Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Właściwości pokrywy glebowej jako narzędzie regionalizacji

Degórski M.

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2017

|

nr 37

83--91

PL

Gleba jest elementem środowiska geograficznego, który z punktu widzenia ekologicznego i paleogeograficznego uważany jest za jego zwierciadło, w którym odbija się zarówno historia rozwoju krajobrazu danego regionu, jak i efekty współczesnych procesów środowiskotwórczych i antropogenicznych. Wśród komponentów środowiska przyrodniczego odgrywa ona szczególną rolę, będąc bardzo aktywnym i kreatywnym jego elementem. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie gleby jako potencjalnego narzędzia regionalizacji fizycznogeograficznej. Omówione zostały w nim zarówno specyficzne cechy pokrywy glebowej jako podstawy wydzielenia regionów, jak również kryteria regionalizacji samej mozaiki gleb opartej na przestrzennej zmienności jej właściwości i charakterystyk.

EN

Soil is an element of the geographical environment, which from an ecological and palaeogeographical point of view is considered as its mirror, which reflects both the history of landscape development in a given region and the effects of contemporary environmental and anthropogenic processes. Among the components of the natural environment, it plays a special role, being a very active and creative element of it. The purpose of the paper is to present soil as a potential tool for physical geographic regionalization. It discusses both the specific features of the soil cover as the basis for the separation of regions, as well as the criteria for regionalization of the soil mosaic itself based on the spatial variability of its properties and characteristics.

2

Mikroregiony fizycznogeograficzne Opolszczyzny

Badora K.

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2017

|

nr 37

9--28

PL

W artykule przedstawiono kompleksowy podział fizycznogeograficzny Opolszczyzny na mikroregiony dla potrzeb audytu krajobrazowego. Podstawowymi kryteriami podziału były rzeźba terenu i budowa geologiczna. Analizowano je w kompleksach genetycznych. Kryteriami uzupełniającymi były formy pokrycia terenu oraz charakterystyka hydrograficzna. W efekcie badań w 21 mezoregionach fizycznogeograficznych wydzielono 112 mikroregionów. Średnia powierzchnia mikroregionu wynosiła ok. 84 km2. Mikroregiony charakteryzowały się dużym zróżnicowaniem form pokrycia terenu i w większości niewielkim form ukształtowania. Dominującymi typami ukształtowania były: równinny i falisty. Ukształtowanie wzgórzowe i górskie były reprezentowane zaledwie w kilku mikroregionach. Ujednolicenie form ukształtowania terenu na terenach wyżyn, nizin i przedgórza ma związek z procesami zlodowaceń plejstoceńskich. Najbardziej mozaikowatą strukturę form pokrycia terenu miały mikroregiony dolin rzecznych. W mikroregionach górskich dominowały lasy. W pozostałych stwierdzono, że wraz ze wzrostem zróżnicowania ukształtowania terenu wzrasta mozaikowatość form pokrycia. Najprawdopodobniej na obszarach wyżynnych i podgórskich w audycie krajobrazowym będzie wyróżnianych więcej krajobrazów, a ich powierzchnie jednostkowe będą mniejsze. Badania wskazują na konieczność bardziej wnikliwego przeanalizowania podziału fizycznogeograficznego Wyżyny Woźnicko-Wieluńskiej na poziomie zarówno mezoregionów jak i mikroregionów.

EN

The article presents a comprehensive physical-geographical division of the Opole Province for microregions for landscape auditing purposes. The basic criteria of the division were relief and geological construction. They were analyzed in genetic complexes. Forms of land cover and hydrographic characteristics were complementary. As a result of the study in 21 physical-geographical mesoregions, 112 microregions were isolated. The average area of the microregion was about 84 km2. Microregions are characterized by a great diversity of forms of land cover and in most small forms of relief. Dominant types of relief were flat and wavy. The hills and mountains were represented in only a few microregions. The unification of the forms of terrain in highlands, lowlands and foothills is connected with the processes of Pleistocene glaciation. The most mosaic structure of land cover forms was microregions of river valleys. With the exception of mountain microregions, where forests dominated, it was found that with the increase in diversity of terrain, the mosaic of the cover forms increased. Most likely, in upland and mountainous areas, more landscapes will be distinguished in landscape audits, and their unit areas will be smaller. Studies indicate that the physical-geographical distribution of the Woźnicko-Wieluń Upland at the level of both mesoregions and microregions needs to be more closely examined.

3

Wyspa w krajobrazie jako problem regionalizacji fizycznogeograficznej na przykładzie Garbu Opola

Badora K.

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2016

|

nr 33

67--78

PL

W regionalizacji fizycznogeograficznej Polski obszar Garbu Opolskiego zaliczony został do makroregionu Nizina Śląska i mezoregionu Pradolina Wrocławska. Kwalifikacja ta nie jest zgodna z kryteriami wyróżniania mezoregionów i makroregionów. Garb Opolski pod względem budowy geologicznej może być identyfikowany jako część nieodległej Wyżyny Śląskiej, choć położony jest na znacząco mniejszej wysokości niż granica hipsometryczna między nizinami a wyżynami. Przykład Garbu Opolskiego pokazuje problem określenia przynależności wyspowych jednostek fizyczno-geograficznych na pograniczu wyżyn i nizin Polski. Na podstawie przeprowadzonych badań wskazano na dwie możliwości rozwiązania podobnych problemów: przyłączenie do przyległych jednostek podobnych genetycznie lub akceptację wyspy o odmiennym charakterze niż otaczająca jednostka. Dokonano podziału obszaru na mikroregiony. Wskazano na konieczność doprecyzowania definicji mezoregionu oraz kryteriów wydzieleń makro- i mikroregionów.

EN

In physical-geographical regionalization of Poland the Opole Hummock was qualified to the Silesian Lowland macroregion and the Wroclaw Glacial Valley mesoregion. This classification isn't matching criteria of mesoregions and macroregions distinguishing. The Opole Hummock in terms of the geological structure can be identified as the part of the nondistant the Silesian Upland, although is located on considerably of smaller height than hypsometrical border lowlands - uplands. The example of the Opole Hummock is showing the problem of determining the membership of island physical-geographical individuals in the borderland of uplands and lowlands of Poland. On the basis of the study indicated two possibilities of solving similar problems: incorporating into adjacent similar units genetically or approval of the island about different character than the surrounding individual. The division of area into microregions was performed. Need to clarify the definition mesoregion and of criteria of allocating macro- and of microregions was shown.