Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Urban Conservation in International Charters: From the Athens Charter to the Historic Urban Landscape Recommendation

Frenda Antonino, Valle Marco

Ochrona Dziedzictwa Kulturowego

|

2021

|

Nr 11

65--74

EN

The Interreg CE project “RUINS. Sustainable re-use, preservation and modern management of historical ruins in Central Europe - elaboration of integrated model and guidelines based on the synthesis of the best European experiences” has implemented cultural development strategies through knowledges exchange developed within a local and regional context and suitable to be applied at a wider European level. The project has applied an empowering bottom-up approach, in which local and regional stakeholders have been actively engaged throughout the project’s running time. Cooperation of 6 countries with various traditions and experiences resulted in the development of universal models that could be applied for management, use and protection of medieval ruins all over Europe, providing European added value. The comprehensive management plans elaborated, help owners and managers of historical ruins to exploit economic potential of this heritage in economic development of regions, and to preserve value of medieval ruins as cultural heritage. Due to the transnational character, the project has contributed to create a common European identity, strengthen cooperation between international, national and local stakeholders both vertically and horizontally, and promote exchanges between boundaries. The paper aims to present the results and the experience gained during RUINS project implementation by LINKS Foundation (project partner), focusing on the inclusive and shared approaches carried out. A summary of goals and recommendations achieved within the discussion panels/seminars arranged by LINKS Foundation as well as objectives and structure of the Output O.T2.1 “BEST PRACTICES HANDBOOK - Transnational model form of socially useful use of medieval ruins" will be provide.

PL

W ramach projektu Interreg CE "RUINS. Sustainable re-use, preservation and modern management of historical ruins in Central Europe - elaboration of integrated model and guidelines based on the synthesis of the best European experiences" wdrożono strategie rozwoju kultury poprzez wymianę wiedzy opracowanej w kontekście lokalnym i regionalnym, nadającą się do zastosowania na szerszym poziomie europejskim. Współpraca 6 krajów o różnych tradycjach i doświadczeniach zaowocowała opracowaniem uniwersalnych modeli, które mogą być zastosowane do zarządzania, użytkowania i ochrony średniowiecznych ruin w całej Europie, zapewniając europejską wartość dodaną. Opracowane kompleksowe plany zarządzania pomagają właścicielom i zarządcom zabytkowych ruin wykorzystać potencjał ekonomiczny tego dziedzictwa w rozwoju gospodarczym regionów, a także zachować wartość średniowiecznych ruin jako dziedzictwa kulturowego. Ze względu na ponadnarodowy charakter, projekt przyczynił się do stworzenia wspólnej tożsamości europejskiej, wzmocnienia współpracy między międzynarodowymi, krajowymi i lokalnymi interesariuszami zarówno w pionie, jak i w poziomie, a także promowania wymiany między granicami. Artykuł ma na celu przedstawienie rezultatów i doświadczeń zdobytych podczas realizacji projektu RUINS przez LINKS Foundation (partnera projektu), koncentrując się na integracyjnym i wspólnym podejściu. Przedstawione zostanie podsumowanie celów i rekomendacji osiągniętych w ramach paneli dyskusyjnych/seminariów zorganizowanych przez LINKS Foundation, jak również cele i struktura produktu O.T2.1 "Podręcznik najlepszych praktyk - ponadnarodowa modelowa forma społecznie użytecznego wykorzystania średniowiecznych ruin".

2

The case study of Villa Beatrice d’Este: management planning of a multi-layered site with Medieval ruins in the Veneto Region, Italy

Gamba Valentina, Calò Sergio, Malé Maurizio, Moretto Enzo

Ochrona Dziedzictwa Kulturowego

|

2020

|

Nr 10

19--44

EN

Villa Beatrice d’Este is a 17th century Venetian Villa in the Veneto Region, Italy, located within the area of the Euganean Hills Regional Park. The villa was built to replace a previous 13th century Medieval Monastery, whose structure was integrated in the villa. Remains of the Medieval structures are still visible today. The monumental complex constitutes an example of a multi-layered site with continuous life from Medieval times up to the present days. For this reason, the site was selected as a case study by the EU-funded project RUINS[1], in view of proposing a management plan to protect and valorise its complex heritage, as an example of heritage site with Medieval ruins in Europe. [1] RUINS, Sustainable re-use, preservation and modern management of historical ruins in Central Europe - elaboration of integrated model and guidelines based on the synthesis of the best European experiences. A project funded by the EU through the Interreg Central Europe Programme.

PL

Villa Beatrice d'Este to XVII-wieczna wenecka willa w regionie Veneto we Włoszech, położona na terenie Parku Regionalnego Wzgórz Euganejskich. Willa została zbudowana w miejsce wcześniejszego średniowiecznego klasztoru z XIII wieku, którego struktura została zintegrowana z willą. Pozostałości średniowiecznych struktur są widoczne do dziś. Ten monumentalny kompleks stanowi przykład wielowarstwowego terenu z ciągłością życia od czasów średniowiecza do dnia dzisiejszego. Z tego powodu miejsce to zostało wybrane jako studium przypadku w ramach finansowanego przez UE projektu RUINS , w celu zaproponowania planu zarządzania mającego na celu ochronę i waloryzację jego złożonego dziedzictwa, jako przykładu miejsca dziedzictwa ze średniowiecznymi ruinami w Europie.

3

Ruiny zamków Małopolski – ochrona i udostępnianie

Janczykowski J.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2018

|

Nr 54

92--110

PL

Zainteresowanie ruinami zamków w Polsce i na świecie stale rośnie. Niewątpliwie ta grupa zabytków oprócz wartości historycznych, artystycznych i naukowych posiada najbardziej niewymierne, ale jednocześnie najbardziej istotne dla zwiedzających wartości emocjonalne. Jednocześnie pojawiają się problemy z kategoryzacją, a zatem również z określeniem zasobu. Które ruiny zamków spełniają kryterium „ruiny historycznej”, zatem powstałej w wieloletnim, niejako „naturalnym” procesie niszczenia? Obecnie przyjmuje się dla całej Polski liczbę ok. 120–200 ruin zamków, w samym województwie małopolskim 22. Wprawdzie zainteresowanie już nie odbudową, ale utrwalaniem ruin zamków pojawiło się w Polsce już w drugiej połowie XIX w., jednak intensyfikacja tego zjawiska nastąpiła po II wojnie światowej. Pionierską w skali kraju była konserwacja ruin małopolskiego zamku Lipowiec w latach 1959–70. Roboty budowlane poprzedzone były pełnym zakresem badań: historycznych, archeologicznych, architektonicznych i konserwatorskich. Wypracowane tam zasady działań utrwalających ruiny, ograniczające do koniecznego minimum współczesną ingerencję w zabezpieczany zabytek stosowano wówczas przy konserwacji wielu ruin zamków. W wyniku zmian sytuacji politycznej i ekonomicznej w Polsce lat dziewięćdziesiątych, w szczególności wskutek odzyskania praw przez prywatnych właścicieli, pojawiło się nowe zjawisko: fantazyjna, w minimalnym stopniu oparta na badaniach, rekonstrukcja ruin zamku. W Małopolsce pierwszym przykładem takich działań był zamek Tropsztyn w Wytrzyszczce. Z uwagi na brak dawnych opisów czy rysunków zamku (był on już opuszczony i zrujnowany na początku XVII w.), do 2004 r. pojawiła się tu klasyczna „kreacja konserwatorska”, wzbogacona wprowadzeniem zamiast dachu jednego z budynków lądowiska dla śmigłowca właściciela. Podobnych realizacji tego typu w skali całego kraju pojawiło się wiele, przykładowo Korzkiew, Bobolice, Tykocin, tzw. „Zamek Przemysła” w Poznaniu i wiele innych. Wszystkie mają podobne cechy: wskutek braku danych o pierwotnym wyglądzie są niemal w pełni kreacjami architektonicznymi nawiązującymi jedynie do formy zamku. Dla uporządkowania kwestii doktrynalnych Polski Komitet Narodowy ICOMOS po kilku konferencjach poświęconych tej problematyce sformułował i przyjął na Walnym Zgromadzeniu w Warszawie w dniu 4 grudnia 2012 r. Kartę Ochrony Historycznych Ruin. W oparciu o sprecyzowane w tym dokumencie zasady prowadzone są obecnie prace zabezpieczające ruiny wielu zamków. W artykule szczegółowo przedstawiono uwarunkowania i zakres prowadzonych obecnie prac w dwóch ruinach małopolskich zamków: Tenczyn i Rabsztyn, krótko prezentując również działania w zamkach w Rytrrze, Muszynie, Dobczycach i in. Przedstawione przykłady dowodzą, że zainteresowanie tą grupą zabytków ciągle wzrasta, a efekty prowadzonej w prawidłowy sposób ich konserwacji są coraz bardziej widoczne.

EN

The interest in castle ruins in Poland and the world is constantly increasing. Besides historic, artistic and scientific value, this group of monuments undoubtedly possesses the most intangible, yet the most essential for visitors, emotional value. At the same time, there emerge problems with categorisation, and thus determining the heritage. Which castle ruins fulfil the criterion of “historic ruins”, i.e. created in the course of years long, somewhat “natural” deterioration process? Currently it is assumed that there are app. 120–200 castle ruins in Poland, with 22 in the Lesser Poland Voivodeship. Although interest in not rebuilding but preserving castle ruins appeared in Poland already in the second half of the 19th century, the phenomenon intensified after World War II. The conservation of the ruined castle in Lipowiec, in Lesser Poland, in the years 1959–70 was pioneer work on the national scale. Building work was preceded by a full range of historic, archaeological, architectonic and conservation research. The principles for treatment preserving ruins worked out there, limiting the modern interference into the preserved monument to the absolute minimum, were then applied in conservation of numerous castle ruins. As a result of political and economic transformation in Poland in the 1990s, and particularly because private owners regained their property right, there appeared a new phenomenon: fanciful reconstructions of castle ruins, only minimally based on research. In Lesser Poland the first example of such an approach was the Tropsztyn castle in Wytrzyszczka. Because of the lack of old descriptions or sketches of the castle (it had already been abandoned and ruined at the beginning of the 17th c.), in 2004 it was replaced with a classical “conservation creation” with a helipad for the owner’s chopper mounted on the roof of one of the buildings. There are many similar realisations in the whole country, for instance in Korzkiew, Bobolice, Tykocin, the so called ‘Przemysł Castle” in Poznan and many more. All of those share similar features: because of the lack of data about their original appearance, they are almost entirely architectonic creations merely alluding to the form of a castle. In order to clarify the doctrinal matters, after a few conferences dedicated to that issue, the Polish National Committee of ICOMOS formulated and approved the Charter of Historical Ruins’ Protection at the General Meeting in Warszawa on December 4, 2012. On the basis of principles specified in this document work is currently carried out to preserve ruins of numerous castles. This article presents in detail conditions and the range of currently conducted work in two ruins of castles in Lesser Poland: Tenczyn and Rabsztyn, also briefly presenting work in the castles in Rytro, Muszyna, Dobczyce and other. The presented examples prove that the interest in this group of historical objects is still growing, and effects of their conservation carried out in a proper way are ever more visible.

4

Zabezpieczenie i ekspozycja murów zamku w Człuchowie - doświadczenia i nowe problemy

Bukal Grzegorz

Ochrona Dziedzictwa Kulturowego

|

2018

|

Nr 6

29--42

PL

Zamek krzyżacki w Człuchowie (Schlochau, 1325-1365) był typowym zamkowym grodem klasztornym. Składał się z kwadratowego dziedzińca z krużgankiem, czterema skrzydłami i wolno stojącą wieżą. Zamek otoczał wąski zewnętrzny dziedziniec oraz fosa. Zewnętrzne mury osłaniały zamek od wschodu, zachodu i północy. W latach 1786-1811 zamek został zrównany z ziemią, z wyjątkiem wieży, murów piwnic, murów skarpy i pozostałości murów obronnych oddziału wschodniego. Pozostałości zamku zostały zakopane, a neogotycki kościół zbudowany w 1820 roku na ścianach północnego skrzydła. W latach 2007-2015 przeprowadzona została renowacja zaniedbanych i archeologicznie nieodkrytych pozostałości, a ruiny zamku zostały użyte w ramach prac adaptacyjnych lokalnego muzeum. W artykule przedstawiono krótki opis problemów związanych z konserwacją i ochroną odsłoniętych murów.

EN

The castle of the Teutonic Knights at Człuchów (Schlochau, 1325-1365) was a typical enclosure-plan convent castle. It consisted of a square courtyard with a cloister, four wings and a free-standing tower-keep. The castle was surrounded by a narrow outer ward and dry moats. Large wards protected the castle from the east, west and north. In 1786-1811 the castle was razed to the ground except the tower, walls of the basements, scarp walls and remains of defensive walls of the eastern ward. The remains of the castle were buried and a neo-gothic church was built in 1820s on the walls of the northern wing. In 2007-2015 the restoration of the neglected and archaeologically unexplored remains and ruins of the castle was carried out with their adaptive reuse for a local museum. This article presents a brief description of problems relating to the conservation and protection of uncovered and exposed walls.

5

Współczesne zagospodarowanie ruin w obszarze historycznego układu urbanistycznego Gdańska

Kowalska Agnieszka

Ochrona Dziedzictwa Kulturowego

|

2018

|

Nr 6

97--104

PL

Śródmieście Gdańska, składające się z obszarów historycznych, zostało poważnie zniszczone podczas II wojny światowej. Krótko po wojnie, w latach 40. powstały pierwsze koncepcje konserwatorskie dla jednej z reprezentatywniejszych dzielnic - dzisiejszego Głównego Miasta. Projekt urbanistyczny obejmował dokładną historyczną rekonstrukcję wszystkich obiektów publicznych i dobrze udokumentowanych budynki mieszkalnych. Pozostałe budynki zaplanowano w historyczny - pośredniowieczny sposób. W innych obszarach śródmiejskich zaprojektowano wyłącznie obiekty użyteczności publicznej w ramach koncepcji historycznej, a budownictwo mieszkaniowe i sklepy - zgodnie z najnowszymi (powojennymi) ideami. W centrum Śródmieścia znajduje się Wyspa Spichrzów z zachowanymi spichlerzami i magazynami. W latach 2012-2014 zatwierdzono nowe projekty obszaru Wyspy. W jej niektórych częściach, na przykład w północnej części, proces wciąż trwa. Nowa koncepcja architektoniczna, którą planuje się zastosować w przypadku spichlerzy Daleka Droga, Arka Noego, Czarny Kogut i Kuźnia zakłada nadbudowy nad historycznymi pozostałościami. Rozważane są dwa sposoby projektowania nadbudów. Pierwsza - z wykorzystaniem elementów historycznych, natomiast drugia z wykorzystaniem nowoczesnych materiałów, w szczególności szkła.

EN

The Gdańsk Downtown which now consists of several historical districts, has been extensively damaged during the World War II. Early after the War, in the 40’s first restoration concepts have been applied in one of representative districts - today’s Main City. The urban design included exact historical reconstruction of all public facilities and well historically documented housing. The other buildings have been planned in historical - post-medieval manner. In other Downtown areas only public facilities were designed within the historical concept, housing and groceries were built according to recent (post War) ideas. In the center of Downtown, remain the area of Granary Island with several granaries and some collapsed historical storages preserved after the World War II. In the years 2012-2014 new designs for Granary Island area have been approved in local urban planning concepts. In some parts of the Island, for example in northern part, this process is still in progress. The new architectural idea, which is planned for applying in cases of granaries called Daleka Droga, Arka Noego, Czarny Kogut i Kuźnia will considered superstructure over the historical remains. Two ways of architectural designs of superstructures are contemplated, one with use of historical elements, the other with use of modern materials, especially glass.

6

Ochrona i konserwacja ruin - przemiany metod na przykładzie Mazowsza

Lewicki Jakub

Ochrona Dziedzictwa Kulturowego

|

2018

|

Nr 6

117--134

PL

W pracy przedstawiono problematykę konserwacji ruin zamków na Mazowszu, omawiając ich losy i stan współczesny oraz zaprezentowano zastosowane metody ochrony w XX wieku. Wśród mazowieckich zamków można wyróżnić kilka grup. Są to budowle będące w stanie ruiny (Iłża, Czersk, Brok) częściowo odbudowane (Liw, Ciechanowiec) oraz te, które odtworzono w zmodyfikowanej formie i adaptowano do nowych funkcji (Gostynin, Pułtusk i Szydłowiec). W omówionych zamkach stosowano różne metody ochrony i konserwacji. Większość wykonanych prac odbiega od zasad angielskiej szkoły konserwacji ruin. Zastosowanie czystych zasad angielskiej szkoły konserwacji ruin było stosowane sporadycznie (Iłża, częściowo Czersk, Brok). Było to efektem wypracowania własnych, lokalnych rozwiązań, a nie wzorowania się na angielskich przykładach. Częściej stosowano częściową odbudowę zniszczonych zamków (Liw), odbudowę z elementami współczesnymi (Ciechanów, Pułtusk) lub całkowicie swobodną odbudowę (Gostynin), co spowodowało utratę autentyzmu zamków lub ich ruin. Wyraźną tendencją spotykaną na Mazowszu były i są swobodne odbudowy zamków, co przyczynia się do utraty autentyzmu tych zabytków. Jednak największym mankamentem wykonanych prac są widoczne uzupełnienia murów zamków nową cegłą o odmiennym kolorze i fakturze (np. mury zamku w Czersku).

EN

The article presents the problem of preservation of the ruins of castles in Mazovia, discussing their fate and state of affairs and presenting the methods of protection used in the 20th century. Several groups can be distinguished among Mazovian castles. These are buildings in ruins (Ilza, Czersk, Brok), partially rebuilt (Liw, Ciechanowiec) and those that were reconstructed in a modified form and adapted to new functions (Gostynin, Pultusk and Szydlowiec). Various preservation and conservation methods were used in the castles discussed. Most of the work done deviates from the rules of the English school for the preservation of ruins. The application of the pure principles of the English school for the preservation of ruins was sporadical (Ilza, partly Czersk, Brok). It was the result of working out own, local solutions, not to follow English examples. More often, partial reconstruction of damaged castles was used (Liw), reconstruction with contemporary elements (Ciechanow, Pultusk) or completely unrestricted reconstruction (Gostynin), which resulted in the loss of the authenticity of castles or their ruins. A clear tendency observed in Mazovia was and are the unrestricted reconstruction of castles, which contributes to the loss of the authenticity of these monuments. However, the biggest drawback of the works are visible additions to the castle walls with new bricks of a different color and texture (eg the walls of the castle in Czersk).

7

Nieoczywista rola ruin poprzemysłowych w krajobrazie kulturowym Polski

Dąbrowski Jacek, Walczak Bartosz M.

Ochrona Dziedzictwa Kulturowego

|

2018

|

Nr 6

43--52

PL

Artykuł zajmuje się zagadnieniami związanymi z ochroną dziedzictwa przemysłowego. Autorzy skupili się na problemie zaniedbanych obiektów przemysłowych w stanie ruiny, które można uznać za historyczne. Omawiany temat został rozstrzygnięty w kontekście historycznym i społeczno-kulturowym. Znaczenie percepcji i tożsamości podkreśla się jako kluczowe czynniki skutecznej ochrony dziedzictwa, w tym dawnych terenów przemysłowych. Sporządzono krytyczną analizę wybranych przypadków fabryk znajdujących się w stanie ruiny. Podano różne podejścia do ruin poprzemysłowych. Lokalizacja oraz podejście społeczności lokalnej do przeszłości przemysłowej to najważniejsze aspekty określające przyjęte scenariusze ochrony dziedzictwa. Rola współczesnej popkultur i cyfryzacji została zidentyfikowana w odniesieniu do autentyczności doświadczenia

EN

The paper deals with the issues related to protection of industrial heritage. Authors focused on the problem of derelict industrial objects in the state of disrepair, which might be considered as historic ruins. The discussed subject was settled in the historical and socio-cultural context. The importance of perception and identity was underlined as crucial factors for successful heritage protection, including former industrial sites. This is followed by the critical analysis of selected cases of ruined factories. Various approaches to the post-industrial ruins ware identified. The location type as well as local society approach to the industrial pasts were identified as the most important aspects determining adopted heritage protection scenarios. The role of contemporary pop- and digital cultures was also identified in respect of experience authenticity.

8

Metody inwentaryzacji obiektów znajdujących się w stanie ruiny

Drobek Katarzyna, Szostak Bartosz, Królikowski Wojciech

Ochrona Dziedzictwa Kulturowego

|

2018

|

Nr 6

73--86

PL

Inwentaryzacja jest podstawową formą przedstawienia i ochrony obiektu zabytkowej ruiny. Pozwala również monitorować stan zachowania oraz postęp degradacji obiektu. Obiekty w ruinie są bardzo specyficzne, ponieważ z reguły nie posiadają elementów typowych dla istniejącego obiektu budowlanego. Oznacza to, że w przypadku ruin, metody wykonywania inwentaryzacji w taki sam sposób, jak w przypadku obiektów tradycyjnych, będą niewystarczające. Elementy obiektów w ruinie często mają skomplikowaną i zróżnicowaną geometrię, utrudniony oraz nie do końca bezpieczny dostęp do wszystkich elementów. W publikacji przedstawiono metody, które mogą być pomocne przy inwentaryzacji tego typu obiektów. W każdej metodzie opisano konieczną aparaturę i przyrządy, sposób wykonywania pomiarów, dokładność, zalety i ograniczenia. W pracy przedstawiono również przykłady zastosowania dla wybranych metod.

EN

The measured building survey is the basic form of presenting and protecting the object of the historic ruin. It also allows us to control the behavior and the progress of the degradation of the object. The ruined objects are very specific because they usually contain not all elements of an traditional building object. This means that the methods and methods of inventory taking, as in the case of traditional objects, may not be sufficient. Elements of objects in ruins often have complicated and diverse geometry, difficult and not completely safe access to all elements. The publication presents methods that can be helpful in the inventory of such objects. Each method describes the necessary instruments, the method of taking measurements, accuracy, advantages and limitations. The paper also presents examples of application for selected methods.

9

Karta ochrony historycznych ruin - teoria a praktyka. Przykłady z Małopolski

Janczykowski Jan

Ochrona Dziedzictwa Kulturowego

|

2018

|

Nr 6

87--95

PL

Karta ochrony historycznych ruin, przyjęta Uchwałą Walnego Zgromadzenia Członków Polskiego Komitetu Narodowego ICOMOS w dniu 4 grudnia 2012 r., stała się istotnym dokumentem doktrynalnym, pomocnym dla służb konserwatorskich w opracowywaniu zaleceń dla właścicieli ruin zamków, a następnie w ocenie uzgadnianych projektów. W Małopolsce trwają obecnie prace w wielu takich zabytkach. W artykule analizowane są efekty dotychczasowych prac w trzech zamkach. W zamku Tenczyn dla stabilizacji zagrożonych wysokich ścian wprowadzono - jak w 1912 r. - łuki ceglane, wykonano też dwa żelbetowe sklepienia dokładnie w formie sklepień niezachowanych. W Rabsztynie z uwagi na wartość odkrytych reliktów archeologicznych wybudowano nowe pawilony pozwalające na ich zabezpieczenie i ekspozycję. Zachowany szczątkowo, prywatny zamek w Rożnowie po zakończonych badaniach ma zyskać muzeum oraz mieszkanie właściciela… Doświadczenia z tych działań pozwalają ocenić przydatność Karty w praktyce.

EN

The Charter on the Protection of Historic Ruins, adopted as the Resolution of the General Assembly of the Polish National Committee of ICOMOS on December 4th, 2012, has become a significant doctrinal document, supporting the conservation service in setting up recommendations for the owners of castle ruins and subsequently in the process of project documentation review. In Lesser Poland, there are several examples of ongoing works in this type of historic monuments. The present research examines the results of previous works in three castles: Tenczyn, Rabsztyn and Rożnów. Experience gained from these actions allows to review the utility of the Charter in practice.

10

Niezbadane losy Pałacu w Łobzowie za czasów Jana III Sobieskiego. Próba komputerowej rekonstrukcji na podstawie analizy historii pałacu od roku 1655 do połowy XIX wieku

Szpytma M., Pikulski P.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2016

|

Nr 48

119--124

PL

Pałac w Łobzowie został doszczętnie zniszczony przez Szwedów w 1655 roku. Za jego późniejszą odbudowę odpowiada Jan III Sobieski. To właśnie temu władcy udało się przywrócić rezydencji królewskiej w Łobzowie jej dawną świetność. Materiały źródłowe potwierdzają, że Sobieski otoczył pałac szczególną opieką i mieszkał w nim przez wiele lat wraz z żoną i dziećmi. Nie byłoby to możliwe, gdyby nie generalny remont rezydencji łobzowskiej po szwedzkich zniszczeniach. Do dziś jednak nie wiadomo, w jakiej formie i do jakiego stopnia król odbudował budynek. Po jego śmierci pałac ponownie podupadł i popadł w ruinę, która przetrwała aż do początku XIX wieku. To właśnie wtedy został on przejęty przez Austriaków. Na podstawie analizy wykonanych przez nich inwentaryzacji oraz projektów przebudowy możliwa jest próba rekonstrukcji retrospektywnej, mająca na celu komputerowe odtworzenie bryły rezydencji z czasów, gdy mieszkał w niej Jan III Sobieski wraz z rodziną.

EN

The palace in Łobzow was completely destroyed by the Swedish troops in 1655. Jan III Sobieski is responsible for its later reconstruction. It was the monarch who managed to restore the royal residence in Łobzow to its former glory. Source materials confirm that Sobieski took particular care of the palace and lived there for many years with his wife and children. It wouldn’t have been possible, if it hadn’t been for the general refurbishment of the Łobzow residence after the damage incurred by the Swedish troops. However, the form and extent to which the King had the edifice rebuilt has remained unknown till today. After this death the palace again fell into decline and ruin, and remained so until the beginning of the 19th century. It was when the object was taken over by the Austrians. On the basis of an analysis of the Austrian inventories and projects of alterations, it is possible to attempt a retrospective reconstruction involving a computer recreation of the shape of the residence from the times when it was inhabited by Jan III Sobieski with his family.

11

Współczesny detal architektoniczny i jego introdukcja w ruinach średniowiecznych zamków

Chlasta L.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2012

|

R. 109, z. 5-A/2

79--83

PL

Detal pozwala odkrywać nowe aspekty i treści, kiedy specyfika całościowego ujęcia budynku się kończy. Jednak może zniszczyć znaczenie obiektu, szczególnie w odniesieniu do współczesnej interwencji w strukturę zabytkową zamku. Konieczność zachowania autentycznej struktury nie musi oznaczać całkowitego ograniczenia wprowadzania nowego w zabytkową tkankę. Współczesny detal stanowi znak tworzony przez sposób wyrażania znaczenia oraz proces kreowania funkcji budynku.

EN

Detail allows you to discover new aspects and content, while the specificity of focus on the building ends. But they can also destroy the important object, especially in relation to contemporary interventions in historic structures of the castle. The need to maintain the authentic structure does not necessarily mean the total reduction in the historic introduction of the new tissue. Modern retail is a character created by way of expressing the process of creating meaning and function of the building.

12

Problemy konstrukcyjno-konserwatorskie w stabilizacji i ekspozycji ruin obiektów kamiennych na przykładzie zamku "Lenno" we Wleniu

Jasieńko J., Engel L., Kondolewicz A.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2009

|

Nr 26

166-176

PL

Stabilizacja i ekspozycja konstrukcji historycznych obiektów kamiennych, ważnych dla pejzażu kulturowego jest zagadnieniem trudnym. Wymaga kompleksowych badań o charakterze historycznym, architektonicznym, chemicznym, a przede wszystkim, zmierzających do pewnej oceny cech wytrzymałościowych konstrukcji - nośności, sztywności, stateczności. Ma ona bowiem wtedy istotny sens, kiedy konstrukcje te mogą być udostępniane. Szczególną wagę należy tu przypisać bezpieczeństwu konstrukcji a tym samym bezpieczeństwu użytkowników. W procesie konserwacji konstrukcyjnej należy zawsze założyć konieczność zmian technologicznych wraz z postępem realizacji.

EN

Stabilization and presentation of historical stone structures is a very difficult issue. It requires a complex historical, architectural and chemical research, which, most of all, try to evaluate on endurance of the construction - its load capacity, rigidness and stability. It is of crucial importance when those constructions are to be allowed for public visiting. Safety of the structure and safety of users as well, are of utmost importance. In the process of structure reconstruction one must always assume a possibility of technology change along with the reconstruction progress.

13

Rewaloryzacja katedry w Hamar jako przykład współczesnej kreacji ruin obiektu zabytkowego

Krupa M.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2009

|

R. 106, z. 3-A

97-112

PL

W niniejszym artykule podjęto problem rewaloryzacji i adaptacji ruin katedry w Hamar w Norwegii jako przykład konserwacji trwałej ruiny. Współcześnie niejednokrotnie można spotkać zniszczone i zaniedbane obiekty zabytkowe, często w stanie ruiny. Przyczyn takiego stanu rzeczy jest wiele: brak funduszy na kosztowne badania archeologiczne, prace projektowe czy budowlane, nikłe zainteresowanie ze strony społeczności czy brak pomysłu na ich współczesne wykorzystanie. Interwencja konserwatorska w Hamar jest śmiałym, nowatorskim rozwiązaniem architektonicznym, które pozostaje w harmonii z zabytkową substancją. Nadaje przy tym zapomnianej i zaniedbanej średniowiecznej katedrze nową rangę i funkcję.

EN

The paper summarizes the problem of revaluation and conversion of cathedral ruins in Hamar, Norway, as an example of ruin renovation. Nowadays, there frequently exist crumbling and neglected historical buildings which fall into ruin. There are numerous causes of this state: lack of means for expensive archaeological excavations, for design or construction works, faint interest of local community or lack of ideas for contemporary use of the ruin. The revaluation in Hamar is a bold and innovative design which is in harmony with historical substance. It also adds new rank and functions to the forgotten and neglected medieval cathedral.

14

Trwałe ruiny historycznych obiektów w krajobrazie miast

Przyłęcki M.

Architektura Krajobrazu

|

2007

|

nr 3

25-34

EN

Among many valuable historical and cultural relics, ruined and abandoned buildings, not serving any purpose,deserve special attention. Buildings such as the Roman Coliseum, Athenian Acropolis, Ephesus ruins in Turkey or Pompey in Italy are so called "permanent ruins". Also in Poland there are many interesting objects viewed as permanent ruins which are more and more often visited by tourists, secured and maintained as a technical destruct. Among them are for example the castles of Cracow- Częstochowa Jura, a castle in Janowiec or in ZąbkowiceŚląskie. Remains of defensive walls of many Lower Silesia cities can also be counted in their number. They co-create in a picturesque way the landscape of the cities. And sometimes are dominants of such landscapes and their identifiers and discriminants.

15

Współczesne sposoby rewaloryzacji i adaptacji ruin obiektów sakralnych w Europie (na wybranych przykładach)

Kuśnierz-Krupa D., Krupa M.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2006

|

Nr 20

48--52

16

Trwała ruina w Polsce koniecznym świadkiem historycznego krajobrazu

Chlebowska D.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2004

|

Nr 16

76--83

17

Ruina - powrót architektury do natury

Kozień M.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2003

|

R. 100, z. 8-A

206--208

EN

The ruin is a witness of an advantage of nature and time over man. According to contemporary sciences, a ruin can be understood as a state of balance of a system (architecture). Architecture nowadays accepts dynamics of becoming and complexity of development. And so it should accept what is unavoidable - a ruin.