Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Responsible Development and Durable Development

Sztumski Wiesław

Problemy Ekorozwoju

|

2018

|

Vol. 13, nr 1

113--120

EN

In this article, it analyzes two contemporary models of social and economic development – responsible development and sustainable development. Reflections on responsibility in the present social and economic context precede reflections about the essence of the model of the responsible development. For various reasons irresponsibility increasingly prevails over responsibility, and responsibility becomes anonymous and fictitious. Thus, the tendency to behave and to act with impunity grows. One of the forms of responsible development is the so-called smart growth. Above all, people appropriately educated and wise should realize it. Unfortunately, the number of stupid people in the world constantly increases. The model of sustainable development raises doubts from the beginning. Almost all people criticize this model or refer to it in disbelief. Only optimists see it as the only chance for the survival of humanity. The choice between responsible and sustainable development is difficult, because each one is faulty. It would be good to create one model from these two models in a form of their synthesis. Certainly, that is a difficult challenge, but doable.

PL

W artykule analizuje się dwa współczesne modele rozwoju społecznego i gospodarczego – rozwoju odpowiedzialnego i rozwoju trwałego. Rozważania o istocie modelu rozwoju odpowiedzialnego poprzedzone są refleksjami nad odpowiedzialnością w teraźniejszym kontekście społecznym i ekonomicznym. Z różnych przyczyn subiektywnych i obiektywnych nieodpowiedzialność coraz bardziej przeważa nad odpowiedzialnością, a odpowiedzialność staje się anonimowa i fikcyjna. Dlatego rośnie tendencja do zachowania się i działania bezkarnego. Jedną z form rozwoju odpowiedzialnego jest tzw. wzrost inteligentny. Przede wszystkim powinni go realizować ludzie odpowiednio wykształceni i mądrzy. Niestety, w świecie jest coraz więcej głupich. Model rozwoju trwałego budzi wątpliwości od początku. Prawie wszyscy krytykują go lub odnoszą się do niego z niedowierzaniem. Tylko optymiści widzą w nim jedyną szansę na przetrwanie ludzkości. Wybór między rozwojem odpowiedzialnym a trwałym jest trudny, ponieważ każdy z nich jest wadliwy. Być może, dobrze byłoby z tych dwóch modeli stworzyć jeden w postaci ich syntezy. Z pewnością jest to wyzwanie trudne, ale wykonalne.

2

Obywatel, architektura, estetyka, krajobraz, trwały rozwój

Lenartowicz J. K.

Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie

|

2014

|

T. 42

255--274

PL

Społeczeństwo obywatelskie nie przestaje być przedmiotem uwagi mediów i polityków, dyskutowane pod każdym względem: politycznym, narodowym, społecznym. Można wobec tego zadać również pytanie, jaki ewentualny wpływ na architekturę, a szerzej - estetykę naszego środowiska, może mieć przemiana zwykłego homo sapiens w obywatela? Jeśli w ogóle, to czym będzie się różniła urbanistyka i architektura społeczeństwa obywatelskiego od tego co widzimy obecnie. Czy można opisać estetykę społeczeństwa obywatelskiego? W końcu: jaka jest relacja obywatelskości, architektury, estetyki i krajobrazu?

EN

The concept of civil society does not cease to attract the attention of the media and that of politicians. It is being discussed over and over and viewed from every angle: political, national, social. We can ask ourselves the important question the, what is its influence on architecture and the aesthetics of our immediate surroundings? How can converting the homo sapiens into a citizens change our landscape? If it can, what is so special about architectural and urban design in a civil society which makes it different from those that we have now? Can we describe the aesthetics of a civil society? And finally, what are the relations between being a citizen and architecture, aesthetics and the landscape?

3

Trwały rozwój - co wiemy, dokąd zmierzamy?

Przychodzeń W.

Archiwum Gospodarki Odpadami i Ochrony Środowiska

|

2013

|

Vol. 15, nr 1

57--62

PL

Podstawy koncepcji trwałego rozwoju zostały zarysowane na początku lat 80-tych XX wieku. Od tego momentu pojawiło się wiele nowych problemów i barier utrudniających jej praktyczne wdrożenie. Co za tym idzie nastąpiło rozszerzenie się odpowiedzialności za ich przezwyciężenie z wyłącznie państw narodowych, również na społeczeństwo i sektor przedsiębiorstw. Celem artykułu jest analiza ewolucji koncepcji trwałego rozwoju na przestrzeni historycznej, nakreślenie bieżących problemów oraz propozycji ich rozwiązania.

EN

The roots of the idea of sustainable development were established at the beginning of the 80s of the 20th century. Since that time a lot of new problems and barriers to its practical implementation have occurred. What follows, there has been a transfer of responsibility for their solving from solely national states also to society and corporate sector. The goal of this study is to analyze the historical evolution of the concept of sustainable development, outline current challenges, and sketch propositions of their possible solutions.

4

Mierniki dobrobytu a rozwój zrównoważony i trwały

Jaros B.

Problemy Ekologii

|

2006

|

R. 10, nr 6

303-307

PL

W pracy przedstawiono mierniki dobrobytu począwszy od tych powszechnie stosowanych, a skończywszy na tych, które dopiero zyskują uznanie. Wykazano, że Produkt Krajowy Brutto (PKB) jest niedoskonałym miernikiem, ponieważ promuje się za jego pomocą zwiększanie konsumpcji oraz nie uwzględnia się w nim szkód środowiskowych. Zaprezentowano udoskonaloną postać miernika PKB, tzw. "zielony" PKB, w którym pewne kategorie dóbr, które nie uczestniczą w poprawie dobrobytu, są wykluczone z sumowania. Są to: bezpośrednia konsumpcja usług środowiska, utrata aktywów środowiskowych na skutek wydobycia surowców lub zniszczenia naturalnych ekosystemów oraz wydatki poniesione na zrekompensowanie utraconych walorów środowiska. Obecnie Chiny pracują nad stworzeniem sprawnego narzędzia do wyliczania "zielonego" PKB. W dalszej części artykułu przeanalizowano inne mierniki dobrobytu, takie jak: Wskaźnik Rozwoju Społecznego (HDI), czy Wskaźnik Trwałego Dobrobytu Ekonomicznego (ISEW). Ostatni z omówionych w pracy mierników - Szacunek Potrzeb Człowieka (HNA) - jest miernikiem, który zdaje się być najbliższy koncepcji rozwoju zrównoważonego i trwałego. W HNA za podstawę obliczania dobrobytu bierze się nie to, co ludzie wyprodukowali i spożytkowali, ale to w jakim stopniu udało im się zaspokoić podstawowe potrzeby. Przyjmuje się, że liczba tych potrzeb jest niewielka i stała na przestrzeni wieków i w różnorakich kulturach. Jednakże przy próbie policzenia dobrobytu za pomocą tego miernika wynikają trudności związane z właściwym oszacowaniem potrzeb. Z pewnością jest to obszar, który czeka na dalsze badania.

EN

The paper presents different indicators of welfare - these well-known and the most widely used and those relatively new. It was proved that Gross National Product (GNP) is an imperfect measure because it promotes higher consumption and it does not take into consideration environmental damages. It has been presented more perfect form of GNP, i.e. "green" GNP that excludes some goods, which does not improve the welfare. Next it was analysed other indicators of welfare like Human Development Index (HDI) and Index of Sustainable Economic Welfare (ISEW). The last of presented in the article measures - Human Needs Assessment (HNA) - is an indicator, which seems to be the closest to the sustainable development conception. Here quantifying welfare is not based on measuring how much has been produced and consumed but on how well basic human needs have been satisfied. Fundamental human needs are finite and few, the same in all historical periods and in all cultures. Quantifying HNA, however, is very difficult especially across time and between different countries and because of proper estimation of needs. This is obviously an area in need of much further research.

5

Rozwój zrównoważony i trwały jako wyzwanie dla biznesu

Zacher L.

Problemy Ekologii

|

2004

|

R. 8, nr 5

219--224

PL

Sprzeczności i konflikty są efektem różnych racjonalności: ekonomicznej, społecznej i ekologicznej. Przedstawiciele każdej z tych racjonalności mają swoje cele i warunki brzegowe, w których są gotowi działać. Obecny stan społeczeństw środowiska i gospodarki wskazuje, że te cele i warunki wchodzą ze sobą w konflikt, przynosząc szkody każdemu z systemów. Wskazuje to na konieczność poddania ich ponownej analizie. Konieczna zdaje się być dyskusja o roli władzy, wymuszania, o rynku i konkurencji oraz wszechogarniającej komercjalizacji. Wśród konfliktów realnych i potencjalnych znajduje się m. in. konflikt między biznesem i jego otoczeniem — naturalnym i społecznym. Powinno się podjąć wysiłki zarówno na rzecz ekonomizacji działalności ekologicznej, jak i na rzecz uekologicznienia działalności ekonomicznej.

EN

Contradictions and conflicts are effects of different rationalities: economic, social and environmental. Representatives of each of these rationalities have their own goals and border conditions within which they are ready to act. The present state of the environment and economy communities shows that these goals and conditions are in conflict with each other negatively affecting each of the systems. This fact points at the need to review them. Discussion on the role of the authorities, market enforcement, competitiveness and the overall commercialisation seems necessary. Among the actual and potential conflicts there is a conflict between the business and its environment - the natural and the social one. Efforts should be made to both: economise the ecological activities and ecologise the economic ones.

6

Szanse, uwarunkowania i bariery urzeczywistniania rozwoju zrównoważonego i trwałego w procesie globalizacji

Piontek F.

Problemy Ekologii

|

2003

|

R. 7, nr 6

255-257

7

Globalizacja a rozwój zrównoważony i trwały

Piontek F.

Problemy Ekologii

|

2003

|

R. 7, nr 1

3--12

PL

Określono: 1) relacje zachodzące między globalnością a procesem globalizacji, 2) dokonano przeglądu wybranych definicji procesu globalizacji i rozwoju zrównoważonego, 3) określono relacje między procesem globalizacji a rozwojem zrównoważonym i trwałym, 4) określono zagadnienia budzące kontrowersje (relacja rozwoju zrównoważonego i trwałego i globalizacji do ekonomii, depozytu wartości, tożsamości i państwa narodowego) oraz wskazano możliwość wdrażania rozwoju zrównoważonego i trwałego w wymiarze lokalnym (technologie niestandaryzowane, ochrona lokalnego popytu, ochrona depozytu wartości i lokalnej tożsamości). Relacje między rozwojem zrównoważonym i trwałym a procesem globalizacji są relacjami obiektywnymi, osadzonymi w "twardych" założeniach aksjologicznych i nie mogą być kształtowane przez subiektywne poglądy autorów. Zasadą istnienia świata jest zasada różnorodności.

EN

The article: 1) determines relations between globality and globalisation process; 2) presents a survey of selected definitions of the processes of globalisation and sustainable development; 3) presents controversial problems (relation of sustainable development and globalisation to economy, value deposit, identity and national state; the article points at the alternatives of implementing the principle of sustainable development in local dimensions: non-standardised technologies, protection of local demand, protection of value deposit and local identity). Relations between sustainable development and globalisation process are objective and are set up in "hard" axiological assumptions and as such they cannot be shaped by subjective points of view of authors. The principle of world's existence is the principle of diversity.

8

Modelowe ujęcie rozwoju zrównoważonego i trwałego

Piontek B.

Problemy Ekologii

|

2001

|

R. 5, nr 3

109-117

PL

Zgodnie z przyjętą w niniejszym artykule definicją rozwoju zrównoważonego i trwałego, rozumianego jako trwała poprawa jakości życia współczesnych i przyszłych pokoleń poprzez kształtowanie właściwych proporcji w korzystaniu z trzech rodzajów kapitału: ekonomicznego, ludzkiego i przyrodniczego (E : L: P), w artykule podjęto próbę modelowego ujęcia tej koncepcji. Model skonstruowano w odniesieniu do wyróżnionych sfer rozwoju zrównoważonego i trwałego oraz przy wykorzystaniu metody graficznej. Na podstawie definicji rozwoju zrównoważonego i trwałego, dokumentów światowych oraz aksjomatów uwzględnianych w procesach wzrostu i zrównoważonego rozwoju zostały wyznaczone sfery, w których rozwój przejawia się oraz obejmuje poszczególne składowe rozwoju. Wyróżnione sfery w sposób integralny obejmują wszelkie dziedziny życia i przejawy działalności człowieka. Dążenie do harmonijnego rozwoju w poszczególnych sferach gwarantuje, że ów rozwój będzie nie tylko trwały, stabilny, ale przede wszystkim będzie wyrażał wysoką jakość życia. Uwzględniając wielowymiarowe treści oraz strukturę rozwoju zrównoważonego i trwałego w ujęciu statycznym i dynamicznym podjęto próbę skonstruowania jego teoretycznego modelu. Dla modelowego ujęcia tej problematyki wykorzystano bryłę, jaką jest kula. Scharakteryzowane zjawiska zakłócające równowagę w modelu - zarówno te pozytywne jak i negatywne - występują równocześnie w otaczającej rzeczywistości. Dlatego niezwykle istotne jest objęcie występujących zjawisk odpowiednimi systemami mierzenia w celu ich poprawnej klasyfikacji i kontroli, a w następnej kolejności podjęcia odpowiednich działań stymulujących. Tymczasem w praktyce model rozwoju zrównoważonego i trwałego jest zastępowany modelem wzrostu gospodarczego, w którym funkcje nadrzędne pełni kapitał ekonomiczny: kryteria oceny oparte na skali wartości i aksjomatach są poddawane relatywizacji. Zastępowanie modelu rozwoju zrównoważonego i trwałego modelem wzrostu gospodarczego w praktyce jest dokonywane za pomocą szeroko rozumianych narzędzi ekonomiczno-prawnych i rozwiązań organizacyjnych.

EN

Following the assumed in the article definition, sustainable development is understood in terms of a sustainable improvement of the quality of life of present and future generations through development of appropriate proportions in the use of three types of capital: economic, human and nature (E:H:N). The article is an attempt of a model approach to this concept. The model corresponds to selected spheres of sustainable development and has been constructed using graphic method. Based on the definition of sustainable development, world documents and axioms considered in the processes of growth and sustainable development, some spheres have been determined in which development occurs and comprises its individual components. The selected spheres integrate all branches of life and forms of human activity. Tendency towards sustainable development in individual spheres provides not only for the stability and durability of the process but first of all for the fact that the development could be expressed in terms of high quality of life. Taking into account multidimensional contents and the structure of sustainable development in static and dynamic perspective, an attempt was made to construct a theoretical model. For the purposes of a model approach to sustainable development a body of sphere was used. Some characterized phenomena: both negative and positive occur simultaneously in the surrounding reality and may disturb the model equilibrium. These phenomena should be determined by appropriate measuring systems to categorize and control them effectively and, further, to undertake relevant stimulation actions. However, in practice the model of sustainable development gives way to the model of economic growth in which economic capital is of superordinated function and the evaluation criteria are based on the scale of values and axioms which are relative. In practice, replacing the model of sustainable development by economic growth model takes place by means of broadly understood legal and economic tools and organizational settings.