskiej – Federalnej Służby Bezpieczeństwa, Głównego Zarządu Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych, Służby Wywiadu Zagranicznego oraz Federalnej Służby Ochrony w aspekcie ich wpływu na zapewnienie państwu bezpieczeństwa informacyjnego. Hipotezą, jaką autorki weryfikowały w trakcie wywodu, było stwierdzenie, że służby specjalne Federacji Rosyjskiej mają istotne znaczenie dla bezpieczeństwa informacyjnego państwa ze względu na swoją działalność pozwalającą na dostarczanie właściwych i użytecznych informacji dotyczących przeciwnika oraz obszaru jego działania. Dla realizacji tak zakreślonych celów tekst podzielony został na trzy zasadnicze części: pierwszą poświęconą sytuacji problemowej oraz teorii dotyczącej szeroko pojętego bezpieczeństwa informacyjnego i działalności służb specjalnych; drugą definiującą charakterystykę służb wywiadowczych FR, ich istotę, zadania oraz obszary zainteresowań; oraz trzecią traktującą o praktycznym wymiarze aktywności służb specjalnych Federacji Rosyjskiej. W podsumowaniu zamierzeniem autorów jest przybliżenie zagadnień związanych ze specyfiką rosyjskich służb wywiadowczych oraz zwrócenie uwagi na ich rolę w zapewnianiu bezpieczeństwa państwa w sferze informacyjnej.

EN

Modern special forces are a key element of internal and international security (that includes information security). In on the context of the current international situation, special attention should be paid to the Special Forces of the Russian Federation. The break-up of the Soviet Union and bipolar world division brought about the structural and functional transformation of the former USSR’s intelligence. The new geopolitical situation posed unknown challenges and dangers. The goal of this article is to highlight the most elite special forces of the Russian Federation, in the author’s opinion, the Federal Security Service, the Main Intelligence Directorate, the Foreign Intelligence Service and the Federal Protective Service in terms of theirs influence on maintaining information security. The idea is that the Special Forces of the Russian Federation have considerable value for information security because their actions provide correct and useful information regarding the enemy and the area of enemy operations. To achieve these aims, the article is divided into three parts: the first pays attention to the problematic situation and the theory regarding broadly understood information security; the second defines the characteristics of intelligence offices of the Russian Federation, their core tasks and area of expertise; and the third looks at the practical activities of Russian Special Forces. In the summary, the authors try to show the specifics of Russian intelligence forces and pay attention to their role in providing information security for the state.

11

Instytucjonalne aspekty zwalczania przestępczości zorganizowanej w Polsce

Skwarski A.

Studia Bezpieczeństwa Narodowego

|

2017

|

R. 7, Nr 12

393--409

PL

Celem artykułu jest przedstawienie problematyki przestępczości zorganizowanej w Polsce z uwzględnieniem aspektów instytucjonalnych jej zwalczania. Przestępczość zorganizowana w naszym kraju nie ma tak bogatej historii jak włoska czy japońska, jednak działalność jej stanowiła i stanowi duże zagrożenie dla stabilności gospodarki i demokracji w Polsce. Szczyt aktywności grup przestępczych to lata 90. XX wieku. Polskie służby potrzebowały kilka lat aby po przemianach demokratycznych wypracować metody skutecznej walki z przestępczością zorganizowaną. Aktualnie zarówno Policja, Straż Graniczna oraz służby specjalne realizują zadania związane ze zwalczaniem tego groźnego zjawiska. Skuteczność tej walki uzależniona będzie od umiejętności współpracy w zakresie wymiany informacji zarówno pomiędzy służbami krajowymi oraz innych krajów. Dynamika działania oraz szerokie spectrum zainteresowań grup przestępczych w uzyskiwaniu nielegalnych zysków wymaga również bieżącego dostosowania przepisów prawa w tym zakresie.

EN

The aim of the paper is an analysis of the organized crime in Poland, taking into account the institutional aspects of countering it. Organized crime in Poland does not have as rich of the history as that of Italy or Japan, though its operation has been and still is a great threat to economy stability and democracy in Poland. The peak of criminal groups operation were the 90-ties of 20th century. After democratic transition, Polish services needed a couple of years to develop means of efficient fight against the organized crime. Nowadays, the Police as well as the Border Guard and special services fulfill tasks connected to eradicating of this threatening phenomenon. Effectiveness of this fight will depend on ability to cooperate in the sphere of information exchange between national services as well as the foreign ones. Dynamics of actions and broad spectrum of interests of criminal groups in obtaining the illegal profits also demand current adjustment of law in this sphere.

12

Służby specjalne w zwalczaniu zagrożeń terrorystycznych w Polsce i na świecie

Bielecka J., Nowacki G.

Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe

|

2017

|

R. 18, nr 9

33--38

PL

Niniejszy referat prezentuje możliwości wykorzystania służb specjalnych w zwalczaniu zagrożeń terrorystycznych w Polsce i na świecie. Wskazano w nim, że zjawisko terroryzmu międzynarodowego stanowi poważne zagrożenia dla bezpieczeństwa całego ładu międzynarodowego. Dokonano oceny stopnia zagrożeń terrorystycznych dla Rzeczypospolitej Polskiej. Przedstawiono również rolę, jaką spełniają służby specjalne w kontekście zapobiegania, zwalczania oraz reagowania na zjawiska o charakterze terrorystycznym.

EN

The paper refers to the possibility of using the special services to combat terrorist threats in Poland and in the world. The international terrorism remains a serious and continuing threat to mankind, to peace and to international security. An assessment was made of the level of terrorist threats to the Poland. In this article to present also the possibility of using the special services to prevent, combat and react terrorist activities.

13

Służby specjalne w systemie trójpodziału władzy

Skrzyński Grzegorz

Wiedza Obronna

|

2014

|

nr 2-3

125--153

PL

Artykuł ukazuje wpływ Stanów Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii na tworzenie służb specjalnych w Republice Federalnej Niemiec, a także omawia relacje tych instytucji z władzą wykonawczą, ustawodawczą oraz sądowniczą. Pokazuje również ingerencję Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich w tworzeniu służb bezpieczeństwa Niemieckiej Republiki Demokratycznej oraz Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej. Poruszana jest przy tym kwestia ewolucji, jakie przeszły te instytucje w omawianych państwach od momentu utworzenia po II wojnie światowej, przez zmiany wymuszone poprzez transformacje geopolityczne w Europie Środkowo-Wschodniej latach 1989-1991, aż do czasów współczesnych.

EN

This article shows influence of United States and Great Britain in forming secret services in Federal Republic of Germany and discuss relationships of those institutions with executive brunch, legislative brunch and judiciary brunch. Article also elaborates on interfering of Union of Soviet Socialistic Republics in creating security Services in Democratic Republic of Germany and in Polish’s People Republic. There is also mentioning about evolution those services in the countries that have been describe have came during the time since world war II through the geopolitical transformation in the Middle-East Europe between 1989 and 1991 till the present days.

14

Zagrożenia ze strony organizacji terrorystycznych i obcych służb specjalnych w Afganistanie

Malinowski S.

Studia Bezpieczeństwa Narodowego

|

2014

|

R. 4, Nr 5

73--85

PL

Artykuł podejmuje zagadnienia wybranych zagrożeń dla bezpieczeństwa informacji niejawnych w aspekcie zagrożeń ze strony obcych służb specjalnych i organizacji terrorystycznych oraz przedsięwzięć realizowanych w przedmiotowym zakresie w odniesieniu do funkcji pełnionej przez kierownika jednostki organizacyjnej. Autor koncentruje się na przedstawieniu podstawowych doświadczeń w tym zakresie w ramach PKW w Afganistanie. Opisane doświadczenia poświadczają konieczność ochrony w zakresie ataków terrorystycznych i w tym samym stopniu służb wywiadowczych obcych państw.

EN

The article is a description of particular security aspects of dealing with the dangers under-mining the protection of classified information. The threats usually arise from the actions of terrorist organizations and foreign secret services. The field of experience within this spectrum lies within a range of functions of the chief of organizational units. Author focuses on an overview of experiences found around the works of Polish Military Contingent in Afghanistan. The experiences give prove that the most dangers arise from the unforeseen actions of the terrorist organizations and foreign secret services.

15

Służby specjalne w systemie nowoczesnego państwa

Ogrodowczyk P.

Studia Bezpieczeństwa Narodowego

|

2013

|

R. 3, Nr 4

177--199

PL

Służby specjalne w państwie demokratycznym są istotnym elementem zarządzania państwem. Artykuł pokazuje sposób, w jaki gwarantują one bezpieczeństwo naszego kraju oraz obywateli. Ich działania mają ważne znaczenie w zapewnieniu krajowego porządku politycznego i społecznego, między innymi w walce ze zorganizowaną przestępczością. Artykuł precyzuje zasięg działania oraz kompetencje poszczególnych działających aktualnie w Polsce służb specjalnych. Uwzględnione zostały również ramy prawne, w jakich działają. Opisano historię tych służb, aby pokazać, jak zmieniała się ich rola i działania w okresie międzywojennym, II wojny światowej oraz powojennym.

EN

Special services in a democratic political system play an important role in managing of the country’s different processes. The article answers the question of how the Polish special services currently provide security for the country and its citizens. Their actions are important in a sense that they ensure the national political and social order, as well as provide internal security by fighting against organized crime. Article clarifies the scope of activities and responsibilities of each currently operating secret services. Included is also the legal framework in which they operate. In its final account and in general, the article shows the evolution of those services and activities in the interwar period, World War II and the postwar era.

16

Partnerstwo czy wspólnota celów ? : historia i współczesność stosunków turecko-izraelskich

Czarnota Zygmunt, Moszumański Zbigniew

Wiedza Obronna

|

2012

|

nr 2

3--21

17

Funkcje i zadania służb specjalnych we współczesnym państwie : zarys problemu na tle uwarunkowań normatywnych

Bożek Marian

Wiedza Obronna

|

2012

|

nr 3

37--53

18

Służby specjalne jako element bezpieczeństwa narodowego

Haftarczyk K.

Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki

|

2011

|

Nr 3

194-203

PL

Minione lata to okres zdecydowanej redefinicji zagrożeń dla bezpieczeństwa narodowego, także w Polsce. Zakończenie „Zimnej Wojny”, stabilizacja relacji z Niemcami, normalizacja sytuacji w innych państwach sąsiednich, wreszcie odsunięcie zagrożenia – tak lubianym swego czasu przez scenarzystów z Hollywod – scenariuszem „buntu generałów” w Rosji, wreszcie polskie członkostwo w NATO i Unii Europejskiej spowodowały, że zagrożenie bezpośrednią, otwartą agresją z zewnątrz obecnie jest znikome. Służby specjalne to ogólna nazwa opisująca instytucję, która prowadzi działania operacyjno-rozpoznawcze o charakterze niejawnym. Domeną służb specjalnych jest pozyskiwanie i ochrona informacji kluczowych dla zapewnienia wewnętrznego i zewnętrznego bezpieczeństwa państwa. W państwach demokratycznych działania służb specjalnych wymykają się niekiedy spod kontroli organów nadzorczych. Służby specjalne prowadzą także operacje poza swoim macierzystym krajem, łamiąc nieraz miejscowe prawo. Służby specjalne reżimów totalitarnych i państw niedemokratycznych stosują czasem techniki niedozwolone przez prawo ich państwa macierzystego, jak przekupstwo, szantaż, skrytobójstwo oraz nielegalny handel bronią i narkotykami.

EN

Recent years mark a period of profound redefinition of threats and dangers to national security, also in Poland. The end of the Cold War, stabilization in Polish-German relations, normalization of the situation in the other neighbouring countries and an averted threat of the so- called ‘Russian military generals rebellion’ scenario – so popular with some Hollywood screenwriters in the past – finally, Poland’s accession to NATO, significantly cut the risk of an open, direct outside aggression. The term ‘intelligence services’ refers to governmental agencies involved both in the collection of confidential information and in counter-intelligence activities. Intelligence agencies are devoted to gathering and protecting information crucial to national security, both domestic and external. In democratic countries their operations occasionally raise issues of ministerial control and accountability to parliamentary procedures. Intelligence agencies carrying out national security operations abroad sometimes break local law. The intelligence agencies of totalitarian regimes and non-democratic states sometimes employ various practices and techniques prohibited by their own law, such as bribery, blackmail, treacherous assassination, illegal weapons and drugs trade.

19

Nadzór struktur militarnych i służb specjalnych ZSRR nad Wojskiem Polskim w latach 1945–1956

Tkaczew Władysław

Wiedza Obronna

|

2011

|

nr 1

135--154

20

Zasady udzielania informacji niejawnych przez funkcjonariuszy polskich służb specjalnych na przykładzie art. 39 ustawy z dnia 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu

Laskowski D.

Studia Bezpieczeństwa Narodowego

|

2011

|

R. 1, Nr 2

79--95

PL

Niniejszy artykuł jest próbą kompleksowego opisania zasad i przepisów, jakimi powinni kierować się funkcjonariusze i pracownicy polskich służb specjalnych w sytuacji konieczności udzielenia przez nich informacji niejawnych. Opisuje również merytoryczne i formalne aspekty udostępniania takich informacji przez organy administracji rządowej, kierujące służbami specjalnymi. Przedstawiając powyższe reguły i zasady, artykuł opiera się głównie na przepisach ustawy o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu, której rozwiązania stanowiły później wzorzec dla rozwiązań znajdujących się w przepisach regulujących działanie pozostałych służb specjalnych Rzeczypospolitej Polski. Artykuł ukazuje również problemy i różnice interpretacyjne, występujące w przepisach ustawowych, które należałoby rozstrzygnąć, biorąc pod uwagę dobro informacji niejawnych i chronionych nimi dóbr. Problemy te uwydatniły się zwłaszcza po wejściu w życie nowej ustawy o ochronie informacji niejawnych, która obowiązuje od 1 stycznia 2010 r. Zmieniła ona szereg ustaw, regulujących sprawy związane z udostępnianiem informacji niejawnych, a to z kolei wywołało konieczność przyjrzenia się konsekwencjom tych zmian w funkcjonowaniu takich instytucji jak służby specjalne.

EN

This article is an attempt to describe the complex principles and regulations serving as guidelines for officers and employees of the Polish special services when obliged to disclose classified information. It also describes content-related and formal aspects of making such information available by the government administration bodies which manage special services. While presenting the above mentioned principles and regulations the article is predominantly based on provisions of the Internal Security Agency and Foreign Intelligence Agency Act which later served as a model for provisions regulating the operation of the remaining special services in the Republic of Poland. The article also presents problems and interpretation differences concerning statutory provisions, which should be dealt with taking into account the good of the classified information and goods which are protected by this information. These problems became even more evident after coming into effect on January 1, 2010 of a new law on classified information protection. The law has changed many acts providing for making classified information available, which in turn called for observation of consequences of these changes in the functioning of institutions such as special services.