Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Functioning efficiency of the electricity market of the western region of Ukraine

Pavlov Kostiantyn, Pavlova Olena, Kotsko Taras, Novosad Oksana, Matiychuk Lubomyr, Tomashevska Antonina, Shabala Oleksandr, Pylypiv Nadia

Polityka Energetyczna

|

2023

|

T. 26, z. 2

47--64

EN

Scientists are focusing on the introduction of various types of renewable energy sources and the liberalization of energy markets in the regions of the country. The problems of preventing the achievement of goals and various strategies to achieve maximum energy conservation and overcoming the current economic and environmental crisis in Ukraine also remain unresolved. We can observe the experience of the leading countries in the electricity sector, which proves that reforming the electricity sector in Ukraine is inevitable. This, in turn, is a critical factor in stimulating economic and social growth and improving the competitiveness of the regions of Ukraine. Given the above, the necessity for the study of the level of efficiency (competitiveness) and the functioning of the regional energy markets of Ukraine is obvious. This study shows that the efficiency of electricity in the western region is relatively low due to the lack of competition, the presence of an ineffective system of subsidizing the population with cheap resources, the non-transparency of trade operations, excessive regulation of state generation, the lack of a “balanced” system of market functioning, etc.

PL

Naukowcy koncentrują się na wprowadzaniu różnego rodzaju odnawialnych źródeł energii oraz liberalizacji rynków energii poszczególnych regionach. Nierozwiązane pozostają również problemy zapobiegania realizacji celów i różnych strategii osiągnięcia maksymalnej oszczędności energii oraz przezwyciężenia obecnego kryzysu gospodarczego i ekologicznego na Ukrainie. Obserwujemy doświadczenia wiodących krajów w sektorze elektroenergetycznym, które dowodzą, że reforma sektora elektroenergetycznego na Ukrainie jest nieunikniona. To z kolei jest kluczowym czynnikiem stymulującym wzrost gospodarczy i społeczny oraz poprawę konkurencyjności wśród regionów Ukrainy. Wobec powyższego oczywista jest konieczność badania poziomu efektywności (konkurencyjności) oraz funkcjonowania regionalnych rynków energii Ukrainy. Niniejsze opracowanie pokazuje, że wydajność energii elektrycznej w regionie zachodnim jest stosunkowo niska ze względu na brak konkurencji, istnienie nieefektywnego systemu subsydiowania ludności tanimi surowcami, nieprzejrzystość operacji handlowych, nadmierną regulację wytwarzania przez państwo, brak „zrównoważonego” systemu funkcjonowania rynku itp.

2

Analiza wstępna wybranych aspektów krótkoterminowych prognoz zapotrzebowania na energię elektryczną w kontekście dynamicznego rozwoju źródeł odnawialnych

Machał Paweł, Remiorz Leszek, Bukowiec Dariusz

Rynek Energii

|

2022

|

Nr 5

11--15

PL

Od 2015 roku notowany jest dynamiczny przyrost ilościowy różnych instalacji odnawialnych źródeł energii, zwłaszcza prosumenckich systemów fotowoltaicznych. Dalszy wykładniczy rozwój rynku nowych instalacji został zatrzymany wraz ze zmianą ustawy o OZE, jednakże wysokie ceny energii elektrycznej, wpływają korzystnie na ponowny wzrost opłacalności tego typu inwestycji. Energia elektryczna produkowana przez prosumentów jest zwykle zużywana na bieżąco, lub w przypadku jej nadmiaru kierowana jest do odbiorców przyłączonych do tej samej sieci niskiego napięcia. Dopiero w dalszej kolejności jest transformowana z niskiego na średnie napięcie. Takie uporządkowanie dystrybucji umożliwia lokalne obniżanie cen, co z kolei poprawia atrakcyjność inwestycji. W harmonogramie kontraktacji energii elektrycznej od przygotowania prognozy do jej realizacji mija zwykle od 16 do 40 godzin. Tak krótki czas stawia wysokie wymagania, co do jakości predykcji zapotrzebowania na energię elektryczną co przy wzrastającym udziale produkcji z OZE uzależnia ten rynek również od jakości prognoz pogody. Zwłaszcza niepewność związana z powstawaniem zachmurzenia, zwiększa ryzyko niezbilansowania dostawcy energii elektrycznej (sprzedawcy). W artykule przedstawiono wybrane zagadnienia wynikające z wzrostu udziału produkcji energii elektrycznej z źródeł o dużej niepewności, zwłaszcza instalacji fotowoltaicznych.

EN

Since 2015, there has been a dynamic quantitative increase in various installations of renewable energy sources, especially pro-consumer photovoltaic systems. The further exponential development of the market for new installations was stopped with the amendment to the RES Act, however, high electricity prices have a positive effect on the renewed increase in the profitability of this type of investment. Electricity produced by prosumers is usually consumed on an ongoing basis or, in the event of its excess, it is directed to consumers connected to the same low voltage grid. Only then is it transformed from low to medium voltage. Such an ordering of distribution allows for local price reductions, which in turn increases the attractiveness of the investment. In the electricity contracting schedule, 16 to 40 hours usually pass from the preparation of the forecast to its implementation. Such a short period of time places high demands on the quality of electricity demand prediction, which, with the increasing share of RES production, also makes this market dependent on the quality of weather forecasts. Especially the uncertainty related to the formation of cloudiness increases the risk of imbalance of the electricity supplier (seller). The article presents selected issues resulting from the increase in the share of electricity production from sources of high uncertainty, especially photovoltaic installations.

3

Rynek mocy i jego wpływ na wysokość opłat za energię elektryczną

Czosnyka Michał, Wnukowska Bogumiła

Przegląd Elektrotechniczny

|

2022

|

R. 98, nr 3

136--140

PL

Od początku 2021 r. w Polsce oprócz rynku energii funkcjonuje rynek mocy. Celem artykułu jest sprawdzenie wpływu opłaty mocowej na wysokośćponoszonych przez odbiorców końcowych opłat za energię elektryczną. Analizie wykonanej na autorskim modelu matematycznym poddano różne grupy indywidualnych odbiorców domowych (z grupy taryfowej G) oraz odbiorców przemysłowych (z grup taryfowych B i C). W referacie przeanalizowano również możliwości definiowania rynku mocy.

EN

From the beginning of 2021, Poland has a power market in addition to the energy market. The purpose of this paper is to analyse the impact of the capacity market fee on electricity bills paid by end customers.The analysis covered different groups of individual household customers (from the tariff group G) and industrial customers (from tariff groups B and C).The study was performed on the author's mathematical model.The paper also explores the possibilities of defining a capacity market.

4

Questions of cost and pricing in the conditions of the functioning of the electricity market of Kazakhstan

Sadykova Kuralay, Zhakupov Almas, Baymukhanov Timur, Turchekenova Railash, Medebaeva Aliya

Polityka Energetyczna

|

2022

|

T. 25, z. 4

27--38

EN

The electric power sector is analyzed from the standpoint of well-being and a number of political priorities are considered that go beyond the traditional tasks of the so-called “energy trilemma”, namely reliable, affordable and carbon-free energy. This shows the importance of solving the problem at different levels as it can help the Government of Kazakhstan more reliably achieve synergy between actions to combat climate change and other priorities and, consequently, achieve double harmonization. The purpose of the study is to consider the cost and pricing surveys in the conditions of the functioning of the electricity market of Kazakhstan. Electricity is of key importance for human well-being. Electricity is highly necessary for many basic services, infrastructure and economic activities. Despite the increase in energy efficiency, the global electricity demand increased by 115% between 1990 and 2020, which is significantly higher than the population growth rate over the same period. This trend will undoubtedly continue conditioned upon economic growth, increased access and the electrification of end users. The assessment of electricity generation technologies from the point of view of well-being requires the use of the full cost method, which includes all applicable external costs, risks and benefits to determine the low-carbon energy balance, which in the Republic of Kazakhstan, is compatible with sustainable development. This assessment clearly needs to go beyond the plant level to consider the network infrastructure and demand to get a holistic view of the social costs of electricity. The practical significance lies in the analysis of cost and pricing in the conditions of the functioning of the electricity market of Kazakhstan.

PL

Sektor elektroenergetyczny jest analizowany z punktu widzenia dobrostanu, w którym uwzględnia się szereg priorytetów politycznych, które wykraczają poza tradycyjne zadania tzw. trylematu energetycznego, a mianowicie niezawodną, przystępną cenowo i bezemisyjną energię. Pokazuje to wagę problemu na różnych poziomach, ponieważ może to pomóc rządowi Kazachstanu w bardziej niezawodnym osiągnięciu synergii między działaniami na rzecz przeciwdziałania zmianom klimatu a innymi priorytetami, a w konsekwencji osiągnąć podwójną harmonizację. Celem opracowania jest uwzględnienie badań dotyczących kosztów i cen w warunkach funkcjonowania rynku energii elektrycznej Kazachstanu. Energia elektryczna ma kluczowe znaczenie dla dobrobytu człowieka. Jest niezbędna dla realizacji wielu podstawowych usług, dla infrastruktury i działalności gospodarczej. Pomimo wzrostu efektywności energetycznej, światowe zapotrzebowanie na energię elektryczną wzrosło o 115% w latach 1990–2020, co jest znacznie wyższe niż tempo wzrostu populacji w tym samym okresie. Ten trend będzie niewątpliwie kontynuowany pod wpływem wzrostu gospodarczego, zwiększonego dostępu i elektryfikacji użytkowników końcowych. Ocena technologii wytwarzania energii elektrycznej z punktu widzenia dobrostanu wymaga zastosowania metody pełnego kosztu, która uwzględnia wszystkie mające zastosowanie koszty zewnętrzne, ryzyka i korzyści do określenia niskoemisyjnego bilansu energetycznego, co w Republice Kazachstanu jest zgodne ze zrównoważonym rozwojem. Ocena ta wyraźnie musi wykraczać poza poziom zakładu, aby uwzględnić infrastrukturę sieciową i wymaga całościowego spojrzenia na społeczne koszty energii elektrycznej. Praktyczne znaczenie tkwi w analizie kosztów i cen w warunkach funkcjonowania rynku energii elektrycznej Kazachstanu.

5

Rola rynku bilansującego w handlu energią elektryczną pochodzącą ze źródeł odnawialnych pogodowzależnych. Cz. 1, Podstawy działania RYNKU BILANSUJĄCEGO

Osiadacz Andrzej J., Zuba Monika

Gaz, Woda i Technika Sanitarna

|

2022

|

Nr 1

30--40

PL

W artykule przedstawiono zasady działania rynku bilansującego, formy zawierania kontraktów i ich rozliczeń. Jest to część I - wprowadzenie. W części II, w kolejnym numerze zostanie przedstawiony mechanizm obrotu energią elektryczna ze źródeł odnawialnych, pogodowozależnych na przykładzie farmy fotowoltaicznej. Artykuł powstał jako wynik badań literaturowych przeprowadzonych przez Autora w trakcie sporządzania pracy inżynierskiej pt. „Zasady funkcjonowania elektrowni słonecznych na Rynku Bilansującym. [1]

EN

The article presents the principles of operation of the balancing market, forms of concluding contracts and their settlements. This is Part I - Introduction. in part II, the next issue will present the mechanism of trading electricity from renewable, weather-dependent sources on the example of a photovoltaic farm.

6

Zielone ciepłownictwo na rozstaju dróg

Wiśniewski Grzegorz, Sochacki Eryk

Energia i Recykling : gospodarka obiegu zamkniętego

|

2022

|

nr 4

PL

Ustawa o odnawianych źródłach energii z 2015 r. była zmieniana 32 razy. Dotychczas nie zostały jednak zaimplementowane kluczowe wymagania sformułowane w dyrektywach o wewnętrznym rynku energii elektrycznej (tzw. dyrektywa rynkowa) oraz dyrektywie o odnawialnych źródłach energii (tzw. dyrektywa RED II). Termin wdrożenia tych dyrektyw upłynął odpowiednio 31 grudnia 2020 r. i 30 czerwca 2021 r. Opóźnienia legislacyjne nie sprzyjają transformacji energetyki w kierunku zeroemisyjnych OZE, a w szczególności w coraz trudniejszej sytuacji stawiają krajowe ciepłownictwo.

7

Fotowoltaiczna dekada i nowe otwarcie

Bogacz Agnieszka, Ciuła Ryszard, Wiśniewski Grzegorz

Energia i Recykling : gospodarka obiegu zamkniętego

|

2022

|

nr 7

PL

Rok 2021 stanowi zwieńczenie dekady rozwoju branży PV, która zakończyła się nie tylko spektakularnym sukcesem rynkowym, mierzonym pozycją na krajowym rynku energii elektrycznej z OZE i na europejskim rynku fotowoltaiki, ale także w wymiarze gospodarczym i finansowym. Łączne obroty na rynku fotowoltaiki za 2021 r. oszacowane zostały na 16,7 mld zł, w tym wartość rynku samych nakładów inwestycyjnych wynosiła ok. 15,4 mld zł. Prognozuje się, że w 2022 r. obroty handlowe fotowoltaiki wzrosną w stosunku do roku 2021 i wyniosą ponad 20 mld zł, zaś wartość rynku inwestycji PV będzie kształtowała się na poziomie 19 mld zł. Są to w zdecydowanej większości inwestycje prywatnych inwestorów, które dają impuls całej gospodarce.

8

Energetyka vs przemysł. Rosnące koszty energii i paliw, udział czynników fundamentalnych a wpływ struktury polskiego sektora energetycznego, mechanizmu wyceny energii oraz polityki energetycznej

Kaliś Henryk, Rozmus Elżbieta

Energetyka Cieplna i Zawodowa

|

2022

|

Nr 1

48--58

PL

Od lat przedstawiciele rodzimego przemysłu przekonują polityków, że dobrobyt polskich obywateli związany jest nierozerwalnie z warunkami, w jakich funkcjonują zakłady produkcyjne. To przemysł zapewnia stabilne miejsca pracy, jest motorem wzrostu gospodarczego i często najważniejszym źródłem finansowania budżetów lokalnych społeczności.

9

Digitalizacja rynku energii elektrycznej

Winiarski Lesław

Energetyka Cieplna i Zawodowa

|

2021

|

Nr 3

103--106

PL

Już wkrótce PSE będą zarządzać i administrować centralnym systemem informacji rynku energii, na potrzeby realizacji procesów rynku energii oraz wymiany informacji pomiędzy użytkownikami systemu elektroenergetycznego.

10

Realizacja usługi DSR na przykładzie domów jednorodzinnych

Bućko Paweł, Stahl Wiktoria

Rynek Energii

|

2020

|

Nr 2

24--29

PL

W artykule przedstawiono ideę usługi DSR, czyli reakcji strony popytowej, dla odbiorców rozproszonych. Polega ona na zmniejszeniu zapotrzebowania na energię elektryczną lub przesunięcia go w czasie. Wdrożenie usługi może w znaczny sposób wpłynąć na pracę systemu elektroenergetycznego – usługa DSR może wspomóc bilansowanie systemu elektroenergetycznego, a także pozytywnie oddziaływać na jego elastyczność, wydajność oraz stabilność. W artykule wykazano możliwy wpływ redukcji zapotrzebowania na energię elektryczną przez mieszkańców domów jednorodzinnych. Oszacowano spodziewany wpływ na obciążenie systemu skoordynowanego wykorzystania zagregowanych możliwości świadczenia usługi DSR przez większą grupę odbiorców indywidualnych w domach jednorodzinnych.

EN

The article presents the idea of DSR service (Demand Side Response) by distributed energy consumers. It consists in reducing the demand for electricity or shifting it in time by the demand side. The implementation of the service can significantly affect the operation of the power system - the DSR service can support the balancing of the power system, as well as positively affect its flexibility, efficiency and stability. The article shows the possible impact of reducing the demand for electricity by residents of single-family homes. The expected impact on the system load of the coordinated use of aggregated possibilities of providing DSR services by a larger group of individual recipients in single-family homes was estimated.

11

Proces zmiany sprzedawcy energii elektrycznej w Polsce dla odbiorcy w gospodarstwie domowym

Łangowski Rafał

Przegląd Elektrotechniczny

|

2020

|

R. 96, nr 4

140--145

PL

W publikacji przedstawiono proces zmiany sprzedawcy energii elektrycznej dla odbiorcy w gospodarstwie domowym, prowadzony w detalicznym segmencie rynku energii. Szczególny nacisk położono na proces bazujący na generalnej umowie dystrybucji dla usługi kompleksowej. Odniesiono się do wszystkich, istotnych regulacji mających zastosowanie do poruszanych kwestii, ze szczególnym uwzględnieniem zapisów instrukcji ruchu i eksploatacji sieci dystrybucyjnej oraz wzorca generalnej umowy dystrybucji dla usługi kompleksowej.

EN

The electricity supplier switching process for household on retail electricity market has been addressed in this paper. In particular, the process based on general distribution agreement for the complex service has been focused on. During the presentation, reference was made to all relevant regulations applicable to the issues raised, with particular emphasis on the provisions of the Distribution Grid Code and the template of General Distribution Agreement for the Complex Service.

12

Failures of energy policy in Ukraine in the context of energy security priorities

Kytaiev Andrii, Chala Nina, Androsov Yehor

Polityka Energetyczna

|

2020

|

T. 23, z. 3

111--124

EN

The issue of energy security was the subject of research in the 1970s when the oil crisis of 1973 significantly affected the economic stability of hundreds of companies and ordinary citizens in the United States and Western Europe. One of the first researchers of energy security was Mason Willrich who, considering the impact of energy on international politics, national security, the world economy, and the environment in the world, drew attention to the issues of “security of supply” and “security of demand” as fundamental to ensure energy security. The concept of “energy security” involves the comprehensive implementation of political, economic, environmental, technological, and social measures to strengthen the internal subjectivity of the state and limit opportunities for external influence. Subsequently, numerous researchers have expanded the understanding of energy security to environmental sustainability and energy efficiency). The presented scientific work is focused on the analysis of state management decisions for ensuring the energy security of Ukraine. The authors also trace vulnerabilities in various energy systems, including energy infrastructure, energy services, and renewable energy sources. The decline in energy demand due to the COVID-19 pandemic in Ukraine has created a dilemma: state support for renewable energy production (RES), which generates rising producer prices, or reduced energy intensity of GDP and stimulated production of cheap nuclear energy. A comprehensive scientific analysis of the solution to this dilemma is the purpose of the presented work.

PL

Zagadnienie bezpieczeństwa energetycznego było przedmiotem wielu badań w latach 70. XX w., kiedy kryzys naftowy w 1973 r. znacząco wpłynął na stabilność ekonomiczną setek firm i zwykłych obywateli w Stanach Zjednoczonych i Europie Zachodniej. Jednym z pierwszych był Mason Willrich, który badając wpływ energii na politykę międzynarodową, bezpieczeństwo narodowe, gospodarkę światową i środowisko, zwrócił uwagę na kwestie „bezpieczeństwa dostaw” i „bezpieczeństwa dostępu do energii” jako fundamentalne dla zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego. Pojęcie „bezpieczeństwa energetycznego” zakłada kompleksową realizację działań politycznych, ekonomicznych, środowiskowych, technologicznych i społecznych, mających na celu wzmocnienie wewnętrznej podmiotowości państwa i ograniczenie możliwości wpływów zewnętrznych. Pojęcie bezpieczeństwa energetycznego zostało później rozszerzone o zagadnienia zrównoważenia środowiska i efektywności energetycznej. Prezentowana praca koncentruje się na analizie decyzji zarządczych państwa dla zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego Ukrainy. Autorzy identyfikują również słabe punkty w różnych systemach energetycznych, w tym w infrastrukturze energetycznej, usługach energetycznych i odnawialnych źródłach energii. Spadek zapotrzebowania na energię w wyniku pandemii COVID-19 na Ukrainie spowodował powstanie dylematu: czy państwo ma wspierać produkcję energii odnawialnej (OZE), co generuje rosnące ceny producentów, czy też zmniejszenie energochłonności PKB i stymulowanie produkcji taniej energii jądrowej. Celem prezentowanej pracy jest wszechstronna analiza zmierzająca do rozwiązania tego dylematu.

13

A practical approach to optimal strategies of electricity contracting from Hybrid Power Sources

Marchel P., Paska J., Pawlak K., Zagrajek K.

Bulletin of the Polish Academy of Sciences. Technical Sciences

|

2020

|

Vol. 68, nr 6

1543--1551

EN

Hybrid Power Sources/Systems (HPS) are generally treated as local prosumer supplies. The paper presents a new approach to the strategy of electricity contracting from HPS, considering hybrid systems as a new type of quasi-centrally dispatched power units operating in Polish market conditions. The possibilities of contracting electricity from HPS, consisting of three electricity generation technologies: biogas plant, wind power plant and solar power plant, are presented. The opportunity to obtain additional income from the electricity trading on the balancing market was used. Proposals for a new mathematical description of HPS topology were also presented, including a feasibility function, which can be used for technical and economic analyses. The obtained results can be used as a direction of development in the field of optimization of hybrid source operation in cooperation with the power grid. Based on the conducted analyses, it can be observed that electricity sales contracts concluded for each hour of the day may bring additional profit for the investor. However, the strong dependence of the proposed strategy on the situation on the balancing market or other local electricity markets similar in their operations should be emphasized.

14

Odbiorca w prawie energetycznym

Zadrożniak Hubert E.

Biuletyn Urzędu Regulacji Energetyki

|

2020

|

nr 2

3--10

PL

Niniejsze opracowanie przedstawia w sposób zbiorczy i syntetyczny instytucję odbiorcy na rynku energii elektrycznej, w okresie od wprowadzenia definicji odbiorcy do pierwotnego tekstu ustawy – Prawo energetyczne w 1997 r., aż do regulacji współczesnych oraz mających obowiązywać w przyszłości. Konsument, jako odbiorca zużywający energię elektryczną w gospodarstwie domowym, powinien być traktowany w szczególny sposób; musi zostać objęty zwiększoną ochroną przez przepisy prawa.

15

Rynek mocy jako nowy mechanizm rozliczeń w systemie elektroenergetycznym

Bućko Paweł

Rynek Energii

|

2019

|

Nr 6

3--9

PL

W artykule opisano rozliczenia w systemie elektroenergetycznym uzależnione od mocy, związane z gwarancją dostawy energii elektrycznej do systemu. Przedstawiono najważniejsze rynkowe mechanizmy mocowe, skupiając się głównie na rozwiązaniach stosowanych w krajach europejskich. Przedstawiono najważniejsze zasady funkcjonowania rynku mocy w Polsce oraz omówiono wyniki pierwszych aukcji na lata 2021-2023.

EN

The article describes the power-dependent settlements in the power system related to the guarantee of electricity supply to the system. The most important market capacity mechanisms were presented, focusing mainly on solutions used in European countries. The most important rules of the capacity market functioning in Poland were presented and the results of the first auctions for 2021-2023 were discussed.

16

Węzłowe i strefowe rozwiązania modelu rynku energii elektrycznej

Przygrodzki Maksymilian, Gwóźdź Rafał, Wakuliński Łukasz

Przegląd Elektrotechniczny

|

2019

|

R. 95, nr 10

98--101

PL

W artykule przedstawiono i porównano dwa zasadniczo różne modele rynkowe, a mianowicie model strefowy oraz model węzłowy. Dla każdego z modeli uwypuklono jego cechy pozytywne oraz negatywne oraz oceniono pod kątem ich przydatności do rozliczeń i powiązania z utrzymaniem bezpieczeństwa funkcjonowania systemu elektroenergetycznego.

EN

The article presents and compares two fundamentally different market models, namely the zonal model and the nodal model. For each of the models, its positive and negative features were emphasized and assessed in terms of their suitability for billing and connection with maintaining the security of the power system operation.

17

The analysis of liberalisation of the electricity market in Slovenia

Bojnec Štefan, Papler Drago

Managerial Economics

|

2019

|

Vol. 20, no. 1

7--26

EN

The purpose of this paper has been to investigate wholesale-to retail-sale electricity supply management in Slovenia. The rapid increase in electricity supply in Slovenia has been determined by increasing industry, public and household electricity demands. The paper analyses structures and dynamics in wholesale-to-retail supply chain structures and management that are important for purchases of electrical energy by electricity distribution retailers. By using Lorenz’s curve and Gini’s coefficient of concentration, there is found to be a relatively high degree of concentration of wholesale electricity suppliers in the delivery of electrical energy to the retail electricity distribution enterprises. Whereas the number of the wholesale electricity suppliers has increased, the great majority of them hold with relatively small market shares vis-à-vis the large traditional wholesale electricity supplier. The electricity supply by smaller electricity producers is largely based on renewable sources of energy, which also depends on the weather conditions. The empirical evidence suggests that wholesale-to-retail electricity supply structures are shifting slowly from a monopoly market structure towards greater competition with the characteristics of product differentiation and market segmentation. The regression analysis for the electricity price formation for the retail electricity distribution enterprise confirms the significance of the costs for the purchased electricity, expenses for wages and for taxes. The multivariate factor analysis confirms the importance of recognition and business trust in the wholesale-to-retail-sale electricity supply chain management.

18

Specyfika formuły naliczania opłat za użytkowanie energii biernej w Polsce

Bielecki S.

Rynek Energii

|

2018

|

Nr 5

65--72

PL

Zgodnie z obowiązującym prawem krajowym, odbiorca energii elektrycznej może być rozliczany za użytkowanie energii biernej. Artykuł analizuje specyficzną formułę wyliczającą opłaty za ponad umowny pobór energii biernej o charakterze indukcyjnym, stosowaną w polskim systemie taryfikacji. Uzależniona jest ona w głównej mierze od wielkości współczynnika mocy. Poprawa współczynnika mocy zachodzi nie tylko poprzez kompensację mocy biernej lecz również poprzez zwiększenie obciążenia mocą czynną przy niezmienionym obciążeniu mocą bierną. Wyznaczono charakterystyczne dla krajowego sposobu taryfikacji praktyczne warunki opłacalności postępowania, polegającego na zwiększeniu obciążenia czynnego w celu zmniejszenia łącznych opłat za użytkowanie energii czynnej i biernej indukcyjnej.

EN

In accordance with the Polish law, the electricity user may be charged for the use of reactive power. The article analyzes a specific formula calculating the charges for the inductive reactive energy consumption in the Polish tariff system. The formula depends mainly on the size of the power factor. The improvement of power factor takes place not only by compensating reactive power, but also by increasing the active power load with the unchanged reactive power load. In the paper, practical conditions for the cost-effectiveness of the procedure of increasing the active energy consumption to reduce the total charges for active and reactive inductive energy were determined for the Polish tariffing method.

19

Metody behawioralne w ocenie zachowań konsumentów na rynku energii elektrycznej

Nagaj R

Rynek Energii

|

2018

|

Nr 3

3--8

PL

Urynkowianie elektroenergetyki w krajach członkowskich Unii Europejskiej oraz wielu innych krajach z innych regionów świata spowodowało, że do tej części gospodarki zaczęto stosować metody i techniki badawcze dotąd tutaj nie stosowane, a wykorzystywane w innych sektorach gospodarki czy dla innych produktów. Niedoskonałość metod paradygmatu neoklasycznego (i związanego z tym przekonania o racjonalności postepowania jednostek) powoduje, że rośnie popularność metod alternatywnych, w tym behawioralnych i eksperymentu naukowego. Celem artykułu jest ukazanie celowości wykorzystywania metod behawioralnych w ocenie zachowań podmiotów gospodarczych, tj. konsumentów na rynku energii elektrycznej. Celowi temu będą służyć zaprezentowane wyniki badań w kierunku występujących zniekształceń poznawczych wśród gospodarstw domowych i przedsiębiorstw elektroenergetycznych oraz propozycja metodyki oceny zachowań konsumentów z wykorzystaniem eksperymentu naukowego.

EN

The implementation of market mechanisms in the electricity sector in the EU Member States and many other countries from other regions of the world has resulted in the use of research methods and techniques not used here until now, but applied in other sectors of the economy or other products. The imperfection of the neoclassical paradigm methods (and the associated belief in the rationality of the behavior of individuals) causes that the popularity of alternative methods, including behavioral and experimental methods, is increasing. The aim of the article is to show the desirability of using behavioral methods in assessing the behavior of economic entities, i.e. consumers on the electricity market. This goal will be served by the presented research results in the field of cognitive distortions among households and electricity enterprises and by the proposal of a methodology for assessing consumer behavior using a scientific experiment.

20

Koncepcja budowy modelu matematycznego do analizy skutków wdrożenia rynku mocy z wykorzystaniem podejścia dynamiki systemowej

Komorowska A., Kamiński J.

Rynek Energii

|

2018

|

Nr 6

3--7

PL

Celem artykułu jest opracowanie koncepcji budowy modelu matematycznego do analizy skutków wdrożenia rynku mocy z wykorzystaniem podejścia dynamiki systemowej. Przedmiotem badań jest system paliwowo-energetyczny. W modelu konceptualnym uwzględnione zostały jego najważniejsze elementy oraz powiązania występujące na styku z innymi sektorami. Wybór metody dynamiki systemowej podyktowany został występowaniem w sektorze rzeczywistym zależności nieliniowych i sprzężeń zwrotnych oraz występowaniem opóźnień związanych z czasem uzyskania pozwoleń, budową nowych jednostek wytwórczych i oddaniem ich do eksploatacji.

EN

The purpose of this paper is to present a concept of mathematical model for analysing the effects of capacity market implementation using a system dynamics approach. The subject of research is the energy system. The conceptual model includes its elements and relationships between system variables and the environment. The method was selected due to the existence of non-linear relationships and interactive feedback loops in the analysed system as well as the occurrence of delays related to the time of obtaining building permits, the construction of new generating units and putting them into operation.