Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Study of Stress Concentration on the Contour of Underground Mine Workings

Pysmennyi Serhii, Chukharev Serhii, Peremetchyk Andrii, Fedorenko Serhii, Matsui Anatolii

Inżynieria Mineralna

|

2023

|

no. 1

69--78

EN

Kryvyi Rih iron ore basin consists of complex structured ore deposits and is developed by the underground method at depths of over 1000 m. The underground method is used to mine reserves of rich iron ores with a useful component content of more than 59% applying bulk ore and rock caving systems. This leads to significant changes in the stress state of the rock massif. During underground operations, mine workings are strained and in some cases destructed. As a result, enterprises are constantly increasing operating costs for maintaining mine workings, which adversely impacts the cost of production. Industrial research results demonstrate that in most cases workings fail in their upper part which is vaulted in shape. Available methods for determining the state of rocks around mine workings do not fully take into account physical and mechanical properties of the rocks in which the working is located. The developed technique allows determining not only the destructive pressure impacting the workings, but also the angle at which the destructive force acts. This technique differs from the available ones in taking into account not only mining and geological characteristics of the deposit, but also most factors of physical and mechanical properties of rocks. This technique helps to choose a rational place for driving mine workings at the stage of design, thus avoiding significant additional cost for their maintenance.

PL

W kopalni Krzywy Róg występują złoża rudy o złożonej strukturze, wydobywane metodą podziemną z głębokości ponad 1000 m. Stosując systemy zawałowe eksploatuje się złoża bogatych rud żelaza o zawartości składników użytecznych powyżej 59%. Prowadzi to do znacznych zmian stanu naprężeń masywu skalnego. Podczas prac podziemnych wyrobiska kopalniane podlegają naprężęniom, a w niektórych przypadkach ulegają zniszczeniu. W efekcie przedsiębiorstwa stale podwyższają koszty eksploatacji wyrobisk górniczych, co niekorzystnie wpływa na koszty produkcji. Wyniki badań przemysłowych wskazują, że w większości przypadków wyrobiska zawodzą w swojej górnej części. Dostępne metody określania stanu skał wokół wyrobisk górniczych nie uwzględniają w pełni właściwości fizycznych i mechanicznych skał, w których znajduje się wyrobisko. Opracowana technika pozwala na określenie nie tylko ciśnienia destrukcyjnego działającego na wyrobiska, ale również kąta działania siły destrukcyjnej. Technika ta rożni się od dostępnych tym, że uwzględnia nie tylko cechy górniczo-geologiczne złoża, ale także większość czynników właściwości fizykomechanicznych skał. Technika ta pozwala już na etapie projektowania na dobór racjonalnych miejsc prowadzenia wyrobisk górniczych, unikając w ten sposób znacznych dodatkowych kosztów ich utrzymania.

2

Assessment of rock geomechanical properties and estimation of wave velocities

Guo Shaoqiang, Zhang Yao, Iraji Amin, Gharavi Hoorman, Deifalla Ahmed Farouk

Acta Geophysica

|

2023

|

Vol. 71, no. 2

649--670

EN

Wave velocity is used to determine rock material, porosity, degree of petrification, fluid type, and mechanical and behavioral properties. In this study, after assessing the relationship between the static elastic modulus (Es) and the dynamic elastic modulus (Ed), various models using statistical and intelligent methods were presented for predicting shear wave velocity (Vs) and compressional wave velocity (Vp) based on porosity (P), Brazilian tensile strength (BTS), density (D), point load index (PLI), and water absorption (A) of sedimentary rocks. The Vp and Vs were estimated using simple and multiple regression, back-propagation artificial neural network (BPANN), support vector regression (SVR), and adaptive neuro-fuzzy inference system (ANFIS) methods. The examination of necessary assumptions of the models such as analysis of variance (ANOVA), variance inflation factor (VIF), mean absolute percentage error (MAPE), root-mean-square error (RMSE), variance accounted for (VAF), and independence of errors showed the high accuracy of the obtained model using multiple linear regression. The SVR approach using the radial basis kernel function with R2=100% and 99% showed the best accuracy in estimating Vs and Vp, respectively. The average ratio of Ed/Es, dynamic-to-static Poisson ratio ( νd∕νs ) , and Vp/Vs were obtained as 2.52, 2.92, and 2.82, respectively. The most accurate relationship between Ed and Es was developed in the form of a power function with R2=0.88.

3

Działalność laboratorium radiointroskopii przy Wydziale Elektroniki Politechniki Wrocławskiej

Mydlikowski Remigiusz, Maniak Krzysztof

Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej

|

2022

|

Nr 74

61--64

PL

W artykule przedstawiono historię laboratorium radiointroskopii stworzonego przy Politechnice Wrocławskiej. Laboratorium w swojej ponad 50 letniej historii zajmowało się badaniami pól elektromagnetycznych emitowanych przez skały oraz grunt poddawanych mechanicznym naprężeniom. Laboratorium skupia się na budowie prototypowej aparatury badawczej i pomiarach polowych. Realizacja tematyki radiointroskopii zwieńczona jest wieloma publikacjami, 16 patentami, 4 doktoratami i 2 pracami habilitacyjnymi. Laboratorium kontynuuje swoje badania do dnia dzisiejszego, poszukując nowych dziedzin badawczych wykorzystania fal elektromagnetycznych w zastosowaniach nietelekomunikacyjnych.

EN

The paper presents the history of the radiointroscopy laboratory established at the Wroclaw University of Science and Technology. The laboratory in its over 50 years of history dealt with the study of electromagnetic fields emitted by rocks and soil subjected to mechanical stress. The laboratory focuses on building prototype research apparatus and field measurements. The implementation of the radiointroscopy subject matter is crowned with many publications, 16 patents, 4 doctorates and 2 habilitation theses. The laboratory continues its research to this day, seeking new research areas of application of electromagnetic waves in non-telecom applications.

4

Niezastąpione kamienie?

Radwanek-Bąk Barbara

Kruszywa : produkcja - transport - zastosowanie

|

2021

|

Nr 4

59--63

PL

Wszyscy znamy utarte powiedzenie „nie ma ludzi niezastąpionych”, tym bardziej więc nie ma niezastąpionych przedmiotów, czyli obiektów nieożywionych. Z obydwoma tymi stwierdzeniami, a zwłaszcza z pierwszym z nich, można, a nawet trzeba polemizować, a istotę tej polemiki stanowią zakres, jakość i tożsamość tego zastępowania. W świecie rzeczy i warunkach stałego postępu technicznego owo zastępowanie staje się coraz powszechniejsze, a w weilu przypadkach, np. substytucji dóbr rzadkich – pożądane. Dobrym przykładem z naszej geologicznej sfery jest substytucja surowców mineralnych wraz z jej wieloaspektowymi zaletami: oszczędnością nieodnawialnych kopalin oraz ograniczeniem oddziaływań środowiskowych związanych z górnictwem i przetwórstwem. Czy więc już samo zastanawianie się nad pospolicie brzmiącymi „kamieniami” w aspekcie ich nie zastępowalności nie jest dziwactwem?

5

Spójność i kąt tarcia wewnętrznego przy ścinaniu próbek skalnych i materiałów kamiennych w dwuosiowym stanie naprężenia

Gawryś Jerzy

Przegląd Górniczy

|

2020

|

T. 76, nr 3

45--49

PL

W artykule przedstawiono zaprojektowane i wykonane urządzenie do realizacji badań wyznaczania spójności i kąta tarcia wewnętrznego skał i materiałów kamiennych przy ścinaniu. Przedstawiono wyniki oznaczenia spójności i kąta tarcia wewnętrznego dla piaskowca, iłowca i betonu komórkowego. Wykazano, że dla skał i materiałów kamiennych o bardzo niskiej wytrzymałości w skuteczny sposób można określić wartości spójności i kąta tarcia wewnętrznego metodą ścinania próbek w dwuosiowym stanie naprężenia.

EN

The article presents a designed and constructed device for testing cohesion and angle of internal friction of rocks and stone materials at shear. The results of determining the cohesion and angle of internal friction for sandstone, claystone and cellular concrete were presented. It has been shown that for very low strength rocks and stone materials, cohesion values and internal friction angle can be efficiently determined by shearing the samples in a biaxial state of stress. It has been shown that for rocks of very low strength, the values of consistency and angle of internal friction can be effectively determined by the method of shearing samples in a biaxial stress state.

6

The Need of Elastic Material Component between Rock Pressure Load and Metallic Structure Way of Receiving it in Order to Obtain a Uniform Load

Chirila Danut, Dumitrascu Tamara Cristina, Matei Aronel, Mangu Sorin

Inżynieria Mineralna

|

2020

|

no. 1, vol. 2

17--19

EN

In galleries digged for different type of uses, but mostly for extracting coal, hydrotechnical adduction galleries but also for tunnels, after the dislocation of the rocks is done, the tenssions in the rock changes massively. We take for example a metallic structure used as provisory structure until the rock pressure stabilize and used in Petroșani Romania, coal mines. The galleries are digged with explosives and the shockwave gives excessive cracks and disturb the rock pressure and its characteristics. The space between the metallic structure, rock walls and bolt is filled with wood, but this article suggests a rubber band material so the rock pressure to be distributed uniformly and not concentrated in the contact points between the wood and metal profile.

PL

W wyrobiskach wybranych do różnego rodzaju zastosowań, głównie do wydobycia węgla, budowli hydrotechnicznych, tuneli, po zakończeniu wydobycia skal napięcie w skale zmienia się ogromnie. Jako przykład pokazano stabilizowanie się ciśnienia w wyrobiskach w kopalni węgla Petroșani w Rumunii Eksploatacja jest prowadzona za pomocą materiałów wybuchowych, fala uderzeniowa powoduje nadmierne pęknięcia i zaburza ciśnienie w skałach. Przestrzeń między obudowa a górotworem metalową jest wypełniona drewnem, ale w tym artykule przedstawiono zastosowanie gumy dla uzyskania równomiernego nacisku skały.

7

Właściwości elektryczne i magnetyczne skał

Gierlotka Stefan

Energetyka

|

2019

|

nr 4

325--328

PL

Własności magnetyczne skał uwarunkowane są zawartymi w nich minerałami skałotwórczymi. Istotną rolę odgrywają własności magnetyczne pierwiastków chemicznych wchodzących w ich skład oraz rodzaj wiązań i struktury kryształów. Magnetyczne własności skał charakteryzuje wielkość zwana podatnością magnetyczną, która określa zdolność danej substancji do zmian namagnesowania pod wpływem zewnętrznego pola magnetycznego. Wśród skał magmowych skały zasadowe wykazują większą podatność magnetyczną od skał kwaśnych. Główne minerały skałotwórcze są złymi przewodnikami elektrycznymi. Podano własności elektryczne niektórych skał. Innymi właściwościami elektrycznymi wyróżniającymi skały jest zjawisko piroelektryczności oraz piezoelektryczności.

EN

Rocks magnetic properties are contingent upon rock-forming minerals contained in them. Important role is played here by magnetic properties of chemical elements that the rocks are made of as well as the type of bonds and crystals structures. Magnetic properties of rocks are characterized by a value called magnetic susceptibility that determines ability of a given substance to change its magnetization under the influence of an external magnetic field. From among magma rocks it is the alkaline ones that show higher magnetic susceptibility than the acidic ones. The main rock-forming minerals are bad electric conductors. Given are electrical properties of some rocks. Another electrical properties that distinguish rocks are phenomena of pyroelectricity and piezoelectricity.

8

Radon Hazards in Relation to Elemental and Isotope Composition of the Geological Structures in the Lubelskie Voivodeship

Gazda L., Połednik B., Czerwiński J., Kozak K., Mazur J., Grządziel D., Dudzińska M.

Journal of Ecological Engineering

|

2018

|

Vol. 19, nr 2

45--49

EN

The study involved investigation of the relationship between the radon concentrations in the ground air – and thus in the indoor air – and the geological structure of the Lubelskie Voivodeship (eastern Poland). Both passive and active methods were used for measuring the radon concentrations in coal, phosphate and chalk mines, caves, wells as well as indoor environments. The study also included elemental, uranium and lead isotope analyses of rocks. The performed research showed that Paleogene and Mesozoic sedimentary rocks rich in radionuclides are the sources of radon in the Lubelskie Voivodeship. In the case of the buildings located in proximity to such rocks, characterized by relatively high radon exhalations, radon remediation methods are recommended. Already at the designing stage of buildings, the measures which protect against the hazardous radon gas should be applied.

9

Energia z głębokich pokładów gorących suchych skał (HDR) do poprawy bezpieczeństwa infrastruktury krytycznej Polski

Niezgoda T., Miedzińska D., Sławiński G.

Inżynieria Bezpieczeństwa Obiektów Antropogenicznych

|

2018

|

Nr 3-4

65--69

PL

W artykule przedstawiono zarys technologii wydobycia ciepła z głębokich pokładów gorących suchych skał (HDR – hot dry rocks), możliwości jej implementacji na terenie Polski oraz jej zalety w aspekcie zastosowania do poprawy bezpieczeństwa infrastruktury krytycznej, jak również poprawy bezpieczeństwa energetycznego Polski.

EN

In the paper the scheme of technology of heat recovery from deep beds of hot dry rocks (HDR) and the possibilities of its applications in Poland were presented. Also the advantages of the HDR technology implementation in accordance to critical infrastructure safety improvement as well as for Poland energetic safety increase were shown.

10

Jak oznaczać twardość kruszyw?

Naziemiec Z.

Kruszywa : produkcja - transport - zastosowanie

|

2017

|

Nr 1

36--40

PL

W artykule omówiono różne metody badań właściwości fizykomechanicznych skał i kruszyw mineralnych. Podano przykładowe wyniki badań skał i kruszyw prowadzonych w Instytucie Ceramiki i Materiałów Budowlanych w Krakowie. Porównano wyniki poszczególnych badań i wskazano na zależności występujące pomiędzy nimi. Wskazano na przydatność wyników badań w ocenie właściwości produktów, jak i przy doborze urządzeń przeróbczych.

EN

The article describes various methods of testing physical and mechanical properties of rocks and mineral aggregates. The exemplary results of the tests of rocks and aggregates conducted at the Institute of Ceramics and Building Materials in Kraków have been presented. The results of particular tests have been compared and interdependences among them have been pointed out. The usefulness of test results in the evaluation of product characteristics and the selection of processing equipment has been also highlighted.

11

Wyniki badań mineralogiczno-petrograficznych skał grobu Chystusa

Pawlikowski M., Klimas S. N.

Auxiliary Sciences in Archaeology, Preservation of Relics and Environmental Engineering

|

2017

|

nr 23

1--17

PL

Prowadzone prace rewaloryzacyjne i konserwatorskie pozwoliły na pobranie kilku małych prób skał z grobu Chystusa i z pod fundamentów świątyni Grobu Pańskiego. Stworzyło to wyjątkową okazję do przeprowadzenia szczególowych badań tych skał z wykorzystaniem najnowoczesniejszych metod. Otrzymane wyniki ujawniły kilka intersujących i nie znanych dotychczas szczegułów., Rozpoznano na koamieniu z grobu ślady hematytu ( ślady malowania ochrą?). Stwiedzono także, że kamienie z grobu są odmienne mineralogiczmnie i petrogrfaicznie od wapieni z lokalnego podłoża Świątyni Grobu Pańskiego. Oznacza to, że zostały onę ściagniete z poza tego terenu.

EN

Mineraloghical investigation of stones used for construction of Jesus tomb in Jerusalem were performed using polarizing light microscoe, SEM-EDS method. Additionalya rocks present udner the Temple of Christ Tomb were performed as material for comparison. Obtaioned data document presence of hematite and traces of sculpturing on the stones of tomb. Moreover investiogation confirm the tomb is constructed of limestine not similar to one present under the temple. This means for construction of tomb was used blocks of limestone produced at quarry located at othe place.

12

Analiza jednorodności składu skał wapiennych występujących na terenie Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej

Bargiel I., Cielecka K., Cieśla I., Kłeczek M., Liberska K.

Analit

|

2017

|

Nr 3

9--14

PL

W niniejszej pracy przedstawiono wyniki analizy jakościowej składu chemicznego skał wapiennych na terenie Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Przeprowadzone pomiary zostały wykonane trzema metodami: spektroskopii w podczerwieni, Ramana oraz dyfraktometrii rentgenowskiej. W pracy przedstawiono również charakterystykę zgrupowań skalnych występujących na omawianym terenie oraz omówiono metody pomiarowe wykorzystane w trakcie badań.

EN

This paper discusses the results of qualitative analysis of composition of the limestone’s occurring in the Krakow-Czestochowa Upland. Measurements had been conducted using three methods: IR-spectroscopy, Raman spectroscopy and XRD. The paper depicts also characteristics of limestone’s formations present on the analysed area and measurement methods used during studies.

13

ROP mathematical model of rotary-ultrasonic core drilling of brittle material

Horne M. F.

Advances in Science and Technology. Research Journal

|

2017

|

Vol. 11, no 1

1--28

EN

The results from the Phoenix mission led scientists to believe it is possible that primitive life exists below the Martian surface. Therefore, drilling in Martian soil in search for organisms is the next logical step. Drilling on Mars is a major engineering challenge due to the drilling depth requirement and extreme environment condition. Mars lacks a thick atmosphere and a continuous magnetic field that shield the planet’s surface from solar radiation and solar flares. As a result, the Martian surface is sterile and if life ever existed, it must be found below the surface. In 2001, NASA’s Mars Exploration Payload Advisory Group proposed that drilling should be considered as a priority investigation on Mars in an effort of finding evidence of extinct or extant life. The results from the Curiosity mission suggested drilling six meters deep in the red planet in search for life. Excavation tools deployed to Mars so far have been able to drill to a maximum depth of 6.5 cm. Thus, the drilling capabilities need to be increased by a factor of approximately 100 to achieve the goal of drilling six meters deep. This requirement puts a demand on developing new and more effective technologies to reach this goal. Previous research shows evidence of a promising drilling mechanism in rotary-ultrasonic for what it offers in terms of high surface quality, faster rate of penetration and higher material removal rate. This research addresses the need to understand the mechanics of the drill bit tip and rock interface in rotary-ultrasonic drilling performance of one drill bit at a time drilling in three types of rocks that vary in strength. A mathematical model identifying all contributing independent parameters, such as drill bit design parameters, drilling process parameters, ultrasonic wave amplitude and rocks’ material properties, that have effect on rate of penetration is developed. Analytical and experimental results under ambient condition are presented to show the effect of the variation of different parameters on rate of penetration performance as a first step of the investigation. It was found that the speed and WOB have significant effect on ROP while the rest of the parameter have very little or no effect.

14

Analysis of frost resistance and physical properties of Devonian compact limestones deriving from one deposit

Skowera K.

Structure and Environment

|

2016

|

Vol. 8, no. 1

31--36

EN

The use of carbonate rocks in building industry as a raw material for the production of construction elements and aggregates has a long history. Yet, a stereotype approach to this group of materials orders to avoid using them in constructions exposed to moisture and frost. It applies to both elements and aggregates for frost-resistant concretes. The problem lies, above all, in significant differentiation of physical properties of available minerals and the lack of clear criteria for standard classification. The article focuses on the differentiation analysis of physical properties of rocks originating from two singled out mines of Devonian compact limestone, located in the region of Świętokrzyskie.

15

Rozpoznanie petrologiczne rozproszonej materii organicznej skał karbonu podłoża monokliny przedsudeckiej

Nowak G. J.

Przegląd Geologiczny

|

2016

|

Vol. 64, nr 12

1005--1007

EN

Intense program of shale gas prospecting in the territory of Poland is currently on going. Among the steps towards better examination of dispersed organic matter (DOM) in clastic Carboniferous rocks of the basement of the Fore-Sudetic Homocline are petrologic studies. The paper provides data on the DOM composition, kerogen type determination, and identification of thermal maturity degree of Carboniferous rocks in the basement of the Fore-Sudetic Homocline. In general, organic matter from the Carboniferous rocks is represented only by vitrinite and inertinite. Such composition of DOM permits to define it as humic organic matter typical for kerogen type III. Carboniferous rocks display a high and very high degree of thermal maturity, expressed by a wide range of vitrinite reflectance values (from below 1.50% to above 5.50%).

16

Pierwiastki ziem rzadkich (REE) w środowiskach powierzchniowych litosfery

Kwecko P.

Przegląd Geologiczny

|

2016

|

Vol. 64, nr 11

902--917

EN

In the Polish geochemical literature there is no general discussion of the occurrence and behaviour of REE in surface environments. This text is an attempt to review the world literature concerning the REE occurrence and behaviour mainly in rocks, minerals (primary and secondary) and soils, and during hypergenic and soil-forming processes. The article also presents the atomic structure and properties of REE, their divisions and participation in the biosphere, organic matter and sediments of selected Polish lakes and, additionally, anthropogenic sources. Particular attention is given to primary and secondary REE minerals and their presence in rocks, soils (including soil-forming processes) and hypergenic processes. The main source of REE is the primary minerals of acid and siliceous igneous rocks and secondary minerals of sedimentary rocks. Among primary minerals the largest quantities of REE are concentrated in heavy minerals (anatase, ilmenite, sphe- ne, rutile and zircon). Basic silicate weathering leads to the formation of secondary clay minerals which, together with iron and manganese oxides and carbonates, are the main sources of REE as secondary minerals.

17

Nowoczesne podejście do analizy petrofizycznej skał ze złóż niekonwencjonalnych

Krakowska P., Puskarczyk E., Jędrychowski M., Habrat M., Madejski P.

Prace Naukowe Instytutu Nafty i Gazu

|

2016

|

nr 209 wyd. konferencyjne

569--573

PL

Niekonwencjonalne złoża ropy i gazu stanowią wyzwanie interpretacyjne dla petrofizyków. Dobór właściwych metod badawczych jest kluczem do szczegółowej i poprawnej interpretacji przestrzeni porowej skał niskoporowatych i niskoprzepuszczalnych. W pracy zaprezentowano wstępne wyniki rentgenowskiej nanotomografii komputerowej. Realizowany projekt ma także na celu stworzenie specjalistycznego programu do interpretacji petrofizycznej i geologicznej obrazów tomograficznych skał ze złóż niekonwencjonalnych. Opracowana metodyka znajduje także zastosowanie w analizie skał konwencjonalnych.

EN

Unconventional oil and gas reservoirs are challenge for petrophysicists regarding qualitative and quantitative interpretation. Selection of appropriate research methods is the key in detailed and correct analysis of the pore space in this type of rocks. Preliminary results of rese arch are presented in the paper which comprises of the X-ray computer nanotomography results. Research also aims to create special software to interpret petrophysical and geological parameters from tomographic rock images of unconventional reservoirs. The developed methodology is also used in the analysis of conventional reservoirs.

18

Laboratoryjne pomiary dynamicznych modułów sprężystości skał, pod kątem potrzeb hydraulicznego szczelinowania

Moska R.

Prace Naukowe Instytutu Nafty i Gazu

|

2016

|

nr 209 wyd. konferencyjne

637--639

PL

W niniejszej pracy przedstawiono wpływ zmian ciśnienia nadkładu, ciśnienia porowego, ciśnienia efektywnego oraz temperatury na prędkości fal P i S oraz wartości dynamicznego modułu Younga oraz współczynnika Poissona. Badania zostały wykonane na dwóch próbkach rdzeniowych z wybranych złóż ropy i gazu ziemnego w Polsce, przy użyciu urządzenia do badań dynamicznych modułów sprężystości skał w warunkach złożowych AVS 700.

EN

This work presents the influence of confining, pore, effective pressures, and temperature changes on the P and S wave velocity and the values of Young’s modulus and Poisson’s ratio. Measurements were performed on two core samples from selected oil and gas reservoirs in Poland, using the device for measuring dynamic elastic modules of the rock in reservoir conditions.

19

Charakterystyka petrofizyczna skał sylurskich i ordowickich w basenie bałtyckim na podstawie wyników badań laboratoryjnych i geofizyki otworowej

Jarzyna J., Krakowska P., Puskarczyk E., Wawrzyniak-Guz K.

Prace Naukowe Instytutu Nafty i Gazu

|

2016

|

nr 209 wyd. konferencyjne

473--477

PL

Porównano wybrane parametry petrofizyczne wyznaczone w wyniku badań laboratoryjnych na próbkach skał i profilowań geofizyki otworowej w odwiertach B8-Z4/2012, B21-2/2014 i Lu-1/2011 w interwałach głębokości odpowiadających formacji iłowców z Pasłęka razem z ogniwem łupków bitumicznych z Jantaru, formacji wapieni i iłowców z Prabut oraz formacji iłowców z Sasina. Celem było pokazanie niejednorodności skał sylurskich i ordowickich występujących w basenie bałtyckim. Wartości porównywanych parametrów zestawiono w tabeli oraz zilustrowano na histogramach i wykresach krzyżowych.

EN

Selected petrophysical parameters from the laboratory measurements and results of well logging from the B8-Z4/2012, B21-2/2014 and Lu-1/2011 boreholes were compared in the depth intervals related to the claystone Pasłęk Formation including bituminous shale Jantar Member, and claystone Sasino Formation. The goal was to reveal non-homogeneity of the Silurian and Ordovician formations in the Baltic Basin. Values of the compared parameters are presented in a table and illustrated in histograms and plots.

20

Badania porowatości helowej skał ze złóż niekonwencjonalnych na próbkach pokruszonych

Przelaskowska A., Klaja J., Łykowska G.

Prace Naukowe Instytutu Nafty i Gazu

|

2016

|

nr 209 wyd. konferencyjne

645--649

PL

Pomiary porowatości skał ze złóż niekonwencjonalnych stanowią wyzwanie ze względu na bardzo niską przepuszczalność, niewielkie rozmiary porów, wysoką zawartość substancji organicznej, jak i minerałów ilastych. Przedstawiona praca ma na celu przystosowanie metodyki pomiaru porowatości helowej do badań skał mikroporowych. Wykonane badania wykazały, że warunki pomiaru mają tutaj duże znaczenie, dotyczy to zarówno ciśnienia pomiaru i rozmiaru ziaren. Najwyższe wartości porowatości uzyskano dla pomiarów wykonanych na próbkach pokruszonych do frakcji < 0,5 mm.

EN

Porosity measurements of rocks from unconventional reservoirs are a challenge because of their extremely low permeability, small dimensions of pores, high content of organic substance and clay minerals. The goal of the presented work was to adapt the helium porosity measurements to investigation of microporous rocks. The obtained results revealed the importance of such measurement conditions as pressure and grain size. The highest porosity values were obtained for measurements conducted on samples crushed to grain size < 0.5 mm.