Wyniki wyszukiwania - BazTech

Ograniczanie wyników

Znaleziono wyników: 2

Liczba wyników na stronie

Wyniki wyszukiwania

Wyszukiwano:
w słowach kluczowych: regional variability

Sortuj według:

Ogranicz wyniki do:

Spatial variability of average annual and monthly minimum river flow in Poland

Baran-Gurgul Katarzyna, Kołodziejczyk Katarzyna, Rutkowska Agnieszka

Geoinformatica Polonica

2023

T. 22

7--20

The aim of this article is to analyse the spatial variability of SNQ, the average annual minimum river flow, as well as SNQm (m = 1, 2, …12), the average monthly minimum river flow in Poland. The data were obtained from the Institute of Meteorology and Water Management – National Research Institute (IMWM-NRI) in the form of the daily flow series from the period between 01 Nov 1990 and 31 Oct 2020 from 433 gauging cross-sections located within the territory of Poland. The results of the analyses are presented on maps of the physiographic regions of Poland (the Coastlands, the Lakelands, the Lowlands, the Highlands, the Carpathians and the Sudety Mountains). In order to compare SNqm – the unit average minimum monthly flow between the physiographic regions, the Kruskal-Wallis test with the Dunn (Bonferroni) adjustment was performed. In order to evaluate the spatial variability of the SNqm, the hypothesis was verified for each gauging station that the Spearman correlation coefficient between the SNqm and the zero point of the gauge was different from zero. The SNqm flow changed over the year. As expected, the highest values were observed in March and April, and the lowest in July and August. Regardless of the month, the rivers in the central part of Poland (the Lowlands) were less water abundant than those in other regions of the country while the greatest flows were observed in the mountain rivers. Statistically, no difference was observed between the SNqm in the Coastlands, the Carpathians and the Sudety Mts., and in nearly all of the months between the SNqm in the Lakelands and the Lowlands. In the whole territory of Poland, the river flow was dependent on the altitude of the catchment, while the strongest correlation was observed in the mountain regions.

Celem pracy jest ocena przestrzennego zróżnicowania średniego minimalnego rocznego przepływu SNQ, a także przepływu SNQm (m = 1, 2, …12) w poszczególnych miesiącach w Polsce. W pracy wykorzystano pozyskane z IMGW‑PIB ciągi dobowych przepływów z okresu od 1.11.1990 do 31.10.2020 roku w 433 przekrojach wodowskazowych zlokalizowanych na obszarze Polski. Wyniki analiz przedstawiono na mapach na tle regionów fizycznogeograficznych (pobrzeża, pojezierza, niziny, wyżyny, Karpaty i Sudety). Do porównania średnich SNqm w każdym miesiącu, między regionami fizycznogeograficznymi wykorzystano test Kruskala-Wallisa z poprawką Dunna (Bonferroniego), a do oceny siły zróżnicowania przestrzennego przepływów SNqm określono współczynnik korelacji Spearmana między SNqm a wysokością położenia zera wodowskazu, a także zweryfikowano hipotezę o istotności tego współczynnika. W ciągu roku przepływ SNqm zmienia się; spodziewanie największe wartości obserwuje się w marcu i kwietniu, a najniższe w lipcu i sierpniu. Zdecydowanie najmniej zasobne w wodę są, niezależnie od miesiąca, rzeki środkowej i nizinnej części Polski, a największe przepływy obserwuje się w rzekach górskich. Nie obserwuje się statystycznej różnicy między SNqm na pobrzeżach, w Karpatach oraz Sudetach i w prawie wszystkich miesiącach między pojezierzami i nizinami. Na obszarze Polski przepływ zależy od wysokości położenia zlewni, przy czym najsilniejsza zależność występuje w obszarach górskich.

Zmienność parametrów filtracyjnych węglanowych skał dewońskich w Górach Świętokrzyskich

Rzonca B., Prażak J.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

2002

nr 404

233--248

W artykule przedstawiono wyniki prac zmierzających do wyznaczenia regionalnej zmienności parametrów hydrogeologicznych węglanowych skał dewońskich występujących w kilku synklinalnych strukturach w Górach Świętokrzyskich. Parametry hydrauliczne ośrodka skalnego oszacowano poprzez zebranie i powtórne zinterpretowanie dużego, regionalnego zbioru wyników próbnych pompowań 202 studni, z zastosowaniem jednolitej metodyki. Policzono współczynnik filtracji wzorem Girińskiego-Babuszkina. Zastosowano także klasyfikację przewodności warstwy wodonośnej metodą Jetla-Krasnego w modyfikacji S. Staśki, opartą na ocenie jednostkowej wydajności studni. Uzyskane wyniki pokazują bardzo duży stopień zróżnicowania środowiska hydrogeologicznego, charakterystyczny dla ośrodków szczelinowo-krasowych. Poszczególne struktury, a nawet ich części, często znacząco różnią się wielkościami parametrów hydrogeologicznych. Duże zróżnicowanie ma też nierzadko charakter „mozaikowy", gdy dotyczy sąsiadujących ze sobą studni. W artykule wykazano także brak pionowej strefowości parametrów hydrogeologicznych w dewońskich skałach węglanowych regionu świętokrzyskiego. Wyniki pracy wraz z wynikami innych prowadzonych przez autorów badań przyczynią się do dokładniejszego rozpoznania właściwości filtracyjnych wapieni i dolomitów poziomu środkowo- i górnodewońskiego w Górach Świętokrzyskich. Jest to niezmiernie istotne, ponieważ poziom ten stanowi podstawowe źródło zaopatrzenia w wodę w centralnej części województwa świętokrzyskiego, a w części struktur hydrogeologicznych posiada on nawet rangę głównych zbiorników wód podziemnych.

This paper presents the results of demarcating regional variations in hydrogeological parameters of Devonian carbonate formations found in synclinal structures of Świętokrzyskie Mts. in the south of Poland. The hydraulic parameters of the rock environment were estimated by gathering and re-interpreting a large regional collection of pumping test results for 202 wells by applying a uniform methodology. The hydraulic conductivity was calculated using Giriński—Babuszkin's formula. The classification of aquifer transmissivity based on the estimation of the well specific capacity by the Jetel—Krasny method (modified by S. Staśko) was also used. The obtained results show a large degree of differentiation in the hydrogeological environment, which is typical for karst-fissured formations. Individual structures (or even their parts) are characterised by having remarkably differing hydrogeological parameters. In several cases the hydrogeological parameter variability has a mosaic character as far as single wells are concerned. It has been shown that in the Świętokrzyskie Mts. no vertical zonation of hydrogeological parameters in Devonian carbonate formations occurs. This paper and others by the same authors lead to a greater understanding of the filtration parameters in limestone and dolomite formations in the Upper and Middle Devonian of the Świętokrzyskie Mts. This is extremely significant, as this region has become increasingly dependent on wells exploiting the groundwaters of the Devonian aquifer as a source of drinking water.