Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Stan zanieczyszczenia renaturyzowanego jeziora Sawąg związkami azotu i fosforu

Skwierawski A.

Proceedings of ECOpole

|

2012

|

Vol. 6, No. 2

567--575

PL

Celem pracy była ocena stanu przekształconego jeziora Sawąg, położonego na Pojezierzu Olsztyńskim. Obiekt należy do jezior, które w XIX wieku zostały osuszone z przeznaczeniem na grunty rolnicze. Wcześniej jezioro miało powierzchnię około 230 ha, co kwalifikuje je jako największe odwodnione jezioro Pojezierza Olsztyńskiego. Po osuszeniu teren zagłębienia utrzymywany był jako łąki aż do lat 90. XX w., kiedy zbiornik zaczął się stopniowo odtwarzać w wyniku pogorszenia się drożności urządzeń melioracyjnych. Obecnie jezioro Sawąg składa się z trzech oddzielnych akwenów o łącznej powierzchni 106 ha. Obiekt charakteryzuje się rolniczym użytkowaniem zlewni, co przy niewielkiej głębokości zbiornika powoduje jego znaczne zagrożenie degradacją. Badania prowadzono w ciągu 3 lat hydrologicznych 2008-2010 i objęto nimi 3 akweny, z których współcześnie składa się jezioro Sawąg: północny (62 ha), centralny (14 ha) i południowy (30 ha). Próbki wody do badań pobierano 8-krotnie w każdym roku i oznaczano w nich: azotany(III), azotany(V), azot amonowy, azot ogólny oraz fosfor ogólny i fosforany rozpuszczone. Dodatkowo oznaczano stężenie tlenu, odczyn, przewodność elektrolityczną, chlorofil a i mętność. Badania wykazały, że stan jeziora Sawąg po przywróceniu zwierciadła wody był niekorzystny. Wszystkie akweny cechowały się wysoką przewodnością elektrolityczną (średnio 405 μS·cm–1) i ogromnym nadmiarem związków fosforu w ekosystemie (0,33 mg · dm–3), a przez to tendencją do intensywnych zakwitów fitoplanktonu. Przykład jeziora Sawąg wskazuje, że renaturyzacja dawnych jezior, obok wielu korzyści (ochrona zasobów wodnych, walory krajobrazowe, wędkarstwo i inne), przynosi również poważny problem utrzymania ich stanu ekologicznego.

EN

The aim of study was to assess the state of the transformed lake Sawąg, located in the Olsztyn Lakeland. Sawąg belongs to the lakes, which in the nineteenth century have been dried for use as agricultural land. Previously the lake had an approximately 230 ha of area, this qualifies it as the largest lake drained in Olsztyn Lakeland. After the drying post-lake area was used as a meadow (with some wet places) until the 90s of the XX century, when the reservoir gradually began to recreate as a result of deterioration of drainage facilities. Currently Sawag lake consists of three separate reservoirs with a total area of 106 hectares. The object is characterized by agricultural use of the catchment basin, which at shallow reservoir makes it a significant risk of degradation. Investigations were carried out within 3 hydrological years 2008-2010 and covered all 3 basins of lake Sawąg: north (62 ha), central (14 ha) and south (30 ha). Water samples were taken 8 times each year and were determined forms of nitrogen: nitrates(III) nitrates(V), ammonia, total nitrogen, total phosphorus and dissolved phosphates. In addition, in situ were determined the oxygen concentration, pH, electrolytic conductivity, chlorophyll a and turbidity. Studies have shown unfavorable condition of the lake Sawąg after the water table re-creation. All waters were characterized by high electrolytic conductivity (405 μS · cm–1) and a large excess of phosphorus compounds in the ecosystem (0.33 mg · dm–3), and thus a tendency to intense phytoplankton blooms. Lake Sawag example shows that the renaturisation of former lakes, despite many benefits (protection of water resources, landscape values, fishing, and others), also brings a serious problem of maintaining their good ecological status.

2

Nitrogen and Phosphorus Loads in the Restored Lake Sawage

Skwierawski A.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2012

|

Vol. 19, nr 9

1029-1039

EN

The aim of this study was to evaluate the ecological status of the restored Lake Sawag in the Olsztyn Lakeland. The analyzed water body was drained in the 19th century and converted into farmland. The former lake had an area of around 230 ha, and it was the largest drained water body in the Olsztyn Lakeland. The drained lake basin had been used as grassland until the 1990s when it was gradually filled with water due to the failure of outdated drainage systems. At present, Lake Sawag comprises three separate bodies of water with a combined area of 106 ha. Its catchment is used for agricultural purposes which, in view of the lake’s small depth, poses a serious threat of degradation to the aquatic environment. The described study was conducted during four hydrological years of 2008 to 2011, and it covered three constituent sections of the contemporary Lake Sawag: northern (62 ha), central (14 ha) and southern (30 ha). Water samples were collected eight times in each year of the study, and they were analyzed to determine the concentrations of: nitrites(III), nitrates(V), ammonia nitrogen, total nitrogen, total phosphorus and dissolved phosphates. The following parameters were also measured: oxygen concentrations, pH, electrolytic conductivity, chlorophyll a and turbidity levels in water samples. The results of the above analysis point to low water quality in the restored lake. All sections of the studied water body were characterized by high electrolytic conductivity (average of 403 ěS cm–1), highly excessive phosphorus levels (0.30 mg dm–3) and intensive phytoplankton blooms. The example of Lake Sawag indicates that although restoration projects generate numerous advantages for the ecosystem (protection of water resources, scenic value, fishing), they are susceptible to degradation and difficult to maintain in a satisfactory ecological condition.

PL

Celem pracy była ocena stanu przekształconego jeziora Saw1g, położonego na Pojezierzu Olsztynskim. Obiekt należy do jezior, które w XIX wieku zostały osuszone z przeznaczeniem na grunty rolnicze. Wcześniej jezioro miało powierzchnie około 2ł0 ha, co kwalifikuje je jako najwieksze odwodnione jezioro Pojezierza Olsztynskiego. Po osuszeniu teren zagłębienia utrzymywany był jako łąki aż do lat 90. XX w., kiedy zbiornik zaczął się stopniowo odtwarzaa w wyniku pogorszenia się drożności urządzeń melioracyjnych. Obecnie jezioro Saw1g składa sie z trzech oddzielnych akwenów o łącznej powierzchni 106 ha. Obiekt charakteryzuje rolniczym użytkowaniem zlewni, co przy niewielkiej głebokości zbiornika powoduje jego znaczne zagrożenie degradacją. Badania prowadzono w ciągu czterech lat hydrologicznych 2008.2011 i objeto nimi ł akweny, z których współcześnie składa się jezioro Saw1g: północny (62 ha), centralny (14 ha) i południowy (ł0 ha). Próbki wody do badań pobierano 8-krotnie w każdym roku i oznaczano w nich: azotany(III), azotany(V), azot amonowy, azot ogólny oraz fosfor ogólny i fosforany rozpuszczone. Dodatkowo mierzono koncentracje tlenu, odczyn, przewodność elektrolityczną, chlorofil a i mętność. Badania wykazały, .e stan jeziora Saw1g po przywróceniu zwierciadła wody był niekorzystny. Wszystkie akweny cechowały się wysoką przewodnością elektrolityczną (średnio 403 �ĘS cm.1) i ogromnym nadmiarem związków fosforu w ekosystemie (0.30 mg dm-3), a przez to tendencją do intensywnych zakwitow fitoplanktonu. Przykład jeziora Saw1g wskazuje, .e renaturyzacja dawnych jezior, obok wielu korzyści (ochrona zasobów wodnych, walory krajobrazowe, wędkarstwo i inne), przynosi rownież poważny problem utrzymania ich stanu ekologicznego.

3

Analiza wyników monitoringu ilości i jakości wód zasilających Jezioro Zdworskie w aspekcie jego rekultywacji

Bańkowska A., Sawa K., Popek Z., Wasilewicz M.

Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska

|

2011

|

Vol. 20, No. 2

84--96

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań ilości i jakości wód powierzchniowych dopływających do Jeziora Zdworskiego, prowadzonych w półroczu zimowym roku hydrologicznego 2010. Celem badań, realizowanych od 2007 roku, jest rozpoznanie warunków zasilania jeziora wodami rzeki Wielka Struga oraz jego obciążenia biogenami, a także ocena efektów dotychczasowych zabiegów rekultywacyjnych, obejmujących przeciwdziałanie eutrofizacji jeziora oraz odbudowę jego zasobów wodnych. Prowadzone analizy wykazały, że w półroczu zimowym 2010 roku sytuacja hydrologiczna w Jeziorze Zdworskim i jego zlewni była korzystna: przez większą część tego okresu stan wody w zbiorniku przewyższał stan normalny. W okresie zimowym jezioro zasiliło łącznie 1631,9 * 103 m3 wody, a więc około dwukrotnie więcej niż w latach 2008-2009, przy czym sztuczne zasilanie stanowiło jedynie 14 % tej ilości. Odnotowano także większą niż obserwowaną dotychczas w okresach zimowych dostawę azotu i fosforu, spowodowaną zwiększonym dopływem wody oraz istotnym wzrostem zawartości związków azotu w wodach zasilających jezioro. Pomimo stosunkowo dużej objętości wody dopływającej do Jeziora Zdworskiego, warunki wymiany wód w jeziorze były niekorzystne – w ciągu półrocza zimowego 2010 roku odpływ z jeziora stanowił 7,5 % objętości dopływu. Jednocześnie obciążenie jeziora ładunkiem azotu i fosforu było bardzo wysokie, ponieważ biogeny te znacząco przekraczały ładunek niebezpieczny: w przypadku azotu aż 23-krotnie, zaś fosforu 4,2- krotnie.

EN

Results of quantitative and qualitative assessment of water resources in the Zdworskie Lake catchment area are presented and discussed in this paper. Data collected in the winter season of the hydrological year 2010 were used. Measurement and analysis of water resources in the Zdworskie Lake and its basin have been carried out since 2007 in order to recognize water supply of the lake and nutrients loads discharged into this reservoir and to evaluate effects of the restoration measures. Studies revealed that hydrological condition of the lake during winter season 2010 was good: water level of the reservoir was higher than the normal water level most of the time. Total water supply of the lake in this period (1631,9 * 103 m3 ) was two times bigger than in last two hydrological years. In spite of huge amount of water inflowing into the lake, water exchange in the lake was still very low (7,5%). At the same time increase of nutrients loads discharged into the lake due to poor quality of the main tributary (Wielka Struga river) was observed. Total nitrogen and phosphorus loads exceeded the calculated excessive loads 23 times (nitrogen) and 4.3 times (phosphorus).