Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Wpływ zanieczyszczeń powietrza na zdrowie człowieka, środowisko i materiały

Lisiak-Zielińska Marta, Budka Anna, Borowiak Klaudia

Ciepłownictwo, Ogrzewnictwo, Wentylacja

|

2023

|

T. 54, nr 9

40--44

PL

Podwyższone stężenia wielu zanieczyszczeń powietrza, zarówno w środowisku zewnętrznym, jak i wewnętrznym, notowane są w wielu krajach i przyczyniają się m.in. do podwyższonej zachorowalności na choroby układu oddechowego oraz krążenia, a nawet zwiększonej śmiertelności wywołanej przez nie bezpośrednio, jak i pośrednio. Z kolei depozycja (osiadanie) zanieczyszczeń powietrza na powierzchniach naturalnych i sztucznych przyczynia się do szkód w środowisku przyrodniczym, jak również w materiałach wytworzonych przez człowieka. Dotyczy to również urządzeń wentylacyjnych, których prawidłowe funkcjonowanie może również wpływać z kolei na zdrowie i jakość powietrza wewnątrz budynków. Podwyższone stężenia zanieczyszczeń powietrza mogą przyczyniać się do strat ekonomicznych. W przypadku wpływu na zdrowie związane są one przede wszystkim z kosztami nieobecności w pracy, kosztami leczenia czy przedwczesnym zgonem. Obniżenie plonowania roślin uprawnych i ozdobnych lub przyrostu biomasy drzewa mogą być kolejnym czynnikiem przyczyniającym się do strat ekonomicznych poza szkodnikami, patogenami czy ekstremalnymi zjawiskami przyrodniczymi. Uszkodzenia i degradacja urządzeń konstrukcyjnych, wentylacyjnych i innych materiałów przyczynia się natomiast do zwiększenia kosztów ich utrzymania.

EN

Higher concentrations of many air pollutants, both in the outdoor and indoor environments, are recorded in many countries and contribute, among the others, to increased incidence of respiratory and cardiovascular diseases and even increased mortality caused by them directly as well as indirectly. In addition, deposition of air pollutants on natural and artificial surfaces contributes to damage to the natural environment, as well as to man-made materials. This is also valid for ventilation systems, which proper functioning might be also affected on indoor air quality and human health. Elevated air pollution concentrations might also cause economic losses. In the case of health impacts, they are primarily related to the cost of absence from work, medical costs, or premature death. Reduced crop yields or tree biomass growth can be another factor contributing to economic losses in addition to pests, pathogens or weather extremes. The damage of construction materials, ventilation system and other materials might also cause an increase in the cost of their maintenance.

2

Rośliny w pojemnikach

Falkowski Grzegorz

Zieleń Miejska

|

2022

|

Nr 4

28--30

PL

Problem deficytu przestrzeni niezbędnej do posadzenia i utrzymania drzew w miastach dotyczy przede wszystkim niewystarczającej ilości gleby lub jej nadmiernej kompresji. Najczęściej dotyczy ściśle zabudowanych centrów miast, dzielnic biznesowych i handlowych, gdzie pod ziemią buduje się parkingi oraz kryje się rozległa infrastruktura wodociągowo-kanalizacyjna, energetyczna i komunikacyjna. Wprowadzenie i utrzymanie zieleni w tego typu miejscach wymaga zastosowania rozwiązań niestandardowych.

3

Dobór roślin do ogrodów sensorycznych

Dymny Tomasz

Zieleń Miejska

|

2022

|

Nr 6

28--31

PL

Ogrody sensoryczne nadają się zarówno do małych, jak i do dużych przestrzeni. Mogą być przeznaczone do stymulacji tylko jednego zmysłu, jak np. ogród zapachowy, lub wszystkich pięciu. Taki ogród powinien zachęcać przebywające w nim osoby do interakcji z otoczeniem.

4

An assessment of environmental risk of Bt-maize on rove beetle communities

Twardowski Jacek Piotr, Gruss Iwona, Bereś Paweł, Hurej Michał, Klukowski Zdzisław

Ecological Chemistry and Engineering. S

|

2022

|

Vol. 29, nr 2

257--266

EN

An environmental risk assessment related to the genetically modified crops still needs to be studied. In the non-target organisms, rove beetles seem to be well-chosen arthropods for this purpose. Rove beetle abundance and species diversity were studied in the first large-scale Bt-maize experiment in the south part of Poland for over two years to determine the impact of Bt-maize in comparison to conventional varieties. A genetically engineered Bt-maize variety (DKC 3421 Yield Gard®, event MON 810) and its near-isogenic DKC 3420 were cultivated at two locations. Additionally, two non-Bt varieties sprayed with a lambda-cyhalothrin insecticide were also included for comparative analysis. The results show no significant effects on rove beetle abundance and diversity patterns of the Bt-maize and the nearby isolines. In one locality the mean number of individuals and Simpson dominance was even higher in Bt-maize compared to one reference variety. The Canonical Correspondence Analysis showed rather variety-dependent effects of the rove beetle community. To conclude, considering the abundance and diversity of studied insects, there is no environmental risk arising from Bt-maize cultivation.

5

Metody izolacji i analizy form krystalicznych wosków powierzchniowych roślin

Kowalska Aleksandra M., Stepnowski Piotr, Haliński Łukasz P.

Analityka : nauka i praktyka

|

2022

|

nr 1

26--31

PL

Kombinacja analiz chemicznych oraz mikroskopowych umożliwia przede wszystkim poznanie struktury form krystalicznych wosków, powiązanie tych struktur z ich składem chemicznym oraz określenie potencjalnej roli biologicznej.

6

Badania nanocząstek metali/tlenków metali i ich przemian w roślinach przy wykorzystaniu technik spektrometrii mas

Wojcieszek Justyna

Analityka : nauka i praktyka

|

2022

|

nr 4

26--31

PL

Opracowana metodologia analityczna, oparta na różnych technikach spektrometrii mas, dała możliwość śledzenia losów nanocząstek NPs od momentu rozpoczęcia hodowli po ich akumulację i transport w obrębie analizowanej rośliny.

7

Compost produced with addition of sewage sludge as a source of Fe and Mn for plant

Gondek Krzysztof, Mierzwa-Hersztek Monika, Kopeć Michał, Spałek Iwona

Ecological Chemistry and Engineering. S

|

2021

|

Vol. 28, nr 2

259--275

EN

Direct application of sewage sludge to soil is controversial due to, among others, its highly variable composition, odour, and risks for health. The obtained composts with the addition of sewage sludge were tested for the contents and availability of manganese and iron. Once composts were applied to the soil, their effect on the content and availability of Mn and Fe in soil and bioaccumulation in the plant were determined. The addition of sewage sludge enriched composts with manganese and iron, but did not increase the content of water-extracted forms of Mn and Fe. The compost with addition of biochar had more organic matter-bound forms of Mn and Fe. Composts amended with sewage sludge had lower effect on the amount of Poa pratensis L. biomass than maize straw compost. The content of Mn and Fe in Poa pratensis L. was in the range permissible for biomass used as fodder. Smaller addition of all composts to the soil significantly increased the content of mobile manganese forms; however, neither the type nor the dose had effect on the content of iron mobile forms. There was no significant differences in the content of organic matter-bound forms of Mn and Fe in soil after the application of composts.

8

Rośliny a retencja wody

Wróblewska Katarzyna

Zieleń Miejska

|

2020

|

Nr 9

26--29

PL

Warto mieć wiedzę o wykorzystaniu roślin dla calów retencyjnych - szczególnie w mieście. Możliwości takich jest wiele. Często nie wymagaja one dużych zmian w ogrodzie lub na terenach zieleni, a jedynie zmiany podejścia do sposobu ich zagospodarowania i... wyglądu. Najprostszym sposobem jest zwiększenie bioróżnorodności, która ma kluczowe znaczenie dla funkcji ekologicznych ekosystemu.

9

Paszporty dla roślin – nowe zasady

Til-Dąbrowska Sara

Zieleń Miejska

|

2020

|

Nr 1

54--56

PL

W połowie grudnia 2019 r. zmieniły się zasady paszportowania roślin. Zmiany związane są z wejściem w życie nowych przepisów unijnych i dotkną szczególnie producentów oraz importerów w Polsce i w całej Unii Europejskiej.

10

Bioakumulacja wybranych metali ciężkich w kukurydzy uprawianej na paszę

Wiater Józefa

Polish Journal for Sustainable Development

|

2020

|

T. 24, cz. 1

127--136

PL

Celem badań była ocena bioakumulacji wybranych metali ciężkich w roślinach kukurydzy, która jest uprawiana na coraz większym areale gruntów. Celem uprawy jest głównie pasza dla bydła mlecznego, którego hodowla stała się dominującym kierunkiem rozwoju rolnictwa na Podlasiu. Badania wykonano w oparciu o próbki gleb lekkich i średnich oraz próbki uprawianej kukurydzy. W próbkach gleb oznaczono zawartość ogólną kadmu, ołowiu, niklu, miedzi i cynku, oznaczono zawartość tych samych metali w roślinach. Na podstawie uzyskanych wyników obliczono współczynniki bioakumulacji w/w metali w roślinach kukurydzy. Stwierdzono, że gleby na których uprawiano kukurydzę w większości charakteryzowały się zawartością metali ciężkich na poziomie tła geochemicznego. Niewielkich część była zanieczyszczona kadmem na I poziomie wg liczb IUNG. Kukurydza ze względu na zawartość metali ciężkich spełniała wymogi opracowane dla roślin paszowych. Współczynniki bioakumulacji metali w kukurydzy były najczęściej niskie i adekwatne do niskiej ich zawartości w glebach, choć w przypadku kadmu i ołowiu wskazują na źródło poza glebowe.

EN

The aim of the study was to assess the bioaccumulation of selected heavy metals in corn plants grown on the increasing area of land used for fodder for cattle, mainly dairy cattle, whose breeding has became the dominant direction of agricultural development in Podlasie region. The study was carried out on the basis of light and medium soils samples and maize samples grown for fodder for dairy cows. The total content of cadmium, lead, nickel, copper and zinc was determined in soil samples as well as in plants. On the basis of the obtained results, the bioaccumulation coefficients of the above-mentioned metals in maize plants were calculated. It was found that the soils, on which maize was grown, were mostly characterized by the content of heavy metals at the level of geochemical background. A small part was contaminated with cadmium on the first level according to JUNG numbers. Maize, due to its heavy metal content, met the requirements for fodder plants. The bioaccumulation coefficients of metals in maize were most often low and adequate to their low content in soils, although in the case of cadmium and lead they indicate an off-soil source.

11

Phytoremediation as an approach to clean up contaminated soil, including petroleum product contamination

Kubińska Natalia

Nafta-Gaz

|

2020

|

R. 76, nr 5

322--330

EN

Contamination of the natural environment with crude oil and its byproducts is an increasing problem which requires immediate and effective action. With the higher demand for hydrocarbons, the amount of resources being extracted, transported, and stored has grown significantly. The main types of removal involve mechanical, chemical, and biological methods. Currently, the most commonly used biological approach relies on microbial – mainly bacterial – abilities to degrade toxic substances. However, studies indicate a significant impact of phytoremediation processes on contamination disposal. Several phytoremediation strategies are applied to remove various xenobiotics from the environment, namely, phytostabilization, phytodegradation, phytoevaporation, phytoextraction, and phytostimulation. More and more attention is being paid to the cooperation between plants and other organisms, primarily bacteria and fungi. The identification of microorganisms that play a key role in supporting the proper development, growth, and functioning of plants in a hostile environment is very important. The use of natural interdependencies occurring in the plant–microorganism system can be an excellent alternative to the more invasive remedial options (mechanical or chemical) available. The effectiveness of phytoremediation treatment depends mainly on factors such as environmental conditions, the species of plant and microorganisms, and the type of contamination. Biological treatment is recognized by many scientists as one of the most valuable trends in contemporary environmental protection and ecosystem renewal. Due to the proven harmfulness of some hydrocarbons, it is very important to find and develop the most efficient and cost-effective methods of cleaning up different habitats. Phytoremediation can be used as an independent process or as a complementary element to other remediation methods.

PL

Zanieczyszczenie środowiska przyrodniczego ropą naftową oraz produktami jej obróbki stanowi coraz większy problem, zmuszający do podejmowania natychmiastowych skutecznych działań. Wraz ze zwiększonym popytem na ropę oraz jej pochodne ilość związków wydobywanych, przetwarzanych, transportowanych oraz magazynowanych również wyraźnie wzrosła w ostatnich dekadach. Do głównych metod rekultywacji skażonego środowiska należą metody mechaniczne, chemiczne oraz biologiczne. Obecnie jednym z najczęściej stosowanych podejść biologicznych jest wykorzystanie naturalnych zdolności mikroorganizmów, głównie bakterii, do rozkładu substancji toksycznych, jednakże liczne badania wskazują na znaczną efektywność również procesów fitoremediacji w usuwaniu różnego rodzaju ksenobiotyków. Fitoremediacja obejmuje rozmaite techniki, mianowicie: fitostabilizację, fitodegradację, fitoewaporację, fitoekstrakcję oraz fitostymulację. Coraz większą uwagę poświęca się zagadnieniu współpracy pomiędzy roślinami a innymi organizmami, przede wszystkim bakteriami i grzybami. Identyfikacja mikroorganizmów pełniących kluczową rolę we wspieraniu prawidłowego rozwoju, wzrostu oraz funkcjonowania roślin w nieprzyjaznym otoczeniu jest bardzo istotnym aspektem badań. Wykorzystanie naturalnych współzależności występujących pomiędzy rośliną a mikroorganizmami może stanowić doskonałą alternatywę dla znacznie bardziej inwazyjnych metod stosowanych obecnie (np. mechanicznych lub chemicznych). Efektywność zabiegów fitoremediacji w dużej mierze zależy od takich czynników jak: rodzaj skażenia, czynniki środowiskowe, typ roślin oraz mikroorganizmów. Metody biologicznego oczyszczania skażonego środowiska uznawane są przez wielu naukowców za jeden z najważniejszych kierunków we współczesnej ochronie środowiska oraz odnowie ekosystemów. Ze względu na udowodnioną szkodliwość niektórych węglowodorów znalezienie i opracowanie coraz bardziej skutecznych oraz opłacalnych ekonomicznie rozwiązań remediacji zróżnicowanych siedlisk jest niezwykle istotnym trendem biotechnologii i ochrony środowiska. Fitoremediacja może być stosowana jako niezależny zabieg, a także jako element uzupełniający innych strategii rekultywacyjnych.

12

Nanocząstki jako czynnik stresowy dla roślin

Pietrzak Monika, Skiba Elżbieta, Wolf Wojciech M.

Laboratorium - Przegląd Ogólnopolski

|

2020

|

nr 2

59--63

PL

Rośliny, jak wszystkie organizmy żywe, są narażone na działanie bodźców o charakterze stresowym. Pojawiające się w środowisku biotyczne i abiotyczne czynniki stresowe stanowią poważne zagrożenie dla rolnictwa i ekosystemu, odpowiadając m.in. za redukcję plonów. Zanieczyszczenie środowiska nanocząstkami stało się w ostatnich latach jednym z poważniejszych problemów środowiskowych, a nanocząstki mogą być traktowane jako nowy czynnik stresowy oddziałujący na rośliny. Unikatowe właściwości nanocząstek mogą przyczyniać się do ich specyficznego zachowania w układach biologicznych. Wiele badań wskazuje na negatywny wpływ nanocząstek na różne gatunki roślin, poprzez ograniczenie ich wzrostu, obniżenie aktywności fotosyntetycznej lub innych procesów życiowych.

EN

All living organisms, including plants, are exposed to various stress factors. Environmental stressors, both biotic and abiotic, are a serious threat to agriculture and the ecosystem, leading to a decline in crop productivity. The contamination of the environment with nanoparticles has recently become one of the major environmental concerns, and nanoparticles can be regarded as a new stress factor for plants. The unique properties of nanoparticles may be responsible for their specific behaviour in biological systems. Many studies indicate a negative impact of nanoparticles on various plant species, including a limitation in the growth of plants, reduction of their photosynthetic activity and influence on their other life processes.

13

Historia sekwencjonowania genomów roślinnych

Puchta Marta, Bolc Paulina, Włodarczyk Sylwia, Groszyk Jolanta, Boczkowska Maja

Laboratorium - Przegląd Ogólnopolski

|

2020

|

nr 2

22--27

PL

Obecnie dostępnych jest 576 sekwencji genomów dla 383 gatunków roślin. Do ich sekwencjonowania wykorzystano wszystkie omówione artykule technologie. Jednak tylko nieliczne sekwencje udało się złożyć z taką dokładnością jak genom rzodkiewnika, gdzie w obrębie 140 Mpz ciągłości brakuje jedynie w 161 miejscach.

14

Rośliny do zadań specjalnych

Szydło Wiesław

Zieleń Miejska

|

2019

|

Nr 4

44--46

PL

Rośliny to biologiczni sprzymierzeńcy człowieka w walce o czyste powietrze. Ich obecność w mieście warto wykorzystać nie tylko do poprawy estetyki otoczenia, ale też w walce o nasze zdrowie.

15

Trace metal concentrations in Pleurozium schreberi and Taraxacum officinale along the road No. 7

Korzeniowska Joanna, Ewa Panek

Ecological Chemistry and Engineering. S

|

2019

|

Vol. 26, nr 4

651--663

EN

The aim of this study is to test two plant species, the common dandelion Taraxacum officinale and moss Pleurozium schreberi, as bio monitors of trace metal pollution emitted by motor vehicles. The samples of the moss Pleurozium schreberi (green segments) and the common dandelion Taraxacum officinale (leaves) were collected within 12 transects along the state road No. E77 near Chyzne, Sothern Poland. The transects were located on the eastern and western side of the road (downwind and upwind towards prevailing winds), at the following distances from the road: 5, 50, 100, 300 500 and 600 m. Total concentrations of Cr, Cu, Ni, Pb, Sb and Zn in the plant material were determined. The studied species accumulated trace metals in the similar amounts. Statistically significant differences in metal concentrations between two plant species were observed only in the case of Cu and Pb. Copper concentrations were higher in the common dandelion, while the moss Pleurozium schreberi accumulated considerably higher amounts of Pb. There is a statistically significant negative correlation between the trace metal concentrations in plants and the distance to the road. There are also statistically significant differences in concentrations of Cr, Cu, Ni, Pb and Zn in the common dandelion between the samples collected from the opposite sides of the road: upwind/downwind towards the prevailing wind direction at the distance up to 300 meters. The concentrations are higher on the downwind side of the road.

16

Mobilność i biodostępność wybranych metali w ekosystemach trawiastych

Niesiobędzka K.

Prace Naukowe Politechniki Warszawskiej. Inżynieria Środowiska

|

2018

|

z. 77

1--126

PL

Celem niniejszej pracy była ocena możliwości zastosowania jednostopniowej ekstrakcji z użyciem EDTA jako ekstrahenta do szacowania mobilności i biodostępności miedzi, ołowiu i cynku w trzech zróżnicowanych pod względem stopnia zanieczyszczenia ekosystemach trawiastych. Próbki gleb poddano analizie właściwości fizykochemicznych oraz chemicznych, w wyniku czego określono podstawowe parametry gleb (skład granulometryczny, pH, kwasowość hydrolityczną, zawartość substancji organicznej, sumę zasadowych kationów wymiennych, pojemność sorpcyjną) oraz całkowite stężenia metali i ich form biodostępnych. Przeprowadzono jednostopniową ekstrakcję metali z zastosowaniem 0,05 M roztworu EDTA, a wyniki tych badań wykorzystano do oceny mobilności i biodostępności metali w glebach miejskich, wiejskich i przydrożnych. Dokonano oceny poziomów akumulacji pierwiastków śladowych w glebach i trawach z uwzględnieniem współczynników bioakumulacji. Porównano zachowanie się metali (mechanizm wiązania, formy biodostępne metali, zdolność do migracji w układzie gleba-roślina), warunkujące ich mobilność i biodostępność. Wyznaczono istotne zależności regresyjne pomiędzy stężeniem form biodostępnych metali a ich całkowitym stężeniem w glebach oraz stężeniem metali w trawach. Podjęto próbę określenia parametrów glebowych mających wpływ na bioakumulację metali w materiale roślinnym. Zbadano efekt wymywania rozpuszczalnych form metali z zanieczyszczeń pyłowych, zdeponowanych na powierzchni traw, co w istotny sposób uzupełnia wiedzę na temat możliwości przyswajania pierwiastków śladowych z pyłu atmosferycznego i opadów przez blaszki liściowe roślin, wskazując na kompleksowe ujęcie podjętego tematu.

EN

The aim of this study was to evaluate the possibility of using single stage extraction with EDTA as an extractant for the estimation of mobility and bioavailability of copper, lead and zinc in three, distinctly different grassland ecosystems in terms of pollution. Soil samples were subjected to physico-chemical analysis and atomic absorption spectrometry (AAS) to determine basic soil parameters (particle size, pH, hydrolytic acidity, organic matters, sorption capacity), and metals concentration. The levels of accumulation of trace elements in soilgrass ecosystems and bioaccumulation factors were evaluated. Soils were subjected to single-stage extraction of metals with the 0.05 M solution of EDTA. The results of these extractions were used to evaluate the mobility and bioavailability of metals in urban, rural and roadside soils. Synthesizing the results of this research, the behaviour of metals in three categories of soil-grass eeosystems with varying degrees of anthropogenic pressures (binding mechanism, bioavailable forms, and the ability to migrate to grass conditioned their mobility and bioavailability) were compared. Significant correlations between the concentrations of bioavailable forms and their total concentration in soils, and the concentrations of metals in grass were determined. An attempt was made to determine soil parameters affecting the bioaccumulation of metals in the plant material. The effect of leaching of soluble forms from particulate pollutants deposited on the grass surface was examined. The results of the examination significantly complement knowledge about the possibility of assimilation of trace elements from atmospheric dust and rain through leaf blades of plants, proving the comprehensive approach of the test subject.

17

Analiza chemiczna lipidów kutykularnych roślin wyższych i owadów - cz. II

Gołębiowski M., Haliński Ł., Stepnowski P.

Laboratorium - Przegląd Ogólnopolski

|

2018

|

nr 1

16--22

PL

Lipidy kutykularne to mieszanina związków organicznych, pokrywająca powierzchnię owadów oraz nadziemnych części roślin i chroniąca je przed czynnikami zewnętrznymi. W artykule przedstawione są: skład, funkcje biologiczne oraz metody izolacji i analizy chemicznej lipidów kutykularnych.

EN

Cuticular lipids are a mixture of organic compounds and cover the very outer surface of insects and above-ground parts of plants. They protect organisms from the environment. In the article we describe their composition, functions and methods of their isolation and chemical analysis.

18

Hiperakumulatory - niezwykłe rośliny o wielu zastosowaniach

Krzciuk K., Gałuszka A., Namieśnik J.

Analityka : nauka i praktyka

|

2018

|

nr 3

66--69

PL

Hiperakumulatory dzięki swoim wyjątkowym cechom mogą przyczynić się do rozwiązywania takich problemów środowiskowych, jak zanieczyszczenie gleb toksycznymi pierwiastkami czy ich pozyskiwanie z odpadów zamiast surowców nieodnawialnych, jakim są rudy metali.

19

Elektroforeza żelowa w badaniu specjacji selenu w roślinach

Nguyen-Marcińczyk C. T., Michalska-Kacymirow M., Kurek E., Bulska E.

Analityka : nauka i praktyka

|

2018

|

nr 4

8--13

PL

Większość prac poświęconych badaniom specjacji selenu w roślinach dotyczy głównie identyfikacji związków niskocząsteczkowych. Niniejszy artykuł przedstawia możliwości identyfikacji związków makrocząsteczkowych, w szczególności selenobiałek, co jest możliwe dzięki wykorzystaniu elektroforezy żelowej (GE) z mikropróbkowaniem za pomocą ablacji laserowej (LA) połączonej ze spektrometrią mas z jonizacją w plazmie indukcyjnie sprzężonej (ICP MS).

20

Rośliny w walce ze smogiem

Zieleń Miejska

|

2017

|

Nr 3

35--37

PL

Zanieczyszczenie powietrza jest ogromnym problemem. W dużych miastach smog pojawia się w ciągu całego roku, w mniejszych głównie w okresie jesienno-zimowym, kiedy rozpoczyna się sezon grzewczy. Problem ten nie zrodził się jednak wczoraj, ale jest efektem wieloletnich zaniedbań w sektorach energetyki, infrastruktury, budownictwa i terenów zieleni.