Ograniczanie wyników
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 22

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  reaktywność alkaliczna
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
EN
The paper presents the results of petrographic assessment of the occurrence of potentially alkali-reactive silica in gravels from post-glacial deposits located in north-western Poland and north-eastern Germany. The petrographic examination consisted in identifying alkali-reactive minerals and determining the form of their occurrence and content. The post-glacial gravels, which have a varied petrographic composition, are dominated by fragments of crystalline rocks. There are also fragments of lime- stones and sandstones, as well as lesser quantities of siliceous rocks and opal. Gravel grains contain various forms of reactive silica – opal, chalcedony, cryptocrystalline and microcrystalline quartz and strained quartz. Mineral components of the rocks displayed traces of secondary processes, mainly plagioclase kaolinitization and biotite chloritization. The post-glacial gravels were classified as potentially reactive according to the RILEM AAR-1 document. The conducted research confirmed that the petrographic examination is a method that allows one to quickly determine the presence of harmful components, however, when testing aggregates for alkali-reactivity, it should be used in conjunction with other methods.
PL
W pracy przedstawiono wyniki petrograficznej oceny obecności potencjalnie reaktywnej alkalicznie krzemionki w żwirach ze złóż polodowcowych północno-zachodniej Polski i północno-wschodnich Niemiec. Analiza petrograficzna polegała na identyfikacji minerałów alkalicznie reaktywnych oraz ustaleniu formy ich występowania i zawartości. W kruszywach polodowcowych, które mają zróżnicowany skład, dominują okruchy skał krystalicznych. Obecne są w nich także okruchy wapieni i piaskowców oraz podrzędnie skał krzemionkowych i opalu. W ziarnach żwirów znajdują się różne formy reaktywnej krzemionki – opal, chalcedon, kwarc kryptokrystaliczny i mikrokrystaliczny oraz kwarc w stanie naprężeń. W składnikach mineralnych skał zaobserwowano przejawy procesów wtórnych, głównie kaolinityzacji plagioklazów i chlorytyzacji biotytu. Żwiry polodowcowe zaliczono do kruszyw potencjalnie reaktywnych według dokumentu RILEM AAR-1. Przeprowadzone badania potwierdziły, że analiza petrograficzna jest metodą pozwalającą w krótkim czasie stwierdzić występowanie składników szkodliwych, powinna ona jednak być stosowana w ocenie reaktywności alkalicznej kruszyw w połączeniu z innymi metodami.
PL
Badania mają na celu wskazanie obszaru zastosowań stłuczki szklanej w budownictwie jako dodatku do betonu w zastępstwie kruszywa naturalnego. Celem badań było opracowanie optymalnego składu mieszanki betonowej z wykorzystaniem materiałów z recyclingu szkła. Na podstawie pilotażowych badań przyjęto, że właściwości mechaniczne betonu będą odpowiadać parametrom typowego betonu cementowego, wykorzystywanego przy produkcji prefabrykowanych elementów drobnowymiarowych w drogownictwie. Na podstawie uzyskanych wyników badań można stwierdzić, że stłuczka szklana z recyclingu może być stosowana w betonie jako materiał zastępujący kruszywo naturalne. Jednakże pomimo spełnienia podstawowych wymagań trwałościowych nadal decydującym czynnikiem determinującym zastosowanie betonu w drogownictwie jest jego niska odporność na reakcję alkalia-krzemionka.
EN
The aim of the research is to identify the field of application of glass cullet in structural engineering, as an additive to concrete in place of natural aggregate. The purpose of the research was to develop an optimal composition of the concrete mix using recycled glass materials. Based on the pilot study, it was assumed that the mechanical properties of the concrete will correspond to the parameters of typical cement concrete, used in the production of prefabricated small-size elements in the road construction industry. Based on the results, it can be concluded that recycled glass cullet can be used in concrete as a replacement material for natural aggregate. However, despite meeting the basic durability requirements, the determining factor in the applicability of the use of concrete in road construction is still its weak resistance to alkali-silica reactions.
PL
W artykule zaprezentowano wyniki pracy badawczej dotyczącej zjawiska potencjalnej reaktywności alkalicznej kruszyw wapiennych. Badania wykonano pod kątem reakcji alkalia-węglany (ACR) wg Procedury GDDKiA nr PB/2/18 (z dopuszczoną modyfikacją w przypadku kruszyw węglanowych). Natomiast w badaniach petrograficznych wg wytycznych zawartych w Procedurze GDDKiA nr PB/3/18 starano się przeanalizować możliwość wystąpienia dwóch rodzajów reakcji alkalicznej, tj. alkalia-węglany (ACR) i alkalia-krzemionka (ASR). Badano trzy wybrane kruszywa wapienne w celu oceny możliwości ich stosowania do betonu. Na podstawie uzyskanych pozytywnych wyników badań potwierdzono możliwość stosowania tych kruszyw do betonów.
EN
The article presents the results of research work of potential alkaline reactivity of limestone aggregates. Potential alkaline reactivity tests were performed for the alkali-carbonate reaction (ACR) according to GDDKiA Procedure No. PB/2/18 (with permitted modifications for carbonate aggregates). However, in petrographic tests according to the guidelines contained in GDDKiA Procedure No. PB/3/18, attempts were made to include the possibility of two types of alkaline reactions, alkali-carbonates (ACR) and alkali-silica (ASR). The tests were carried out for three selected limestone aggregates in order to assess the possibility of their use in concrete. Based on the positive test results, the possibility of using these aggregates for concrete was confirmed.
4
Content available remote State of preservation of carbonate aggregates in alkaline environment
EN
The article presents assessment of construction aggregates obtained from lithologically varied carbonate rocks in terms of their preservation after 100 days of immersion in 1M NaOH solution at room temperature. Aggregates showed no indication of alkali reaction in the form of dedolomitization or silica dissolution. However, it was observed that the aggregate grains had cracked. Oxidation of opaque minerals occurred in the twinning planes of dolomite found in dolosparite aggregates. It was determined that aggregates obtained from Cambrian dolomitized sparites, Devonian dolomicrites, dolosparites, biomicrites, dolomitized micrites, Carboniferous pelbiosparites and Jurassic biomicrites are chemically stable in alkaline environment.
PL
W artykule przedstawiono ocenę stanu zachowania kruszyw budowlanych uzyskiwanych ze zróżnicowanych litologicznie skał węglanowych po 100 dniach ich zanurzenia w roztworze 1M NaOH w temperaturze pokojowej. W badanych kruszywach nie zaobserwowano przejawów reakcji alkalicznej w postaci dedolomityzacji ani śladów rozpuszczania krzemionki, uległy one natomiast spękaniom. W płaszczyznach bliźniaczych dolomitu znajdującego się w kruszywach dolosparytowych doszło do utlenienia minerałów nieprzezroczystych. Ustalono, że kruszywa pochodzące z kambryjskich zdolomityzowanych wapieni sparytowych, dewońskich dolomikrytów, dolosparytów, biomikrytów, zdolomityzowanych wapieni mikrytowych, karbońskich pelbiosparytów i jurajskich biomikrytów są chemicznie stabilne w środowisku alkalicznym.
PL
Najczęściej stosowanym kruszywem do betonów używanych w konstrukcjach inżynierskich jest kruszywo pochodzenia magmowego: granitowe i bazaltowe oraz kruszywo naturalne (żwiry i piaski). Jednak coraz częściej, m.in. ze względów ekonomicznych i logistycznych stosuje się inne rodzaje kruszyw, m.in. pochodzenia metamorficznego (amfibolitowe), węglanowego (dolomitowe i wapienne) oraz kruszywa sztuczne. Jednym z kryteriów klasyfikujących kruszywo do zastosowania do betonu jest zawartość minerałów potencjalnie reaktywnych, do których należą m.in. chalcedon, opal, trydymit, mikrokrystaliczny/kryptokrystaliczny kwarc oraz kwarc w stanie naprężeń, tzw. highly-strained quartz. W artykule przedstawiono metody badawcze stosowane do oznaczenia potencjalnej reaktywności alkalicznej kruszyw w Polsce oraz efekty badań reaktywności alkalicznej żwirów czwartorzędowych, które poddano starannej analizie w mikroskopie skaningowym, zwracając szczególną uwagę na procesy zachodzące pomiędzy reaktywnymi minerałami (chalcedon, opal, trydymit, mikrokrystaliczny/kryptokrystaliczny kwarc oraz kwarc w stanie naprężeń, tzw. highly-strained quartz) a alkaliami występującymi w cemencie.
EN
The most commonly used aggregate in concrete construction and paving has natural aggregates (gravel and sand) and the aggregate magmatic origin: granite and basalt. However, more often, such as due to logistical and economical use different types of aggregates, eg, metamorphic origin (amphibolite), carbonate (dolomite and limestone) and artificial aggregates. One of the criteria for classifying the aggregates for use in concrete is potentially reactive mineral content, which include inter alia chalcedony, opal, tridymite, microcrystalline /cryptocrystalline Quartz and highly-strained quartz. The article presents the research methods used to determine the potential alkaline reactivity of aggregates in Poland and the results of the alkaline reactivity tests of quaternary gravels, which were carefully analyzed in a scanning microscope, paying particular attention to the processes taking place between reactive minerals (chalcedony, opal, trydymite, microcrystalline/cryptocrystalline quartz and highly-strained quartz) and alkali present in the cement.
PL
Reaktywność kruszyw jest ciągle aktualnym problemem, który napotykają producenci betonu najczęściej okazjonalnie, ale który może spowodować znaczne problemy z trwałością betonu. W Polsce nie ma obecnie wypracowanego modelu postępowania z kruszywem w kontekście reaktywności alkalicznej, nie ma też zweryfikowanych, pewnych metod badawczych. Nie korzysta się także w wystarczającym stopniu z doświadczeń innych krajów i organizacji zajmujących się problematyką trwałości betonu. Celem niniejszego artykułu jest pokazanie schematów postępowania w aspekcie reaktywności alkalicznej kruszyw opracowanych w ostatnich latach przez komitet RILEM. Krótko zostały opisane także problemy z reaktywnością krajowych kruszyw oraz został przedstawiony obecnie funkcjonujący w Polsce system norm wykorzystywany w diagnozowaniu reaktywności alkalia-krzemionka.
EN
The reactivity of aggregates is a problem which faced concrete producers occasionally. It can cause considerable durability problems of concrete. In Poland there are no procedures regarding the reactivity of alkali. There are no validated test methods. The aim of this article is to show patterns of conduct developed in recent years by a committee RILEM. Briefly are presented problems of reactivity of aggregates in Poland. It presents actually used standards in Poland to study the reactivity of alkali-silica. This paper shows the ways of dealing with durability of concrete according to the guidelines of the RILEM committee.
PL
Poprawna identyfikacja składników potencjalnie reaktywnych alkalicznie to ważny, a zarazem trudny etap w badaniach reaktywności alkalicznej kruszyw do betonu. W artykule przedstawiono aktualne metody badania reaktywności kruszyw krajowych i omówiono znaczenie analizy petrograficznej. W Instytucie Ceramiki i Materiałów Budowlanych w Krakowie prowadzone są badania reaktywności kruszyw w pełnym zakresie, od analizy petrograficznej po badania ekspansji zapraw i betonów.
EN
Correct identification of the potentially alkali-reactive constituents is significant and also difficult step in alkali-reactivity assessment of concrete aggregates. In this paper the current test method for reactivity of the domestic aggregates and significance of the petrographic analysis were discussed. Ongoing reactivity tests in Institute of Ceramics and Building Materials in Krakow are carried out in the comprehensive scope from petrographic analysis to expansion tests of mortar and concrete.
PL
Przedstawiono wyniki badań dotyczące skuteczności dodatku metakaolinu i azotanu litu w zapobieganiu negatywnym skutkom reakcji alkaliów z kruszywem naturalnym. Oceniono efektywność wybranych inhibitorów korozji według przyspieszonej metody badania zmian ekspansji zapraw według ASTM C1576 oraz betonów według ASTM C1293. Badania uzupełniono wynikami obserwacji mikrostruktury pod elektronowym mikroskopem skaningowym, z analizą składu chemicznego w mikroobszarach. Wyniki badań ekspansji betonu wykazały większą skuteczność metakaolinu w zmniejszeniu zagrożenia reaktywności alkalicznej kruszywa żwirowego.
EN
Efficacy of metakaolin and lithium nitrate used to inhibit negative effects of alkali-natural aggregate reaction was presented. Both corrosion inhibitors were assessed with the accelerated method of measuring expansion changes in mortars (ASTM C1576) and concretes (ASTM C1293). Scanning electron microscopy was used to observe the microstructure and perform chemical analysis in microareas. The results of concrete expansion tests showed that metakaolin was more effective in suppressing alkali reactivity of the gravel aggregate.
PL
W artykule przedstawiono badania reaktywności kruszyw ze skał magmowych przeprowadzone zgodnie z procedurami ujętymi w instrukcjach GDDKiA OST „Nawierzchnie betonowe” w celu oceny ich przydatności do stosowania w technologii betonu cementowego na drogowe konstrukcje inżynierskie i nawierzchnie. Analizie poddano kruszywa ze skał wylewnych: bazalt, melafir i porfir oraz ze skał głębinowych: granit i gabro. Przeprowadzono ocenę składu mineralnego kruszyw z uwagi na zawartość reaktywnych minerałów krzemionkowych. Przeprowadzono badania wydłużenia próbek zapraw i betonów z kruszywami oraz analizę mikroskopową produktów reakcji alkalia-kruszywo. Stwierdzono występowanie znacznej ilości reaktywnych minerałów w ziarnach kruszywa z porfiru i melafiru: chalcedonu i trydymitu oraz kwarcu mikrokrystalicznego i szkliwa wulkanicznego. Na podstawie przeprowadzonych badań dwa kruszywa ze skał magmowych (melafir oraz porfir) zaklasyfikowano do kategorii R1 - umiarkowanie reaktywne. Kruszywo bazaltowe, granit oraz gabro przypisano kategorii R0 - niereaktywne.
EN
The paper presents investigations into the reactivity of aggregates from igneous rock, carried out in accordance with the procedures contained in the GDDKiA General Technical Specification "Concrete pavements". The aim of the investigations was evaluation of the suitability of the aggregates for road structures and pavements built using cement based concrete technology. Aggregates produced from extrusive rocks (basalt, melaphyre and porphyry) and from intrusive rocks (granite and gabbro) were analysed. The mineral composition of the aggregates was evaluated with regard to their reactive SiO2 content. Expansion tests on mortar bar and concrete prism specimens with analysed aggregates and a microscopic analysis of the alkali-aggregate reaction products were carried out. A considerable amount of reactive minerals: chalcedony, tridymite and microcrystalline quartz and volcanic glass were found in the grains of the porphyry and melaphyre aggregates. On the basis of the conducted investigations the two aggregates made of igneous rocks (melaphyre and porphyry) were classified into category R1 (moderately reactive). The basalt aggregate, the granite aggregate and the gabbro aggregate were assigned to category R0 (non-reactive).
PL
W artykule przedstawiono wyniki badań petrograficznych dotyczących udziału i formy krzemionki występującej w zróżnicowanych litologicznie skałach węglanowych z siedmiu złóż, które są stosowane do produkcji kruszyw budowlanych. Stwierdzono związek między litologią tych skał a rodzajem obecnej w nich krzemionki o różnej genezie. W wapieniach odmiany biomikrytowej, pochodzących z czterech złóż, wykazano obecność głównie chalcedonu i podrzędnie kwarcu, a w jednym złożu także obecność opalu. W odmianach biosparytowej i dolobiomikrytowej zaobserwowano jedynie chalcedon lub minerał ten występował wspólnie z kwarcem. W wapieniach sparytowych i mikrosparytowych stwierdzono obecność tylko kwarcu. Udział poszczególnych form krzemionki występującej w skałach węglanowych odniesiono do kryteriów przyjętych przez National Ready Mix Concrete Association. Ustalono, że kruszywa pozyskane z badanych skał węglanowych, będą charakteryzować się brakiem potencjalnej reaktywności alkalicznej (ASR) lub jej zróżnicowanym stopniem, uzależnionym od tekstury skały oraz nasilenia sylifikacji jakiej została ona poddana.
EN
The article presents the results of the petrographic analysis of the content and the form of silica occurring in the lithologically varied carbonate rocks. The investigations were carried out on the rocks deriving from seven deposits and used as material for the production of construction aggregates. It was found a relationship between lithology of the rocks and occuring type of silica of diverse origin. The biomicrites, coming from four deposits, contain mainly chalcedony and subordinately quartz, whereas in one deposit additionally opal has been found. In the biosparites and the dolobiomicrites chalcedony occurs separately or with accompanying of quartz. The sparites and the microsparites contain exclusively quartz. The content of the individual form of silica in the carbonate rocks was compared to National Ready Mix Concrete Association standards. It has been determined that the aggregates from the investigated carbonate rocks are characterized by lack of potential alkaline reactivity (ASR) or varying degree of reactivity, depending on the texture of the rock and advancement of silicification processes.
11
Content available remote Reaktywność alkaliczna kruszyw ze złóż polodowcowych
PL
Z wielu czynników przyczyniających się do degradacji betonu korozja alkaliczna bezpośrednio wiąże się ze składem mineralnym kruszywa. Jest ona wynikiem reakcji między niektórymi minerałami zawierającymi koloidalną lub kryptokrystaliczną krzemionkę a alkaliami zawartymi głównie w cemencie. W celu oceny potencjalnej reaktywności dwóch rodzajów kruszywa ze złóż polodowcowych z północno-wschodniej Polski wykorzystano długotrwałą metodę badawczą opisaną w PN-B-06714-34:1991+Az1:1997 oraz przyspieszoną metodę RILEM AAR-2.
EN
Among many factors causing concrete degradation, alkaline corrosion is directly related to the aggregate mineral composition. Alkaline corrosion is the result of a reaction between some minerals containing colloidal or cryptocrystalline silica and the alkali hydroxides, which originate mainly from Portland cement. In order to assess the potential reactivity of two types of aggregates from post-glacial deposits in north-eastern Poland, a long-term procedure described in the Polish Standard PN-B-06714-34:1991+Az1:1997 and the accelerated procedure RILEM AAR-2 were used.
12
Content available remote Posadzki przemysłowe a reaktywność alkaliczna kruszyw
PL
Przy projektowaniu posadzek przemysłowych utwardzanych powierzchniowo nie można lekceważyć reaktywności alkalicznej skutkującej w polskich warunkach powstaniem odprysków. Aby jej uniknąć, należy kierować się zasadami zawartymi w raporcie AAR-7.1 oraz AAR 7.2, powstałymi w ramach europejskiego programu Partner. Zgodnie z nimi w obiektach wysokiego ryzyka S3 wymagane jest stosowanie przynajmniej jednego środka zapobiegającego reakcji alkalia-krzemionka. Ze względu na charakter niektórych polskich kruszyw, które szybko reagują, gdy młody beton jest jeszcze w pełni nasycony wodą, kategorię środowiska, w którym funkcjonuje posadzka, warto jest przyjmować jako E2 – nasycone wodą. Taki układ (obiekt wysokiego ryzyka i środowisko nasycone wodą) wymusza stosowanie jednocześnie dwóch środków zapobiegania reakcji alkalia-krzemionka. Dopiero takie postępowanie daje dużą pewność, że posadzka zostanie ochroniona przed punktowymi uszkodzeniami spowodowanymi reaktywnością alkaliczną.
EN
Industrial concrete floors are often very important parts of the building and alkali - aggregates reactions can't be disregard. At most cases effects of this reactions are observed as spallings at surface of the floor. To minimise this risk it is important to follow the rules that are described AAR-7.1 and AAR-7.2 Report created by european Partner program. According to those rules in objects with high level of risk – S3 it is obligatory to follow at list one of the mentioned rules. Becouse some of the aggregates from Poland reacts rapidly with alkalies from cement in young concrete which is saturated with water it is important to clasify this type of environment as E2 – saturated with water. When we have such combination S3 + E2 (objects with high level of risk and saturated with water) we have to use two methods simultanously to prevent alkali-silicate reaction and to be sure that the sufrace of floor will be free of spallings form the alkali-silicate reaction.
PL
Złoże dolomitów Ujków Stary jest pozabilansowym fragmentem dawnego złoża rud cynku i ołowiu kopalni Bolesław. Opracowanie jego dokumentacji geologicznej z 2006 roku stworzyło nowe perspektywy pozyskania surowca skalnego ze skał dolomitycznych dolnego i środkowego wapienia muszlowego, występujących w serii złożowej. Skały te są wyraźnie zróżnicowane pod względem cech strukturalnych i teksturalnych oraz udziału składników mineralnych. W artykule przedstawiono charakterystykę tej zmienności na podstawie badań próbek skał pobranych z różnych części dwóch poziomów eksploatacyjnych złoża. Stwierdzono, że w złożu występują dolomity o strukturze mikrosparytowej i sparytowej (drobnokrystalicznej i średniokrystalicznej) oraz brekcje dolomityczne. Dowiedziono, że różnorodność petrograficzna skał, związana z ich genezą, ma istotny wpływ na zmienność ich podstawowych fizyczno-mechanicznych właściwości: gęstości objętościowej, nasiąkliwości i wytrzymałości na ściskanie. Ta zmienność petrograficzna skał decyduje także o niejednorodności jakościowej uzyskanych z nich kruszyw. Podstawą do wnioskowania w tym zakresie były wyniki badań odporności na ścieranie (wskaźnik mikro-Devala) i rozdrabnianie (wskaźnik Los Angeles) oraz ocena poziomu reaktywności alkalicznej kruszyw reprezentujących wybrane odmiany dolomitów oraz mieszaninę wszystkich wydzielonych odmian. Stwierdzono, że poszczególne partie kruszywa dolomitowego, pozyskiwane z różnych części złoża, mogą odpowiadać odmiennym kategoriom, określonym przez normy PN-EN. Wykazują one tym samym zróżnicowaną przydatność do stosowania ich między innymi w betonach, mieszankach bitumicznych stosowanych w powierzchniach przeznaczonych do ruchu oraz w niezwiązanych i związanych hydraulicznie materiałach używanych w obiektach budowlanych i budownictwie drogowym.
EN
The Ujków Stary deposit is an uneconomic fragment of the former zinc and lead mine in Bolesław. A geological report prepared in 2006 displays some new perspectives of the Lower-Middle Muschelkalk (Middle Triassic) dolostones. The rocks clearly differ considering their structures, textures and mineral composition. The author characterizes the rock variability based on the investigations of the samples collected from various exploitation levels of the Ujków Stary quarry. The rocks represent microsparitic and sparitic (fine- and medium-crystalline) dolostones, and dolostone breccias. The petrographical variability depends on the rock genesis and significantly affects the essential differences of the physical and mechanical properties of the dolostones, i.e., their bulk density, water absorption and compression strength. Therefore, the aggregates that are mined in Ujków Stary usually differ in their quality which results from the grindability resistance tests (micro-Deval index), fragmentation tests (Los Angeles index) and the alkaline reactivity assessment of the aggregates representing selected dolostone varieties and their components. Some dolostone aggregates obtained from various parts of the deposit correspond to various product categories determined according to PN-EN standards. For this reason, the applicability of the aggregates to be used, among others, to manufacturing concretes, bituminous road surface composites, and also set and unset hydraulic structural and road materials, may considerably vary.
EN
Considering the long-time durability of concrete in road infrastructure it is important to control the threat of expansive reaction between sodium and potassium hydroxides in the pore solution and the reactive minerals present in the aggregate. Petrographic analysis is the basis for the qualification of aggregates to appropriate classes of reactivity according to ASTM C1778 and RILEM recommendations. The paper presents the results of petrographic analyses of thin sections made from twenty different domestic aggregates. The tested crushed aggregates were obtained from bedrock and glacial deposits. The evaluation of the mineral composition of aggregates included identification of deleterious components and determination of the content of reactive forms of silica. This enabled preliminary classification of aggregate in one of the three classes of reactivity according to RILEM. Obtained results provide an initial assessment of potential reactivity of aggregates and can assist in making decisions to undertake further accelerated or long-term laboratory testing or to modify the concrete mix design.
PL
Z uwagi na projektowaną wieloletnią trwałość betonu w obiektach inżynierskich należy odpowiednio minimalizować zagrożenie wystąpieniem ekspansywnej reakcji między wodorotlenkami sodu i potasu w cieczy porowej betonu, a reaktywnymi minerałami w kruszywie. Analiza petrograficzna kruszywa stanowi podstawę kwalifikacji kruszyw do odpowiedniej kategorii reaktywności, zgodnie z zaleceniami normowymi ASTM C1778 oraz RILEM. W artykule przedstawiono wyniki analizy petrograficznej 20 krajowych kruszyw, przeprowadzonej na cienkich szlifach. Badania objęły kruszywa łamane, zarówno ze skał litych, jak też ze złóż polodowcowych. Ocena składu mineralnego kruszyw dotyczyła rozpoznania składników szkodliwych i określenia zawartości reaktywnych minerałów krzemionkowych. Pozwoliło to na wstępną kwalifikację kruszywa do jednej z trzech kategorii reaktywności według RILEM. Uzyskane wyniki badań stanowią pierwszy etap oszacowania potencjalnej reaktywności kruszyw, wspomagają podejmowanie decyzji o przeprowadzeniu dalszych przyspieszonych lub długotrwałych badań laboratoryjnych lub o koniecznej modyfikacji składu betonu.
EN
The authors describe the additional requirements to ensure durability of concrete related to probability of corrosion due to alkali-silica reactivity of aggregates based on French Rules for Design and Construction of PWR nuclear civil works RCC-CW. Since these requirements are based both on European standards and the French experience they are not fully compatible with the conditions and requirements in other countries, including Poland. In the paper the RILEM methodology and assessment according to American ASTM standards are presented as well. The article is an introduction to the discussion on adapting to Polish conditions the guidelines for the reactivity assessment of aggregate for concrete resulting from RCC-CW.
PL
W artykule przedstawiono dodatkowe wymagania mające na celu zapewnienie trwałości betonu z uwagi na prawdopodobieństwo korozji wynikające z reaktywności alkalicznej kruszywa zgodnie z francuskimi wytycznymi do projektowania elektrowni jądrowej RCC-CW. W związku z tym, że wymagania te bazują zarówno na normach europejskich, jak i doświadczeniu francuskim, to nie są one całkowicie kompatybilne z warunkami i wymaganiami obowiązującymi w innych krajach, w tym w Polsce. W artykule przedstawiono także ocenę reaktywności zgodnie z RILEM oraz wg norm ASTM. Artykuł jest wstępem do dyskusji na temat dostosowania wytycznych dotyczących oceny reaktywności kruszyw do betonu wg RCC-CW do warunków polskich.
PL
Doświadczenia z budowy, eksploatacji i utrzymania nawierzchni drogowych wykonanych z betonu, a w ostatnim czasie szczególnie monitoring sieci autostrad w Niemczech pokazują, że po latach użytkowania nawierzchni betonowych pojawia się problem związany z reaktywnością alkaliczną kruszyw, które są integralnym składnikiem mieszanki betonowej. Proces ten, często długotrwały, prowadzi do powstawania ubocznych produktów reakcji, a w konsekwencji nieprzewidzianych stanów naprężeń, spękań i ostatecznej dezintegracji struktury betonu.
EN
The experience from the construction and maintenance of concrete road pavement, as well as the latest monitoring of motorway network in Germany show that the long-term use of concrete road pavements results in problems caused by the alkali reactivity of aggregates, being an integral ingredient of concrete mixture. This process, frequently long-term, results in creating chemical reaction by-products, and consequently, unpredicted strain states, cracking and final concrete structure disintegration.
PL
Możliwość wystąpienia reakcji alkalicznej wodorotlenków sodu i potasu (Alkali Silica Reaction, ASR) w betonowych osłonach reaktorów wymaga szczególnej ostrożności przy doborze składników betonów do realizacji programu energii jądrowej w Polsce. Uszkodzenia osłon reaktorów w USA i w Belgii wskazują kierunki niezbędnych badań, [1-3]. W badaniach przedstawionych w artykule zastosowano kruszywa o dużej gęstości (osłabianie promieniowania gamma): magnetytowe, barytowe oraz hematytowe oraz kruszywo o wysokiej zawartości wody związanej (absorpcja promieniowania neutronowego) – kruszywo serpentynitowe. Przeprowadzono badania mikroskopowe kruszyw na cienkich szlifach w celu identyfikacji potencjalnie szkodliwych minerałów z uwagi na zagrożenie ASR, oraz przyspieszone i długotrwałe badania w celu określenia potencjalnej reaktywności alkalicznej tych kruszyw. Wyniki badań wykluczyły możliwość stosowania kruszywa hematytowego do betonów osłonowych. Wyniki badań odnośnie do wykorzystania dostępnych kruszyw specjalnych tworzą podstawy projektowania bezpiecznych osłon w warunkach krajowych.
EN
The possibility of Alkali-Silica Reaction ASR in concrete shields in nuclear reactors in Poland requires particular attention in selection of concrete compositions. Damages in reactors in the USA and in Belgium may serve as indication for necessary investigations. In the research programme the high density aggregates were tested (for control of gamma radiation): magnetites, barites and hematites, as well as aggregates with high proportion of bound water – serpentinites – for absorption of neutrons. Microscope analyses of aggregates on thin sections enabled to identify potentially dangerous minerals with respect to ASR. Accelerated and long term tests in order to determine potential reactivity of special aggregates were carried on also. The test results indicated clearly that hematites should be excluded for application in concrete shields. The safe aggregates available on the market were defined for application in the shields in Polish conditions.
PL
Reaktywność alkaliczna kruszyw definiowana jest jako skłonność niektórych składników kruszyw do reagowania z alkaliami pochodzącymi z cementu. W wyniku tych reakcji może wystąpić w betonie szkodliwa ekspansja prowadząca do jego destrukcji. Reakcja alkalia – kruszywo wg dokumentów AAR jest to chemiczno-fizyczna ekspansywna reakcja w zaprawie lub betonie zachodząca pomiędzy reaktywną fazą mineralną kruszyw i alkaliami znajdującymi się w roztworze porowym, pochodzącymi z zaczynu cementowego lub innych zewnętrznych źródeł.
PL
Przedstawiono badania wykonane na kruszywie węglanowym - na trzech dolomitach, jednym wapieniu dolomitycznym i jednym wapieniu odnośniku. Określono ich cechy fizykomechaniczne, strukturę i skład chemiczny, a przeprowadzono badania reaktywności alkalicznej wg metody AAR-2 (RILEM), przechowując próbki - świadki w wodzie. Na próbkach po badaniach reaktywności i próbkach świadkach przeprowadzono następnie badania porównawcze obejmujące wytrzymałość na ściskanie, porowatość, skład fazowy metodą dyfrakcji rentgenowskiej i analizy termicznej. Na podstawie badań stwierdzono, że im bardziej zaawansowana reakcja dedolomityzacji tym porowatość zapraw i spadek wytrzymałości po badaniach starzeniowych jest mniejszy.
EN
This paper presents research carried out on carbonate aggregate - on three dolomite aggregates, one dolomitic limestone and one limestone - reference. Their physical and mechanical properties, structure and chemical composition were determined, and then made from them a samples of mortar and alkali reactivity tests were performed according to the AAR-2 method (developed by RILEM), keeping the reference samples in water. On the samples after the alkali-reactivity test and on the reference samples the comparative studies were performed, including compressive strength, porosity, phase composition by X-ray diffraction and thermal analysis. Based on the results of tests it can be said that with more advanced dedolomitization reaction, the porosity of mortar and a decrease in compressive strength after testing is less.
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.