Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Obszar średniowiecznego rynku w Chojnie w świetle najnowszych badań

Płotkowiak Maciej, Gołębiewski Jakub Ignacy, Słowiński Sławomir

Wiadomości Konserwatorskie

|

2024

|

Nr 77

107--120

PL

Przedmiotem artykułu są wyniki badań archeologicznych i architektonicznych, przeprowadzonych jesienią 2022 r., które rzucają nowe światło na rozwój przestrzenny i charakter układu urbanistycznego Chojny w województwie zachodniopomorskim. Celem badań było ustalenie obrysu zabudowy istniejącej wzdłuż południowo-wschodniej pierzei placu rynkowego do 1945 r. oraz określenie zakresu i stanu zachowania jej reliktów podziemnych w związku z koniecznością wskazania zakresu bezwzględnej ochrony i możliwości ich wykorzystania w przypadku nowego zagospodarowania przedmiotowej przestrzeni. Badania przeprowadzono w oparciu o wykopy sondażowe i analizę odkrytych w nich fragmentów ścian piwnicznych i fundamentowych. Najważniejszym wynikiem badań poza pozytywną weryfikacją przedwojennego układu parcelacji na danym obszarze jest ustalony brak reliktów zabudowy średniowiecznej. Powyższe odkrycie pozwala na postawienie tezy dotyczącej pierwotnego kształtu i skali placu targowego w średniowiecznej Chojnie.

EN

This paper presents the results of an archaeological and architectural investigation, conducted in autumn 2022, which sheds new light on the spatial development and character of the urban layout of Chojna in the West Pomeranian Voivodeship. The research aimed to determine the outline of the buildings existing along the south-eastern frontage of the market square until 1945 and to determine the scope and state of preservation of its underground relics in connection with the need to indicate the scope of absolute protection and the possibility of their use in the event of a new development of the area in question. The research was based on survey excavations and analysis of fragments of basement and foundation walls discovered there. The most important result of the research, apart from the positive verification of the pre-war parcellation system in a given area, is the established lack of relics of medieval buildings. This discovery allows us to put forward a hypothesis regarding the original shape and scale of the market square in medieval Chojna.

2

Built heritage aspect and its implications for value-based urban conservation in historic urban precincts

Abdurahiman Shahim, Kasthurba Ayikkara Kizhakkayil, Nuzhat Afifa

Wiadomości Konserwatorskie

|

2024

|

Nr 77

72--81

EN

The Burra Charter has described and emphasized the need to preserve the cultural significance of a place through the preservation of the embedded values associated with the place. Historic urban precincts are an embodiment of heritage values. The built entities within a historic urban precinct contributes towards the area’s aesthetic value, causatively preserving the overall character and significance of the precinct. The factors contributing to the built value of a historic urban precinct demand exploration to ensure continuity in the physical fabric regarding historicity, knowledge systems, and architectural language. The paper explores the role of the built heritage aspect within the value-based approach and aims to discuss its relevance and implication in urban conservation. The study proposes a theoretical framework with a set of twelve identified sub-criteria broadly distributed into three main criteria. Relative Importance Index technique (RII) was used to assign weights for the items to develop a weighted framework. The framework recognizes and emphasizes the built heritage as a key contributor to the physical urban fabric. The study has future scope for contextualizing the identified indicators with context-specific variables that can assist policymakers in developing policies that address the built-heritage aspect, conserve it and adapt it to the urban fabric sensitively.

PL

Karta Burra opisała i podkreśliła potrzebę zachowania kulturalnego znaczenia miejsca poprzez zachowanie wartości z nim związanych. Zabytkowe obszary miejskie są ucieleśnieniem wartości zabytkowych. Obiekty wzniesione w zabytkowej tkance miejskiej przyczyniają się do wzrostu jej wartości estetycznej, skutkując zachowaniem całościowego charakteru i znaczenia tego obszaru. Czynniki składające się na dziedzictwo urbanistyczno- archeologiczne powinny zostać zbadane, aby zapewnić ciągłość w fizycznej tkance pod względem historyczności, systemów wiedzy i języka architektonicznego. Artykuł omawia rolę aspektu dziedzictwa urbanistyczno- archeologicznego opartego na wartościach i przedstawia jego znaczenie i implikacje w konserwacji urbanistycznej. W badaniu zaproponowano ramy teoretyczne wraz z zestawem 12 zidentyfikowanych subkryteriów, szeroko rozdystrybuowanych wśród trzech głównych kryteriów. Do przyporządkowania wag poszczególnym elementom użyto techniki Wskaźnika Względnej Ważności (WWW) oraz rozwinięto ramy wagowe. Ramy te uznają dziedzictwo urbanistyczno-archeologiczne za kluczowy składnik fizycznej tkanki miejskiej. Badanie może zostać wykorzystane do skontekstualizowania wskaźników ze zmiennymi właściwymi dla kontekstu; może też przyczynić się do konserwacji dziedzictwa urbanistyczno-archeologicznego i zaadaptowania go w sposób wrażliwy do tkanki miejskiej.

3

Protection and Revalorisation of Public Spaces in the Historic Centre of Wieliczka in the First Two Decades of the 21st Century

Chrząszczewski Jacek

Ochrona Dziedzictwa Kulturowego

|

2023

|

Nr 18

83--108

EN

The town of Wieliczka was founded around a salt mine, which is now a UNESCO World Heritage Site visited by millions of tourists. Due to its geological structure and mining activities, the area was at risk of sinkholes. The subsidence hazard was eliminated by underground mining safety works. Over the centuries, the development of the town has been documented by historical maps, engravings and photographs, which are now valuable iconographic sources in conservation efforts. In 1977, the urban layout of the centre of Wieliczka was entered in the register of historical monuments. A local spatial development plan was adopted for the area in 2010. During the first two decades of the 21st century, a number of investments have been made in Wieliczka that have improved the appearance of the historic town, making its public spaces more welcoming to residents and visitors.

PL

Miasto Wieliczka założono wokół kopalni soli, która jest obecnie miejscem światowego dziedzictwa UNESCO, zwiedzanym przez miliony turystów. Ze względu na jego budowę geologiczną i działalność górniczą, teren ten był zagrożony zapadliskami. Zagrożenie osiadaniem zostało zlikwidowane dzięki podziemnym górniczym robotom zabezpieczającym. Przez wieki rozwój miasta był dokumentowany historycznymi mapami, rycinami i fotografiami, które obecnie są cennymi źródłami ikonograficznymi w działaniach konserwatorskich. W 1977 r. układ urbanistyczny centrum Wieliczki został wpisany do rejestru zabytków. W r. 2010 dla tego obszaru uchwalono miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. W ciągu pierwszego dwudziestolecia XXI wieku przeprowadzono w Wieliczce szereg inwestycji, które poprawiły wygląd historycznego miasta, czyniąc jego przestrzenie publiczne bardziej przyjaznymi dla mieszkańców i zwiedzających.

4

Średniowieczny Targ Rybny na Podzamczu w Szczecinie w świetle dotychczasowych badań (na tle wybranych miast portowych południowego pobrzeża Bałtyku)

Płotkowiak Maciej, Słowiński Sławomir, Paszkowski Zbigniew

Wiadomości Konserwatorskie

|

2021

|

Nr 67

71--85

PL

Targ Rybny, położony w najstarszej dzielnicy Szczecina – Podzamczu, przedstawiano w dotychczasowej historiografii miasta nie jako plac targowy, lecz ulicę o niewyróżniającej się formie, łączącą Targ Warzywny z Rynkiem Nowym. W niniejszym artykule zaprezentowano wyniki badań archeologicznych i architektonicznych z lat 1999–2000 i 2017, które stały się podstawą rekonstrukcji układu urbanistycznego tej części miasta. Dowiedziono, że średniowieczny Targ Rybny w Szczecinie miał formę ciągu ulicznego (Strassemarkt) o szerokości około 19 m – czyli analogiczną do form ulic targowych zastosowanych w miastach portowych południowego i południowo-wschodniego wybrzeża Bałtyku lokowanych w średniowieczu, w okresie kolonizacji niemieckiej (m.in. w Lubece, Gdańsku, Elblągu, Braniewie, Kłajpedzie). Targ Rybny wraz z Targiem Warzywnym, Rynkiem Nowym i Rynkiem Siennym tworzył system przestrzeni rynkowych o interesującej kompozycji urbanistycznej, odtwarzanej współcześnie w trakcie odbudowy Podzamcza.

EN

The Fish Market, located in Szczecin’s oldest district- Podzamcze- had been presented in the city’s previous historiography not as a market square, but a street with an indistinct form that linked the Vegetable Market with the New Market. This paper presents the findings of archaeological and architectural studies from the years 1999–2000 and 2017, which became the basis for reconstructing the urban layout of this part of the city. It was proved that the medieval Fish Market in Szczecin had the form of a street sequence (Strassemarkt) with a width of around 19 m - analogous to the forms of commercial streets featured in port towns of the southern and south-eastern coast of the Baltic Sea that had their charters granted in the Middle Ages, during the period of German colonization (e.g., in Lübeck, Gdańsk, Elbląg, Braniewo and Klaipėda). The Fish Market, together with the Vegetable Market, the New Market and the Hay Market, formed a system of commercial spaces with an interesting urban composition that is currently being reconstructed as Podzamcze is being rebuilt.

5

The urban development and preserving place identity as a result of effective revitalisation of Barcelona’s El Raval district

Jarecka-Bidzińska Ewa

Przestrzeń i Forma

|

2020

|

nr 43

163--178

EN

El Raval – part of Ciutat Vella is a successful revitalization example, where cultural development has been introduced into degraded and neglected neighborhood. Cultural institutions: MACBA, CCCB and Maritime Museum have released its tourism potential. New public spaces La Rambla del Raval and Angel's Square are socially vital and consequently initiate social relations. As a result, Barcelona "regained" its historical but previously degraded city center - Ciutat Vella. The main objective is to identify: “What has made the El Raval revitalization program so successful?”. On-site researches in Barcelona's El Raval district provided the primary source of knowledge.

PL

Dzielnica El Raval w Ciutat Vella stanowi przykład skutecznej rewitalizacji poprzez wprowadzenie funkcji kultury w zdegradowany obszar. Nowe przestrzenie publiczne przykładowo La Rambla del Raval i Plac Aniołów koncentrują życie społeczne i sprzyjają budowaniu relacji międzyludzkich. Instytucje kultury MACBA, CCCB i Muzeum Maritime stanowią atrakcje turystyczne o znaczeniu międzynarodowym. W efekcie Barcelona "odzyskała" historyczne i uprzednio zdegradowane centrum miasta - Ciutat Vella. Głównym celem badań jest określenie, co zadecydowało o sukcesie programu rewitalizacji w El Raval. Badania na miejscu w dzielnicy El Raval w Barcelonie stanowiły element wyjściowy do dalszych rozważań.

6

Influence of the geology of coal deposits on their extraction and urbanistic development: a case study of Petřvald (Czech part of the Upper Silesian Basin)

Sivek Martin, Jirásek Jakub

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2020

|

T. 36, z. 2

21--40

EN

Petřvald is a typical mining town in the Czech part of the Upper Silesian Basin. Since the Petřvald sub-basin is limited by significant tectonic structures, its development was to a great extent independent from other areas of the basin and can serve as an example of the influence of the geological structure on the development of mining and residential communities. In the first phase of mining development (ca 1830 to 1844) first claims begin to occur in the area. Thick coal seams were available in shallow depths. Due to missing railway connection, the demand for coal was not very large and the village economy was focused on agriculture. In the second phase (1844 to 1871), the first underground mines start to operate in the area. They were situated in favorable areas with thin overburden. Also, the connection to the railway improved the sale opportunities and a significant share of the local population worked in the mines. The third phase of mining (1871 to 1963) brought still increasing demand for coal, which resulted in establishing new coal mines in geologically less favorable areas (thicker overburden, water-bearing horizons). From the 1930s to the end of the 1950s the extraction peaked, which coincided with the urbanistic and cultural climax. New housing was provided for miners and their families by the companies. The final stage of mining development (1963 to 1998) is connected with the steady decline of production and phase-out of mining. The reason was a lack of economically recoverable coal reserves connected to unfavorable geological conditions. We conclude that the results of studies concerning specific geological parameters of coal deposits can be used for more detailed analyses regarding the development of urbanism, or to explain its causes.

PL

Petřvald jest typowym miastem górniczym w czeskiej części Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Ponieważ subzagłębie Petřvald jest ograniczone znacznymi strukturami tektonicznymi, jego rozwój był w dużej mierze niezależny od innych obszarów subzagłębia i może służyć jako przykład wpływu struktury geologicznej na rozwój wspólnot górniczych i mieszkalnych. W pierwszej fazie rozwoju górnictwa (ok. 1830–1844) w okolicy zaczynają pojawiać się pierwsze roszczenia. Grube pokłady węgla były dostępne na płytkich głębokościach. Z powodu braku połączenia kolejowego zapotrzebowanie na węgiel nie było bardzo duże, a gospodarka wsi koncentrowała się na rolnictwie. W drugiej fazie (1844–1871) pierwsze podziemne kopalnie zaczęły działać na tym obszarze. Umieszczono je w sprzyjających obszarach z cienkim nadkładem. Połączenie z koleją poprawiło także możliwości sprzedaży i warunki życia znacznej części miejscowej ludności pracującej w kopalniach. Trzecia faza wydobycia (1871–1961) przyniosła wciąż rosnące zapotrzebowanie na węgiel, co zaowocowało utworzeniem nowych kopalń węgla na obszarach mniej korzystnych geologicznie (grubszy nadkład, poziomy wodonośne). Od lat trzydziestych do końca lat pięćdziesiątych ubiegłego wieku wydobycie osiągnęło szczyt, co zbiegło się w czasie z punktem kulminacyjnym urbanistyki i kultury. Firmy zapewniły nowe mieszkania dla górników i ich rodzin. Ostatni etap rozwoju górnictwa (1961–1998) związany jest ze stałym spadkiem produkcji i likwidacją wydobycia. Przyczyną był brak ekonomicznie wydobywalnych zasobów węgla związanych z niekorzystnymi warunkami geologicznymi. Stwierdzamy, że wyniki badań dotyczące konkretnych parametrów geologicznych złóż węgla można wykorzystać do bardziej szczegółowych analiz dotyczących rozwoju urbanistyki.

7

Strengthening Alexandria Urban Fabric by planning urbanism’s walkable area

El Din S.S., Ragheb G.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2017

|

Nr 50

93--100

EN

Nowadays city of Alexandria has a very wide range of urban development projects, some of them has a major influence to the physical being of the city meanwhile others just have a small interpretation to its characteristics. The rapid growth of Alexandria city in the nineteenth century led to calls for parks to be provided for the health of all categories in the society. This could be seen as an early precedent to highlight the role of open spaces in supporting what we now call sustainable development. This paper proposes an urban development project which make a replacement of an urban crawl in Alexandria city into unique open space through presenting a comprehensive approach for assessing this suggested project to create a walkability area based on a combination of its conceptual and applicable aspects. Discussion of the sustainability modules to this new urban development project in Alexandria will be accomplished, by the aim of investigating its ability to stand against the future challenges. It is concluded that a significant attribute of urban design achieves continuity of the urban fabric and streets, because this facilitates flows. Wherever movements occur, there is vitality and flow creates eyes on the street producing spontaneous surveillance. Also, Comparison of contextual and neighbourhood before and after the project revealed the positive impact of the suggested project either on the built (physical) environment’s or health and social well-being.

PL

Obecnie w Aleksandrii realizuje się wiele projektów urbanistycznych, z których część ma ogromny wpływ na strukturę miasta, zaś inne są jedynie niewielką interpretacją jego cech charakterystycznych. W wyniku gwałtownego rozwoju Aleksandrii w wieku XIX ważnym elementem urbanistycznym stały się tereny rekreacyjne, które miały zapewnić możliwość prowadzenia zdrowego trybu życia przedstawicielom wszystkich warstw społecznych. Można to postrzegać jako jeden z pierwszych precedensów podkreślających rolę otwartych przestrzeni w utrzymywaniu zrównoważonego rozwoju miasta. Niniejszy artykuł przedstawia projekt urbanistyczny, który pozwoli zamienić zatłoczone ulice i place Aleksandrii w wyjątkowe, otwarte przestrzenie. Prezentuje on także sposób oceny przedmiotowego projektu, który oparto na połączeniu jego konceptualnych i dających się zastosować w praktyce aspektów. W artykule przybliżono także analizę zrównoważonych modułów opisywanego projektu, w celu określenia jego wydolności w obliczu przyszłych wyzwań. W podsumowaniu stwierdzono, że znaczna część projektów urbanistycznych z sukcesem kontynuuje istniejący układ urbanistyczny, co m.in. pozytywnie wpływa na usprawnienie komunikacji. Podobnie, w wyniku porównania analizowanych terenów, przed i po projekcie, odnotowano jego pozytywny wpływ zarówno na zurbanizowane otoczenie, jak i zdrowie oraz zadowolenie mieszkańców.

8

Methodological approaches to the creation of concepts of modernization of the urban territory of Lviv

Petryshyn H., Sosnova N.

Przestrzeń i Forma

|

2017

|

nr 29

121--134

EN

The article describes the sequence of research of urban characteristics of the selected areas of the territory of Lviv and the formation of the concept of modernization of urban territories, illustrated with the results of work of Masters of Architecture according to the specialization "Urban development" in the Institute of Architecture of Lviv Polytechnic National University.

PL

W artykule opisano sekwencję badań cech miejskich wybranych obszarach terytorium Lwowa i tworzenia koncepcji modernizacji obszarów zurbanizowanych, przedstawione wynikami prac studentow drugiego stopnia specjalizacji "Urbanistyka" w Instytucie Architektury Uniwersytetu Państwowego „Politechnika Lwowska”.

9

Potentials and challenges of polycentric city-regions: a case-study of Frankfurt Rhine-Main

Peterek M., Bürklin T.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2014

|

R. 111, z. 1-A

179--189

EN

Global urbanisation processes do not only account for quantitative growth, but also bring about qualitative transformations of our urban environments. They lead to the formation of new typologies of settlement forms. Besides the monocentric metropolises and mega-cities, we observe an increasing number of large-scale urban forms that grow together out of former single cities merging into one interconnected city-region. In many respects, Frankfurt Rhine-Main demonstrates the elements of a polycentric city-region, characterised by a network of large, medium-sized and minor centres that build up a system of decentralised centralisation. Challenges for sustainable development include the creation of integrated mobility systems, a nexus of settlement form and public transport, compact multi-functional nodes, connectivity of regional open spaces and the conception of a common vision for the future.

PL

Globalne procesy urbanizacyjne nie tylko przyczyniają się do wzrostu ilościowego, ale też powodują jakościowe przemiany naszych środowisk miejskich i wytwarzają nowe typologie form osadniczych. Poza metropoliami monocentrycznymi oraz mega-miastami obserwujemy wzrastającą liczbę wielkoskalowych form urbanistycznych wyrastających z dawnych jednostek miejskich, które łączą się w jedno miasto-region. Pod wieloma względami obszar Frankfurt Ren-Men wykazuje cechy policentrycznego miasta-regionu z charakterystyczną siecią dużych, średnich i małych centrów budujących system centralizacji zdecentralizowanej Do wyzwań zrównoważonego rozwoju zaliczyć można tworzenie zintegrowanych systemów mobilności, połączenia między formami osadniczymi a komunikacją publiczną, zwarte węzły wielofunkcyjne, łączliwość otwartych przestrzeni regionalnych oraz koncepcję wspólnej wizji przyszłości

10

Orestad - rozwój kontrolowany

Kusińska E.

Środowisko Mieszkaniowe

|

2012

|

nr 10

18-21

PL

Dynamicznie rozwijające się urbanistycznie miasta stają przed wieloma szansami i zagrożeniami. Pośród wielu rozbudowujących się ośrodków miejskich Kopenhaga jest wyjątkowym przykładem, że rozwój urbanistyczny można prowadzić w sposób kontrolowany i odpowiedzialny - redukując ruch samochodowy, zanieczyszczenia i kreując nowe, przyjazne człowiekowi przestrzenie społeczne. Orestad to nowa dzielnica Kopenhagi budowana od lat 90. XX. w. całkowicie od podstaw. Dziś jest ciągle intensywnie rozbudowującą się częścią stolicy dzięki master planowi, który połączył nowoczesną architekturę, dobrą komunikację z atrakcyjnymi przestrzeniami rekreacyjnymi pełnymi zieleni i wody.

EN

Dynamically developing cities face many opportunities and endangerments. Among numerous expanding centres, Copenhagen makes an exceptional case. It proves that urban development can be conducted in a controlled and responsible manner by reducing vehicular traffic and pollution as well as creating new, man-friendly social spaces. Orestad is a new district of Copenhagen whose foundations were laid in the 1990s. These days, it is still an intensively growing part of the capital owing to its master plan which combined modern architecture and efficient transport with attractive recreational spaces full of greenery and water.

11

Wpływu zrównoważonego rozwoju na poprawę jakości życia w Hafencity, Hamburg. Ecolabel

Juchimiuk J.

Przegląd Budowlany

|

2012

|

R. 83, nr 12

20-27

12

Polityka trwałego rozwoju miasta

Skiba M.

Przegląd Budowlany

|

2012

|

R. 83, nr 12

33-40

13

The urban transformations of the health resort in Lądek Zdrój before 1945

Trocka-Leszczyńska E., Tomaszewicz A.

Architectus

|

2012

|

Nr 1(31)

43--52

EN

Lądek-Zdrój, the oldest Kłodzko spa, today consists of two parts, i.e. a historical town situated on the Biała Lądecka River bank and a spa situated on both sides of the river, which has a free park system with softly arranged roads adjusted to the natural environment with spa development dispersed in the surrounding green areas. The municipal part of Lądek Zdrój was granted the town charter in the 2nd half of the 13th century. At a similar time, at the foot of Świętojerskie Hill thermal springs were discovered near which a spa started to develop. At the end of the 16th century the functional system of the spa was already outlined and an apparently accidental arrangement of buildings, which was adapted to the natural form of the terrain, provided its normal functioning. After discovering next thermal springs called Fryderyk and Maria, in the second half of the 17th century the so called Nowy Zdrój (New Bath) was set up which was later changed into Maria’s Bath. A spatial arrangement of the spa development, which was a result of the planned and one-time construction action, is regarded as the earliest solution of this type that was realised in Silesia. The minister of Silesia, Count von Hoym contributed to the further development of the spa in the middle of the 18th century. He was, inter alia, an initiator of land development between baths where a spa house was built and the English park was established. In the 19th century the spa was still beautified and developed; the authorities of Lądek aimed at getting and integrating further lands which were adjacent to the thermal springs where parks were established and residential buildings were located. The present spatial layout of the spa is to a large extent a result of reorganisation of the area around Maria Bath that was conducted in the 1930s. The article presents in detail the particular stages of the history of urban transformations of the spa part of Lądek Zdrój.

PL

Lądek-Zdrój, najstarsze kłodzkie uzdrowisko, składa się dziś z dwóch części: zabytkowego miasta – położonego na brzegu rzeki Białej Lądeckiej oraz uzdrowiska usytuowanego po obu stronach rzeki, o swobodnym układzie parkowym, z miękko prowadzonymi drogami, dostosowanymi do naturalnego ukształtowania terenu, z zabudową uzdrowiskową rozproszoną wśród zieleni. Lokację miejskiej części Lądka-Zdroju przeprowadzono w II poł. XIII w. W podobnym czasie, u podnóża Wzgórza Świętojerskiego zostały odkryte ciepłe źródła, przy których zaczęło rozwijać się uzdrowisko. Pod koniec XVI w. zarysował się układ funkcjonalny kąpieliska, w którym pozornie przypadkowe rozmieszczenie budynków, dostosowane do naturalnego ukształtowania terenu, zapewniało jego prawidłowe funkcjonowanie. Po odkryciu kolejnych źródeł, Fryderyka i Marii, w II poł. XVII w. założono tzw. Nowy Zdrój (późniejszy Zdrój Marii). Kompozycja przestrzenna zabudowy kąpieliska, będąca wynikiem zaplanowanej, jednorazowej akcji budowlanej, uchodzi za najwcześniejsze tego typu rozwiązanie zrealizowane na Śląsku. Do dalszego rozwoju uzdrowiska przyczynił się w połowie XVIII w. minister Śląska, hrabia von Hoym. Był on m.in. inicjatorem zagospodarowania obszaru między zdrojami, gdzie wybudowano dom zdrojowy i założono park angielski. W XIX w. nadal upiększano i rozbudowywano uzdrowisko; władze Lądka dążyły do pozyskiwania i scalania kolejnych gruntów sąsiadujących z kąpieliskami, na których zakładano parki i lokalizowano zabudowę willową. Obecny układ przestrzenny uzdrowiska jest, w dużej mierze, wynikiem reorganizacji przestrzeni wokół zdroju Marii, przeprowadzonej w latach 30. XX w. W artykule szczegółowo przedstawiono kolejne etapy w historii przekształceń urbanistycznych uzdrowiskowej części Lądka-Zdroju.

14

Sustainable eco planning strategies in East Europe (case study of Belgrade)

Milosevic P.

Architecture Civil Engineering Environment

|

2012

|

Vol. 5, no. 4

29--42

EN

Cities are increasingly becoming important economic and political actors in their own right. They need to play a full part in all the situations with which they are confronted, including international relations. Their local authorities and administration have to engage in a dialogue with a wide range of stakeholders, civil society, professionals, as well as state authority representatives. International relations may no longer be an appropriate expression to describe the relations established within the world of today. Intergovernmental agencies are essentially represented by national governments, while global organizations include far more than government representatives, and often encompass not only regional and local governments, but also business interests and civil society. The aim of this research was to seek answers for the range of questions that have arisen recently, on how planners and others could create an environment that meets citizen’s needs in the city. Which factors determine citizens’ friendly environment? In the course of the research project selected issues were surveyed, undertaken on specific themes, such as: urban development, preservation and renewal, facilities, greenery, safety, pressures for change, popularity of sites etc. Certain possible solutions are proposed. This paper is based on research project carried out by the authors in the course of which Warsaw and Belgrade metropolitan areas were surveyed.

PL

Miasta stają się coraz bardziej ważnymi, ekonomicznymi i politycznymi przedstawicielami własnych interesów. Miasta muszą zmierzyć się z różnymi sytuacjami, skonfrontować je wzajemnie, uwzględniać międzynarodowe dyrektywy i relacje. Ich miejscowe władze i administracja muszą zająć się dialogiem z szerokim gronem przedstawicieli społeczeństwa, profesjonalistów jak również reprezentantów władzy. Międzyrządowe agencje zasadniczo są reprezentowane przez rządy, podczas gdy globalne organizacje sięgają daleko dalej niż reprezentanci rządu i często obejmują nie tylko regionalne i lokalne samorządy, ale też interesy biznesu i społeczeństwa. Celem tego badania było poszukiwanie odpowiedzi na szereg pytań, które zadano ostatnio: Jak planiści i inni mogliby utworzyć środowisko, które zaspokoi potrzeby mieszkańca miasta? Jakie czynniki wyznaczają przyjazne środowisko mieszkańców? W trakcie projektu badawczego zostało prześledzone wybrane zagadnienie, zawierające określone tematy takie jak: miejski rozwój, utrzymanie i odnowa, usługi, zieleń, bezpieczeństwo, nacisk na zmiany, popularność miejsca etc. Zostały zaproponowane pewne możliwe rozwiązania. Artykuł powstał dzięki projektowi badawczemu zrealizowanemu przez autorów w trakcie kursu, w czasie którego zostały przeanalizowane miejskie przestrzenie Warszawy i Belgradu.

15

Analiza historyczna rozwoju osiedli mieszkaniowych: Grünau w Lipsku i im. Tysiąclecia w Katowicach na tle wzorcowych koncepcji mieszkalnictwa XX wieku

Komar B.

Architecturae et Artibus

|

2012

|

Vol. 4, no. 2

13-25

PL

W artykule zaprezentowano 5 wzorców urbanistycznych zabudowy miejskiej i osiedli mieszkaniowych: modernistyczny, miasto socjalistyczne, Grand Ensembles, postmodernistyczny i współczesny. Na tym tle przedstawiona została analiza historycznego rozwoju dwóch wybranych osiedli typu wzm: osiedla Grünau w Lipsku w Niemczech oraz im. Tysiąclecia w Katowicach. Analiza przeprowadzona została na podstawie takich zagadnień, jak: przesłanki do wybudowania osiedli, usytuowanie osiedli względem centrum miasta, wielkość terenu, gęstość zaludnienia, układ urbanistyczny, wnętrza osiedlowe, osiedle w kontekście jednostki sąsiedzkiej Perry’ego i strategie rozwojowe. Wyniki porównań wskazały na stagnację rozwoju w wyniku zmian ustrojowych i demograficznych osiedla Grünau, a ze względu na ciągły deficyt mieszkań – rozwój osiedla polskiego. Badania przeprowadzone zostały w ramach polsko-niemieckiego projektu badawczego nr 2010-21 (UE7/Rar-3/2011), podjętego przez Wydział Architektury Politechniki Śląskiej wraz z UFZ-Centrum Helmholtza, pt.: Wczoraj, dziś i jutro polskich i niemieckich wielkich osiedli mieszkaniowych. Studium porównawcze modeli rozwoju urbanistycznego i ich akceptacji na przykładzie Katowic i Lipska, finansowanego przez Polsko-Niemiecką Fundację na Rzecz Nauki.

EN

The article presents four patterns of urban development and urban residential areas, such as the modernist, socialist city, Grand Ensembles, postmodern and contemporary. In connection of this background, presents an analysis of the historical development of the two selected ‘wzm’ type settlements, as Grünau in Leipzig in Germany and Millennium in Katowice in Poland. The analysis was conducted based on such issues as: premises for the construction of settlements, the location of housing relative to the city center, land size, population density, urban layout, housing units, settlement in the Perry’s neighborhood unit context and development strategies. The results of comparisons indicated a stagnation of development as a result of political changes and demographic of Grünau settlement, and because of the ongoing housing deficit, the development of Polish estate. The study was conducted within the Polish-German research project No. 2010-21 (UE7/Rar-3/2011) undertaken by the Faculty of Architecture of Silesian University of Technology together with UFZ-Helmholtz Centre, entitled: The past, present and future of Polish and German large housing estates. Comparative study of urban development models and their approval – examples of Katowice and Leipzig, funded by the Polish-German Foundation for Science.

16

Kształtowanie przestrzeni publicznych nowych zespołów mieszkaniowych jednorodzinnych na przykładzie strefy przedmieść Warszawy

Polkowska D.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2010

|

R. 107, z. 3-A

147-153

PL

W niniejszym artykule przedstawiono rozwój przedmieść Warszawy na przykładzie dynamicznie urbanizującej się dzielnicy Wawer. Pomimo znacznej ilości rozpoczętych procedur sporządzania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, obszar ten nadal zabudowuje się głównie w oparciu o decyzje o warunkach zabudowy, co prowadzi do chaosu przestrzennego. Nie wykształciły się tu bowiem miejsca ani przestrzenie publiczne, gdzie mogłyby przejawiać się zachowania społeczne, brak publicznych terenów zieleni czy usług publicznych. Czy i w jaki sposób może wykształcić się na tych terenach miejskie środowisko zamieszkania?

EN

The paper presents the development of Warsaw's suburban area on the example of a dynamically urbanizing Wawer district. Despite the large number of local development plans procedures are begun, this area's development is still based primarily on the zoning decisions, which leads to spatial chaos. Neither the places nor the public spaces developed here. Is there a lack of public green areas and public services. Whether and how urban housing environment may develop in these areas?

17

Identity of place and culture of urban development

Czekiel-Świtalska E.

Architectus

|

2010

|

Nr 2(28)

89--94

PL

Z czym kojarzy się miasto? Miasta i miejsca kojarzą się z ich kulturą. Walencja kojarzy się ze Starym Miastem, które prezentuje kulturę przestrzenną przeszłych wieków. Konkurencją dla Starego Miasta stała się współczesna przestrzeń urbanistyczna, jaką jest ciąg pieszy Turii. Znajduje się tu Miasto Nauki i Sztuki, miejsca rekreacji biernej i czynnej oraz Park Natury. Szczecin kojarzony jest z kulturą miasta nadwodnego, którego wizytówką są Wały Chrobrego. Symbol ten ugruntował się podczas transmisji telewizyjnych ze zlotu żaglowców w 2007 roku. Gdańsk to Żuraw Gdański i Stare Miasto. Kultura jego zabudowy, czy mocno reklamowane liczne imprezy sprawiają, że jest on znany. Holandia kojarzy się z wiatrakami i tulipanami. Połączenie zabytkowej zabudowy z kanałami, przy których się znajduje, to niewątpliwie kultura przestrzeni Amsterdamu. Specyficzny klimat uliczek przyległych do wody, tętniących życiem, przyciąga turystów, którzy chętnie tu wracają. Architektura i zagospodarowanie przestrzeni jest istotnym czynnikiem w umocnieniu kultury miejsca, miasta, państwa. To właśnie ona tworzy klimat miejsca, oferuje ciekawe funkcje, które przyciągają ludzi.

EN

What is associated with a city? Cities and places are associated with their culture. That culture is often associated with unique architecture but not always. Valencia is associated with the Old Town which evokes the spatial culture of the past centuries. All historical buildings must be restored but the approach to that is different in different countries. The architectural space restoration culture in Spain is defined by local development plans. They specify which buildings must be restored completely, namely both their interior and exterior shall remain as they were. However, a large part of historical architecture is restored by restoring only the historical front facade while the remaining of the building is demolished and built again, taking into account the modern functional and material requirements. It is characteristic of the protection of the cultural heritage of the whole Spain. Usually a few levels of protection of architectural spaces are determined.

18

Lwów and Łódź. Comparison of history and environmental conditions

Dworak T. Z.

Geomatics and Environmental Engineering

|

2008

|

Vol. 2, no. 3

29-34

EN

This paper contains a comparison of historical and environmental conditions of two large city centres – Lwów (Lvov) and Łódź (Lodz), which are located in unfavourable zones in the geographical sense, on catchments of main big rivers: Vistula and Dniester (Lwow) and Vistula and Oder (Lodz). This causes determined environmental problems, mainly because of some difficulties of water supply (drinking and industrial). In the case of Lódź the worthing of environmental conditions became additionally because of intensified industrial development during the XIX and XX centuries and it is also proved by multi-spectral satellite images.

PL

Publikacja zawiera porównanie uwarunkowań historycznych oraz środowiskowych dwóch dużych aglomeracji miejskich – Lwowa i Łodzi – położonych niekorzystnie, w sensie geograficznym, na działach głównych dużych rzek: Wisły i Dniestru (Lwów) oraz Wisły i Odry (Łódź). Stwarza to określone problemy środowiskowe, głównie w związku z trudnościami w zaopatrzeniu tych aglomeracji w wodę pitną i przemysłową. W przypadku Łodzi pogorszenie warunków środowiskowych nastąpiło dodatkowo na skutek nadmiernego rozwoju przemysłu w XIX i XX w., co m.in. potwierdzają wielospektralne obrazy satelitarne.

19

Perspektywy rozwoju śródmieścia Krakowa

Bieda K.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2004

|

R. 101, z. 2-A

293--304

EN

This paper looks at possible directions of future development in the inner city area of Cracow. It draws on recent experience in some Western European cities where central districts are going through processes of redefining their role within the changing context of the larger urban region. The paper also investigates recent developments in big cities of former GDR assuming that Poland's soon-to-come integration with the European Union may trigger tendencies and development pressures in cities similar to those experienced after German unification. It further attempts to identify potentials and weaknesses of the central area in Cracow analyzing both its present characteristics and the abilities of the existing management and planning system to control and direct its future physical development. In conclusion the paper outlines some possible strategies which could possibly help to direct future development in the inner city area of Cracow towards a desired scenario. An important condition for successful development of a creative vision for the future inner city will be wide public discussion and community involvement in the decision making and planning processes.

20

Kopenhaga - strategia rozwoju urbanistycznego miasta

Wehle-Strzelecka S.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

1998

|

R. 95, z. 1-A

93--101

EN

The Danish Government Scholarship in 1995 and the contact with The Royal Danish Academy of Fine Arts, School of Architecture makes it possible to be acquainted with Danish achievements in residential architecture, urban reneval, urban planning and urban development which have greatly contributed to the European heritage, especially during the last fifty years. Emphasizing unique historical architectonic and urban values and respecting their role and tradition, especially historic core coplexes, as spatial and social environments for contemporary residents, can help preserve the qualities that the city has today and carry them forward into the next century and develop the city in a way that can give it new qualities. Denmark is at the atart of a new epoch in history, where development in both Eastern and Western Europe has generated completely new opportunities for urbanplanning, cultural and commercial forms of cooperation across the existing national boundaries.