Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Technologia mechanicznego usuwania zakwitów sinicowych z powierzchni akwenów wodnych

Rybacki P., Osuch A., Osuch E., Przygodziński P., Przybylak A., Kozłowski R.

Inżynieria Ekologiczna

|

2018

|

Vol. 19, nr 3

69--76

PL

Zakwit sinic to masowy rozwój glonów planktonowych, który powoduje zmianę zabarwienia wody, pogorszenie jej jakości, smaku i zapachu oraz obumieranie organizmów wodnych. Sinice są organizmami, które mają dużą zdolność przystosowywania się do otaczających je warunków środowiskowych. Posiadają one charakterystyczną dla nich strukturę, w której znajdują się wakuole gazowe w postaci pęcherzyków wypełnionych powietrzem znajdującymi się wewnątrz komórki. W pracy przedstawiono technologię mechanicznego usuwania zakwitów sinicowych z powierzchni akwenów wodnych, z wykorzystaniem pływającego urządzenia.

EN

Cyanobacterial bloom is a massive development of planktonic algae, which causes a change in water colour, deterioration of its quality, taste and smell, and death of aquatic organisms. Cyanobacteria are organisms that have a high capacity of adapting to the surrounding environmental conditions. They have a characteristic structure, which includes gas vacuoles in the form of bubbles filled with air inside the cell. The paper presents the technology of mechanical removal of cyanobacterial blooms from the surface of water reservoirs using a floating device.

2

System precyzyjnego dozowania koagulantu w aeratorze pulweryzacyjnym z napędem wietrznym przy użyciu wnioskowania rozmytego

Osuch A., Rybacki P., Podsiadłowski S., Osuch E., Przygodziński P.

Inżynieria Ekologiczna

|

2017

|

Vol. 18, nr 3

210--217

PL

Jedną ze stosowanych metod wspomagających rekultywacje jezior jest metoda aeracji pulweryzacyjnej. Stosowanie aeratorów napędzanych wyłącznie siłą wiatru poprawia stan zbiorników wodnych, jednocześnie nie pogarszając środowiska naturalnego. Proces aeracji pulweryzacyjnej z napędem wietrznym polega na napowietrzaniu wód strefy naddennej, przy jednoczesnym usuwaniu szkodliwych gazów przemiany beztlenowej. Aeratory tego typu dzięki niepowtarzalnej metodzie działania umożliwiają ponadto dozowanie koagulantów inaktywacyjnych wraz z natlenioną wodą do toni jeziora. Przebieg dozowania koagulantu można uzależnić od prędkości wiatru, która ma wpływ na wydajność jego pracy, dlatego wraz z zwiększeniem prędkości wiatru zawór dozownika koagulantów powinien być mocniej otwarty. Jedną z metod oceny stanu jezior jest pomiar przezroczystości wody. Im miększa widoczność, tym najprawdopodobniej stan zbiornika wodnego jest lepszy. Dawkowanie koagulantu można więc uzależnić również od przezroczystości wody. Analogicznie wraz ze zwiększeniem przezroczystości wody zawór dozownika powinien być bardziej przymknięty. Sterowanie pracą zaworu spustowego dozownika koagulantu można równocześnie uzależnić od obydwu czynników. W pracy zaprojektowano metodę sterowania zaworem spustowym dozownika koagulantu przy użyciu wnioskowania rozmytego.

EN

One of the methods used to support land restoration lakes is the method of pulverizing aeration. Use of aerators powered exclusively by wind improves the condition of reservoirs, while not compromising the environment. The pulverizing aeration process drive is windy on the water aeration zone near bottom, while removing harmful gases anaerobic metabolism. Aerators of this type due to the unique method of operation also enable dosing of inactivation coagulants with oxygenated water to the depths of the lake. Mileage coagulant dosing can be made dependent on the speed of the wind, which has an impact on the performance of his work, because with the increase of wind speed dispensing valve coagulants should be stronger open. One of the methods for assessing the state of lakes is to measure water transparency. The softer visibility, the most likely state of the water is better. Dosage of coagulant so you can make the transparency of the water. Similarly, with increasing transparency water dispensing valve should be more covered up. Control of the drain valve dispenser coagulant can be simultaneously dependent on two factors. The study was designed method of control drain valve dispenser coagulant using fuzzy inference.

3

Ocena możliwości wpływu zasilania zewnętrznego n a stężenie biogenów w wodzie Jeziora Strzeszyńskiego

Osuch A., Osuch E., Podsiadłowski S., Rybacki P., Ratajczak J., Mioduszewska N.

Inżynieria i Ochrona Środowiska

|

2016

|

T. 19, nr 1

5--14

PL

Jezioro Strzeszyńskie było najczystszym jeziorem w Poznaniu i jednym z najczystszych w Wielkopolsce. Otoczone lasami i podmokłymi łąkami, które stanowiły naturalną barierę przed spływem biogenów, przez wiele dziesiątków lat było ulubionym miejscem kąpieli dla tysięcy poznaniaków. Jezioro Strzeszyńskie posiada jeden naturalny dopływ zewnętrzny, jest nim Rów Złotnicki, który swój początek ma w zbiorniku retencyjnym w Suchym Lesie. Pogarszający się stan Jeziora Strzeszyńskiego rozpoczął się wraz z intensywną rozbudową mieszkaniową Jelonka i Suchego Lasu, a zwłaszcza osiedla Grzybowego, z którego ścieki sanitarne z wodami Rowu Złotnickiego docierały do jeziora. Badania wód cieku wykonane zostały w terminie 01.06.2013 r.-05.10.2013 r. w trzech stałych punktach - jeden przy ujściu ze zbiornika retencyjnego, drugi w śródlądowej części cieku, natomiast trzeci bezpośrednio przy wpływie rowu do jeziora. Wodę z cieku badano pod względem wybranych cech fizyczno-chemicznych, zawartości azotu amonowego i ortofosforanów, bowiem nadmiar tych związków wpływa na postępującą eutrofizację zbiornika wodnego. Pobrane próby wody poddane zostały analizie fotometrycznej w warunkach laboratoryjnych. Wyniki badań wskazały, że po ulewnych deszczach zawartość biogenów w Rowie Złotnickim znacznie wzrastała, co z pewnością również przyczyniło się do pogorszenia parametrów wody Jeziora Strzeszyńskiego.

EN

Strzeszyńskie Lake was the cleanest lake in Poznan and one of the cleanest in the Wielkopolska region. Surrounded by forests and wet meadows, which formed a natural barrier against runoff of nutrients, for many decades it has been a favorite bathing place for thousands of locals. Strzeszyńskie Lake has one natural external tributary, it is the Złotnicki Trench flowing from the retention tank in Suchy Las. The deteriorating state of Strzeszyńskie Lake began with the intensive development of the housing Jelonek and Suchy Las, especially Grzybowe settlements from which sewage with Złotnicki Trench waters reached the lake. The aim was to check the amount of nutrients supply from the Złotnicki Trench to Strzeszyńskie Lake. Water samples were collected at three points of the watercourse. The first point was located directly at the outlet of the reservoir in Suchy Las - this test has provided details on the amount of nutrients flowing directly from the storage reservoir. A second attempt was charged in half the length of the watercourse, the third is directly on the impact to Strzeszyńskie Lake. The comparison of these three tests provided information about changes in the concentration of nutrients in the water along the entire length of the Złotnicki Trench, and thus it was checking whether the stream running down contains nutrients from farmland. The research was conducted from June to October 2013 at regular intervals, tests retrieved were always in the same places. Waters from the stream were tested for the selected physical and chemical characteristics, the content of ammonium and orthophosphate, because an excess of these compounds influences the progressive eutrophication of the water body. Collected water samples have been analyzed photometric under laboratory conditions. The test results indicated that after heavy rains the content of nutrients in Złotnicki Trench significantly increased, which certainly also contributed to the deterioration of the water quality of Strzeszyńskie Lake.

4

Ocena stanu jakości wód jeziora Łomno

Osuch A., Rybacki P., Osuch E., Adamski M., Buchwald T., Staszak Ż.

Inżynieria Ekologiczna

|

2016

|

Nr 46

24--30

PL

Jezioro Łomno znajduje się w województwie wielkopolskim, w powiecie poznańskim, w gminie Murowana Goślina, w miejscowości Wojnówko, w odległości 15 km od centrum Poznania i 8 km od centrum Murowanej Gośliny. Jest to niewielki rynnowo- wytopiskowy zbiornik o powierzchni 19 ha, w najgłębszym miejscu jego głębokość wynosi 6,7 m. Zbiornik pełni przede wszystkim funkcje łowieckie, jak również rekreacyjne, gdzie wyznaczone jest miejsce kąpieliskowe. Nieopodal linii brzegowej znajduje się szereg domków letniskowych Badania polegały na sprawdzeniu podstawowych parametrów fizyczno-chemicznych wody w jeziorze. Pomiary na jeziorze zostały przeprowadzone w okresie wiosennoletnim 2013 roku, za pomocą specjalistycznej aparatury pomiarowej, takiej jak sonda tlenowa, konduktometr, elektroda pH, fotometr i krążek Secchiego. Uzyskane wyniki badań zostały przedstawione graficznie w dalszej części pracy, a szeroka analiza wyników pozwoliła na opracowanie i sformułowanie wniosków.

EN

Lake Łomno is located in the Wielkopolska province, Poznan district, municipality of Murowana Goślina in Wojnówko, 15 km from Poznan city center and 8 km from the center of Murowana Goślina respectively. It is a small gutter reservoir with an area of 19 ha, the deepest place of its depth is 6.7 m. The tank functions primarily as fishing and leisure facility and is a designated bathing place. Near the coastline there are a number of cottages consisted of verifying basic physical and chemical parameters of water in the lake. The measurements were carried out on the lake during spring and summer 2013, using specialized measuring equipment such as oxygen sensor, conductivity, pH electrode, the photometer and Secchi disk. The research results are presented graphically in the later part of the work, as a broad analysis of the results allowed us to design and formulate conclusions.

5

Analiza procesu inaktywacji jonów fosforowych w wodzie Jeziora Durowskiego

Rybacki P., Ratajczak J., Osuch E., Osuch A.

Inżynieria Ekologiczna

|

2016

|

Nr 47

33--39

PL

W pracy omówiono metodę inaktywacji fosforu w warunkach jeziora przepływowego. Analizie poddano Jezioro Durowskie w Wągrowcu, w którym zastosowano metodę napowietrzania wód oraz strącanie fosforu poprzez dozowanie koagulantu za pomocą aeratora mobilnego. W pracy scharakteryzowano efektywność procesu inaktywacji fosforu. Sprawdzenie stanu ekosystemu Jeziora Durowskiego przeprowadzono na podstawie badań terenowych realizowanych od maja do października 2013 roku. Na podstawie wyników parametrów fizyko-chemicznych dokonano oceny jakości wód jeziora. Analiza wyników wykazała poprawę stanu jakości wód.

EN

The paper discusses the method of inactivation of phosphorus in the lake flow conditions. The analyzed Durowskie Lake in Wągrowiec, which uses the pulverizing aeration method and precipitation of phosphorus by the dosing of coagulant using by a mobile aerator. The paper characterized the efficiency of phosphorus inactivation . Checking the condition of the ecosystem of Durowskie Lake was based on field research carried out from May to October 2013. Based on the results of physico-chemical parameters water quality of the lake was assessed. The analysis of results showed an improvement in water quality.

6

Zabieg krótkoterminowej biomanipulacji ekologicznej zastosowany w trzech śródleśnych płytkich jeziorach

Czerniawski R., Sługocki Ł, Domagała J., Pilecka-Rapacz M.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2015

|

Tom 17, cz. 2

1207--1223

EN

A crucial factor affecting the rate of eutrophication is the characteristics of the catchment area of lakes. The most visible result of excessive eutrophication is rapidly deteriorating transparency of waters in the summer which is caused by rapid development of planktonic algae. Another symptom of this process is gradual overgrowth of water reservoirs and watercourses by macrophytes. Hence, in order to improve the quality of water in these lakes the renovation treatment is applied. Lakes restoration can be made in many ways: physical, chemical and biological. The chemical and physical methods of lakes restoration are invasive and controversial. However, one of the relatively not invasive methods of lakes restoration is ecological biomanipulation. The goal of biomanipulation is to reduce the concentration of harmful phytoplankton, by the stocking of predatory fish triggers a trophic cascade with decreases in the biomass of smaller-bodied fish, e.g. cyprinids, increases in the biomass of herbivorous zooplankton, and decreases in the biomass of harmful phytoplankton. In some cases plankton-eating fish have been removed directly by lake managers. In addition, the removal of bottom-feeding fish from shallow lakes leads to increases in rooted vegetation and increased water clarity as the rooted plants stabilize the sediments. This transition involves a trophic cascade, as herbivorous zooplankton increase in biomass and consume phytoplankton, but also involves the direct effects of rooted vegetation on sediment stability and nutrient cycling. The most frequent cause of fast eutrophication is the runoff of untreated sewage directly into the waters of lakes and rivers or the excessive runoff of biogenic compounds from agricultural catchment areas. Forest lakes because of far distance from agglomeration and agricultural areas are in lesser extent exposed on the human pressure. Generally, one unfavorable variable affected these lakes is angling pressure. Thus, due to the lack of pollution and the relative stabilization of the mid-forest lakes they are a good place to conduct the ecological biomanipulation. The aim of the present study was to determine the short-term biomanipulation effectiveness in three shallow forest lakes. Biomanipulation was performed by stocking in 2012 to these lakes a summer fry of pike (200 ind. ha-1) and zander (150 ind. ha-1). Before the biomanipulation (in 2011) a control study of physic-chemical parameters, ichthyofauna and zooplankton composition were made. After the biomanipulation (in 2014) the same control study were conducted. Before and after the biomanipulation period significant changes in values of physic-chemical variables were not observed. Similarly, a slight changes in ichthyofauna composition between these two period occurred. The roach and bream were the biomass dominants. Only the zooplankton composition obtained pronounced changes, but statistically not significant. The most visible differences in zooplankton abundance concerned cladocerans – group that the most affect the phytoplankton decreasing. After the biomanipulation abundance of cladocerans increased from 31% to 67%. According to the results, it can be concluded that the biomanipulation time in study lakes was too short to make significant changes. To get a better effect of biomanipulation a successive stocking with summer or autumn fry of pike and zander should be conducted, even in 1000 ind. ha-1. Finally, we can assume that in the forest, shallow, highly eutrophic lakes a biomanipulation with predatory fish may be sufficient for their effective restoration.

7

Wpływ niewłaściwej gospodarki ściekowej i rolnej na stan fizykochemiczny wód jeziora Głęboczek kilka lat po rekultywacji

Berleć K., Traczykowski A., Budzińska K., Szejniuk B., Michalska M., Jurek A., Guścior A., Majewska M.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2015

|

Tom 17, cz. 2

1449--1462

EN

Bodies of water are very sensitive to environmental changes and play an important role in nutrient cycle in their catchment. Due to their natural features such as reduction of the land fill, they may cumulate organic matter from the catchment. Excess supply of nutrients to water bodies contributes to gradual water eutrophication. This process can occur rapidly, particularly in shallow lakes, which are more susceptible to degradation. This also results in deterioration of habitat conditions for many organisms and limits the economic use of water. Eutrophication may lead to gradual shallowing and shrinkage of water bodies, and, consequently, to disappearance of lakes. Thus, proper diagnosis and reduction in the amount of pollutants flowing into lakes are key factors to improve water quality and prevent their further degradation. Lake Głęboczek, like many other urban lakes year were powered by sewage. As a result, the tank has ceased to be an attractive element of urbanized land, and became the object of nuisance for residents, often acting health risks. For this reason, the lake has undergone numerous Głęboczek reclamation treatment and protection. The object of this study was rehabilitated water from the lake Głęboczek in Tuchola. Samples were taken 12-fold in 3 places during the period from March 2011 to February 2012. In the tested water was determined by the colorimetric method phosphorus, phosphate, nitrogen, nitrate, nitrite, and aluminum. Additionally, the pH and temperature. Lake Głęboczek is a reservoir, which is heavily influenced by human activities, direct and indirect. This is due to the central location of the water, the entire drainage area is densely populated and intensively exploited for agricultural purposes. One of the most important elements harboring an increase in trophic status of the lake, is its low average depth. In addition to the lake Głęboczek not affect any river, which prevents water exchange and causes the accumulation of pollutants. Both the results of their own and other authors suggest that the degree of eutrophication of the lake Głęboczek apparently decreased. The level of biogenic elements and their compounds was higher than the results obtained in 2001 (after restoration), which may indicate improper sewage and agricultural economy in the catchment of the lake. Oversize nutrient content indicate a renewed increase in trophic lake.

8

Zawartość azotu i fosforu w wodach rekultywowanego Jeziora Mogileńskiego

Berleć K., Traczykowski A., Budzińska K., Szejniuk B., Michalska M., Jurek A., Sulewski M.

Przemysł Chemiczny

|

2015

|

T. 94, nr 11

1949-1953

PL

Zawartości pierwiastków biogennych i ich związków w wodzie Jeziora Mogileńskiego były wyższe od wyników uzyskanych w 2001 r. (zaraz po rekultywacji), co mogło świadczyć o niewłaściwej gospodarce ściekowej i rolnej w zlewni jeziora. Ponadnormatywna zawartość substancji biogennych wskazywała na ponowny wzrost trofii jeziora.

EN

Water from Mogileńskie Lake was studied for content of PO₄³⁻ ions, total P as well as nitrate(V), nitrate(III) and N-NH₄. The total P content was 0.029–0.798 mg/dm³, PO₄³⁻ 0.07–0.34 mg/dm³, total N 10.4–11.9 mg/dm³, NO₃⁻ 8.1–11.9 mg/dm³, NO₂⁻0.16–0.35 mg/dm³ and NH₄⁺ 0.09–0.21 mg/dm³.

9

Możliwości rekultywacji jezior o różnych cechach morfometrycznych za pomocą koagulantów glinowych i żelazowych

Łopata M., Gawrońska H.

Technologia Wody

|

2012

|

Nr 4 (18)

44-45

PL

Michał Łopata 1 Ą fiatach 2001-2012 Katedra Inżynierii Ochrony Środowiska UWM w Olsztynie przygotowała i prze- Helena Gawrońska prowadziła pięć projektów rekultywacji jezior metodą inaktywacji fosforu. Zabiegom poddano jeziora o różnych typach hydrologicznych i zróżnicowanej morfometrii (tab. 1). Jako czynnika wiążącego fosfor we wszystkich przypadkach użyto chlorku poliglinu PAX 18 i w dwóch przypadkach siarczanu żelaza PIX 113. Na całość doświadczeń złożyło się czternaście aplikacji w pełnej skali technicznej.

10

Rekultywacja zbiornika antropogenicznego metodą usuwania hypolimnionu (południowo-zachodnia Polska)

Kostecki M.

Inżynieria i Ochrona Środowiska

|

2012

|

T. 15, nr 2

101-117

PL

W grudniu 2003 r. rozpoczęto rekultywację antropogenicznego zbiornika wodnego w Pławniowicach (pow. 225 ha, obj. 29 mln m3, głęb. maks. 15 m, woj. śląskie) metodą usuwania hypolimnionu. Od chwili uruchomienia "rury Olszewskiego" badano zmiany zachodzące w wyniku zastosowanej metody. W okresie 2004-2010 uzyskano ujemny bilans fosforu. Całkowity ładunek fosforu odprowadzany ze zbiornika był, w następujących po sobie latach, ponad 2-krotnie większy od ładunku doprowadzanego. Odprowadzany ze zbiornika ładunek ortofosforanów był ponad 3-krotnie większy od ładunku doprowadzanego. W ciągu ośmiu lat zmniejszono zasobność zbiornika w fosfor o 28 Mg. Rekultywacja spowodowała, że w latach 2004-2010 występowało ujemne obciążenie hydrauliczne fosforem, wynoszące od -0,48 do -3,3 gP/m2/rok. Nastąpiło stopniowe słabnięcie procesu wzbogacania wewnętrznego. Stała szybkości procesu uwalniania fosforu z osadów dennych zmniejszyła się z 0,0069 mgP-PO4/d w 2004 roku do 0,0025 mgP-PO4/d w 2011 roku. Szybkość reakcji amonifikacji zaczęła słabnąć w czwartym roku rekultywacji. W 2007 roku stała szybkości reakcji wynosiła 0,4545 mgN-NH4/dm3/d, w roku 2011 zmniejszyła się do 0,0091 mgN-NH4/dm3/d. Średnie pH epilimnionu obniżało się z 9,30 w 2004 roku do 8,22 w 2011 roku. Widzialność krążka Secchiego wzrosła z 0,9 m (1998 r.) do 3,85 m (2011 r.).

EN

The restoration of Pławniowice anthropogenic reservoir (225 ha, 29 mln m3, max. depth 15 m) started in December 2003. Within eight years the reservoir experienced changes of water quality. In the 2004-2010 there have been obtained negative balances of phosphorus. The total load of phosphorus vented from the lake was every year more than twice as much as the load of the in-flow. The load of orthophosphates removed from the lake was more than three times greater than the load of the in-flow. During the first eight years of restoration to the lake there was entered 75 Mg P, including time from the lake was out-flowed 103 Mg P. Within eight years the ecosystem has been reduced in phosphorus by 28 Mg P. The restoration has caused that in the years 2004-2010 there existed negative order hydraulic phosphorus, ranging from -0.48 to -3.3 g p/m2/year. The oligotrophication of the lake caused a gradual decrease of release process of phosphate from the bottom sediments. The maximum concentration of the phosphate in hypolimnion went from 1.254 mgP-PO4/dm3 in 2004 to 0.236 mgP-PO4/dm3 in 2011. The rate constant internal enrichment process in the period 1993-1998 increased from 0.0034 mgP-PO4/d to 0.0112 mgP-PO4/d, during the period the rehabilitation of the rate constant decreased from 0.0069 mgP-PO4/d in 2004 to 0,0025 mgP-PO4/d in 2011. The maximum concentration of ammonia nitrogen in hypolimnion, at the time of summer stagnation would be 4.25 mgN-NH4/dm3 in 2007. In subsequent years alleviated and in 2011 amounted 1.95 mgN-NH4/dm3. The speed of response amonification began to ease in the fourth year of remediation. In 2007 rate constant response was 0.4545 mgN-NH4/dm3/d, in 2011 it decreased to 0.0091 mgN-NH4/dm3/d. In the period from 1993 to 1998 average pH of the water during the period of summer stagnation rose from 8.80 to 9.88. During the period of eight years the restoration the average pH of the water's fixed with 9.30 in 2004 to 8.22 in 2011. As a result of the restoration of the transparency of water increased. Before restoration - in 1998 - the average disc of Secchi disc visibility at the time of summer stagnation was 0.9 m. during the rehabilitation of the value of this indicator ranged from 3.0 to 3.85 m. The application of methods of hypolimnetic withdrawal ("Olszewski-tube", Kortowska method) gave positive results. It must be emphasized that sustained, ongoing operation of the "Olszewski-tube" device to drainage of hypolimnion not only improves currently ecological status but provides for the tank also lasting defensive mechanism from the adverse effects of the eutrophication.

11

Efekty rekultywacji metodą inaktywacji fosforu w trzech jeziorach Wielkopolski

Gołdyn R., Kowalczewska-Madura K., Kozak A., Budzyńska A., Podsiadłowski S., Dondajewska R.

Przegląd Komunalny

|

2010

|

nr 10

74-78

PL

Dotąd w rekultywacji jezior wykorzystywano kilka metod inaktywacji fosforu. Wymienić tu można zastosowane przez Ripla dawkowanie do osadów dennych związków utleniających (azotan wapnia) oraz wiążących fosfor (roztwór chlorku żelaza), a w przypadku zbyt niskiego pH - dodatkowe podawanie zawiesiny Ca(OH)2 dla podwyższenia pH do optimum dla mikrobiologicznej denitryfikacji. Metodę tę, udoskonaloną przez Wiśniewskiego, dzięki użyciu nowego urządzenia pn. Proteus ostatnio zastosowano na jeziorach Jelonek i Winiary w Gnieźnie.

12

Aspekty środowiskowe rekultywacji jezior metodą inaktywacji fosforu - Jezioro Witobelskie (Wielkopolski Park Narodowy)

Sobczyński T., Joniak T.

Ekologia i Technika

|

2010

|

R. 18, nr 5

243-250

PL

Rekultywacja jezior metodą inaktywacji fosforu polega na wytrąceniu z wody rozpuszczonych fosforanów mineralnych przez koagulanty chemiczne na bazie związków glinu lub żelaza. W efekcie związki sedymentują do osadów, gdzie pozostają unieruchomione. Redukcja stężeń jonów fosforanowych wydatnie ogranicza produkcję pierwotną fitoplanktonu, którego liczebność i struktura taksonomiczna ulegają dużym przemianom. Ubocznym skutkiem tej metody są niekiedy gwałtowne spadki odczynu pH wody. Trwałość chemicznego związania fosforanów warunkowana jest głównie przez właściwości tlenowe i odczyn środowiska wodnego. Przedmiotem opracowania była ocena możliwości rekultywacji płytkiego, przepływowego, a przy tym hipereutroficznego Jeziora Witobelskiego metodą chemicznej inaktywacji (koagulacji) fosforanów przy użyciu preparatów na bazie związków żelaza (PIX 113) i glinu (PAX 18). Laboratoryjnie określono optymalną środowiskowo dawkę obu substancji oraz przetestowano wpływ zmian odczynu pH wody na trwałość związania fosforanów z koagulantem. Wykazano znaczący stopień naturalnego zbutorowania wód jeziora, będącego barierą ochronną chroniącą przed zakwaszeniem wskutek użycia koagulantów. Przedstawiono aspekty środowiskowe proponowanej metody rekultywacji.

EN

The reclamation of lakes with method of phosphorus inactivation depends on precipitation from water the dissolved mineral phosphates by coagulants including the aluminum or iron compounds. The sedimentation of phosphates to bottom sediments is the effect. The reduction of PO4 concentration reduced the primary production, and the number and the structure of phytoplankton come under the large changes. The side-effect of this method may be large and rapid decrease of water reaction. The chemical stability of phosphates bottoms is conditioned by water environment features. This regards mainly from the pH fluctuation and the oxygen concentration in subbottom layer. The theme of this study was analyze the directions of physical-chemical water properties transformations in hypereutrophic Witobelskie Lake in aspect there reclamation with PIX 113 and PAX 18. Optimum dose in laboratory was stated for both substances. The influence of the water pH changes on chemical stability the bonds coagulants and phosphate was tested. In examined lake the natural large of water alkalinity was stated, that provides protection before the acidifying. The environmental aspects were introduced for proposed method of reclamation.

13

Ocena działania struktur BIO-HYDRO w rekultywacji Jeziora Ełckiego

Bańkowska A.

Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska

|

2007

|

Vol. 16, No. 4

21--28

EN

The paper presents the evaluation of effectiveness the water pollutants removal process by using the BIO-HYDRO structures, which play a role of biofilter for pollutants inflows to the Ełckie Lake with waters of the Woszczelski Stream. The water quality investigation were carried out in spring, summer and autumn of 2006 in two test stands localized in front of the BIO-HYDRO structures and behind them. Based on changes the pollutant concentrations in test stands it was found that generally structures works poorly. Only during spring time the BIO-HYDRO structures worked effective in case of phosphorus - it was found that the total phosphorus concentration in water behind the structures was reduced in over 60%.

14

Ekohydrologia - systemowe podejście do ochrony i rekultywacji jezior

Zalewski M., Izydorczyk K.

Przegląd Komunalny

|

2007

|

nr 6

67-70

PL

Z perspektywy postępującej degradacji środowiska przyrodniczego w skali globalnej oddziaływanie człowieka na ekosystemy można podzielić na dwie główne formy. Pierwszą jest emisja substancji toksycznych jako wynik wzrastającego zużycia energii i materii oraz chemizacji, drugą zaś - degradacja ewolucyjnie ukształtowanych cykli krążenia wody i materii w ekosystemach.

15

Biomanipulacja w zbiornikach wodnych jako metoda rekultywacji

Gołdyn R.

Przegląd Komunalny

|

2007

|

nr 6

70-72

PL

Termin "biomanipulacja" wraz ze sprecyzowaniem teorii opisującej możliwości sterowania zależnościami troficznymi w ekosystemie został wprowadzony do nauki przez Shapiro i jego współpracowników. Pierwsze udane eksperymenty, mające na celu poprawę jakości wody w zbiornikach zaporowych służących do zaopatrzenia wodociągowego, podejmowane były już na początku lat 70. Liczne doświadczenia, prowadzone zarówno w laboratoriach, jak i w całych zbiornikach wodnych okazały się bardzo twórcze dla rozwoju ekologii ekosystemów wodnych.

16

Rozwiązania technologiczne w napowietrzaniu jezior województwa zachodniopomorskiego

Konieczny R., Pieczyński L.

Inżynieria Ekologiczna

|

2006

|

Nr 14

76-82

PL

Praca dotyczy zastosowania nowoczesnych technologii napowietrzających w rekultywacji jezior województwa zachodniopomorskiego i preferowanych zamierzeń w poprawie jakości wód Jeziora Miedwie. W opracowaniu przedstawiono rozwiązania technologiczne trzech systemów napowietrzających (FLOX, aeracji pulweryzacyjnej i TANYTARSUS), nie analizując ekonomicznych i środowiskowych efektów zamierzonych zabiegów.

EN

The paper describes application of new aeration technologies for the reclamation of Western Pomerania lakes and solutions of choice for the improvement of water quality of Miedwie Lake. Technical solutions are discussed of the three aeration systems including FLOX, pulverizing aeration and TANY-TARSUS, without analysis of economical and environmental effects of the treatments undertaken.

17

Pierwsze zastosowanie koagulantu PAX w rekultywacji jezior polskich

Gawrońska H., Lossow K.

Przegląd Komunalny

|

2003

|

nr 2

69-69

PL

Postępujący proces eutrofizacji jezior powoduje nie tylko pogorszenie jakości wód i ograniczenie możliwości ich gospodarczego wykorzystania, ale prowadzi też do przyspieszenia całkowitego ich zaniku. Główną przyczyną tego zjawiska jest nadmierne obciążenie jezior związkami azotu, a zwłaszcza fosforu. Próby cofnięcia procesu eutrofizacji w wyniku zastosowania wyłącznie działań ochronnych rzadko kończą się sukcesem

18

Wykorzystanie energii wietrznej w rekultywacji jezior

Podsiadłowski S.

Czysta Energia

|

2002

|

Nr 4

14-15

19

Rekultywacja a ochrona jeziora Gopło

Jańczak J.

Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Politechnika Zielonogórska

|

2001

|

nr 125

141-149

PL

Główne morfometryczne wskaźniki jeziora Gopło to: obszar 2,155 ha, objętość 78.5 ml m3, maksymalna głębokość 16,6 m, średnia głębokość 3,6m, maksymalna długość 25 km, długość linii brzegowej 90 km. Jezioro Gopło jest bardzo mocno zanieczyszczonym zbiornikiem wodnym. Oto najczęściej pojawiające się wartości wybranych wskaźników w latach 1995-1999: całkowity fosfor LI - 0.3 mgAlm3, całkowity azot 1.5 - 2.5 mg/dm, konduktywność - 600 uS/cm, chlorofil 50 -70 mg/dm3, biomasa fitoplanktonu 30-50 mg/dm3, widoczność 30-60 cm. Źródła zanieczyszczenia są różne. Odpowiedzialne za to zanieczyszczenie są ścieki komunalne i przemysłowe, oraz inne czynniki. Jenym z głównych źródeł biogenów jest także osad z dna jeziora, zwłaszcza w północnej części niedaleko Kruszwicy. W celu zmniejszenia ilości tych zanieczyszczeń zainstalowano w części północnej dwa zestawy aeratorów. Natlenianie w zatoce (1) jest korzystne gdyż kontroluje proces gnilny i zapobiega dalszej degradacji. Natomiast natlenianie na głębokości (2) przynosi słabe efekty. Wprawdzie ogranicza dostarczanie biogenów ze źródeł wewnętrznych ale w niewielkim zakresie. Zainstalowanie opisanvch zestawów aeratorów niewątpliwie było błędem. Tak wielkie jezioro nie może zostać zregenerowane poprzez sztuczne natlenienie, zwłaszcza w sytuacji gdy ilość biogenów jaka dostaje się do jeziora z powierzchni spływu jest ogromna. Według kryterium Vollenweidera, wpływ fosforu 6-9 razy przewyższa próg niebezpieczny. Należy zacząć od zmniejszenia dostarczania biogenów z zewnątrz. Trzeba zbudować nowe oczyszczalnie ścieków, albo zmodyfikować stare. Jest to jednak bardzo powolny proces ze względów finansowych. Wysoce problematycznym będzie zlikwidowanie dostaw biogenów z różnorakich źródeł, głównie pochodzenia rolniczego, ponieważ prawie cała, ogromna, powierzchnia spływu jeziora Gopło jest użytkowana dla celów rolniczych. Należy zmienić model użytkowania ziemi, zwłaszcza w pobliżu jezior i ich dopływów. Innym sposobem może być utworzenie pasów trawiastych, leśnych lub obsadzenie ich krzewami oraz racjonalne używanie nawozów. Przy znacznym ograniczeniu dopływu biegenów z zewnątrz, w niektórych rejonach jeziora można soróbować zdezaktywować fosfor za pomocą koagulanta glinowego. Najlepszym rozwiązaniem dla zatoki byłoby zebranie górnej warstwy osadu. Zabieg ten również polepszyłby warunki morfometryczne jeziora, gdyż zatoka jest bardzo płytka.

EN

The main morphometric indicators of Lake Gopło are as follows: area 2,155 ha, volume 78,5 ml m3, maximum depth 16,6 m, mean depth 3,6 m, maximum lenght 25 km, lenght of shoreline 90 km. Lakke Gopło is a highly polluted body of water. The most frequent values of selected indicators for the years 1995-1999 are: total phosphorus 1.1 - 0,3 mg/dm3, total nitrogen 1,5 - 2,5 mg/dm3, conductivity - 600 uS/cm, chlorophyll 50 - 70 mg/m3, biomass of phytoplankton 30 - 50 mg/dm3, visibility 30 - 50 mg/dm3, visibility 30 - 60 cm. The sources of the pollution are diverse. It comes from municipal and industrial waste as well as from dispersed sources. One of the main sources of biogen supply is also bed sediment, especially in the northern part of the lake near Kruszwica. To reduce this internal supply, two sets of aerators have been installed in the northern part. Aeration in the bay (1) is useful to the excent that it checks rotting and prevens further degradation. Aeration in the profundity (2), however, has negligible effects. It does limit the internal supply, but its range is small. The installation of this set of aerators was certaintly a mistake. Such a big lake cannot be restored with the help of artificial point aeration, especially when the amount of biogens reaching the lake from the catchment is very great. By Vollenweider's criterion, the phosphorus inflow is 6-9 times higher than the dangerous level. To start with, the external supply should be reduced. Treatment plants should be built or modified, but this is a slow process for financial reasons. Highly problematic will be the reduction of the dispersed supply, which is largely of agricultural origin, because almost the entire big catchment of Gopło is in agricultural use. It is necessary to change the land-use pattern, especially near the lakes and its tributaries. Other measures include the planting of protective shrubby, grassy or woodland barriers, rational use of fertilisers, etc. After the external supply has been substantially reduced, in some regions of the lake one can try to inactivate phosphorus with the help of aluminium coagulant. The best solution for the bay would be to scoop up the topmost sediment layer. It would also improve the lake's morphometric conditions, because the bay is very shallow.

20

Program rewitalizacji zlewni rzeki Cybiny oraz rekultywacji jeziora Swarzędzkiego

Rychła A., Gołdyn R., Spieker J., Eydeler I., Becker M., Hämmerling R., Nixdorf B.

Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Politechnika Zielonogórska

|

2001

|

nr 125

321-326

PL

Wyraźne zanieczyszczenie wód rzeki Cybiny jest jedną z przyczyn hypertrofii i degradacji Jeziora Swarzędzkiego. Położenie zbiornika na przepływie cieku w dolnym jej biegu powoduje, że akwen przejmuje znaczne ładunki biogenów oraz zawiesiny organicznej nie tylko ze zlewni bezpośredniej, ale także gromadzi związki przenoszone z całkowitej zlewni wraz z nurtem rzeki. Poprawa stanu jakości wód Cybiny, a w efekcie również Jeziora Swarzędzkiego są przedmiotem polsko-niemieckiego projektu, w którym opracowywane są szczegółowe działania eliminujące źródła zanieczyszczeń na terenie zlewni lub prowadzące do ich znacznego ograniczenia. Planowane jest również stworzenie modelu efektywnego zarządzania zasobami wodnymi i ich ochroną w oparciu o granice hydrologiczne regionu.

EN

Marked contamination of the Cybina River is one of reasons of hipertrophy and degradation of the Swarzędzkie Lake. Situation of this lake in the lower course of the Cybina River resulted in high loading of nutrients and organic compounds. This pollution, originated from all over the catchment area is brought to the lake with water of main tributary. The main goal of the Polish-German Programme is the improving of water quality in the Cybina River and as a consequence also in the Swarzędzkie Lake. Elimination or strong limitation of pollution both from point and non-point sources is planned. Also an effective water management and protection model is elaborated, which is based on hydrological borders of the region.