Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Baseny solne triasu na obszarze Polski

Czapowski G., Tomassi-Morawiec H.

Przegląd Solny

|

2016

|

T. 12

51--55

PL

Na obszarze Polski sole triasu formowały się u schyłku dolnego triasu (ret) oraz w górnym triasie (środkowy kajper; tab. 1). Sole retu, grubości do kilkunastu metrów, rozpoznane w 1 otworze wiertniczym (Ryc. 1A-B), występują jako cienkie (cm grubości) chlorkowe przewarstwienia w sukcesji siarczanowo węglanowej, zaś ich cechy strukturalne i zawartość bromu (48-62 ppm) sugerują powstanie w środowisku okresowo zasolonego zbiornika jeziornego. Sole kajpru, grubości 40-143 m, zarejestrowane w 5 otworach wiertniczych (ryc. 2A-B), budują 1-3 pokłady grubości dcm-m w zdominowanej przez iłowce i mułowce sukcesji dolnych warstw gipsowych. Ich wykształcenie i niska (0-42 ppm) zawartośc bromu wskazują na powstanie soli w środowisku okresowo zasolonego zbiornika jeziornego. Prawdopodobne sole dolnego triasu są produktem naturalnej ewaporacji dolnotriasowego zbiornika morskiego, natomiast w górnym triasie ewaporacja schyłkowego zbiornika środkowotriasowego mogła być wzbogacona ługami z niszczenia odsłoniętych soli kamiennych dolnego triasu i/lub najmłodszych wydzieleń solnych cechsztynu, budujących strop formujących się struktur wysadowych. Pomimo dotychczasowego słabego stopnia poznania omawianych soli triasu należy jednak cieniach ich ekonomiczną wartość jako znikomą ze względu na stosunkowo niewielką grubość serii solnych (kilkanaście m - sole retu, do 90 m – sole kajpru) i dużą głębokość występowania (ponad 1680 m - sole retu, 1200-3250 m – sole kajpru).

EN

Except the well recognized chlorides of Late Permian (Zechstein) and the Neogene (Middle Miocene) age in Poland also the salts were accumulated here within the limited evaporate basins during the late Lower (Upper Bunter = Röt) and in the Upper (Middle Keuper) Triassic (Tab. 1, Figs 1A, 2A). The Röt rock salts with thickness >13 m were developed as interbeds of white to beige, polymorphic to giant secondary halites, cm to 9 m thick, incorporated within the sulphate-dolomitic succession of I Gypsum Beds (Fig. 1B). Their structures and bromine content (48-62 ppm) suggested accumulation in a salt pan of broad sabkha, being the marginal part of shallow marine evaporate basin, existed then in SW Poland area (Fig. 1A). The Middle Kuper salts, 40 to 143 m thick, created 1-3 seams with the profile of Lower Gypsum Beds, dominated by claystones and siltstones with sulphate-carbonate interbeds (Fig. 2B). Chlorides were developed as polymorphic to giant secondary halites, white, beige to honey and pink, with anhydrite aggregates and dispersed clay matter. Their structures and low bromine content (0 to 42 ppm) indicated deposition in a seasonally evaporated continental lake of the playa system, occupied that time the central Poland area (Fig. 2B) and supplied with salt brines from eroded emerged salt of the Lower Triassic and the youngest Zechstein. The commented Triassic salts became hitherto only preliminary studied because of rare core material (5 boreholes). Their economic value seems low because of a relatively small salt bed thickness (up to 9 m of Röt salts and up to 90 m of Keuper ones) and their deep occurrence (depth >1680 m for Röt salts and 1200-3250 m for the Keuper ones).

2

Początki górnictwa w Wielkopolsce i geologiczno-górnicza działalność Józefa Zwierzyckiego

Skoczylas J.

Przegląd Górniczy

|

2011

|

T. 67, nr 12

130--137

PL

Dzieje poszukiwań, dokumentowania i eksploatacji bogactw mineralnych w Wielkopolsce ciągle jeszcze czekają na opracowanie. W artykule przedstawiono początki zainteresowań oraz początki prac poszukiwawczych i eksploatacyjnych, głównie węgla brunatnego, w Wielkopolsce do wybuchu I wojny światowej. Intensywne prace poszukiwawcze rozpoczęto w rejonie Bydgoszczy i Wronek, a także w powiatach międzychodzkim i międzyrzeckim. W latach 1841÷1874 zarejestrowano 231 przedsiębiorców zajmujących się odkrywkową eksploatacją węgla brunatnego. Jednak do 1875 r. przetrwało jedynie 5 dużych kopalń. Natomiast w latach 1875÷1913 funkcjonowało 3 do 7 kopalń. W artykule najwięcej uwagi poświęcono pierwszej publikacji wybitnego geologa Józefa Zwierzyckiego (1888÷1961).

EN

The history of explorations, documenting and exploitation of mineral resources in Great Poland still waits for elaboration. The article presents the beginnings of interests and beginnings of exploration and exploitation works, mainly relating to lignite, in Great Poland before World War I. Intensive exploratory works were started in the area of Bydgoszcz and Wronki, as well as in the Międzychód and Międzyrzecz administrative districts. In the years 1841-1874 231 entrepreneurs were registered, involved in opencast lignite exploitation. However, till 1875 survived only 5 big mines. In the years 1875÷1913 3 to 7 mines were operating. In the article most attention was paid to the first publication of the prominent geologist Józef Zwierzycki.

3

Rozdzielczość syntetycznych sekcji pseudoimpedancji akustycznej formacji solnej i jej rozpoznawanie w kontekście budowy podziemnych zbiorników

Figiel W., Kawalec-Latała E.

Przegląd Górniczy

|

2010

|

T. 66, nr 6

91-96

PL

Złoża soli kamiennej o wewnętrznej jednorodnej strukturze są atrakcyjną lokalizacją dla budowy podziemnych magazynów węglowodorów. Metody powierzchniowych pomiarów sejsmicznych są ekonomicznym źródłem niezbędnych informacji geologicznych. Inwersja sekcji sejsmicznych pozwala na uzyskanie przybliżonego rozkładu impedancji akustycznej środowiska skalnego, co odwzorowuje jego budowę. Interpretacja sekcji pseudoimpedancji akustycznej przy niskich parametrach sygnału sejsmicznego i niekorzystnym stosunku sygnału użytecznego do szumu S/N (signal to noise) jest polepszana przez stosowanie metod dekonwolucji. Ze względu na wysokie wartości współczynników odbicia w utworach cechsztynu, dobrych efektów można spodziewać się w wyniku wykonania dekonwolucji minimum entropii MED. Wsparciem dla wizualnej interpretacji formacji geologicznej są metody cyfrowej obróbki obrazów. Z otrzymanych rozkładów pseudoimpedancji akustycznej, jako bazy danych, buduje się obrazy i wizualizuje przekrój środowiska geologicznego. Detekcja niejednorodności litologiczno-facjalnych w budowie pokładu rozpoznawanego jako potencjalny zbiornik węglowodorów może być uzyskana w wyniku właściwej interpretacji obrazów sekcji pseudoimpedancji akustycznej.

EN

Rock salt deposits with homogenous inner structure are attractive localisation for hydrocarbon underground reservoir. Surface seismic measurement methods are economic source of essential geologic information. The inversion of seismic section permts to get approximate distribution of rocks environment acoustic impedance, projecting geologic formation. Interpretation of acoustic pseudoimpedance section with poor seismic signal parameters and low sinal to noise ratio S/N is improved by deconvolution process. The high reflection coefficient, typical for Zechstein rocks salts, suggests good results with application of minimum entropy deconvolution method MED. Computer methods of image processing are supporting visual interpretation of geologic formation. The images of geologic environment and their visualisation are constructed from database of acoustic pseudoimpedance distributions. The face lithology inhomogeneity detection, for stratum identification as potential underground hydrocarbon reservoir or waste storage, may be obtained in process of proper interpretation of acoustic impedance section images.