Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Zmiany natężenia przepływu w rzece Sztole (rejon olkuski) w warunkach drenażu górniczego

Cień Damian, Motyka Jacek, d’Obyrn Kajetan

Przegląd Geologiczny

|

2022

|

Vol. 70, nr 10

761--769

EN

The Sztoła River is a left-bank tributary of the Biała Przemsza River, into which it flows on the outskirts of the Jaworzno city. Mining of the Quaternary backfilling sands in the Szczakowa sand pit, which is located near the estuary of the Szoła River, began in the mid-1950s. At the beginning of the 1960s, the excavations of the underground Olkusz mine of zinc and lead ores, which was built to the east of the upper part of the Sztoła River, began to be drained. The excavations occurred in Triassic carbonate rocks. The gravity drainage system of the Szczakowa sand pit was moving east, up the river, and at the same time the difference between the drainage affected and the natural groundwater level in the Sztoła Riverbasin increased. At the end of the1960s the level and length of the main drainage excavations in the Olkusz mine were already stabilized. The changing range of the Szczakowa sand pit drainage and the quasi-fixed drainage range of the Olkusz mine had an impact on the supply conditions of the Sztoła River, which was recharged by underground water from the Olkusz-Pomorzany mine. The paper presents the results of the analysis of the drainage impact of both mines on changes in the flow rate of the Sztoła River in the years 1959-2021 and an estimated forecast of the river condition after shutting down the drainage of the Olkusz area mines in December 2021.

2

Antropogeniczne przeobrażenia reżimu hydrogeologicznego rzeki Sztoły w południowej części rejonu olkuskiego

Czop M., Morman J.

Przegląd Górniczy

|

2012

|

T. 68, nr 7

126--132

PL

Południowa część rejonu olkuskiego charakteryzuje sie znacznym stopniem przeobrażenia naturalnych warunków hydrogeologicznych. Z miana ta jest wywołana oddziaływaniem systemów odwadniania podziemnej kopalni rud cynku i ołowiu „OlkuszPomorzany” i odkrywkowej kopalni piasku „Szczakowa”. Bezpośrednim drenażem objęte są węglanowe osady triasu, odwadniane chodnikami wodnymi w kopalni podziemnej oraz piaski czwartorzędowe drenowane na wielką skalę przez system rowów i kanałów w kopalni odkrywkowej. Ważnym wskaźnikiem, stopnia zaburzenia naturalnych stosunków wodnych na tym obszarze jest rzeka Sztoła. Począwszy od lat 70. XX wieku wody w rzece pochodzą głównie z odwadniania podziemnych wyrobisk górniczych kopalni „Olkusz-Pomorzany”. Dodatkowo w wyniku drenażu kopalni piasku „Szczakowa” przekształciła się ona z rzeki drenującej na zasilającą. W pracy przedstawiono wyniki pomiarów przepływu wody w rzece Sztoła, wykonane w połowie 2011 roku za pomocą młynka hydrometrycznego i obliczone metodą Harlachera. Wykonane badania zestawione z wynikami archiwalnych pomiarów z połowy lat 70. XX wieku potwierdzają sztucznie wymuszony, zasilający charakter rzeki Sztoły.

EN

The southern part of the Olkusz region is characterized by a relatively high level of the natural hydrogeologic condition transformation. These changes are connected with influences of the dewatering systems of the underground zinc and lead mine “Olkusz-Pomorzany” and open-pit mine for sand exploitation “Szczakowa”. Direct dewatering comprises Triassic carbonates, dewatered by drainage galleries of the underground mine and also Quaternary sands dewatered in a wide-range scale by the trench and channel system of the open-pit mine. The Sztoła river is an important indicator of the natural water environment disturbance level. At the beginning of the seventies of the XX century the main source of water in the Sztoła river are mine waters from dewatering of the underground workings of the zinc and lead mine “Olkusz-Pomorzany”. In addition as a consequence of the open-pit mine Szczakowa drainage, the Sztoła river was transformed from a draining river into a feeding river. The article presents water flow measurement results in the Sztoła river carried out in the half of 2011 by means of a typical hydrometric current meter and calculated using the Harbacher method. The current measurements compared with archival data from the half of the seventies of the XX century confirm the artificially induced, feeding character of the Sztoła river.

3

Flora roślin naczyniowych projektowanego Obszaru Chronionego Krajobrazu "Dolina Sztoły"

Balcer B.

Archiwum Ochrony Środowiska

|

2001

|

Vol. 27, no.3

137-149

PL

W latach 1995-1997 oraz 1998-1999 przeprowadzono badania florystyczne na terenie projektowanego Obszaru Chronionego Krajobrazu "Dolina Sztoły", położonego w powiecie olkuskim - wschodnia część Wyżyny Śląskiej. Stwierdzono występowanie 413 gatunków roślin naczyniowych. Na szczególną uwagę zasługują 23 gatunki roślin podlegające ochronie prawnej, tj. 16 ścisłej i 7 częściowej, oraz 28 gatunków regionalnie rzadkich i zagrożonych. Surowce lecznicze z 46 gatunków wykorzystywane są w polskiej medycynie oficjalnej. Element górski reprezentowany jest przez 11 gatunków, (co stanowi 2,6% flory badanego terenu). Najliczniejszą grupę tworzą hemikryptofity (49,4%), natomiast najmniej liczną chamefity zdrewniałe (3,4%).

EN

In 1995-1997 and 1998-1999 floristical investigations were carried out within the projected "Dolina Sztoły" Landscape Protected Area, located in the Olkusz district (north-eastern part of the Silesian Upland). The occurrence of 413 taxa of vascular plants was reported. Out of 23 legally protected species, 16 are strictly and 7 are partly protected. Among vascular plants there are 28 regionally rare and endangered taxa. Medicinal materials used in Polish officinal medicine can be derived from 46 species. Eleven species (2,6% of vascular flora) represent mountain element. The richest group are hemicryptophytes (49,4%), while woody chamaephytes are represented by 3,4% of species.