Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Zasoby wodne powiatu kaliskiego oraz Polski i świata

Małecki Z. J., Lagodnjuk O., Gołębiak P.

Zeszyty Naukowe. Inżynieria Lądowa i Wodna w Kształtowaniu Środowiska

|

2013

|

Nr 8-9

80--88

PL

Woda jest jednym z zasobów naturalnych determinujących rozwój społeczno - gospodarczy i jest niezastąpionym i równorzędnym czynnikiem życia każdego organizmu. Ilość wody w Polsce przypadająca na jednego mieszkańca wynosi około 1600 m3, co stawia nas dopiero na 22 miejscu w Europie (średnio w Europie to ok. 4900 m3). Zasoby wodne w Polsce pochodzą głównie z opadów atmosferycznych, które cechuje znaczne zróżnicowanie w czasie i przestrzeni. Ciepło wody jest powoli oddawane, dlatego też akweny wodne gromadzą znaczne jego ilości. Środowisko przyrodnicze stanowi całokształt otaczających nas elementów ze sobą nawzajem powiązanych (warunki: przyrodnicze, atmosferyczne, hydrologiczne, litologiczne, a także społeczne, kulturowe i ekonomiczne). Największą rzeką przepływającą przez teren powiatu kaliskiego jest Prosna, będąca lewobrzeżnym dopływem Warty. Największe przepływy w Prośnie wynosiły w: 1985 r. - Qmax=179 m3/s, 1997 r. - Qmax=104 m3/s; 2010r. - Qmax=125 m3/s. Natomiast w okresie suszy występują w Prośnie przepływy rzędu 0.59 m3/s. Wielkopolska południowo – wschodnia należy do regionów o najmniejszych zasobach wody w kraju i Europie charakteryzująca się najniższymi opadami w kraju wynoszącymi średnio rocznie około 450 do 650 mm, a w latach suchych nawet poniżej 350 mm.

EN

Water is one of the natural resources determining social and economic development ,and it is an indispensable and commensurate life factor of any organism. The amount of water in Poland per one inhabitant equals about 1600m3 ,which places us on the 22nd position in Europe (on average in Europe it is 4900m3 ). Water resources in Poland come mainly from pre¬cipitation, which varies considerably depending on time and the area. Water heat is given off slowly, that is why water reservoirs hold its considerable quantities. The natural envi-ronment is totality of the interrelated elements that surround us (biological, atmospheric, hydrological,lithological, but also social, cultural and economic). The biggest river flowing through Kalisz county is the Prosna river, which is the left-bank tributary of the Warta river. The highest water flow rates in the Prosna were the following: in 1985 Qmax=179m3/s, in 1997 Qmax=104m3/s, and in 2010 Qmax=125m3/s. On the other hand, during a drought the water flow rate in the Prosna can be 0.59m3/s. The southeastern part of Wielkopolska region is among the areas that have the lowest water resources in Poland and in Europe, and is characterized by the lowest precipitation in Poland, which is on average 450 to 650 mm per year, and in dry years it can be below 350 mm per year.

2

Woda a grodzisko na Zawodziu w Kaliszu

Paluch J., Małecki Z. J., Banaszak A.

Zeszyty Naukowe. Inżynieria Lądowa i Wodna w Kształtowaniu Środowiska

|

2011

|

Nr 3

52-61

PL

Dolina Prosny w epoce przedchrześcijańskiej była terenem intensywnego osadnictwa plemiennego, które wraz z umocowaniem się państwa Piastów uległo przekształceniu w osadnictwo grodowe. Grodzisko na Zawodziu w Kaliszu powstało w IX w. w dolinie rzeki Prosny i funkcjonowało do roku 1233 jako ważny ośrodek władzy Piastów, a potem także władzy kościelnej. Stosunkowo małe zasoby wód powierzchniowych i obniżony poziom wód gruntowych w ostatnich latach w rejonie Kalisza, niewątpliwie mają wpływ na postępującą degradację fizyczną budowli szczególnie drewnianych z XII i XIII wieku. W artykule zaprezentowano koncepcję projektową zasilania w wodę pozyskiwaną z rzeki Prosny, fosy grodziska na Zawodziu.

EN

In the pre-Christianity era the Prosna valley was an area of intense tribal settlement which got transformed into town settlement as the Piast state became stronger. The old city in Zawodzie, Kalisz was built in 9th century in the Prosna valley and until 1233 was an important centre of the Piast power and later on of the Church power. Relatively poor resources of surface water and a low level of underground waters in the recent years in Kalisz undoubtedly contribute to progressing physical degradation of buildings, especially wooden ones from 12 and 13th centuries. The article presents a project conception of supplying water from the Prosna river to the moat in the old city in Zawodzie.

3

Impact of the small water reservoir Psurów on the quality and flows of the Prosna River

Wiatkowski M.

Archives of Environmental Protection

|

2010

|

Vol. 36, no. 3

83-96

EN

The paper presents a small water reservoir Psurów located on the Prosna River (right tributary of the Warta River) in the Opolskie Voivodeship (southern Poland). Results of water quality analyses of the Prosna River flowing into the reservoir and the outflowing water, as well as water stored in the reservoir have been discussed. Water flows of the Prosna River above and below the Psurów reservoir were analyzed. The analyses were carried out from November 2006 to October 2008. The following water quality indicators were measured: PO43-, NO3-, NO2-, NH4+, BOD5, DO, water temperature, pH, electrolytic conductivity, TSS and chlorophyll a, for which basic descriptive statistics was calculated. The research showed that the small water reservoir Psurów contributed to the reduction of the following loads: phosphates (by about 21%), nitrates (by 26%), nitrites (by 9%), ammonia (by 5%) and total suspended solids (by 17%). It was found out that there was a statistically significant relationship (p < 0.05) between the volume of water flowing out of the reservoir and the inflowing water (Pearson’s correlation coefficient: r = 0.93). Based on the Vollenweider’s criterion the Psurów reservoir was classified to polytrophic reservoirs.

PL

Praca dotyczy małego zbiornika wodnego Psurów zlokalizowanego na rzece Prośnie (prawostronny dopływ rzeki Warty) w województwie opolskim (południowa Polska). W pracy przedstawiono wyniki badań jakości wody rzeki Prosny dopływającej i odpływającej ze zbiornika oraz wody retencjonowanej w zbiorniku. Wykonano także analizę przepływów rzeki Prosny powyżej i poniżej zbiornika Psurów. Badania wykonano w okresie od listopada 2006 do października 2008 r. Pomiarami objęto następujące wskaźniki jakości wody: PO43-, NO3-, NO2-, NH4+, BZT5, tlen rozpuszczony, temperaturę wody, odczyn wody, przewodność elektrolityczną, zawiesinę ogólną i chlorofil a, dla których obliczono podstawowe statystyki opisowe. Wyniki badań wykazały, że mały zbiornik wodny Psurów redukował ładunki fosforanów (średnio o 21%), azotanów (o 26%), azotynów (o 9%), amoniaku (o 5%) i zawiesiny ogólnej (o 17%). Stwierdzono, że między objętością wody odpływającej ze zbiornika Psurów a objętością wody dopływającej do zbiornika istnieje wysoka zależność (r = 0,93), istotna statystycznie na poziomie p < 0,05. Na podstawie kryterium Vollenweidera zbiornik Psurów zakwalifikowano do zbiorników politroficznych.