Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 13

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  rozwój górnictwa
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
1
Content available „QUO VADIS” polskie górnictwo?
PL
W 2000 roku w Biuletynie Informacyjnym Pracowników AGH ukazał się artykuł mojego autorstwa na temat stanu polskiego górnictwa oraz perspektyw jego rozwoju. Artykuł ten był wówczas wywołany niepochlebnymi opiniami na temat krajowego górnictwa, zwłaszcza górnictwa węglowego, któremu wieszczono rychły upadek. Minęło dwadzieścia lat od tamtego czasu i ponownie nasiliły się ataki na górnictwo, często wypowiadane lub pisane przez osoby niekompetentne, nierozumiejące roli górnictwa w gospodarce narodowej Polski. Przecież górnictwo to nie tylko eksploatacja złóż węgla kamiennego, czy też brunatnego. Polski przemysł górniczy zapewnia bowiem pozyskiwanie surowców energetycznych (gazowych, ciekłych i stałych), rud metali, surowców chemicznych i skalnych. Bez ich dostępności nie jest dzisiaj możliwy szybki i zrównoważony rozwój gospodarki. Nasz kraj posiada wiele złóż surowców mineralnych, w tym o znaczeniu strategicznym i błędne, nietrafione decyzje prowadzące do likwidacji górnictwa mogą spowodować nieodwracalne szkody. W tym przeglądowym i popularyzatorskim artykule została przedstawiona sytuacja górnictwa w 2020 roku, a więc 20 lat po wspomnianym artykule. Pokazano, które z postawionych wtedy prognoz się sprawdziły, a które nie. Ponadto, przedstawiono prognozę rozwoju polskiego górnictwa na następnych 20-30 lat. Mam nadzieję, że artykuł ten przyniesie pozytywny odzew i zachęci krajowe środowiska górnicze do bardziej aktywnej obrony przyszłości tej ważnej gałęzi polskiej gospodarki.
EN
Back in 2000, my paper on the condition of Polish mining and the prospects for its development was published in the ‘AGH UST Bulletin’. The publication was a kind of a polemic triggered by earlier unfavorable opinions about domestic mining, especially coal mining, foreseeing its rapid and inevitable collapse. Two decades have passed since then and we are experiencing a sort of déjà vu, since the attacks on mining have intensified again, often articulated or published by incompetent people who fail to understand the role of mining in the national economy of Poland. After all, mining is not only about the exploitation of coal or lignite deposits. In fact, Polish mining industry ensures energy resources (gaseous, liquid and solid), metal ores, chemical or rock raw materials. Without them, rapid and sustainable economic development is not possible nowadays. Our country possesses numerous mineral deposits, including those of highest strategic importance, hence misguided decisions leading to the decommissioning of mining can cause irreparable damage in the future. This review and popularizing paper presents the condition and prospects of mining in 2020, i.e. 20 years after the publication mentioned above. It shows which of the predictions made at the time proved valid and which did not. In addition, a forecast of the development of Polish mining for the next two or three decades is presented. I hope that this paper will bring a positive response and encourage the mining communities in Poland to defend the future of this important sector of the Polish economy more actively.
PL
Autor nawiązuje do wypowiedzi Pana Prezydenta Andrzeja Dudy na Konwencji Wyborczej w dniu 1 maja 2020 r. Wskazuje na te jej fragmenty które – jego zdaniem – wymagają korekty. Nawiązując do tych fragmentów formułuje dwie kwestie do rozpatrzenia. W pierwszej kwestii rozpatruje rozwój górnictwa węgla kamiennego w gospodarce PRL i sposób jego transformacji do gospodarki rynkowej. W drugiej kwestii postuluje odrzucenie polityki klimatycznej narzucanej Polsce przez Komisję Europejską. Następnie proponuje trzy ZADANIA (PROGRAMY), których realizacja warunkuje (jego zdaniem) wyprowadzenie naszego górnictwa węgla kamiennego z aktualnego kryzysu i jego ponowny rozwój.
PL
We wprowadzeniu autor podkreśla, że górnictwo kopalin od zarania dziejów stanowiło podstawę cywilizacyjnego rozwoju ludzkości oraz wskazuje na celowość wydobycia z zapomnienia i wykorzystania pozytywnych doświadczeń z działalności Państwowej Rady Górnictwa (PRG). Przypomina okoliczności, w których prof. Bolesław Krupiński doprowadził do powołania PRG w Urzędzie Rady Ministrów w 1954 r. Wykorzystując odnośne dokumenty i publikacje charakteryzuje zakres działalności, skład, tryb postępowania oraz organizację i sposób funkcjonowania Rady. Podaje przybliżoną ocenę ilościowego efektu działalności Rady, wskazując na przyrost produkcji kopalin istotnych w gospodarce Kraju – osiągnięty w okresie jej funkcjonowania. W zakończeniu wyraża przekonanie, że gdyby w roku 1990 Państwowa Rada Górnictwa nie została „zniesiona” to w górnictwie węgla kamiennego nie zlikwidowano by ponad 100 milionów ton rocznej zdolności produkcyjnej, a w polskiej gospodarce funkcjonowałoby przetwórstwo węgla na paliwa i gaz w skali 50 mln ton/rok. Postuluje wznowienie działalności PRG, która (odpowiednio zmodyfikowana) jest polskiej gospodarce pilnie potrzebna.
PL
Przez najbliższe dekady, Polska opierała będzie produkcję energii elektrycznej głównie o własne zasoby kopalin stałych, tj. węgla kamiennego i brunatnego. Pomimo iż bilansowe zasoby geologiczne tych drugich sięgają ponad 23 mld Mg, to tylko 6% z nich zawarte jest w złożach obecnie zagospodarowanych w 5 zakładach górniczych: Bełchatów, Turów, Adamów, Konin i Sieniawa. Bez inwestycji w nowe kompleksy górniczo-energetyczne poziom wydobycia z obecnych 63 mln Mg/rok będzie drastycznie spadał. Jednak uruchomienie inwestycji w nowym zagłębiu wymaga długotrwałych i złożonych prac w wielu obszarach na różnych etapach inwestycji: przygotowawczym, projektowym, konstrukcyjnym oraz produkcyjnym. Polski przemysł, prowadząc eksploatacje złóż węgla brunatnego od wielu lat, posiada bogate doświadczenie i potencjał naukowo-techniczny, dzięki czemu jest w stanie samodzielnie realizować tak skomplikowany proces inwestycyjny.
EN
For the next few decades, Poland’s electricity production will be based mainly on its own mineral energy resources, such as hard coal and lignite. Despite the fact that the geological resources of lignite amounts to over 23 billion Mg, only 6% of them are contained in currently operated deposits in five mining plants: Bełchatów, Turów, Adamów, Konin and Sieniawa. Without investment in new mining-energy complexes, the level of production will drastically decrease from the current 63 million Mg per year. However, launching new investment requires long-term and complex work in many cases at various stages of investment: preparation, design, construction and production. Polish industry operating lignite deposits has a big experience, scientific and technical potential for many years and because of that it can independently carry out such a complex investment process.
PL
Zgodnie z przyjętą rządową strategią działalności górnictwa węgla kamiennego, to właśnie procesy grupowania powiązanych kapitałowo przedsiębiorstw stanowią jeden z podstawowych instrumentów determinujących powodzenie realizacji założonych celów strategicznych. W artykule przedstawiono wybrane aspekty koncepcji koncentracji kapitałowej na tle procesów restrukturyzacji przedsiębiorstw górniczych. Zaprezentowano główne przyczyny i kierunki działań restrukturyzacyjnych realizowane zgodnie z przyjętą strategią rządową, a także wybrane podstawy teoretyczne dotyczące problematyki funkcjonowania grup kapitałowych.
EN
In line with the accepted government's strategy of coal mining activity, it is the processes of grouping of capital linked businesses that constitute one of the basic instruments that determine the success in realization of the assumed strategic goals. The paper presents some aspects of the concept of capital concentration as against the restructuring processes of coal mining companies. The main causes and trends of restructuring carried out in accordance with the adopted government strategy were presented as well as selected theoretical basis on the functioning of capital groups.
PL
W artykule przedstawiono i scharakteryzowano główne aspekty związane z przygotowaniem i zarządzaniem projektem rozwojowym współfinansowanym ze środków Unii Europejskiej i budżetu państwa. Środki unijne przeznaczone na rozwój konkretnego produktu czy też kadry oraz na związane z tym prace badawcze umożliwiają otrzymanie gotowego produktu i jego komercjalizację, co znacznie poprawia pozycję Wnioskodawcy na rynku krajowym i Jednolitym Rynku Europejskim (JRE). Dodatkowo, wyniki projektu rozwojowego dostępne są dla wszystkich podmiotów gospodarczych. Aplikacje o fundusze pochodzące ze środków Unii Europejskiej często wspomagane są finansowaniem z budżetu państwa. Decyzja o podjęciu takiego przedsięwzięcia nie jest łatwa. Potencjalny Wnioskodawca napotyka często problemy, którym ze względów formalnych i czasowych nie jest w stanie sprostać. Problemy te dotyczą zarówno spiętrzenia wymagań związanych ze złożeniem wniosku o dofinansowanie, jak i odpowiedniego zarządzania projektem. Niniejszy artykuł przybliża problematykę związaną z opracowaniem wniosku o dofinansowanie (faza przedprojektowa) oraz zarządzaniem projektem pn. „Środowisko rozwojowe produktów i systemów informatycznych o podwyższonych wymaganiach bezpieczeństwa” (CCMODE). Przedstawia główne założenia projektowe, sposób prawidłowego zarządzania zasobami oraz całym przedsięwzięciem. Porusza również ważne aspekty trwałości projektu i działań prowadzonych w trakcie jego realizacji oraz po zakończeniu.
EN
The article features major aspects related to the preparation and management of a development project co-financed by the European Union and the state budget. European funds granted to the development of a certain product or personnel, or related research work, enable to develop the product and carry out its commercialization. This significantly improves the position of the company on the national and European markets. Additionally, the project results are available to all interested parties. Applications for EU funds are often supported by financing from the state budget. The decision to launch such an undertaking is not easy. A potential applicant often faces problems that are not easy to overcome due to formal and timing reasons. The problems are related both to requirements stipulated by the application rules and issues related to the proper management of the project. The article discusses the issues concerning the preparation of the application (preliminary stage) and the management of the project “Common Criteria Modular Open Development Environment – CCMODE”. The authors presented main assumptions of the project, the method of managing the resources and the whole undertaking. Additionally, the aspects of the project durability were discussed, along with the operations conducted during the project execution and after its completion.
EN
This paper discusses issues involved in protecting buildings and utilities infrastructure located on areas affected by mining exploration. They have been presented against the backdrop of current situation and growth perspectives for Polish mining. Characteristics of Polish mineral deposits have been determined and the scale of mining-induced impact has been given as an aggregate mining areas and regions. Current situation and growth perspectives have been evaluated through analysing geological concessions granted by Ministry of the Environment. The nature of mining influences induced by underground coal - black coal being the most intensively explored mineral in the country - mining has been discussed. Building protection issues have also been presented from three angles: forecasting of mining influences, designing protections and structural health monitoring.
PL
Ochrona powierzchni i obiektów budowlanych przed niekorzystnym wpływem eksploatacji górniczej stanowi w naszym kraju istotny problem naukowy i inżynierski. Sytuacja ta związana jest z licznymi zasobami złóż kopalin użytecznych oraz z istniejącą strukturą pozyskiwania energii, której źródłem w ponad 80% jest węgiel (Gospodarka paliwowo-energetyczna..., 2009; Energetyka…, 2010) (rys. 1). Artykuł odnosi się do zagadnień związanych z ochroną zabudowy i infrastruktury technicznej na terenach objętych wpływami eksploatacji górniczej. Problematyka ta przedstawiona została na tle sytuacji i perspektyw rozwoju górnictwa w Polsce. W pracy wymieniono najważniejsze złoża kopalin występujących na terenie kraju oraz podano zasięg oddziaływania prowadzonego wydobycia. Zestawienie polskich zasobów bilansowych wybranych kopalin opracowane na podstawie danych zawartych w dokumencie Bilans Zasobów Kopalin i Wód Podziemnych w Polsce wg stanu na 31 XII 2010 r. podano w tabeli 1. Zasięg oddziaływania eksploatacji górniczej charakteryzuje sumaryczna powierzchnia zajmowana przez obszary górnicze w Polsce. Stanowi ona ponad 2,6% powierzchni całego kraju. Powierzchnia terenów górniczych wynosi natomiast ok. 5,3% (Sektorowy program..., 2005). Jest to ponad 17 200 km2 powierzchni objętej potencjalnymi szkodami górniczymi. Największa koncentracja wydobycia ma miejsce na terenie Górnośląskiego Zagłębia Węglowego, gdzie występuje ok. 79% udokumentowanych zasobów bilansowych polskich węgli kamiennych - pozostających najintensywniej eksploatowaną w Polsce kopaliną. Sytuacja bieżąca oraz perspektywy rozwoju górnictwa w Polsce ocenione zostały na podstawie analizy koncesji geologicznych wydawanych przez Ministerstwo Środowiska. Zestawienia koncesji na wydobywanie złóż węgla kamiennego oraz koncesji na poszukiwanie i rozpoznawanie złóż gazu łupkowego w Polsce, wg stanu na dzień 1 czerwca 2012 r., podano w tabelach 2 i 3. Prowadzenie eksploatacji górniczej w tak dużej skali powoduje liczne problemy wynikające z jej oddziaływania na środowisko. W przypadku górnictwa podziemnego oddziaływanie to wynika przede wszystkim z naruszenia naturalnej struktury górotworu, co pociąga za sobą szereg następstw klasyfikowanych jako bezpośrednie i pośrednie skutki eksploatacji górniczej (Kwiatek, 1997; Florkowska, 2010a). Najbardziej odczuwalne pozostają niewątpliwie zmiany morfologii terenu i przekształcenia hydrogeologiczne, które powodują szkody w infrastrukturze technicznej oraz zabudowie a także wstrząsy (Firek & Wodyński, 2012; Walaszczyk i in., 2009). Podstawą ochrony zabudowy jest znajomość rodzaju i wielkości oddziaływań wywołanych planowaną eksploatacją. Ważne jest zatem, by umiejętnie prognozować skutki projektowanych robót górniczych, szczególnie w zakresie deformacji przypowierzchniowych warstw górotworu. Prawidłowe zabezpieczenie budynku zagrożonego wystąpieniem szkód górniczych wymaga spełnienia dodatkowych rygorów konstrukcyjnych, wynikających z konieczności zabezpieczenia konstrukcji przed niekorzystnymi deformacjami podłoża (Kawulok, 2005). Deformacje te mają swe źródło zarówno w bezpośrednim oddziaływaniu prowadzonych robót wydobywczych, jak i w zmianach właściwości podłoża następujących wskutek wielokrotnie powtarzających się procesów kształtowania się niecki górniczej. Prawidłowe wyznaczenie wielkości oraz rozkładów czasowo-przestrzennych tych oddziaływań ma podstawowe znaczenie dla profilaktyki szkód górniczych, bowiem stanowi zarówno podstawę projektowania zabezpieczeń jak i sprawdzania nośności konstrukcji istniejących. W przypadku obiektów o szczególnym znaczeniu, których koszty realizacji są pokaźne, zaś ewentualna awaria przynieść może ogromne straty, wskazane jest dokonanie indywidualnej, szczegółowej analizy, uwzględniającej specyficzne warunki geotechniczne, górnicze i konstrukcyjne inwestycji. Dobrym narzędziem tego rodzaju analiz jest modelowanie numeryczne. Istotnym elementem profilaktyki jest również stały nadzór i obserwacja stanu obiektu w trakcie ujawniania się głównych wpływów eksploatacji. Monitoring automatyczny jest w tym przypadku użytecznym narzędziem wspomagania nadzoru technicznego. W Instytucie Mechaniki Górotworu PAN opracowywana jest metodyka, która, poprzez połączenie symulacji numerycznej z systemem pomiarowym, umożliwia bieżące i zdalne śledzenie zmian stanu konstrukcji w trakcie oddziaływania górniczych deformacji podłoża (Florkowska, 2010; Kanciruk, 2005). Problem ochrony obiektu budowlanego przed oddziaływaniami wywoływanymi eksploatacją górniczą należy niewątpliwie do klasy trudnych zagadnień geotechnicznych. Wymaga zarówno opracowania trafnej prognozy tych oddziaływań, jak i prawidłowego wyznaczenia wywołanych nimi naprężeń w konstrukcji obiektu oraz zaprojektowania i wykonania skutecznych zabezpieczeń. Warto zauważyć, że problem ten pozostaje aktualny także w przypadku ograniczenia bądź zaprzestania działalności wydobywczej. Zagospodarowanie tzw. terenów pogórniczych już dzisiaj wymaga podejmowania odpowiednich działań i stosowania rozwiązań chroniących powstające obiekty przed procesami deformacyjnymi, które zachodzić będą w silnie naruszonym górotworze jeszcze w długim okresie czasu. Koszty szkód powodowanych przez górnictwo w obiektach budowlanych są w skali kraju niebagatelne. W roku 2010 wyniosły one ponad 350 mln złotych (Raport GUS „Ochrona środowiska 2011“). Niestety, niemal całość nakładów skierowana była na naprawę powstałych uszkodzeń. Zabezpieczenia i profilaktyka to, według wspomnianego raportu, niecałe 8% wymienionej kwoty. Z całą pewnością nie są to dobre proporcje. Wydaje się, że należałoby skierować więcej wysiłków w stronę poprawy procedur profilaktyki oraz prowadzenia badań naukowych mających na celu opracowywanie odpowiednich narzędzi prognozowania i monitorowania oddziaływań górniczych w obiektach budowlanych.
PL
Od 2003 roku funkcjonuje w Unii Europejskiej Program Badawczy Funduszu Badawczego Węgla i Stali, mający na celu wspomaganie rozwoju tych dwóch ważnych gałęzi przemysłowych poprzez finansowanie badań naukowych na ich rzecz. W artykule przedstawiona jest próba oceny, czy Program ten spełnia pokładane w nim nadzieje i rzeczywiście wspomaga powstanie nowych technik i technologii w przemyśle wydobywczym węgla.
EN
From 2003 there is a Research Programme for Coal and Steel Fund aiming at supporting development of two important branches of industry through financing of research work. The paper presents assessment if the Programme meets expectations and if it really supports creation of new technologies in the mining industry.
PL
Jedną z najstarszych (założoną w 1887 r.), czynną do niedawna, jest kopalnia "Saturn" w Czeladzi. Z uwagi na to, że do tej kopalni, w miarę upływu lat, dołączono kopalnię "Milowice", założoną w 1822 r., niektórzy przyjmują, że historia górnictwa węglowego w Czeladzi zaczęła się już wtedy. Omawiając więc historię kopalni "Saturn", należy uwzględnić historię kopalń "Milowice" i "Czeladź", które także weszły w skład kopalni "Saturn" 19 września roku 2003 prawa użytkowania wieczystego terenów i obiektów po kopalni "Saturn" przeniesione zostały na miasto Czeladź.
EN
"Saturn" mine in Czeladz used to be not so long ago the oldest active mine in Poland (established in 1887) because "Milowice" mine established in 1822 was merged with "Saturn" mine some assumed, with the time passing, that that date was the beginning of the history of mining in Czeladz. Discussing then the history of "Saturn" mine one should also take the account of .Milowice" and "Czeladz" mines, also integrated into "Saturn" mine. On 19 September 2003 the rights to perpetual use of the terrain and objects of the "Saturn" ex-mine were transferred in the virtue of Czeladz town.
PL
Katowicki Holding Węglowy SA, którego założycielem i jedynym akcjonariuszem jest Skarb Państwa, prowadzi działalność od l lipca 1993 roku. Powstał zpołączeniajedenastu kopalń węgla kamiennego, tj.: "Katowice", "Wesoła", "Kleofas", "Wieczorek", "Murcki", "Wujek", "Mysłowice", "Staszic", "Śląsk", "Kazimierz-Juliusz", "Niwka-Modrzejów". W wyniku zmian strukturalnych, dzisiaj w skład KH W SA wchodzi sześć kopalń, tj.: "Murcki", "Mysłowice", "Wesoła", "Wieczorek", "Wujek" i "Staszic". W skład grupy kapitałowej KHW SA wchodzi ponadto KWK "Kazimierz-Juliusz" sp. z o.o., tworząc tzw. Katowicką Grupę Kapitałową(KGK). W artykule opisano jej zmiany organizacyjne, produkcję, zatrudnienie, wyniki finansowe, kierunki rozwoju.
EN
Katowice Coal Holding SA, the sole founder of which is the Siate Treasury, carries out its activity from l July 1993. It was established by integration of eleven hard coal mines, namely: "Katowice", "Wesoła", "Kleofas", "Wieczorek", "Murcki", "Wujek", "Mysłowice", "Staszic", "Śląsk", "Kazimierz-Juliusz", "Niwka-Modrzejów". As the result of organisational transformations today the Holding nas 6 mines. i.e.: "Murcki", "Mysłowice", "Wesoła", "Wieczorek", "Wujek" and "Staszic". Besides that "Kazimierz-Juliusz" mine operating as Ltd Company has been integrated with Katowice Coal Holding SA creating the so called Katowice Capital Group (KCG). The article discusses organisational changes, production, employment, financial results, and development directions. It also describes modern management tools of the Company in the economic-financial sphere.
PL
W roku 2005 następowało dalsze upraszczanie struktury organizacyjnej sek-tora górnictwa węgla kamiennego. Na wyniki ekonomiczno-finansowe górnictwa węgla kamiennego w roku 2005 istotny wpływ miały utrzymujące się kolejny rok korzystne ceny węgla kamiennego na rynkach zbytu, przewyższające jednostkowe koszty wydobycia. W artykule przedstawiono wydobycie i sprzedaż węgla kamiennego, wskaźniki techniczne charakteryzujące proces produkcji węgla w kopalniach, zatrudnienie i wydajność pracy, średnic ceny zbytu węgla, koszty jednostkowe oraz jednostkowy wynik ze sprzedaży węgla.
EN
In 2005 further simplification of organizational structure of hard coal sector look place. The economic-flnancial result of hard coal sector in 2005 have been greatly influenced by a sequent year of favourable prices of hard coal on markets exceeding unit cost of production. The article presents production and sales of hard coal, technical indices characterising hard coal production process, employment and work productivity, are rage prices of coal sales. unit cost and unit result on coal sales.
13
Content available remote Stan i kierunki rozwoju górnictwa skalnego
PL
Na tle bazy surowcowej scharakteryzowano aktualne problemy polskiego górnictwa odkrywkowego surowców skalnych. Przedstawiono trendy, uwarunkowania i kierunki rozwoju branży po przemianach transformacyjnych oraz perspektywy i możliwości rozwoju.
EN
Current problems of polish open cast mining were characterized against the background of raw material resources base. Paper presents trends, conditions and branch development directions after the transformation as well as prospects and development possibilities.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.