Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Ocena stanu technicznego i funkcji środowiskowych urządzeń melioracyjnych na obiekcie Supraśl Dolna

Kiryluk A.

Inżynieria Ekologiczna

|

2016

|

Nr 46

38--46

PL

W pracy oceniono urządzenia melioracyjne występujące na użytkach rolnych w woj. podlaskim i na obiekcie melioracyjnym Supraśl Dolna. Wskazano na ich funkcję w produkcji biomasy roślinnej i w ochronie środowiska przyrodniczego. Ważną rolę w bilansie wodnym na obszarach rolniczych pełnią rowy melioracyjne szczegółowe i zastawki regulujące odwodnienie i nawodnienie. Opisano i oceniono urządzenia melioracyjne na dużym (1153 ha) obiekcie Supraśl Dolna. Obiekt spełnia ważną funkcję gospodarczą ( nawodnienie łąk i pastwisk) oraz funkcje przyrodnicze ( utrzymaniu różnorodności gatunkowej flory łąk pobagiennych). Rowy na tym obiekcie występujące na długości 125,6 km nie zapewniają właściwego uwilgotnienia , gdyż są wypłycone, zamulone i nie posiadają właściwych spadków dna. 75% zastawek piętrzących wodę jest sprawnych, a pozostałe nie spełniają funkcji. Przepusty melioracyjne umożliwiające komunikację na obiekcie są sprawne w 80%. Przyczyną niskiej sprawności urządzeń melioracyjnych szczegółowych jest brak systematycznej ich konserwacji, wynikającej z braku uregulowań prawnych w tym zakresie.

EN

It this paper the evaluation of drainage devices which are working at agricultural land of Podlaskie province and at drainage object of Lower Supraśl Valley was made. Their functions in production of vegetable biomass and in natural environmental protection was indicated. Detailed ditches drainage fulfill an important role in water balance in agricultural areas and result adjusting drainage weir in dehydration and irrigation. Meliorative devices were described and evaluated on a large (1153 ha) object of Supraśl Valley. The object has an important economic function (irrigation meadow and pasture) and natural functions (maintaining the diversity of typical flora) of post-bog meadow. Ditches do not assure proper (suitable) moistening on this object of the length of 125,6 km, because they are shallow, silted with slime and they lack proper bottom decreases. 75% of water damming up were working correctly, but the remaining did not grant their function. Drainage culvert enabling communication were proficient in 80%. Lack of their systematic conservation is the reason of low proficiency of detailed drainage devices, it result from lack of regulations in this range.

2

Wybrane aspekty odwodnienia dróg

Suwara T.

Drogownictwo

|

2016

|

nr 2

55--59

PL

Woda pozostająca na drodze lub w jej otoczeniu obniża jej trwałość i powinna być skutecznie odprowadzona. Rampy drogowe, zwłaszcza na drogach o wielu pasach ruchu, należy tak kształtować aby woda szybko spływała z nawierzchni. Woda zwykle odprowadzana jest z drogi rowami przydrożnymi, kanalizacją deszczową lub drenami do rzek, rowów melioracyjnych lub zbiorników wodnych. Zaniedbania w utrzymaniu rowów melioracyjnych istotnie utrudniają odprowadzenie wody z dróg.

EN

Water remaining on the rod or in its surrounding decreases its workability and it should be effectively directed outside. Road ramps, in particular on roads with several lanes, should be shaped in the way causing fast water outlet. Usually, water flows from the road through road ditches, sewage or drainage system to rivers, drainage ditches or water reservoirs. Negligence in drainage ditches maintenance significantly make water outlet difficult.

3

Urządzenia melioracyjne ich stan techniczny i rola w ekoinżynierii i ochronie środowiska obszarów rolniczych województwa podlaskiego

Kiryluk A.

Inżynieria Ekologiczna

|

2014

|

Nr 40

33--43

PL

W pracy przedstawiono stan melioracji wodnych na użytkach rolnych województwa podlaskiego. Aktualnie w województwie urządzenia melioracyjne występują na powierzchni ok. 360 tys. ha, co stanowi ok 30% całkowitej powierzchni użytków rolnych. Najwięcej urządzeń melioracji wodnych szczegółowych występuje na użytkach zielonych i na gruntach ornych dobrych klas. Stan urządzeń melioracyjnych szczegółowych jest słaby : nie pozwalają one na sprawne regulowanie uwilgotnienia w glebach. Zły stan techniczny urządzeń melioracyjnych szczegółowych wynika z braku systematycznej ich konserwacji i niewłaściwej eksploatacji, a także zaniechania użytkowania gruntów ornych i trwałych użytków zielonych. Właściwie eksploatowane i konserwowane rowy melioracyjne i budowle na obiektach zmeliorowanych, pozwalają na poprawę jakości środowiska przyrodniczego na obszarach wiejskich.

EN

In the article presented the condition of melioration on the agricultural uses of the podlaskie province. Actually, agricultural meliorations step out on the surface approx. 360 thousand .ha in the province, what makes up 30% total surface of agricultural use. The most devices of water meliorations detailed step on grassland and on the arable soils of good classes. The weak condition of meliorative detailed devices results: they do not allow to regulate moistening in soils. Bad technical condition meliorative detailed devices results from the lack of the systematic their conservation and inappropriate exploitation, and also relinquishment of use of the soils of arable and grassland. Exploited practically and conserved meliorative ditches and buildings on the meliorated objects allow to the improvement of the quality of the natural environment on country areas.

4

Wpływ zanieczyszczeń środowiska na jakość wód w wiejskich rejonach województwa śląskiego

Rajca M., Zajusz-Zubek E.

Gaz, Woda i Technika Sanitarna

|

2014

|

Nr 8

299--302

PL

W pracy przedstawiono ocenę stanu czystości wód powierzchniowych w gminie Gierałtowice (woj. śląskie). Analizowano parametry fizykochemiczne wód, takie jak: zasolenie, substancje organiczne i biogenne oraz metale ciężkie, takie jak: kadm, nikiel, chrom, cynk, miedź, kobalt i ołów. Stwierdzono dużą zmienność wartości badanych wskaźników w próbkach wód pobranych w wybranych dniach tygodnia (środa, sobota, niedziela), co może świadczyć o dopływających ściekach do wód, bogatych w substancje organiczne i biogenne, jak również metale ciężkie.

EN

The evaluation of surface water quality condition at Gieraltowice commune (Silesia) was made. Physicochemical water para-meters i.e. salinity, content of organic and biogenic substances and heavy metals: cadmium, nickel, chrome, zinc, copper, cobalt and lead were analyzed. It was found that the levels of investigated water parameters are very instable in particulars week days (Wednesday, Saturday, Sunday) what can indicate on deposition of wastewater still significantly loaded with organic and biogenic contaminants as well as heavy metals.

5

Wpływ robót konserwacyjnych na gatunki roślin w rowach melioracyjnych na pobagiennym obiekcie łąkowym

Kiryluk A.

Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska

|

2013

|

Vol. 22, No. 4

374--381

PL

Przeprowadzono badania flory w rowach melioracyjnych na pobagiennym obiekcie łąkowym Supraśl Dolna w latach 2010–2012. Badano zbiorowiska roślinne występujące na skarpach i na dnie rowów w celu określenia różnorodności gatunkowej i pokrycia powierzchni przez poszczególne gatunki. Badania wykazały, że rodzaj częstotliwość wykonanie robót konserwacyjnych wpływa na stan flory w rowach, powodując zróżnicowanie bioróżnorodności, a w większości jej zmniejszeni. Stwierdzono, że w rowach melioracyjnych występowały 43 gatunki roślin naczyniowych. Najwięcej gatunków stwierdzono w zbiorowiskach roślinnych na dnie rowów. Najbardziej ubogie zbiorowiska występowały na skarpach rowów wykaszanych 2 razy w roku. W zbiorowiskach roślinnych dna rowu wykaszanego raz na 3 lata stwierdzono więcej gatunków niż w rowach z niewykaszanym dnem. Prace konserwacyjne polegające na wykaszaniu roślinności na skarpach i na dnie oraz na odmulaniu dna rowów powinny być wykonywane w sposób niezmniejszający przyrodniczych funkcji tych zbiorowisk roślinnych. Siedliska rowów melioracyjnych są miejscami lęgowymi wielu ptaków, a także zapewniają warunki bytowania dla wielu gatunków fauny.

EN

The flora surveys in the tributary ditches on the meadow post-boggy object called Lower Supraśl River were carried out in the period of 2010– –2012. The plant communities on the slopes and on the bottoms were investigated due to stipulate the species diversity and area coverage by peculiar species. The studies shown that the kind and frequency of conservation works influence the flora state in the ditches, causing the biological diversity changes and its decreasing eventually. It was discovered that 43 vascular plant species were present in tributary ditches. Most of the species were found on the bottom-communities. The poorest communities were found on the slopes in the ditches mowed twice-a-year. In the plant communities in the ditches mowed once in three years more plant species were found that in the non-mowed ones. The conservation works relying on slope and bottom plants mowing and bottom desludgins should be performed in the way not-effecting the environmental functions of plant communities. The tributary ditches are nesting grounds for many birds and assert the life conditions for many fauna species.

6

Wybrane zagadnienia kształtowania koncepcji konstrukcji urządzenia wielozadaniowego do pracy w rowach melioracyjnych Część II. Wybór koncepcji wprowadzania urządzenia do rowu

Rutkowski J.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2013

|

Vol. 58, nr 1

157--161

PL

Artykuł jest drugim z serii artykułów poświęconych tematyce kształtowania koncepcji konstrukcji urządzenia wielozadaniowego do pracy w rowach melioracyjnych. Artykuł poświęcono zagadnieniu wyboru metody wprowadzania maszyny do rowu – zgodnie z podstawowym założeniem projektu, tj. pracy maszyny wewnątrz przestrzeni rowu. Przedstawiono krótką analizę rozważanych rozwiązań w tym zakresie. W badaniach zaproponowano rozwiązanie, które spełniało najwięcej funkcji roboczych jednocześnie.

EN

The paper is the second one in series of articles on the problems of design conception of the melioration machine. This paper concerns a putting machine inside the ditch – as the mine basics of the project, i.e. machine work inside the ditch. In this range, in the paper the short analysis of considered solutions was presented as a result of research.

7

Wybrane zagadnienia kształtowania koncepcji konstrukcji urządzenia wielozadaniowego do pracy w rowach melioracyjnych. Część 3. Zagadnienie stateczności urządzenia wielozadaniowego

Rutkowski J.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2013

|

Vol. 58, nr 2

131--135

PL

Artykuł jest trzecim z serii artykułów poświęconych tematyce kształtowania koncepcji konstrukcji urządzenia wielozadaniowego. W pierwszym artykule opisano budowę topologiczną ramy głównej, w drugim omówiono zasadę wprowadzania maszyny do rowu, a w niniejszym artykule zaprezentowano i omówiono problemy bezpiecznego manipulowania ramionami bocznymi i przednim wysięgnikiem.

EN

This is the third article in the series dedicated to the problems of the melioration machine conception. This paper is set in the problem of multitask machine stability. In the first paper the issue of the build of the main frame was described. In the second, the way of putting the machine into the ditch was discussed. And now, the problems of safe steering and manipulation with the side arms and front manipulator are presented and discussed.

8

Wybrane zagadnienia kształtowania koncepcji konstrukcji urządzenia wielozadaniowego do pracy w rowach melioracyjnych. Część I. Wybór topologii głównej struktury nośnej

Rutkowski J.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2012

|

Vol. 57, nr 2

161-167

PL

Przedmiotem artykułu jest koncepcja konstrukcji urządzenia wielozadaniowego do regeneracyjnego kształtowania otwartych cieków wodnych. Praca zawiera opis najważniejszych wymagań funkcjonalnych, stawianych projektowanej maszynie oraz analizę proponowanych rozwiązań w aspekcie ruchu maszyny w rowie i jej wstawiania do rowu. W badaniach zaproponowano rozwiązanie optymalne. W artykule zagadnienia koncepcyjne ograniczono jedynie do analizy topologii głównej struktury nośnej maszyny.

EN

In the paper description of the conception of the multi-task machine construction was presented1. The elaboration contains results of the research of functionality of machine and design problems. As the conclusions, the chosen optimal solutions have been presented but the range of all problems have been confined only to the topology of the main supporting structure.

9

Zbiorowiska roślinne skarp kanałów i rowów melioracyjnych Wielkiego Łęgu Obrzańskiego

Kryszak A., Klarzyńska A., Kryszak J., Strychalska A., Szymańczyk J.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2011

|

T. 11, z. 1

159-177

PL

Praca przedstawia zróżnicowanie szaty roślinnej skarp kanałów i rowów melioracyjnych oraz warunków siedliskowych na nią wpływających na przykładzie Wielkiego Łęgu Obrzańskiego. Ocenie podlegały fitocenozy wybrane losowo w reprezentatywnych punktach obszaru badań, każdy długości 50 m i szerokości dochodzącej do 2 m. Na podstawie analizy zdjęć fitosocjologicznych wyróżniono 6 zbiorowisk roślinnych o randze zespołów z klasy Phragmitetea, zbiorowisko Deschampsia caespitosa z rzędu Molinietalia, a pozostałą część jako płaty przejściowe o niejednoznacznej randze systematycznej. Zróżnicowanie roślinności kanałów i rowów melioracyjnych przejawia się w udziale w fitocenozach gatunków związków Phragmition i Magnocaricion oraz rzędu Molinietalia. Na skarpach: kanałów - dominują gatunki ze związku Phragmition, rowów głębokich - ze związku Magnocaricion, a w rowach płytkich - ze związku Magnocaricion i rzędu Molinietalia. Wraz z wypłyceniem rowów melioracyjnych stwierdzono większy udział gatunków synantropijnych. Badania wskazują, że czynnikiem decydującym o zróżnicowaniu florystycznym zbiorowisk skarp roślinnych kanałów i rowów melioracyjnych Wielkiego Łęgu Obrzańskiego jest znaczne obniżanie się zwierciadła wód w miesiącach letnich, co szczególnie powoduje upodabnianie szaty roślinnej rowów melioracyjnych II i III rzędu do otaczających łąk.

EN

The study presents plant cover diversity on the escarps of canals and in draining ditches and habitat conditions affecting this cover as exemplified by the Great Obra River Wetland. Performed assessment comprised randomly selected phytocoenoses in representative sites of the study area, each 50 m long and up to 2 m wide. The analysis of phytosociological surveys enabled to distinguish 6 plant communities in the rank of associations from the Phragmitetea class, the Deschampsia caespitosa community from the Molinietalia order and the remaining parts as transition patches of unidentified taxonomic rank. Vegetation diversity manifested itself in considerable share of species from the Phragmition association on canal escarps, those from Phragmition and Magnocaricion associations - on escarps of deep ditches and the species from the Magnocaricion association and from the Molinietalia order - in shallow ditches. The shallowing of drainage ditches was accompanied by higher proportions of synanthropic species. Obtained results indicate that significant lowering of the water table in summer months and the abandonment of escarp mowing were the factors affecting floristic variability of plant communities covering escarps of canals and drainage ditches of the Great Obra River Wetland. The latter made the plant cover of drainage ditches of the 2nd and 3rd order resemble the vegetation of surrounding meadows.

10

Flora rowów melioracyjnych nieużytkowanych łąk pobagiennych Dolnego Śląska

Podlaska M.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2011

|

T. 11, z. 2

109-124

PL

Niekonserwowane rowy melioracyjne są ważnym elementem kształtującym stosunki wodne oraz florę i roślinność łąk pobagiennych. Na Dolnym Śląsku przeanalizowano 6 kompleksów łąk pobagiennych, pierwotnie będących użytkami zielonymi, a obecnie nieużytkowanych lub użytkowanych ekstensywnie. Badane rowy są w bardzo złym stanie technicznym, co z przyrodniczego punktu widzenia dodatnio wpływa na ich wartość jako siedlisk taksonów higrofilnych. Ze względu na korzystniejsze warunki wilgotnościowe, rowy stanowią refugia, pozwalające przetrwać roślinności torfowiskowej. Podobnie jak na otaczających je łąkach pobagiennych, dominują w nich fitocenozy i gatunki charakterystyczne dla klas Phragmitetea R.Tx. et Prsg 1942 i Molinio-Arrhenatheretea R.Tx. 1937, obecne są również gatunki charakterystyczne dla klasy Scheuchzerio-Caricetea nigrae (Nordh. 1937) R.Tx. 1937 oraz gatunki chronione, zagrożone lub rzadkie we florze torfowisk, jak: jaskier wielki (Ranunculus lingua L.) (NT), krwawnik kichawiec (Achillea ptarmica L.), wąkrota zwyczajna (Hydrocotyle vulgaris L.), sit drobny (Juncus bulbosus L.) (LC), tojeść bukietowa (Lysimachia thyrsiflora L.), okrężnica bagienna (Hottonia palustris L.). Zagrożenie stanowi natomiast wkraczanie neofitów, takich jak np. tawuła kutnerowata (Spiraea tomentosa L.).

EN

Abandoned drainage ditches play an important role in the landscape because they modify water conditions and plant composition of post-bog meadows. The aim of the study carried out on 6 complexes of post-bog meadows (formerly used as grasslands but now abandoned or used extensively) situated in Lower Silesia was to estimate floristic relations on abandoned meadows. Technical status of the ditches is bad which makes them valuable sites for hygrophytes, especially for wetland species. Similarly to the neighbouring meadows a group of characteristic species of the Phragmitetea R.Tx. et Prsg 1942 and Molinio-Arrhenatheretea R.Tx. 1937 classes prevailed in ditches. Species characteristic for the class Scheuchzerio-Caricetea nigrae (Nordh. 1937) R.Tx. 1937 were also noted there. Some protected, endangered and rare species like: Ranunculus lingua L. (NT), Achillea ptarmica L., Hydrocotyle vulgaris L., Juncus bulbosus L. (LC), Lysimachia thyrsiflora L., Hottonia palustris L. were found. The studied sites are threatened by the introduction of invasive plants. For example, Spiraea tomentosa L. covered a large area in one of the objects.

11

Biodiversity conservation of the vegetation adjacent to watercourses influenced by land reclamation practicies : the floodplain of the Odra River (Silesia, Poland)

Szymura T., Szymura M., Dunajski A.

Polish Journal of Ecology

|

2011

|

Vol. 59, nr 4

665-676

EN

The vegetation adjacent to watercourses is an important component of the agricultural landscape due to its influence on water quality, biodiversity and landscape permeability. The structure of the vegetation and the influence of different kinds of usage of adjacent land and watercourse maintenance has been intensively studied in an attempt to establish the most effective management system to maintain biodiversity. In the eastern part of Central Europe however, studies considering those problems are rare. In this research, the vegetation on the banks of ditches in an agricultural landscape in the southwest of Poland was examined, on the floodplain of the Odra River. The land reclamation system consisted of ditches and channels has been neglected since the period of socio-economic transformation in 1990s. The watercourses were divided into homogeneous segments with respect to the adjacent vegetation, watercourse morphology and water depth. Vascular plants species with the cover higher than 5% were noted. A total of 134 km of watercourses were divided into 536 segments, the segments were mapped with GPs receiver. The quantitative participation (QP) of each species was calculated as the sum of percentage cover multiplied by the length of the segment, and was expressed as a percentage of the sum of the QP of all species. The typology of the vegetation was created on the basis of hierarchical clustering method, using TWINSPAN software, the species - environment relations were explored by multivariate statistics (DCA and DCCA). The results showed that a few species, such as Calamagrostis epigejos, Urtica dioica, Quercus robur, Phalaris arundinacea, Prunus spinosa, Phragmites australis, and Alnus glutinosa covered more than 60% of the investigated banks. These species were able to dominate the vegetation and create distinctive assemblages. 8 vegetation types were distinguished: four of them, dominated by grasses, could be connected with the management of ditches, whereas remaining types, consisted woody plants and common reed (Phragmites australis) were results of ditch management cessation. Such cessation leads to widespread of typical forest plants species along watercourses into the areas of open fields, whereas the species typical of open habitats avoid forest neighbourhood. The influence of differed kind of agricultural usage (arable land, grassland, fallow land) was less important than the general difference between watercourses place next to forests and those in the open surrounding. The ditches morphology as well as the presence of water influenced the species composition significantly, nevertheless they were not a crucial factor influencing the surveyed vegetation.

12

Szata roślinna skarp i poboczy rowów melioracyjnych w centralnej części Równiny Wełtyńskiej

Gamrat R., Burczyk P., Wesołowski P.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2007

|

T. 7, z. 1

61-77

PL

Szata roślinna skarp i poboczy rowów melioracyjnych na terenie Równiny Wełtyńskiej uległa przekształceniom, m.in. na skutek zmiany warunków klimatycznych i antropogenicznych. Wąskie pasy roślinne w krajobrazie rolniczym, sąsiadujące z rowami, są jednymi z miejsc występowania roślinności półnaturalnej i antropogennej, powstałej z nasadzeń z lat 80. XX w. (zadrzewienia i zakrzewienia). Celem badań było określenie zróżnicowania aktualnego stanu szaty roślinnej (zielnej, krzewiastej i drzewiastej) występującej na skarpach i poboczach rowów melioracyjnych znajdujących się na terenie pól uprawnych Równiny Wełtyńskiej. W latach 1997-2002 przeprowadzono badania florystyczno-fitosocjologiczne roślinności wybranych rowów o łącznej długości ok. 30 km, położonych między Bielicami a Sobiemyślem. Tylko w nielicznych obiektach stwierdzono występowanie wody. Oznaczono 126 gatunków roślin naczyniowych, zaklasyfikowanych do dziewięciu fitocenoz przynależnych do trzech typów zbiorowisk: łąkowych, nitrofilnych i szuwarowych. Przeważały zbiorowiska łąkowe i nitrofilne, szczególnie: Arrhenatheretum elatioris, Calamagrostietum epigeji i zbiorowisko z kupkówką pospolitą (Dactylis glomerata). Nasadzenia drzew, zdominowane głównie przez topolę czarną (Populus nigra L.), występowały jedynie w 40% rowów.

EN

Flora and vegetation of midfield drainage ditches in Wełtyń Plain has developed under the strong human pressure. It has been influenced directly (by devastation, intensive management) and indirectly by decreasing water table (changes in hydrological system). Within of highly changed agricultural landscape narrow vegetation strips, existing along midfield drainage ditches, one the rare places where semi-natural plants can be found. The main goal of the investigation was to evaluate the diversity of plant cover along those ditches. In the years 1997-2002 floristic and phytosociological investigations were carried out on 30 km length of Wełtyń Plain drainage ditches between villages Bielice and Sobiemyśl. 126 species of vascular plants were found in nine phytocoenoses grouped in three forms of plant communities: nitrophilous, meadow and rushes. Meadows and nitrophilous communities occurred with similar frequency: Arrhenatheretum elatioris, Calamagrostietum epigeji and community with Dactylis glomerata dominated. Collected data showed that only 40% of trees planted along watercourses remained and were dominated by Populus nigra L.

13

Różnorodność flory rowów melioracyjnych w dolinie Iny

Gamrat R., Kochanowska R., Arciuszkiewicz U.

Inżynieria Ekologiczna

|

2007

|

Nr 18

176-177